آشفته بازار لوازم خانگی در میز مناظره تسنیم/ فتاحی:توقع ارزانی بی‌جاست؛با ممنوعیت مادام‌العمر مخالفیم/ پازوکی:چرا هزینه تولید را فقط مردم و کسبه بدهند؟

– اخبار اقتصادی –

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در سال‌های متمادی گذشته صنعت لوازم خانگی کشور متحمل آسیب‌های زیادی شده است به‌نحوی که در مقاطعی مشکلات داخلی و خارجی عاملی شد تا بخش قابل‌توجهی از ظرفیت‌ها به‌دلیل وجود برندهای خارجی در بازارهای داخلی و همچنین مشکلاتی از جمله کمبود نقدینگی، تأمین مواد اولیه از محل واردات، انتقال بین‌المللی پول، تخصیص ارز و سایر مسائل دچار اختلال و حتی تعطیلی شود.

در این شرایط سرعت حضور برندهای خارجی در سطح بازار هر روز در حال افزایش و عرصه فعالیت برای تولیدکننده ایرانی با چالش‌های بسیاری روبه‌رو شد. تولیدکننده باید در این شرایط سخت ضمن طی‌کردن هفت‌خوان برای تأمین مواد اولیه به‌زحمت محصولات خود را در بازار به‌فروش برساند از آن طرف برندهای خارجی به‌سرعت وارد کشور شده و سهمی قابل‌توجه از فروش‌ها را به خود اختصاص داده بودند.

در سال ۹۷ برندهای کره‌ای که حضور پررنگی در بازار صنعت لوازم خانگی داشتند به‌صورت خودخواسته و در راستای تحریم‌های جدید اعلام کردند که از بازار ایران خارج شده‌اند، در نگاه نخست چالشی بزرگ برای بازار داخلی در خلأ این شرکت‌ها از سوی کارشناسان پیش‌بینی می‌شد و حتی برای مدتی فضا برای عوامل قاچاق کالا و سودجویان فراهم شد اما کارخانه‌های تولید داخل هم بیکار ننشستند و از این تهدید به‌عنوان فرصتی برای ارتقای توانمندی خود استفاده کردند.

البته از همان سال براساس سند برنامه ششم توسعه واردات لوازم خانگی به کشور ممنوع شد و به‌نوعی عرصه فعالیت برای تولیدکننده داخلی بیش از پیش فراهم شد. صنعت لوازم خانگی در شرایطی به رشد بیش از ۸۰درصدی پس از تحریم دست یافت که کمترین استفاده را از منابع طبیعی کشور به‌‌نسبت صنایعی همچون فولاد، پتروشیمی و سیمان داشت و تولید خود را مبتنی بر ارتقای بهره‌وری ناشی از سرمایه‌گذاری روی ماشین‌آلات و نیروی انسانی خود کرد.

اخیراً این صنعت با دستور رهبری برای تاکید مجدد بر ممنوعیت واردات کالاهای کره‌ای روبه‌رو شده است و در پی صدور این دستور ابهاماتی در چرایی این دستور به وجود آمده است و برخی لزوم حمایت بیشتر از صنعت لوازم خانگی را با ممنوعیت مناسب نمی‌دانند و بر رقابتی شدن بازار لوازم خانگی با حضور برندهای مختلف تاکید می کنند.

گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم برای بررسی چالش های پیش روی صنعت لوازم خانگی و دغدغه این روزهای تولیدکنندگان میزگردی با حضور آقای حسین فتاحی تولیدکننده لوازم خانگی و آقای پازوکی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی برگزار کرد که مشروح آن را در ادامه می خوانید:

* فتاحی: بازار لوازم خانگی راکد است، تقاضا نیست

تسنیم: جناب آقای فتاحی، حدود ۷ ماه از سال می گذرد، سالی که قرار بود موانع از پیش پای تولید برداشته شود و روند توسعه و پیشرفت بخش تولید فراهم آید. با توجه به اینکه شما از تولیدکنندگان مطرح لوازم خانگی هستید بحث این میزگرد را با شما آغاز می کنیم.  وضعیت صنعت لوازم خانگی امروز چگونه است؟

فتاحی: متأسفانه امسال در بازار با رکود شدیدی در بخش لوازم خانگی روبه رو هستیم به نحوی که میزان تولید ما نسبت به سال گذشته حدود ۲۰ درصد کاهش داشته است. البته با تغییر دولت انتظاراتی هم در بین مردم در ئخصوص کاهش قیمت ها به وجود آمده که همین امر به رکود بازار اضافه کرد. در حال حاضر تعدادی از خریداران برای خرید دست نگه داشته اند و منتظر هستند اتفاقی در بازار بی افتد. بنابراین تولیدکنندگان امروز با حداقل امکاناتی که در اختیار دارند مشغول تولید هستند اما نه با ظرفیت کامل چون تقاضا مثل سال‌های قبل نیست.

تسنیم: از بازار راکد و کاهش تولید صحبت هایی را مطرح کردید اما چرا با وجود کاهش تقاضا، تولیدکننده مدام به افزایش قیمت ها تمایل داشته و در سال جاری ما شاهد افزایش چند باره قیمت لوازم خانگی در بازار بودیم.

