سیاست‌های پولی و بانکی تیم اقتصادی دولت جزیره‌ای است/ دولت به جراحی اقتصادی نیاز دارد

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرگزاری فارس از اراک، بروز مشکلات و مسائل عدیده اقتصادی از جمله افزایش نرخ ارز، افزایش بی‌رویه قیمت مسکن، طلا، سکه و خودروی طی ماه‌های اخیر موجب شده صحبت پیرامون این مسائل به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها و گفت‌وگوهای مردم و مسئولان تبدیل شود.

برگزاری جلسات متعدد در کمیسیون‌های مختلف مجلس پیرامون مسائل اقتصادی و صحبت‌ها و اظهارنظرهای مسئولان در مورد گرانی‌ها از یک سو و تلاش دشمن در جنگ اقتصادی از سوی دیگر نشان از حساسیت موضوع دارد که در همین راستا خبرگزاری فارس با سیدمهدی مقدسی نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس و عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس به گفت‌وگو پرداخت که در ادامه می‌خوانید.

 

 فارس: راهکار پیشنهادی کمیسیون صنایع برای مهار این نقدینگی چیست؟

مقدسی: بانک مرکزی و دولت اواخر سال ۹۵ و اوایل سال ۹۶ ساماندهی مؤسسات مالی مجاز و غیرمجاز که بعضی فعالیت قانونی و بعضی فعالیتشان ایراداتی داشت را در دستور کار قرار دارد.

ماهیت این اقدام ضروری و در ظاهر خود بود، اما شیوه‌هایی که برای اجرای این طرح به کار گرفته شد شیوه‌های مناسبی نبود و چه‌بسا اگر بهتر مدیریت می‌شد و مؤسسات به‌درستی ساماندهی می‌شدند هم جلوی بسیاری از کارهای غیرقانونی گرفته و هم مانع از ایجاد التهاب در جامعه توسط سپرده‌گذاران می‌شد.

شیوه ساماندهی مؤسسات مالی مناسب نبود

البته بعضی از مؤسساتی که ادغام شدند مشکل چندانی نداشتند، ولی تحت تأثیر آن فضاها آسیب دیدند، مؤسساتی هم که دچار مشکل بودند باید روی آنها جراحی لازم انجام می‌گرفت اما نحوه اجرای این ساماندهی که ضروری بود به نحو مناسب صورت نگرفت.

بعدا دیدیم که دولت مجبور شد از منابع دولتی پول مردم را بدهد(هرچند این پول را به صورت امانت و وام در اختیار مؤسسات قرار داد و اموال آنها را در اختیار بانک مرکزی گرفت)، بنابراین نقدینگی که در این مؤسسات بود آزاد شد، بانک مرکزی به خاطر اینکه منابع را به سمت بازار سرمایه سوق دهد سود بانکی را ۱۵ درصد کاهش داد که باید گفت زمان کاهش سود بانکی نیز زمان مناسبی نبود و منابع به‌جای اینکه در سایر مؤسسات سرمایه‌گذاری شود، به سمت بازارهای دیگر مانند بازار سکه، طلا، خودرو و مسکن سرازیر شد.

 

 

متأسفانه در ایران فرهنگ ورود مردم به بازار بورس همانند سایر کشورها هنوز نهادینه نشده است، بر این اساس بانک‌های دولتی و غیردولتی باید منابع را با سود مناسب جمع می‌کرد و این هدایت را به سمت بازار سرمایه انجام می‌داد.

وزارت صنایع، اقتصاد و بانک مرکزی مأمور مهار نقدینگی شدند

امروز وزارت صنعت و معدن، وزارت اقتصاد و دارایی و بانک مرکزی از طرف دولت مأمور شدند که این حجم بالای نقدینگی را مهار کند، برای اینکه این کار محقق شود در یک ماه گذشته در مجلس جلسات علنی و غیرعلنی با حضور آقای جهانگیری، وزرای اقتصادی و صنعت و معدن، رئیس سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی برگزار شد.

