صنعت خودروسازی در حال گذر از سنت / خودرو‌های ایرانی با کیفیت بالا به زودی در خیابان‌های شهر می‌درخشند

گروه فناوری خبرگزاری دانشجو- حمیده آقاجانی؛ خودرو، کالایی که روزگاری لوکس بود و زیر پای اشرافیت، اما این روز‌ها وسیله ایاب و ذهاب است و منبعی برای تامین رزق برخی‌ها؛ بازار داغی دارد، قیمتش هر روز بالا و پایین می‌‍شود، حساب و کتابش هم معلوم نیست؛ از وزرا و معاونین دولت گرفته تا سازمان حمایت از مصرف کننده هر کدام حرفی می‌زنند و راهکاری برای کنترل قیمتش ارائه می‌کنند.  

این روز‌ها در بسیاری از اخبار حوزه اقتصادی به این نکته بر می‌خوریم که حجم بالایی از خودرو در کارخانه‌های خودروسازی به دلیل نبود قطعات و لوازم جانبی زیر آفتاب و نیمه کاره مانده و از طرف دیگر دروازه‌های گمرکی به روی خودرو‌های لوکس خارجی باز شده است. خودرو‌هایی که قیمت سرسام آور آن به وسع پایین شهر نشینان نمی‌رسد و دردی از آن‌ها دوا نمی‌کند. خودرو‌های داخلی هم اگر به بازار برسد آن ایمنی و زیبایی لازم را برای ارضاء نیاز مشتری ندارد.  
چاره‌ کار چیست؟ خط سیر درست رسیدن به محصول با کیفیت و زیبا به لحاظ ظاهری از کجا باید آغاز شود؟ البته نمی‌شود منکر این مسئله شد که جسته و گریخته کار‌هایی صورت گرفته است، اما آنقدر نبوده که به چشم مشتری بیاید. فرانسوی‌ها که ید طولایی در صنعتی شدن و ورود به بازار صنعت خودروسازی در کشور‌های مختلف دارند با عقد چند قرارداد از راه‌های قانونی پا به عرصه رقابت گذاشتند. در کمترین زمان پژو فرانسوی‌ها با فاصله زیاد در راس فروش محصولات خود در ایران شد و این در حالی بود که تعهداتی برای ارائه‌ تکنولوژی و فناوری ساخت برخی محصولات داشت.

برجام که امضا شد با دست پر به ایران آمدند و قرار و مدار‌های جدیدی نوشتند و تعهدات جدیدی برای راه اندازی خط تولید چند مدل از محصولات پژو ارائه کردند، اما با یک اشاره آمریکا به همه حرفهایشان پشت پا زدند و با فسخ یک طرف قراردادشان از ایران کوچ کردند. اقدامی که شاید به ظاهر صنعت خودرو در ایران را با چالش مواجه می‌کرد، اما اثرات و ثمرات فراوانی به همراه داشت.  
شریک قدیمی خودروسازی که رفت، ضعف‌ها و جای خالی‌ها به چشم آمد؛ اما این نمی‌توانست بهانه‌ای برای خوابیدن صنعت خودروسازی در کشور شود. جوانان تحصیل کرده و فارغ التحصیل دانشگاهی که حالا چند سالی است به جای پشت میزنشینی به استارت آپی شدن و دانش بنیانی فکر می‌کنند با تکیه بر توان داخلی به توسعه صنعت خودروسازی نیم نگاهی داشته‌اند، این دانش بنیانی‌ها به حمایت نیاز داشتند تا کاری کنند کارستان.

سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری که بخشی از حلقه بزرگ اتصال صنعت و شرکت‌های دانش بنیان به حساب می‌آید نیز در این خصوص اظهار می‌کند: نیروی انسانی نخبه یک فرصت خوب برای انجام کار‌های پژوهشی مورد نیاز صنعت خودروسازی بوده و ارتقای محصول و پلتفرم‌ها با کمک شرکت‌های کوچک و متوسط انجام می‌شود.