فتاحی : گردش مالی ما نسبت به سال گذشته فرق کرده است، پارسال می‌توانستیم نقدی بفروشیم امسال زمان دار باید بفروشیم و این زمان دار بودن باعث بروز مشکلاتی برای ما شده است.  گردش مالی نقدی ما یک دفعه دو، سه ماه و چهار ماه با خلاء مالی در واحدها روبه رو شده و این باعث می‌شود نتوانیم در تأمین مواد اولیه موفق عمل کنیم و با دست اندازهای مختلفی مواجه می شویم.

*فتاحی: مردم با تورم امروز توقع ارزانی لوازم خانگی نداشته باشند

ضمن اینکه از اواخر سال گذشته تا امروز یک رکود سنگین در بازار حاکم شده است و هنوز هم مردم منتظر اتفاقات تغییر دولت هستند تا بتوانند خریدهای مناسب تری داشته باشند. تولیدکنندگان باید یکسری از مواد مصرفی خود را به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه وارداتی گران تر خریداری کنند، علاوه بر این  حجم تولیدکنندگان کشورهای تولید کننده مواد اولیه پایین آمده، این موضوع باعث شده که قیمت مواد اولیه افزایش یابد.

 برای پاسخ به این پرسش باید بگویم به دلیل تورم موجود در جامعه قیمت تمام شده محصولات لوازم خانگی از چند پارامتر تبعیت می‌کند،  به نحوی که با کاهش نرخ تورم می توان کاهش قیمت ها را در سایر کالاها مشاهده کرد.  در حال حاضر هزینه نیروی انسانی، هزینه‌های سربار، هزینه‌های حمل و نقل برای تولیدکننده مدام در حال افزایش است و متاسفانه نباید از تولیدکننده توقع ارزان کردن کالا ها را داشت.

تولیدکننده بخشی از افزایش قیمت را می‌تواند از طریق بهره‌وری یا کاهش ضایعات و همچنین تولید انبوه بپوشاند اما وقتی تولید انبوه نداشته باشیم باید به بهره‌وری و بهینه‌سازی فکر کنیم تا ضایعات را به صفر برسانیم اما در این بخش هم تولیدکننده  در کوتاه مدت می تواند مانع افزایش قیمت ها باشد و در نهایت تغییرات تابع نرخ تورم موجود در جامعه است.

تسنیم:  به عبارتی تا نرخ تورم روند کاهشی نداشته باشد مردم شاهد کاهش قیمت در لوازم خانگی نخواهند بود؟

فتاحی: نه لوازم خانگی، بلکه تورم سراسری است و همه کالاها را تحت تأثیر افزایش قیمت ها قرار می دهد.در حال حاضر ما با رکود تورمی روبه رو هستیم به هر میزان که این چتر بالاتر می‌رود قیمت‌ها بالاتر می‌رود و بالعکس  زمانی که پایین می آید ، قیمت‌ها نیز روند کاهشی را تجربه خواهد کرد.

تسنیم: انتظار مردم این است با روی کار آمدن دولت جدید یک رویکرد جدید در صنایع ایجاد و قیمت کالاها روند کاهشی را طی کنند. اما در حال حاضر هنوز هیچ تصمیمی برای مدیریت این موضوع به کار گرفته نشده است.

فتاحی: فعلاً روند کاهشی قیمت ها اتفاق نیفتاده و ما هم منتظر سیاست گذاری جدید دولت هستیم. البته باید این نکته را مدنظر قرار داد که هر حرکتی باید زیرساخت‌های کافی داشته باشد و نمی توان به صورت جزیره‌ای برنامه ریزی ها را انجام داد.

*فتاحی:  تا کی می توانم لوازم خانگی را نصف قیمت بفروشم

بنده به عنوان یک تولیدکننده تا کی می توانم لوازم خانگی را نصف قیمت بفروشم؟ تا کی می توانم دوام بیاورم؟  بنابراین سیاست گذاری در صنعت باید به صورت واقع‌بینانه و مدیریت شده باشد. دولت باید برنامه اقتصادی اش را اعلام کند تا ما به عنوان تولیدکننده تکلیف خود را بدانیم.

البته باید این را بدانیم که تورم یک دفعه‌ افزایش نیافته بلکه این روند به صورت پلکانی انجام شده است. در حال حاضر هم باید با برنامه ریزی درست روند کاهشی تورم را دنبال کرد. ما می‌خواهیم که قیمت‌ها کاهش پیدا کند و تولید انبوه داشته باشیم  تا مردم بدون نگرانی از قیمت نسبت به خرید لوازم مورد نیاز خود اقدام کنند.

 

* پازوکی: در هیچ جای دنیا در شش ماهه دوم سال گران نمی کنند

تسنیم: آقای پازوکی با توجه به صحبت های آقای فتاحی امروز چه تغییراتی در عرضه لوازم خانگی در بازار به وجود آمده است؟ آیا برای مدیریت بازار برنامه  خاصی را به کار گرفته اید؟

پازوکی :  وقتی یک صنعت به این عظمت که می‌تواند ارز آور باشد یله و رها ول می‌شود اوضاع از این بهتر هم نخواهد شد. چند اشتباه در صنعت لوازم خانگی به وجود آمده که نخستین آن سازمان حمایت و قیمت‌گذاری ها است. شرکت ها در فروردین ماه می گویند بیمه ، مالیات ، حقوق و تامین اجتماعی گران شده برای همین باید افزایش قیمت ها را لحاظ کنیم.  کجای دنیا چنین رسمی است که ۶ ماهه دوم هم افزایش قیمت ها را به بهانه های مختلف انجام دهند، کسی هم با آنها برخوردی نمی کند. ماهیت سازمان حمایت چیست؟ چرا نظارتی بر بازار و قیمت گذاری ها ندارد.

