صنایعی که دیگر دستی نیست / وضعیت بحرانی قاچاق صنایع‌دستی در اصفهان

 به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان؛ نقش صنایع دستی در اقتصاد جوامع در حال رشد به عنوان مکمل فعالیت های اصلی باعث شده اقتصاددانان در ملاحظات خود به این رشته توجه خاصی مبذول داشته و آن را به عنوان اهرم قوی در حل مسائل اقتصادی و راه حل مناسبی در چاره یابی بحران ها بکار گیرند.

 حمایت و تقویت صنایع دستی و روستائی در تمام کشورها در حال رشد است 

حال آنکه توسعه اقتصادی کشورهای پیشرفته امروزی با محو کامل حرف کوچک و صنایع دستی آنها حاصل شده  و آنان را متقاعد ساخته که صنایع دستی و سنتی را بعنوان عامل مکمل در اقتصاد باید مورد توجه و حمایت قرار دهند.

افکار عمومی صنایع دستی را مترادف با صنایع کوچک و یا حداقل شعبه ای از آن می دانند. کارشناسان مربوطه هنوز مرز مشخصی میان صنایع دستی ـ صنایع خانگی و صنایع روستایی قائل نشده اند بطوریکه غالباً اصطلاحات را بجای یکدیگر بکار می برند.

تا چند سال پیش بسیاری از فروشگاه های صنایع دستی در میدان نقش جهان اصفهان مکانی برای عرضه صنایع دستی خارجی بود. در استان اصفهان و بویژه در میدان امام به عنوان نماد تاریخی که مهم ترین مکان عرضه صنایع دستی کشور است، نیز این امر کاملاً مشهود بود.
 

۶۰ تا ۷۰ درصد فروشگاههای عرضه صنایع دستی قاچاق هستند

به گفته  یکی از مسئولان اســتان اصــفهان ۶۰ تا ۷۰ درصد فروشگاه های میدان نقش جهان محل عرضه صنایع دستی خارجی و قاچاق است.

قاچاق یک کلمه ترکی و به معنای گریزاندن است و از زاویه قوانین و مقررات موجود چنین استنباط می‌شود که قاچاق عبارت است از فراردادن مال؛ خواه آن مال مربوط به درآمد دولت بوده و یا ورود و خروج، تولید و نقل و انتقال و خرید و فروش آن طبق قوانین و مقررات مربوطه، ممنوع و غیرمجاز شده باشد.

از مــنظر کارشناسان گمرک، قاچاق یعنی گریزاندن کالا از پرداخت مالیات و عوارض دولتی و فرار دادن کالایی که ازمنظر مقررات دولتی نقل و انتقال و خرید و فروش آن غیرمجاز و ممنوع است.

یکی از علل شیوع و گسترش قاچاق در کشور ، پایین بودن هزینه ریسک قاچاق کالا است از طرفی گستردگی مرزهای جغرافیایی، گران بودن هزینه واردات قانونی،کالاهای با کیفیت پایین، بالا بودن میل نهایی به مصرف کالای وارداتی، چرخه بیکاری در نقاط مرزی کشور، عدم رعایت قوانین صادراتی و وارداتی،نبود کشاورزی و رو آوردن کشاورزان به کوله بری را می توان دیگر عوامل موثر بر قاچاق کالا دانست.

  یکی از مصوبات هیأت دولت در سومین سفر استانی رئیس دولت دهم به استان اصفهان، ممنوعیت فروش صنایع دستی خارجی در اماکن تاریخی بویژه میدان نقش جهان و میدان های اطراف آن بود.

ویـژگی بـــارز عـصر حـاضر وابستگی متقابل اقتصادی کشورها به یکدیگر و دو پدیده بین المللی شدن و جهانی شدن اقتصاد است.

برای اینکه علت قاچاق صنایع دستی را جویا شویم به سراغ یکی از هنرمندان خاتم ساز اصفهانی رفتم و از او پرسیدم راهکار شما به عنوان هنرمند برای جلوگیری از ورود صنایع دستی قاچاق چیست ؟

این هنرمند اصفهانی گفت: در این موضوع تا حدودی هنرمندان نیز تاثیر دارند و به سمت به روز شدن و جذابیت اثر هنری خود نمی روند و همچنان در سنت مانده اند . عواملی چون نوع بسته بندی کالا می تواند باعث جلب توجه مشتری شود و مشتری جنس خارجی را انتخاب نکند.

