کاهش آسیب‌های اجتماعی با همگرایی مسجد و هیئت‌های مذهبی

حجت‌الاسلام والمسلمین حیدر مصلحی، جانشین عقیدتی سیاسی دفتر فرماندهی کل قوا که امام جماعت یکی از مساجد حکیمیه تهران است و سابقه عضویت در هیئت دولت و ریاست سازمان اوقاف و امور خیریه را نیز در کارنامه دارد، در گفت‌وگو با ایکنا؛ درباره لزوم توجه مساجد به مسائل اجتماعی اظهار کرد: در حال حاضر، یکسری مشکلات اجتماعی در جامعه وجود دارد و ضروری به نظر می‌رسد مرکز امور مساجد به شورای مسائل اجتماعی مراجعه کند و شرحی از آسیب‌های اجتماعی را به همراه اولویت، از این شورا که تحت نظر مقام معظم رهبری راه‌اندازی شده است، بگیرد.

وی افزود: مسائل اجتماعی امروز قابل توجه است و رویکرد ما به این موضوعات برمی‌گردد، به اینکه چه جایگاهی برای مسجد در محله و منطقه خود قائل هستیم، مثلاً مسجد را صرفا به عنوان یک مرکز فعالیت فرهنگی می‌بینیم، یا اینکه مسجد را به عنوان مرکزی برای همه فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی تلقی می‌کنیم، ما براساس سابقه‌ای که داریم و انقلاب را دیده‌ایم، معتقد هستیم که مسجد باید پایگاه همه مسائل اجتماعی باشد، اتفاقا بعد از انقلاب هم دیده‌ایم هر جا فتنه‌ها پیش آمده است و مسئولان کم آورده‌اند، مساجد به میدان می‌آیند و مشکل را حل می‌کنند.

رئیس اسبق سازمان اوقاف و امور خیریه در ادامه گفت: ما یک تجربه موفق را در محله حکیمیه پشت سر گذاشته‌ایم و در حال حاضر به دنبال پخته‌تر کردن آن هستیم، مدتی قبل در مسجد محله تصمیم گرفتیم به فعالیت‌های اجتماعی ورود کنیم، یک شب در مسجد از مردم خواستیم برای بیان نظرات خود در این زمینه اقدام کنند، پیشنهادها و ایده‌ها را جمع‌آوری کردیم، از آن‌ها حدود ۱۰ پیشنهاد را استخراج کردیم، یکی از مشکلات اجتماعی مدنظر مردم که در ذهن من نیز اولویت داشت، طلاق بود؛ لازم دیدیم در مسجد محله برای آن برنامه‌ریزی پیشگیرانه انجام دهیم. بحث شد که علت طلاق چیست؟ در بحث‌های خود به این نتیجه رسیدیم که هر چه کنیم، باز هم در خانواده اختلافاتی رخ می‌دهد، اگر زوج‌های جوان به پدر و مادری که تجربه حل چنین اختلافاتی را دارند، دسترسی داشته باشند و از آن‌ها مشورت بگیرند، مشکل حل می‌شود. شخص تخلیه می‌شود و حالت انفجاری برای طلاق پیدا نمی‌کند.

لزوم جهت‌دهی به هیئت‌های زنانه برای کاهش آسیب‌های اجتماعی

مصلحی با ذکر خاطره‌ای گفت: ما اواخر جنگ از نظر نیروی انسانی برای حضور در جبهه دچار مشکل شدیم، در همین مجلس قدیم، جلسه‌ای گذاشته شد و همه مسئولان کشور و نمایندگان ولی فقیه در استان‌ها آمدند تا چاره‌اندیشی کنند. مرحوم آقای محی‌الدین حائری پیشنهادی داد که مشکل را حل کرد، وی گفت که ما از هیئت‌های خانگی زنانه غافلیم، ائمه‌جمعه و جماعت این بانوان را پیدا کنند و به آن‌ها بگویند بچه‌های خود را برای رفتن به جبهه تشویق کنند، چون آن هنگام، نماینده حضرت امام(ره) در قرارگاه خاتم و کربلا بودم، دقیقاً به خاطر دارم که بعد یک ماه پیام آمد دیگر نیرو نفرستید و جمعیت حاضر در جبهه زیاد شده است؛ هیئت‌های خانگی بودند که توانستند این کار را انجام دهند.

این فعال مسجدی افزود: در محله حکیمیه مشاهده کردم که ساخت‌وساز خانه‌های آپارتمانی زیاد شده است، براساس آن تجربه‌ای که از اواخر جبهه کسب کردم، صاحبخانه‌ها را صدا کردم و از آن‌ها خواستم ساختن این آپارتمان که تمام شد، یک هیئت خانگی زنانه در آن راه بیاندازند. این‌ خانم‌های صاحبخانه معمولاً سن و سالشان بالاست و باتجربه هستند، به آن‌ها گفتیم در هیئت‌های خانگی زنان، همه همسایه‌ها به خصوص خانم‌های جوان را دعوت کنید، اگر یک بار نیاید، دو بار نیاید بالاخره یک بار شرکت می‌کند، خانم جوان وقتی به هیئت می‌آید با خانم باتجربه‌تر ارتباط عاطفی برقرار می‌کند، در این ارتباط عاطفی و در گفت‌وگوهایی که در حاشیه این جلسات انجام می‌شود، مشکلات زندگی خود را بازگو و درد و دل می‌کند، طرف مقابل هم ذره‌ای نصیحت می‌کند، همینکه درد و دل کند و نصیحتی بشنود، بسیاری از مشکلات حل می‌شود. اگر الان از کلانتری محله درباره اختلافات خانگی بپرسید، می‌گویند بسیار کمتر شده است و من اطمینان دارم به زودی به کاهش طلاق در آن محله نیز می‌انجامد.