یک شرکت تولیدی لوازم خانگی هیچ وقت نیامده برای یک سال آینده اش برنامه ریزی کند اگر برای یک سال آینده اش برنامه ریزی کرده بود نباید وضع به این شکل می بود.

*پازوکی: هزینه سربار واحدهای تولیدی لوازم خانگی را قبول ندارم/ همه هزینه تولید را مردم نباید پرداخت کنند

من به شخصه هزینه سربار را قبول ندارم زیرا یک شرکت تولیدی زمانی که کار را شروع می کند همه جوانب را در نظر می گیرد حداقل برای ۶ ماهه سال مواد اولیه می خرد. آیا سال ۹۷ وقتی دلار از ۳ هزار و ۹۰۰ تومان روند افزایشی داشت کارخانجات افزایش قیمت را هر روز اعمال نکردند؟ حقوق کارمند از سال ۹۶ تا امروز چقدر تغییر کرده است؟

هر ساله یک میزان اندک حقوق کارکنان افزایش پیدا می کند اما چرا قیمت لوازم خانگی به این شکل افزایش نیافت؟ اگر شرکت ها قدرت خرید نداشتند پس این حجم از تولید و خرید و مواد اولیه چیست؟ ببینید سر کسبه چه بلایی آمد! کسبه ای که در سال ۹۶  صد میلیون تومان پول داشتند و می توانستند سی قلم کالا بخرند امروز با صد میلیون تومان ۵ قلم کالا می خرند. ببینید ما به کجا رسیدیم؟

 دولت اگر می خواهد در جامعه تورم را کنترل کند باید همه جوانب را در نظر بگیرد ما متاسفانه فقط در سطح عرضه  برخورد می کنیم. امروز با دلار سی هزار تومان خودمان را گول بزنیم؟  شما کمتر از دلار سی هزار تومان موتور وارد می کنید؟ ولی حقوق کارمند به دلار نیست. 

*پازوکی: چرا بخش تولید هیچ برنامه ای برای صنعت لوازم خانگی ندارد؟

آیا این قیمتی که امروز شما در صنعت لوازم خانگی می بینید به اعتقاد خود شما درست است؟  هزینه سربار، هزینه وام بانکی، هزینه کارگرهایتان و کارمندتان را نباید مردم پرداخت کنند. مسئولین باید توجه کنند تولیدکننده امروز یه جای افزایش تولید می گوید ۲۰ درصد کاهش تولید داشتم. چرا هیچ برنامه ای برای صنعت لوازم خانگی ندارید؟   

امروز کسی که جواز کسب دارد دنبال دزدی، و قاچاق و کم فروشی نیست چرا فعالیت او را زیر سوال می برید و در زمان مشکلات نوک پیکان را به سمت کسبه می برید. اگر تولید افزایش پیدا کند و جنس در بازار به وفور باشد مگر کسی می تواند بگوید جنس ندارم و یا گران فروشی کند؟ چرا خبری از درج قیمت ها در سامانه ۱۲۴ نیست؟

تسنیم: قرار بوده تمام قیمت ها در سامانه ۱۲۴ درج شود؟

پازوکی : لیست سه ستونه شرکت ها یک ستون آن قیمت مصرف کننده شده است.  چرا بنکداران و بعضی از شرکت ها را کلاً حذف کرده اند؟ فروشگاهی که در سه راه امین حضور ۱۵ میلیون اجاره می داد امروز ۴۵ میلیون تومان اجاره داده می شود . شرکت ها در قالب هزینه سربار همین رقم ها را  بر روی کالاهای خود اضافه می کنند. دولت اینجا نه به تولیدکننده و نه به فروشنده کمک می کند. در نهایت هم می گوید چرا قاچاق زیاد شده است.  امروز تولیدکننده مدام برای حفظ بازار قیمت ها را افزایش می دهد در حالی که باید افزایش تولید را انجام دهد. 

 

تسنیم: به عبارتی قیمت گذاری لوازم خانگی رها شده و هر کس به صورت سلیقه ای و با ارائه صورت های مالی خود به سازمان حمایت روند قیمت گذاری را انجام می دهد.

پازوکی : متأسقانه امروز اکثر کارخجات کشف قیمت محصولات خود را اعلام نمی کنند. حتی نمی دانند در آینده چه اتفاقی در بازار و بخش تولید خواهد افتاد، تا براساس آن برنامه ریزی لازم را انجام دهند.