ستاری توان صنعت خودرو را در حدی می‌داند که توان همراه کردن کل دانشگاه‌های کشور با خود را دارد و معتقد است که به کارگیری فارغ التحصیلان دانشگاهی موجب ایجاد ارزش افزوده در این صنعت خواهد بود.

ستاری با بیان اینکه تعداد زیادی شرکت دانش بنیان در کشور وجود دارد که طبق قانون از مالیات معاف می‌شوند و می‌توانند وام‌هایی با تخفیف از صندوق نوآوری و شکوفایی دریافت کنند، تصریح کرد: شرکت‌های خودروسازی داخلی ضمن به کارگیری این شرکت‌ها در کار تحقیق و توسعه می‌توانند در دانشگاه‌ها کمپ‌های تحقیقاتی و نمایشگاه‌هایی برای جذب ایده‌های نخبگان ایجاد کنند.   بیشتر بخوانید: شرکت‌های دانش‌بنیان کلید رسیدن به رونق صنعت خودرو/ از تحریم تا فرصت

شاید تحریم‌ها و عدم توانایی در تامین قطعات باعث شد تا کارخانه‌های خودروسازی دست نیاز به سوی دانش بنیانی‌ها دراز کنند؛ همین تحریم‌ها باعث شد تا خط تولید جدید خودرو در یک کارخانه خودروسازی راه اندازی شود. خودرویی که طراحی نسبتا زیبایی دارد و به اذعان مدیر عامل این کارخانه و معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری در هنگام تحویل محصول به مشتری ۸۰ درصد بومی سازی شده است.

پژو ۳۰۱ که دو روز پیش خط تولید آن افتتاح شد بخشی از تعهدات شرکت پژو بود که با خروج از ایران موجب شد روند تولید آن متوقف شود، اما حالا به همت جوانان ایرانی و حمایت برخی دستگاه‌های اجرایی توانسته است به بازار نزدیک شود.

ایران یکی از کشور‌های برتر در برخورداری از نیروی انسانی است
سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری در مراسم آغاز تولید آزمایشی نخستین محصول جهاد خودکفایی، پروژه ۳۰۱ گفت: اگر می‌خواهیم نیروی تحصیلکرده را به کار بگیریم باید صنعت داشته باشیم نه کارخانه؛ زیرا در کارخانه اشتغال ایجاد می‌شود، اما ما در صنعت طراحی می‌کنیم، البته مشکل کارخانه با یک تکنسین حل می‌شود.

ستاری با بیان اینکه وقتی می‌گوییم چرا صنعت با دانشگاه کار نمی‌کند دلیلش این است که این صنعت، صنعت نیست، تصریح کرد: ایران یکی از کشور‌های برتر در برخورداری از نیروی انسانی است و حتی کشور‌های اروپایی هم چنین ظرفیتی را ندارند با این وجود ما باید خودمان طراحی و بهینه سازی کنیم.     تجربه گذشته نشان داده که هر گاه کشور با بحرانی مواجه بوده دست نیاز به سوی جوانان دراز شده و با رفع بحران دوباره صنایع به سراغ کشور‌های شرق دور یا اروپایی‌ها می‌روند. اقدامی که به راحتی می‌تواند بذر ناامیدی را در دل جوانان بکارد. معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری هم به این موضوع اذعان دارد و میگوید: اینکه ما در زمان تحریم با چینی‌ها کار می‌کنیم و در زمان غیر تحریم به سراغ اروپایی‌ها می‌رویم عین وابستگی است. در هر حال اگر ما بتوانیم خودمان طراحی کنیم می‌توانیم جهت گیری را تغییر دهیم.

پژو ۳۰۱ محصول طراحی و تلاش یک تیم کامل است. شاید هنوز هم لوگوی شرکت پژو به دلیل برخی محدودیت‌های قانونی برروی محصول در حال تولید نصب شده باشد، اما ورود ایده‌های جدید به صنعت خودروسازی در کشور ارزشمند است و نویدبخش این موضوع که از مرز‌های تولید سنتی در حال گذار هستیم و توانسته‌ایم پلتفرمی در این حوزه طراحی کنیم.