وی، نبود نظارت کافی از طرف مسوولان در ورود صنایع دستی قاچاق را علت اصلی این موضوع عنوان کرد و گفت : متاسفانه سالهاست که به مسوولان تذکر می دهیم البته تا حدودی هم وارادت این کالا ها کمتر شده است .

وی گفت : چینی ها بسیاری از صنایع دستی ما را به صورت صنعتی و بسیار مشابه جنس اصلی با قیمت ارزان وارد بازار ما می کنند و وضعیت صنایع دستی اصفهان را به هم ریختند.

مدیر بازرسی و نظارت اصناف استان اصفهان با با تاکید بر اینکه تمام مجموعه‌های دست اندرکار باید در امر مبارزه با قاچاق کمک‌کار ما باشند، ادامه داد: این درخواست را از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری داریم که در این ارتباط به ما کمک کنند چراکه در طول دو سال گذشته حتی یک جلسه نیز با این ارگان درباره مبارزه با کالای قاچاق نداشتیم .

محمدی با بیان اینکه بیش از ۳۰ هزار نفر به شکل مستقیم و غیرمستقیم در شغل صنایع دستی مشغول کار و یک هزار و ۶۰۰ واحد صنفی صنایع دستی در اصفهان مشغول فعالیت هستند ابراز داشت: با ادامه روند قاچاق این صنایع هنرمندان این صنعت به بیکاران جامعه اضافه می‌شوند.

 وی با بیان اینکه موضوع قاچاق صنایع دستی در وضعیت بحرانی است، اضافه کرد: اگر مبارزه صحیح با همیاری ارگان های دولتی با قاچاق صنایع دستی انجام نشود دیگر فردی از هنرِ پیشکسوتان صنایع دستی استقبال نخواهد کرد چراکه کالای خارجی قاچاق وارد واحدهای صنفی می‌شود و مردم نیز به دلیل قیمت پایین رغبت بیشتری به خرید آنها دارند.

رییس اتحادیه صنایع دستی استان اصفهان گفت: ورود کالای قاچاق بیش از ده هزار شغل خانگی را که بیشتر به زنان خانه دار اختصاص دارد تهدید می کند و و علاوه بر این ورود غیر قانونی صنایع دستی خارجی بیش از حدود بیست هزار شغل در عرصه ملیله روی مس را نیز تهدید کرده است.

رییس اتحادیه صنایع دستی استان اصفهان با بیان اینکه هم اکنون ورود ظروف مسی از ترکیه و پارچه های رو میزی هندی همچنین صنایع دستی چین و پاکستان بازار اصفهان را تحت تاثیر خود قرار داده است تصریح کرد: عرضه صنایع دستی خارجی از جمله ظروف مسی، پارچه های ترمه، انواع رومیزی، ظروف مینا، خاتم و قلمزنی در اطراف میدان تاریخی امام باعث رکود صنایع دستی اصفهان شده است.

وی با تاکید بر اینکه اتحادیه صنایع دستی به همراه بازرسان اصناف کار نظارت بر عرضه صنایع دستی را بر عهده دارند گفت: در پایان سال ۹۵ فقط یک انبار با حدود چهل میلیون قطعه جنس پاکستانی شامل رومیزی، روتختی و دیگر صنایع دستی قاچاق در اصفهان کشف و جمع آوری و متصدیان آن به مراجع قضایی معرفی شدند.

میدان نقش جهان یکی از بزرگترین و زیباترین میدان های تاریخی جهان است و علاوه بر شاهکارهای معماری که در خود جای داده به واسطه فروش گسترده صنایع دستی اصیل ایرانی به شهرت دوچندانی رسیده است.

در سال های اخیر نگرانی هایی درباره تغییر کاربری های فروشگاه های این میدان از صنایع دستی به سایر مشاغل ایجاد شده که امیدواریم مسوولان توجه جدی به این موضوع داشته باشند تا هنراصلی مردم نصف جهان در بازارهای شهر و میدان نقش جهان عرضه شود.

گزارش از امیر مهدی ساب چیان