*پازوکی: دولت تولید و توزیع لوازم خانگی را به جان هم انداخت و خودش را کنار کشید

دو هفته قبل رفتم خدمت آقای تابش.گفت آقای پازوکی! وضع لوازم خانگی چگونه است؟ گفتم خراب، گفت چرا؟ گفتم شرکت ها سبدی بار می فروشند! گفت بله؟! گفتم بله! گفت کی؟ گفتم شرکت می گوید ۴ تا لباسشویی، یک یخچال دو در می خواهی باید تعدادی دیگر از محصولات را هم برداری . ببنید آقایوان اصلاً در جریان اتفاقات بازار نیستند بعد می خواهند برای این صنعت برنامه ریزی کنند و حتی مانع قاچاق کالا شوند.

امروز تولید و توزیع لوازم خانگی را به جان هم انداخته اند و دولت خودش را کنار کشیده است. همین الان شرکت پارس با آن عظمتش انبار شده است. باید این مشکلات را ریشه یابی حل کرد که چرا واحدهای تولیدی بزرگ به این سرنوشت دچار شده اند.

طرح سامانه جامع تجارت چرا اجرا نشد!  وقتی هم می پرسیم چرا اجرا نمی شود دولتی ها می گویند طرح هایی داریم که در مجلس خاک می خورد! چرا باید امروز حجم قاچاق بالا باشد و فکر اساسی برای مدیریت آن نشود در نهایت هم کسبه را متهم به فروش  جنس قاچاق می کنند. امروز من اگر از صنفم حمایت نکنم هم صنف هم تولیدکننده زیر بار مشکلات له خواهند شد.

تسنیم: آقای فتاحی چرا روند قیمت گذاری تولیدکننده مدام با اشکال روبه رو است؟ این امر هم فروشنده و هم مردم را دچار مشکل کرده است.

فتاحی: در رابطه با کشف قیمت ما براساس فاکتورهای خرید و منطبق با دستور العمل سازمان حمایت که ایرادات زیادی دارد قیمت تمام  شده را اعلام می‌کنیم.

 اما در رابطه با کالای تولیدی، تولید باید چشم انداز داشته باشد. وزارت صنعت امروز بیشتر در ساخت قطعات و ساخت داخل برنامه داده است. این موضوع خود باعث می شود ارزبری لوازم خانگی کاهش یابد و صادرات در دستور کار تولیدکنندگان قرار گیرد. اگر دولت بتواند مواد اولیه داخلی را با قیمت مناسب تری در اختیار تولید قرار دهد قیمت ها کنترل بیشتری خواهند شد.

 اما نکته اینجاست صادرات یک مقوله ای تیمی است به عبارتی کار یک تولیدکننده کار تجاری نیست حتی کار دولت هم نیست بلکه یک برنامه مدیریتی است .  باید پروژه صادراتی برای صنایع تعریف شود و هر کس از جمله دولت، سیستم بانکی و تولیدکننده وظایف مشخص داشته باشد. اینکه اعلام می کنند صادرات باید در طول یک سال دو برابر شود الزاماتی را می طلبد. امروز حجم صادرات ۲۰۰ میلیون دلاراست که براساس وعده وزیر صنعت باید ۱۴۰۴ به دو میلیارد دلار برسد که رقم بسیار بالایی است.

*فتاحی: اصلاً رغبتی برای صادرات لوازم خانگی هست یا نه !

تسنیم: به اعتقا شما افزایش صادارت آنهم در شرایط فعلی قابل دسترس نیست؟

فتاحی : قبل از اعلام این هدف باید وزارت صمت زیرساخت های فعلی صنعت کشور را مورد ارزیابی قرار می داد که چه مزیت ها و چه فرصت هایی داریم. باید پای در و دل تولیدکننده می نشستند ببینند چه مشکلاتی دارند و چه محصولاتی می توانند به بازارهای صادراتی ارسال کنند.اصلاً رغبتی برای صادرات لوازم خانگی هست یا نه !

علاوه بر این قیمت های صادراتی ما نسبت به بازار چقدر تفاوت دارد و اینکه آیا قابل رقابت با کالاهایی که در سطح بین المللی عرضه می شود هستند یا خیر؟

اگر دلار سال ۹۶ را سه هزار تومان در نظر بگیرید امروز نزدیک به ۳۰ هزار تومان شده است. در حال حاضرما مزیت قیمتی و لجستیک داریم اما لازمه حضور پررنگ در بازار همکاری دولت و سیستم بانکی در ارائه زیر ساخت ها است.

ما اولین مشکلمان این است که قراردادهای دولت با کشورهای دیگر برای صادرات کمکی به تولیدکننده داخلی نمی کند. به عنوان نمونه تمام قراردادهایی که با ترکیه بسته ایم یک طرفه است یعنی ترکیه می تواند همه چیز را با عوارض گمرکی پایین صادر کند اما از آن طرف ایرانی ها  یک سری صنایع دستی، محصولات کشاورزی و سبزی و گوجه و خیار را می توانند صادر کنند.

*فتاحی: ما به ترکیه هندوانه می دهیم آنها کالاهای صنعتی وارد کشور می‌کنند

تسنیم: به قرارداد ترجیهی ایران و ترکیه انتقادات بسیاری وارد شد.

براساس این قرارداد ما هندوانه و این چیزها را صادر می کردیم که خنده دار است. وقتی شما در محصولی مزیت دارید باید سرمایه گذاری لازم را انجام دهید. سپس به زیرساخت های صادراتی و مهم تر از همه برگشت پول باید توجه کرد، تاجر و تولیدکننده باید مطمئن باشد که پولش بر می گردد.