در میان مردم ایران فرهنگ ورود به بازار بورس هنوز نهادینه نشده است و این مشکلات زیادی در اقتصاد کشورمان ایجاد کرده است

مسئولان چندین مرحله در کمیسیون‌های تخصصی مجلس از جمله کمیسیون ویژه، کمیسیون صنایع و کمیسیون اقتصاد حضور پیدا کردند و در جمع‌بندی جلسات، چندین طرح آماده و در اختیار دولت قرار گرفت تا در قالب لایحه تقدیم مجلس کند که سخنگوی دولت هم اعلام کرد دولت چندین طرح دارد، ما منتظر هستیم خود دولت این طرح‌ها که خیلی از آنها نیاز به قانون خاصی ندارد و تنها نیازمند اراده دولت است را اجرا کند، امیدواریم دولت هرچه سریع‌تر تصمیم اجرایی شدن این طرح‌ها را بگیرد، برخی از طرح‌ها را حتی در شورای پول و اعتبار هم می‌توان پیرامون آنها تصمیم‌گیری کرد.

اصلاح نظام بانکی جزء اولویت‌ها است 

برای این کار اصلاح نظام بانکی جزء اولویت‌هایی است که باید انجام شود، جمع‌آوری و هدایت صحیح منابع در بخش بازار سرمایه و بخش تولید یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است که روش آن را دولت باید به‌گونه‌ای تصحیح کند که این پول در اختیار تولیدکننده قرار گیرد و جای دیگری نرود و تنها در بخش تولید هزینه شود که اگر این اتفاق رخ دهد می‌توان به آینده امیدوار بود.

هنر مسئولان در این شرایط باید این باشد که تهدیدهایی که متوجه کشور است را به فرصت تبدیل کنند، تبدیل تهدید به فرصت یک هنر است، در تیم اقتصادی دولت ما انتظار داشتیم جزیره‌ای عمل نشود، در زمان رأی اعتماد این خواسته به‌کرات از سوی نمایندگان مطرح شد که اقدامات در زمینه سیاست‌های مالی و پولی و اعتباری و سیاست‌های اقتصادی جزیره‌ای نباشد و مسئولان منسجم عمل کنند، اما می‌بینیم که امروز جزیره‌ای عمل می‌شود و این باعث شده معضلاتی در جامعه ایجاد شود.

دولت در اسرع وقت جراحی لازم را انجام دهد

بنده در راستای تقویت دولت به آقای رئیس‌جمهور عرض می‌کنم که اگر واقعاً می‌خواهد دولت را تقویت کند باید در اسرع وقت جراحی مناسبی را نسبت به بخش‌هایی از کابینه که ضعف مدیریتی دارد را انجام دهد.

اقدامات تیم اقتصادی در زمینه سیاست‌های مالی، پولی و اعتباری باید جزیره‌ای نباشد و مسئولان منسجم عمل کنند، اما می‌بینیم که امروز جزیره‌ای عمل می‌شود و این باعث ایجاد معضلاتی در جامعه و بازار شده است

اجرای جراحی باید توسط خود دولت صورت بگیرد تا بتوانیم فضای حمایتی بیشتری در جامعه از سوی مردم داشته باشیم، افرادی هستند در بدنه اقتصادی دولت که سنشان بالاست، اما فکر و اندیشه و تجربه مناسبی دارند این افراد که تحرک و پویایی لازم را ندارند بهتر است در اتاق‌های فکر حضور پیدا کند و جایگزین آنها نیروهای جوان، خلاق، مبتکر و علاقه‌مند باشند، بنابراین ضروری است هم از نیروهای قدیمی در اتاق فکر استفاده شود و هم اینکه نیروهای جدید و جوان به کار گرفته شوند.