جانشین عقیدتی سیاسی دفتر فرماندهی کل قوا تأکید کرد: وقتی مسجد، محور فعالیت‌های مذهبی باشد، هیئت‌های خانگی هم می‌توانند در ذیل مسجد ایجاد شوند. در ایام محرم هیئت‌های عزاداری متعددی برپا می‌شوند، کار خوبی هم هست و نباید هم مانع شویم، اما در همین راستا اقدامی که کردم، دو سال قبل مسئولان تمام این هیئت‌ها را صدا کردم، بعد به آن‌‌ها گفتم شما نمی‌خواهید یک روحانی به برنامه شما بیاید و صحبت کند؛ گفتند کسی به برنامه ما نمی‌آید. ما اقدامی کردیم که موجب شد، شب‌ها طلبه جوان به میان آن‌ها می‌رفت، یک حدیث می‌خواند، بعد هم می‌نشست و با آن‌ها گپ می‌زد، با این کار اولا ذهنیتی که از یک فرد روحانی داشتند تصحیح می‌شد و هم نصیحت‌های روحانی را می‌شنیدند؛ این امر موجب شد که ارتباط مسجد با هیئت‌ها به وجود بیاید و فقط هم به برنامه‌های محرم اکتفا نشود، ما در ادامه، این‌ روند را به مسیر برنامه‌های هفتگی سوق دادیم.

وی تصریح کرد: باید مسائل اجتماعی را از شورای عالی مسائل اجتماعی بگیریم و شناسایی کنیم که در چه مسائلی مسجد می‌تواند نقش تأثیرگذار داشته باشد، مثلاً فرض کنید در بحث اعتیاد؛ شاید مسجد بتواند با شناسایی معتادان محل و سپس بررسی، کمکی انجام دهد. شاید خانمی در محل باشد که شوهرش معتاد باشد و نداند باید چکار کند و هیچ پناهی نداشته باشد، مسجد می‌تواند مأمن خوبی برای پاسخگویی به سؤالش باشد که در قبال این شوهر چگونه رفتار کند، شخص گرفتار باید بتواند از مسجد کمک بگیرد، تا در آینده همین امر موجب رفت‌وآمد و گسترش ارتباطش با مسجد شود. مسجد می‌تواند با جهت‌دهی هیئت‌های خانگی زنان و هیئت‌هایی که جوانان به شکل هفتگی برگزار می‌کنند، تحولی درون‌زا برای حل آسیب‌های اجتماعی آن محله به وجود آورد.

جایگاه بسیج و کانون فرهنگی را در مسجد بازشناسیم

حجت‌الاسلام مصلحی در بخش دیگری از سخنان خود درباره نمایشگاه تخصصی مسجد، اظهار کرد: این کار، اقدام ارزشمندی بود، البته احساس من این است که شاید در بعضی موارد غفلت‌هایی شده است، مثلاً بسیج در مسجد، هم برای بانوان و هم برای آقایان فعالیت می‌کند، من که نمایندگی مقام معظم رهبری در بسیج را پشت سر گذاشته‌ام، تمام زیر و بم وضعیت بسیج در مساجد را می‌دانم، امروز باید ببینیم برای بسیج چه جایگاهی در مسجد قائل هستیم؛ اصلاً جزو معماری مسجد محسوب می‌شود؟، یک علامت سؤال برای من در بحث معماری مسجد وجود دارد که دوستان ما در مرکز امور مساجد، چه تعریفی برای محل استقرار بسیج در مسجد دارند؟ آیا باید ساختمان جداگانه‌ای داشته باشد یا در خود مسجد قرار بگیرد؟ در حال حاضر بیشتر فعالیت بسیج، فرهنگی و سیاسی است و ما معتقدیم باید بسیج در مساجد حفظ شود، باید برای مسئولان بسیج جا بیاندازیم که امام جماعت یکی از ارکان شما در بسیج است.

حجت‌الاسلام مصلحی در پایان گفت: باید قبول کنیم که ۱۰ تا ۱۵ دستگاه دولتی در ارتباط با امور مسجد درگیر فعالیت است؛ باید تعریف شود که هرکدام از این دستگاه‌ها چه جایگاهی در مسجد دارند؛ تعریف هم تعریفی باشد که شخص، خود را موظف بداند پای کار بیاید. یکی از دستگاه‌های مرتبط با مسجد، کانون فرهنگی هنری مساجد است، مرکز رسیدگی به امور مساجد برای این‌ امر چه فکری کرده‌ است؟ در وزارت ارشاد برای کانون‌ها بودجه در نظر گرفته می‌شود، این پول باید در مسجد خرج شود و لازم است مرکز امور مساجد این بودجه را به اهداف انقلاب و نظام در مسجد جهت دهد.

انتهای پیام