متاسفانه ما روابط بانکی نداریم، وقتی روابط بانکی نداریم ال سی نمی توانیم باز کنیم. ما امروز مشکل روابط بانکی داریم که بزرگترین معضل است و این باعث می شود هم ریسک صادرات بالا باشد وهم اعتمادی به برگشت پول وجود نداشته باشد. وقتی من نمی توانم انتقال پول انجام دهم عملاً در صادرات نمی توانم موفق باشم. این مشکل تا مرتفع نشود اصلا صادرات معنا ندارد.

ما می گوییم زیرساخت نداریم اما دولتی ها در جلسه می نشینند راجع به یک سری چیزهای دیگر صحبت می کند شما چقدر می توانید صادرات داشته باشید؟

* فتاحی: 60 تا ۷۰ درصد صادراتمان کولر آبی است/ صادرات لباسشویی و ظرفشویی نداریم

فتاحی: براساس آمار در سال ۹۷ حدود ۱۰ میلیون دلار صادرات لوازم خانگی داشتیم . در سال گذشته نیز این رقم به ۱۴۰ میلیون دلار رسیده و امسال هم صادرات ۲۰۰ میلیون دلاری برای صنعت لوازم خانگی تعریف شده است. به اعتقاد من  با توجه به توانمندی هاصادرات ۲۰۰ میلیون دلار رقم زیادی نیست. حدود ۱۲۰ میلیون دلار از کالاهای صادراتی ما کولر آبی است، به عبارتی ما فلزش را اینجا تغییر شکل می دهیم همه چیز داخلی سازی است.   اما متأسفانه همین بازار را هم داریم از دست می دهیم زیرا بازارهای صادراتی این کالا از چین تأمین می شود.  80 میلیون دلار می ماند که برای صادرات یک مقدار بخاری و آبگرمکن و در نهایت می رسیم مقداری هم یخچال صادر کنیم.

ما امروز صادرات لباسشویی، ظرفشویی نداریم، بنابراین وقتی می گویند میخواهیم صادرات را ۵۰ درصد افزایش دهیم باید برنامه ای پشت آن باشد. ما امروز ۶۰ تا ۷۰ درصد صادراتمان را کولر آبی به خود اختصاص داده است. اول باید بدانیم در چه محصولاتی مزیت داریم و می خواهیم چه کالاهایی را صادر کنیم.

بنابراین یک سری کارهایی را باید تولیدکننده و یکسری کارها را دولت انجام دهد تا مسیر صادراتی برای تولیدکنندگان فراهم شود.  به اعتقاد بنده تحقق افزایش صادرات زمان بر است وبه اجرای آن در کوتاه مدت خوشبین نیستم.

تسنیم: بحث نامه رهبری و ممنوعیت واردات لوازم خانگی کره ای که مطرح شد مسئولین به پتانسیل بالای صنعت لوازم خانگی توجه و موضوع صادرات را بیان کرده اند.

فتاحی : مگر پول های بلوکه شده ما در کره چقدر است ؟ حدود هفت میلیارد دلار.

 

به نظرم دستور رهبری یک بعد سیاسی دارد و  خیلی هم بجا و درست بود که کره بفهمد از نظر سیاسی یک قدرتی مقابلش ایستاده است که امروز نمی تواند هر کاری که دلش می خواهد انجام دهد. در سال ۹۲ وقتی که سیاست های اقتصاد مقاومتی ابلاغ شد اکثر تولیدکنندگان لوازم خانگی که سرمایه گذاران خصوصی هستند برای تداوم و توان بخشیدن به تولید شروع به سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف لوازم خانگی کردند و در نهایت توانستند حضور پررنگی در بازار داشته باشند.

* فتاحی: دستور رهبری ممنوعیت واردات تمامی برندهای کره‌ای است

به اعتقاد من صنعت لوازم خانگی یک صنعت ریشه دار است به همین دلیل وقتی که در سال ۹۲ مورد تقویت قرار گرفت توان رقابتی آن افزایش پیدا کرد. به نحوی که در سال ۹۷ وقتی که دولت وقت اعلام کرد واردات محصولات تمام شده ممنوع است تولیدکنندگان داخلی لوازم خانگی توانستند نیاز مصرف کنندگان کشور را برآورده کنند. این موضوع نشان از آن دارد که که تولیدکننده ایرانی هم قدرت رقابت پذیری و صادرات دارد.  در حال حاضر  هم در صنعت لوازم خانگی سرمایه‌گذاری زیادی صورت گرفته و امیدواریم بتوانیم بعد از رفع نیاز داخل، صادرات بیشتری را ثبت کنیم. در همین زمینه دستور اخیر رهبری هم باعث دلگرمی بیشتری برای تولیدکنندگان جهت سرمایه گذاری در این صنعت شده است.  اما باید به این نکته توجه کرد که الزام به افزایش صادارت نیازمند زیرساخت های کافی است.