ضعف قانون نداریم، ضعف اجرا داریم

مجلس انتظار دارد پیشنهاد‌هایی را که کمیسیون‌های تخصصی مجلس جمع‌بندی و از طریق رئیس مجلس در جلسه سران سه قوا به رئیس‌جمهور ارائه شده، خود دولت اجرا کند در این مسیر اگر واقعاً دولت برای اجرای اقدامات اصلاحی که جامعه را از نظر اقتصادی به آرامش می‌رساند نیاز به مصوبه مجلس دارد پیشنهادات خود را در قالب لایحه دوفوریتی مطرح کند مجلس هم این آمادگی را دارد که قوانین لازم و لوایح دوفوریتی را در راستای کمک به دولت برای بهبود وضعیت اقتصادی به تصویب برساند، هرچند اعتقاد داریم ضعف قانونی وجود ندارد، بلکه آنچه مانع انجام امور می‌شود، ضعف اجرا است.

دولت باید هرچه سریع‌تر نسبت به هدایت منابع به بخش تولید با توصیه کارشناسان خبره بانکی و بهره‌گیری از تجربه کشورهای دیگر اقدام کند

مبارزه با قاچاق کالا نیز باید جدی‌تر از قبل صورت گیرد، این مهم می‌تواند امیدی در دل تولیدکنندگان ایجاد کند، عدم واردات بعضی از کالاها که امکان ساخت آنها در کشور وجود دارد و این موضوع توسط سران سه قوه به تصویب رسید، اقدام خوبی است که راه را برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی فراهم می‌کند و امیدواریم این موضوع محقق شود.

دولت باید هرچه سریع‌تر نسبت به هدایت منابع به بخش تولید با توصیه کارشناسان خبره بانکی و بهره‌گیری از تجربه کشورهای دیگر اقدام کند، در این زمینه اختصاص منابع و انتقال این منابع به بازار سرمایه و هدایت به سمت تولید ساز و کار و منطق اقتصادی خود را دارد، اما اراده‌ای باید برای اجرای این ساز و کارها باشد.

فارس: نحوه ورود کمیسیون صنایع به موضوع خودروهای وارداتی چگونه بود و رسیدگی به این پرونده در چه مرحله‌ای است؟

مقدسی: بررسی و رسیدگی به موضوع خودروهای وارداتی اولین بار توسط کمیسیون صنایع صورت گرفت، کمیسیون صنایع نشست‌هایی با حضور مسئولان انجمن واردکنندگان خودرو و سایر دست‌اندرکاران و مسئولان وزارت صنایع برگزار و ایراداتی را نسبت به نحوه ثبت سفارش و شیوه باز کردن و بستن سامانه ثبت سفارش مطرح کرد.

پیرامون چرایی و چگونگی ثبت سفارش در زمانی که به اعتقاد دولت سامانه بسته بوده توضیح خواستیم، علت را بررسی کرده و به این جمع‌بندی رسیدیم که وزارت صنعت و معدن مدعی شد که سامانه و سایت هک شده است که این استدلال، استدلال قابل پذیرشی نبود، بنابراین کمیسیون صورت‌جلسه‌ای را تنظیم و با حضور وزیر صنعت جلسه مشترکی را برگزار کرد و پیگیری مسئله را از وزیر صنعت خواستار شد که ایشان هم قول پیگیری دادند که پیگیری هم کردند.

ورود خودروهای وارداتی احتمالا ساماندهی شده بود

بعد از دادگاهی شدن پرونده مشخص شد که این اقدامات توسط یک هکر نبوده بلکه شاید ساماندهی شده، صورت گرفته است، در حال حاضر پرونده در دستگاه قضایی در حال بررسی است.

 

 

سه هفته قبل جلسه‌ای را با حضور وزیر صنعت برگزار کردیم که آقای شریعتمداری خودشان هم سخت پیگیر موضوع هستند، دستورات اخیر رئیس‌جمهور، اظهارات وزیر صنعت، ورود قوه قضاییه و سازمان بازرسی را به فال نیک می‌گیریم، امیدواریم برخورد قاطع با متخلفین سبب شود این اقدامات خلاف‌کارانه که ثبات و آرامش بازار و اقتصادی را به هم زده و بی‌اعتمادی مردم را به دنبال دارد جلوگیری شود.