تسنیم: در نامه رهبری نام دو برند کره ای عنوان شده و رهبری در نامه تأکید کرده اند اگر آمار ارائه شده صحت داشته باشد باید مانع واردات کالاهای کره ای به کشور شد. اما نکته اینجاست نوک پیکان ممنوعیت واردات فقط به سمت ال جی و سامسونگ رفته است، در حالی که در بازار کالاهای برند دوو و هیوندایی و دیگران نیز وجود دارد. 

فتاحی: بله این دستور رهبری برای ممنوعیت واردات  تمام برندهای کره ای است.  نامه رهبری نشان می دهد که آنها نیستند که در مورد ما تصمیم می گیرند ما هستیم که برای خودمان تصمیم می گیریم. من فکر می کنم مسئولیت ما به عنوان تولیدکننده  بیشتر شده است بعد از این نامه، انتظاری که مردم از ما دارند بالا می رود و ما باید از این فرصت استفاده کنیم و بتوانیم واقعا رضایتمندی مشتری ها را بوجود بیاوریم. شما به تاریخ کشورهای صنعتی نگاه کنید مشاهده می شود که همین کره ۱۲ سال کلاً ممنوعیت واردات را اعمال کرد. ممنوع بودن برای مدت محدود خیلی خوب است.

* فتاحی: وزارت صمت بعد از نامه رهبری باید از تولیدکنندگان لوازم خانگی تضمین بگیرد

ترکیه هم در زمان جنگ شروع به تولید کرد در آن مقطع به تولیدکننده برنامه داد و از انها حمایت کرد. به تولیدکنندگان گفت شما باید ۵۰ درصد تولیداتتان را صادر کنید و هم بتوانید بازار خودتان را بچرخانید بعد از آنها تضمین خواست  اگردر این روند با کمک دولت به اهداف رسیدید که چه خوب اگر نرسیدید باید خسارت پرداخت کنید. به اعتقاد من اگر ممنوعیت ادامه پیدا کند، بازار ۸۰ میلیونی برای داخلی ها راحت بوده و رقابت پذیری میان صنایع از بین می رود. امروز وزارت صمت وظیفه دارد بر اساس همین نامه رهبری یک برنامه برنامه زمانبندی برای تولیدکنندگان تعریف کند.

البته باید این نکته را عنوان کنم که بعد از تأکیدات رهبری در پیاده سازی سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی اکثر تولیدکنندگان شروع به سرمایه گذاری کردند اما چون در ایران اصلاً برنامه ریزی بلند مدت زیاد معنا نمی دهد در روند سرمایه گذاری تولیدکننده با احتیاط حرکت کرد و برای سناریوهای مختلف سیاست هایی را تعریف نمود.

تسنیم: آقای پازوکی نظر شما در مورد ممنوعیت واردات کالاهای لوازم خانگی کره ای چیست؟ خرید و فروش این کالاها در بازار چگونه خواهد شد؟

پازوکی :  قائم مقام سفیر کره گفته “من فقط می توانم بگویم از مردم ایران معذرت می خواهم” . در پاسخ به او باید بگویم با فرمایشاتی که آقا گفتند، ببخشید ما از شما معذرت می خواهیم ولی دیگر نمی خواهیم کالای شما را بخریم.  4 سال پدر ما را در آوردید پول ما را بلوکه کردید و حالا فقط معذرت می خواهی می کنید؟

البته در این مسیر دولت باید به تولیدکننده کمک کند امروز در قالب چک دو ماهه سه ماهه جنس به بازار می دهند . بعضی از شرکت ها هم شطینت می کنند کالا بیرون نمی دهند و در انبارها نگه می دارند تا قیمت کالا تغییر پیدا کند، از آن طرف به تعاونی ها می گویند جنس ها را لیزینگی بفروشید. هیچ وقت ننشستند حرف ما را بشنوند این در حالی است که نقش دولت تسهیل کننده سیاست گذاری هاست.

 تسنیم: براساسبرنامه ششم امسال آخرین سالی بود که ممنوعیت کالاهای خارجی اعمال می شود که با نامه رهبری ممنوعیت محصولات کره ای همچنان ادامه خواهد داشت.

 فتاحی : در حال حاضر هنوز صنعت لوازم خانگی نیاز به حمایت دارد. امروز یک سری تولید کننده  واقعا استعدادهای خوبی دارند که اگر به آنها بازار داده شود توانمندی بالای خود را نشان می دهند. البته  باید از مردم و مشتری ها خیلی تشکر کرد که با سختی ها و با بی برنامگی های تولید و واردات بدقول شده اند.

*فتاحی: ممنوعیت مادام العمر مرگ صنایع را به دنبال خواهد داشت

اگر ممنوعیت مادام العمر باشد مرگ صنایع اتفاق خواهد افتاد. پس بنابراین باید همراه با زمابندی باشد در اکثر کشورها هم همین روند انجام می شود. وقتی صادرات داشته باشیم مجبور هستیم کیفیت را ارتقاء دهیم و به استانداردهای جهانی برسانیم.  البته صادرات هدفمند برای تولیدکننده اثرات مثبتی خواهد داشت.علاوه بر این دولت باید سازوکاری را ایجاد کند که امنیت سرمایه بوجود اید و حتی سرمایه گذاران خارجی اگر تمایل به حضور در بازار ایران را دارند باید با داخلی ها همکاری و تولید کنند این باعث می شود که دانش و تکنولوژی در کشور بماند.امروز ما از نظر سرمایه گذاری یک کشور پرریسک هستیم باید این موانع را برطرف و سرمایه گذار خارجی را مشتاق به سرمایه گذاری در کشور کنیم. 