آمار دقیقی از خودروهای وارداتی در دست نیست

دستورات اخیر رئیس‌جمهور، اظهارات وزیر صنعت، ورود قوه قضاییه و سازمان بازرسی را به فال نیک می‌گیریم

آمار دقیقی از خودروهای وارداتی در دست نیست، خود آقایان اعلام کرده‌اند ۶ هزار و ۴۰۰ دستگاه، اما تا ۱۵ هزار دستگاه خودرو هم آمارهای ضد و نقیضی به گوش می‌رسد اما آمار دقیق در بازجویی‌ها مشخص و قطعاً اعلام می‌شود.

فارس: با افزایش قیمت دلار و به دنبال آن اختصاص ارز دولتی به واردات برخی کالاها شاهد واردات کالا با ارز دولتی و احتکار آن بودیم، مجلس چه نظارتی بر این مسئله داشته است؟

مقدسی: مجلس بارها این مسئله را به دولت متذکر شده در مواردی که قاچاق کالا صورت می‌گیرد دولت شفاف‌سازی کرده و اعلام کند تا اعتماد مردم از بین نرود، قطعاً برخورد با متخلفین امید را در جامعه بیشتر می‌کند.

در بحث قاچاق کالا باید فضا برای افراد متخلف ناامن شود

در شرایط فعلی برای مبارزه با قاچاق نظارت‌ها افزایش یافته و مراکز گمرک به دستگاه‌های مجهز و پیشرفته تجهیز شده‌اند، یکی از راه‌های مهار قاچاق مجهز کردن گمرکات به دستگاه‌های مدرن و پیشرفته است، خوشبختانه در بازدیدهایی که از گمرکات صورت گرفته به این مسئله توجه شده است، اعتقاد ما این است در بحث قاچاق کالا باید فضا برای افراد متخلف ناامن شود.

 

متأسفانه دولت در یک مقطعی با حجم بالای نقدینگی در بازار مواجه شد، هم‌زمان نیز دست‌های پنهانی به دنبال این هستند دولت را تضعیف کرده و به نظام آسیب برسانند، باید هوشیار باشیم در دام آنها گرفتار نشویم، فردی که می‌آید و ۲ تن سکه می‌خرد این اقدام او بدون شک بحث نیاز نیست، بلکه برنامه‌‌ای کاملاً حساب شده و برای ایجاد التهاب در بازار است.

بخشی از افزایش نرخ ارز طبیعی و بخشی دیگر غیرطبیعی بود که باید با بخش غیرطبیعی آن برخوردهای لازم صورت می‌گرفت و برخورد جدی می‌شود.

 برخی اقدام دولت با پختگی لازم همراه نبود 

دولت در مقطعی که احساس کرد باید ورود پیدا کند، ورود کرد، اما اقدام دولت با پختگی لازم همراه نبود و اشکالاتی به همراه داشت، اخیراً دولت روش ارز توافقی و شیوه‌های دیگر را انتخاب کرده که به نظر می‌رسد راه را برای رفع مشکل باز می‌کند، با این روش حدود ۱۸۰ میلیون دلار در چند روز اخیر معاملات در بازار ثانویه انجام گرفت که راهی غیر از این نیست.

با افرادی که تعمداً و هدفمند به بازار ارز و سکه آسیب می‌رسانند برخورد جدی شود

اکثر کارشناسان و اقتصاددانان معتقد هستند با تک‌نرخی کردن ارز با شرایط فعلی راه به جایی نمی‌بریم، باید با انعطاف و تشکیل بازار ثانویه فضا را برای سلسله نیازهایی که با اولویت‌بندی تعریف می‌شوند مدیریت کرد.

به زودی اقدامات اخیر تأثیر خود را نشان می‌دهد، بدون شک‌ اگر با افرادی که تعمداً و هدفمند به بازار ارز و سکه آسیب می‌رسانند برخورد صورت گیرد و دولت اقدامات اصلاحی خود را انجام دهد می‌توان امیدوار بود تا به یک سامان مناسب در بازار ارز دست پیدا کنیم.