در حال حاضر به عنوان یک مطالبه جدی باید بخش تولید از وزارتخانه بخواهد که یک برنامه به او بدهد که این ممنوعیت تا چه میزان ادامه دارد و من در این ممنوعیت اگر بخواهم صادرات و ارتقاء تجهیزات تکنولوژی داشته باشم مشکلاتم را رفع می کنید یا خیر ؟

تسنیم: نظر شما در مورد افزایش میزان صادارت در صنعت لوازم خانگی چیست؟

پازوکی: در رابطه با صادرات من به جد به شما باید می گویم که در صورت استمرار این شرایط هیچ موفقیتی نخواهیم داشت؛ لباسشویی که امروز در داخل تولید می شود اگر به دلار بر گردانیم و قیمت آن را با لباسشویی  خارجی مقایسه کنیم خواهید دید که  با قیمت ۱۷۵ دلاری یا ۱۴۵ دلار نمی توانیم رقابت کنیم.

*امروز ذائقه مردم همین کشورهای همسایه مان را پیدا نکردیم؟

کره ای ها که بیست سال پیش پایشان را به کشور ما گذاشته اول سراغ صنعت لوازم خانگی نرفتند یک سال بر روی ذائقه مردم کار می کردند. شما نگاه کنید کشور آلمان چقدر جمعیت دارد؟ صنعت لوازم خانگی اش بر پایه چند تا کارخانه فعالیت می کند. جالب اینجاست خود کشور آلمان سایدبای‌ساید ندارد و سفارش تولید آن را به کره جنوبی می دهد.

ما امروز ذائقه مردم همین کشورهای همسایه مان را پیدا نکردیم؟ البته نکته مهم اینجاست تولیدکننده نمی تواند هم تولیدکنند وهم نگران خرید مواد اولیه خود باشد جالب اینجاست باید با مکافات بسیار در بازارهای صادراتی به دنبال پول های خود باشد. دولت باید برای حضور تولیدکنندگان در بازارهای صادراتی حمایت های لازم را انجام دهد.

۱۳ سال است که رهبر انقلاب شعار تحقق اقتصاد مقاومتی را تعیین کرده اند و هر ساله تأکید زیادی بر موضوع اقتصاد دارند. با توجه به این موضوعات چرا دولت هیچ برنامه ریزی برای صنعت لوازم خانگی ندارد؟ چرا تولیدکننده ۳۰ قلم کالا تولید می کند اما فقط  1 یا دو کالا را راهی بازارهای صادراتی می کند.

متأسفانه با وجود تمام صحبت ها برنامه ای برای تسهیل در صادرات لوازم خانگی وجود ندارد امروز ما به ترکیه هندوانه صادر می کنیم و آنها لوازم خانگی به بازار ما می فرستند. ما امروز تولیدکنندگانی داریم که پکیج برای آلمان می فرستند این نشان می دهد ظرفیت کافی در صنعت لوازم خانگکی وجود دارد اما ما برنامه ای نداریم تا مطابق با آن به تولیدکننده چشم انداز ارائه دهیم

تسنیم: به عبارتی شما معتقدید به جای تولید کالاهای مشابه تمرکز بر تولید تعدادی از کالا شود تا کیفیت آنها هر روز افزایش  پیدا کند.

پازوکی: بله. امروز تولیدکننده توان خود را می داند فقط لازم هست حمایت از آنها در بازارهای صادارتی انجام شود. مگر ال جی و سامسونگ چکار کردند که در کشور حضور پررنگی داشتند.  یخچال و لباسشویی را ۴۵ روزه می فروخت همراه با خدمات پس از فروش که اگر خراب شد بیاورید یک لباسشویی دیگر بگیرید. خدا وکیلی کدام کارخانه ایرانی این اقدامات را انجام داده اند؟

آقایون وزارت صنعت در تلویزیون می گویند ما می خواهیم به کارگاه های کوچک وام بدهیم که احیاء شوند. اما سوال اینجاست این واحدها چه چیزهایی بسازند آیا دستورالعمل تولید هم به آنها می دهید؟ آیا به تولیدکننده گفته می شود برای تولید چه چیزهایی احتیاج داری و مشکلاتت را بگو تا حل کنیم!

*کسی که یک لنج دارد چه می دانم ساید بای ساید یا لباسشویی چیست؟/ قاچاق در کشور ساماندهی شده است

تسنیم: متأسفانه میان تولیدکنندگان هم سود در کوتاه مدت اولویت است.

فتاحی : تولید کننده هنوز دغدغه مواد اولیه دارد بعد مسئولین از هدف گذاری ۱۴۰۴ صحبت می کنند. می گویند تا دو سال دیگر فلان صادرات را داشته باشید؟ شما بیاید اول مشکلات را حل کنید بعد به فکر افزایش حجم صادرات باشید.