 

در این راستا پیشنهاداتی را مجلس به دولت داده و سخنگوی دولت هم اعلام کرد برنامه‌هایی برای ارز دارد، انتظار داریم همان‌طور که رهبر معظم انقلاب هم تأکید کرد دولت با جدیت وارد میدان شود، تیم چالاک، خلاق و توانمندی را به کار گیرد تا این تیم جدید با توانمندی بالا به مسائل ورود پیدا کند در این صورت می‌توان امیدوار بود رفته‌رفته بازار اقتصادی در بخش‌های مختلف به آرامش نسبی برسد، مطمئنیم با همراهی کشورهای دوست و مدیریت صحیح می‌توانیم این شرایط سخت را پشت سر بگذاریم.

افرادی که به نوعی با دولت سر سازگاری ندارند نباید فرصت تخریب پیدا کنند، مجلس حامی دولت است هر چند منتقد دولت هم هستیم

دولت به خوبی مسائل را مدیریت کند

باید انسجام ملی را حفظ کنیم، ضروری است دولت به خوبی مسائل را مدیریت کند، در این شرایط خاص حفظ انسجام ملی همان‌طور که مقام معظم رهبری فرمودند یک ضرورت است.

افرادی که به نوعی با دولت سر سازگاری ندارند نباید فرصت تخریب پیدا کنند، مجلس حامی دولت است، اما منتقد دولت هم هستیم، اتفاقاً در راستای حمایت از دولت است که می‌گوییم خود دولت جراحی اقتصادی را انجام دهد، آقای نوبخت هم استقبال کردند و گفتند قبل از مجلس جراحی را خودمان انجام خواهیم داد که این سخنان را نیز به فال نیک می‌گیریم.

اعتقاد داریم آقای روحانی باید هرچه زودتر جراحی را انجام دهد و اگر جراحی نکرد، بدون شک مجلس ورود پیدا خواهد کرد و این جراحی توسط مجلس صورت می‌گیرد، در کنار همه این مسائل باید گفت انتقادات غیرسازنده و تخریبی در شرایط فعلی به مصلحت نیست، اگر انتقادی داریم باید در راستای آرامش جامعه باشد و مسیر صادقانه طی شود.

فارس: هرچند سال یک‌بار شاهد طرح موضوع تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت هستیم، آخرین وضعیت تفکیک این وزارتخانه به کجا انجامید؟

مقدسی: طرح تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت در کمیسیون مشترک و تلفیق مجلس رد شده، کمیسیون صنایع نیز به‌شدت مخالف تفکیک است.

بنده هم به‌شدت مخالف این هستم که این اتفاق رخ دهد، چراکه در اکثر کشورها از جمله ژاپن با ۱۴۸ میلیون جمعیت ۱۱ وزارتخانه فعالیت دارند، اما ما در ایران با ۸۰ میلیون نفر جمعیت چندین وزارتخانه داریم.

اساسنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت هنوز به مجلس نیامده است

افزایش تعداد وزارتخانه‌ها دردی را دوا نمی‌کند، پیشنهاد ما این است که اصلاح ساختار صورت گیرد تا وزارتخانه‌ها چالاک، حدود اختیارات مشخص و شرح وظایف نیز روشن شوند، هنوز بعد از گذشت چندین سال از ادغام وزارت صنعت، معدن و تجارت اساسنامه این وزارتخانه به مجلس نیامده است.

طرح تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت در کمیسیون مشترک و تلفیق مجلس رد شده است، البته کمیسیون صنایع نیز به‌شدت مخالف تفکیک است

 دولت به‌جای اینکه به فکر تفکیک باشد، دنبال این باشد که با اصلاح ساختار مناسب وزارت صنعت و معدن را در فرایند تصمیم‌گیری چابک کند، در مجموع باید گفت کمیسیون صنایع صددرصد مخالف تفکیک است و امیدواریم در صحن هم رأی لازم را نیاورد.