دولت بیاید بگوید میزان تولید شما در روز و ماه چقدر است برای افزایش تولید به چه چیزهایی احتیاج داریم تا رشد تولید را به وجود بیاورید و مازاد را صادر کنید. چه کسی آمده این حرفا را به تولیدکننده بزند. اگر مشکل تولید کننده حل شود مشکلات در بخش عرضه هم کاهش خواهد یافت.

تسنیم: امروز رقیب جدی تولیدکننده در بازار معضل قاچاق است آیا وزارت صنعت علاوه بر وظیفه ذاتی خود در حمایت از تولید تدبیر جدیدی برای مدیریت قاچاق در دستور کار دارد؟

 فتاحی :به اعتقاد من برای جلوگیری از قاچاق باید تدبیر مناسبی به کار گرفته شود. آیا در همه کشورها کسانی که در حاشیه مرزی زندگی می کنند امکان آوردن کالا را دارند؟  کسی که یک لنج دارد   چه می دانم ساید بای ساید یا لباسشویی چیست؟ تازه اگر بداند مگر پولی برای خرید دارد. البته بر فرض پول داشتن کالای قاچاقی که آورده را به چه کسانی می خواهد بفروشد. حرف من این است که قاچاقچیان در کشور به صورت سازماندهی شده کار می کنند.  به عبارتی قاچاقچی می رود همه امتیازات مناطق مرز نشین را می خرد و با  هماهنگی در سیستم توزیعی خود به راحتی کالاهای قاچاق را وارد کشور می کند.

فرمایش آقای رئیس جمهور در ارائه سهمیه به مرز نشینان برای آوردن کالا منافعی دارد که فقط نصیب قاچاقچیان خواهد شد. آنها می روند امتیازها را خریداری و متناسب با مشتریان خود کالا وارد کشور می کنند کسی هم نمی تواند با آنها برخورد کند زیرا روند فعالیت آنها قانونی بوده است.  به نظر می رسد فرمایش آقای رئیس جمهور باید زمان داشته و همراه با برنامه ریزی باشد. مثلا ظرف در مناطق مرز نشین کارخانه احداث می شود تا ارزش افزوده در کشور به وجود آید.

*از بازار ۶  میلیارد دلاری لوازم خانگی جنس قاچاق سهم ۲ میلیارد دلاری دارد 

من اعتقاد دارم که قاچاق غیررسمی شاید خیلی کم باشد ولی قاچاق رسمی خیلی زیاد است. مثلا یک کولبر یک سایدبای ساید را در هفته چند بار میتواند بیاورد؟ می گویند که فلان جا تحویل بگیر و فلان جا تحویل بده، خودش کاره ای نیست.

مسئولان باید در استانهای مرزی اشتغالزایی ایجاد کنند تا کی ما باید معضل قاچاق داشته باشیم رشد قاچاق فاجعه بار است. باید مرزنشینان درآمد داشته باشند. وقتی درآمدی دارند و بتوانند خرج زن و بچه شان را در بیاورند دلیل ندارد که بروند یخچال بیاورند.در حال حاضر حدود دو میلیارد لوازم خانگی قاچاق در سطح کشور وجود دارد به نحوی که از بازار ۶  میلیارد دلاری لوازم خانگی جنس قاچاق سهم ۲ میلیارد دلاری دارد.  یک سومین بازار دست قاچاقی است البته باز تأکید می کنم درصد کولبران زیاد نیست و حجم زیادی از جنس قاچاق رسمی وارد کشور می شود.

 پازوکی : به اعتقاد اگر دولت از تولیدکننده حمایت کند تولید بازار خودش را دارد.  متاسفانه این صنعت امروز رها است و هر چیزی که امروز تولیدش سود آور بوده وهزینه های سربارش کم دارد در اولویت کار تولیدکنندگان قرار دارد.  ما از دولت ناراحت هستیم چون اصناف را به چشم فرار مالیاتی نگاه می کند، به چشم ندادن عوارض قانونی به دولت می داند این در حالی است که اصناف بنا به گفته امام ره  بازوی انقلاب هستند.شما دارید بازو را قطع می کنید.  ما از دولت می خواهیم حرفمان را بشنود.

آقای فتاح شما چرا پولتان را نبردید به کانادا؟ چرا به ترکیه نرفتید

فتاحی: تولید کننده  در کشور ریشه دارند.تاجرها پول از این مملکت بردند. تولیدکننده سرمایه اش پخش است. یک مقداری در بندر،. یک مقدار کف بازار ، یک مقداری در انبار است . البته نه اینکه به خاطر این نرفتم چون عرق ملی دارم. ما ایرانی هستیم دلیل ندارد که برویم. مشکلات داریم به قول آقای پازوکی با حرف صحبت می کنیم این مسئله است و راه حل دارد.  متاسفانه من می گذارم گردن ایشان و ایشان می گذارند گردن من و برای  این مشکل و برنامه ریزی نداریم.

پازوکی: الان مغازه داری که دارد ته لنچی را می فروشد چرا به او قاچاقچی می گویند؟ قاچاقچی نیست. قاچاق فروش هم نیست. من به عنوان مسئول به او اجازه دادم که جنس اینگونه وارد کشور شود. حدود یک میلیارد و سیصد میلیون دلار ته لنچی آمده این را معاونت ستاد مبارزه با قاقچاق اعلام کرده است. باید فکر اساسی برای این معضل به کار گرفته شود.