فارس: عدم ساماندهی کارت‌های بازرگانی در حوزه اقتصاد مشکلاتی را به وجود آورده بود که اخیراً دولت به این مسئله ورود پیدا کرد، نظر شما در رابطه با ورود دولت به این موضوع چیست؟

مقدسی: دولت طی بخشنامه‌ای از روسا و مدیران کل خواست نسبت به ساماندهی کارت‌های بازرگانی اقدام کنند تا افرادی که بازرگانی واقعی نیستند، شناسایی و مشخص شوند.

 

به نظر من خود دولت نباید در این زمینه ورود می‌کرد، بلکه باید پارلمان بخش خصوصی که همان اتاق بازرگانی است، دستش باز باشد و بتواند کار را انجام دهد.

بنده معتقد هستم اگر اصلاح و ایرادی در هر صنفی و تشکلی وجود دارد و اشکالاتی در اجرا پیش می‌آید باید اجازه دهیم که اشکالات توسط خود تشکل دنبال شود، اتاق بازرگانی، صنایع و معادن پارلمان بخش خصوصی است، در زمینه کارت‌های بازرگانی بهتر بود دولت دیدگاه‌ها و نگرانی خود را اعلام می‌کرد، دخالت دولت اختیار بخش خصوصی را محدود می‌کند.

دولت باید کار را به اتاق بازرگانی محول می‌کرد و اگر در این زمینه ایراد قانونی وجود داشت، لایحه‌ای را به مجلس ارائه می‌کرد تا اصلاح قانون صورت گیرد، اصلاح صدور کارت بازرگانی اقدامی ضروری و این ساماندهی لازم بود، اما نباید نقش اتاق را کمرنگ کند.

فارس: در حوزه صادرات به بعضی از کشورهای همسایه از جمله عراق با وجود اینکه ایران از نظر سیاسی ارتباطات قوی دارد، چندان که باید و شاید فعال نیست، به نظر شما علتش چیست؟

مقدسی: مردم ایران با مردم عراق به واسطه تاریخ، مناسبات مذهبی، مرز مشترک طولانی و رفت و آمد زائران ارتباطات خوبی دارند، ضمن اینکه رهبران سیاسی، مسئولان و شخصیت‌های سیاسی عراق بارها به نقش ایران در آرامش و ثبات عراق اذعان داشته و دارند، مبادلات تجاری که بین ایران و کشورهای همسایه صورت می‌گیرد، باید کمی ساماندهی‌ شود و اجازه ندهیم هر کالایی صادر شود، صادرکنندگان حرفه‌ای باید ورود کرده و کالاهای باکیفیت را صادر کنند.

ترکیه با اینکه در بسیاری از مواقع به ضرر عراق اقداماتی را از نظر سیاسی انجام داده، اما از نظر صادرات به خوبی توانسته بازار عراق را در دست بگیرد، یکی از دلایلش این است که دولت ترکیه از صادرکنندگان حمایت دارد و محصولات صادراتی از بسته‌بندی مناسبی برخوردار هستند و بخش خصوصی دست و بالش در مسائل صادراتی باز است.

وی افزد: در ایران ما هیچ حمایتی از صادرکننده نداریم، ضمن اینکه کیفیت و بسته‌بندی مناسبی هم برای کالاهای صادراتی نداریم، ضروری است دولت صادرات کنندگان را حمایت ‌کند و در صدور مجوز کالای صادراتی حساسیت بیشتری به کیفیت محصول نشان دهد.

 

هر چند عربستان تلاش می‌کند با فضاسازی و جوسازی فضا را ملتهب کند و مانع مراودات تجاری ایران و عراق شود، اما ایران همان‌طور که در شرایط سخت کنار عراق بود، باید در برقراری ارتباط اقتصادی اولویت با ایران باشد، در اقتصاد تحکم نداریم، منطق اقتصاد باید حاکم باشد، صادرات ایران به عراق و کشورهای همسایه باید ساماندهی شود و تولیدات با کیفیت خوب را صادر کنیم.

انتهای پیام/ن