اوج هنر و خلاقیت در چاقوی زنجان /چاقوی زنجان در صورت حمایت می تواند بازار ایران را قبضه کند

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از زنجان ؛ اوج هنر و خلاقیت در جدال آتش و فولاد، اثری ماندگار به نام چاقوی زنجان را خلق می‌کند که نگاه هرهنر دوست اهل ذوق را به خود جلب می‌کند و تحسین همگان را از این آفرینش بر می‌انگیزد به جرات می‌توان گفت: چاقو‌های مرغوب وبا شهرت جهانی استان زنجان را در هیچ منطقه‌ای از کشور نمی‌توان یافت.  
تعیین تاریخ دقیق برای آغاز این صنعت زنجانی کاری دشوار است، ولی آنچه از شواهد و کتب تاریخی پیداست یکی از شهرهایی که صنعت چاقوسازی و ساخت اشیاء برنده را حفظ کرده و بیشترین شهرت و معروفیت را در ایران دارد، شهر زنجان است.   صنعت چاقوسازی در زنجان بطور قطع ماحصل عواملی، چون موقعیت جغرافیایی و نقش زنجان در جنگ‌های مختلف تاریخی (قبل از اسلام و بعد از اسلام)، موقعیت سوق‌الجیشی استان نسبت به استان‌های همجوار، قرار گرفتن بر سر تمدن‌های شرقی، غربی و نزدیکی به فلات مرکزی، فراهم بودن مواد اولیه و معادن غنی آهن و مس است.  
به هر تقدیر این صنعت با پایمردی و علاقه استادکاران ماهر و مجرب، با وجود تحمل صدمات و مشقات فراوان، توانست به حیات خود ادامه دهد ودر حال حاضر بسیاری از زنجانی‌ها به برکت این صنعت نان بر سر سفره هایشان می‌برند.
تنوع چاقوی زنجان آن را از دیگر رقیبانش متمایز کرده است سرپرست معاونت صنایع دستی استان زنجان در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از زنجان؛ با بیان اینکه در حال حاضر ۱۰ کارگاه بزرگ چاقو در استان زنجان فعالیت دارد گفت: در مجموع ۳۵۰ کارگاه چاقو سازی در زنجان وجود دارد که به صورت مستقیم و غیر مستقیم هزار و ۵۰۰ نفر دراین زمنیه فعالیت دارند.
خدایی افزود:سالانه ۳۰ میلیون قبضه انواع چاقو در زنجان تولید و به بازار فروش عرضه می‌شود.  
وی با اشاره به اینکه چاقوی زنجان  در کنار کار دست هنرمندان  زنجانی قابلیت صنعتی شدن را دارد  می افزاید :همانطور که در برخی کشورها همچون  آلمان کارخانه‌های بزرگ چاقو سازی در کنار چاقو سازی سنتی فعالیت دارند .
خدایی گفت:۹۰ درصد چاقوی مصرفی در کشور وارداتی است و فقط ۵ درصد چاقوی مصرف خانواده‌های ایرانی در کشور تولید می‌شود که سهم استان زنجان از این میزان ۳/۵ درصد است.   زنجان رتبه اول در تولید چاقو‌های دستی رحمتی مدیر کل میراث فرهنگی زنجان در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از زنجان؛می‌گوید: زنجان رتبه اول در تولید چاقو‌های دستی چه به لحاظ کیفیت و چه به لحاظ میزان تولید در کشور را دارد.
وی  می افزاید: تولید چاقو در زنجان به واسطه دستی بودنشان جزو صنایع دستی این استان محسوب می‌شود، ولی به سبب وجود اساتید مجرب و زبده امکان تولید صنعتی این محصول در استان وجود دارد.  
رحمتی ادامه می دهد:چاقوی دست‌ساز زنجان از ظرفیت‌های بالایی برخوردار است که اگر با صنعت همراه شود علاوه بر اینکه میزان تولید بالا می‌رود، افزایش میزان در آمد و کمک به معیشت جوامع محلی را فراهم خواهد کرد.
مدیر کل میراث فرهنگی زنجان خاطرنشان می کند: استفاده از تجربیات هنرمندان چاقوساز در صنعت چاقوسازی و فن آوری بومی که مختص این نقطه از کشور است می‌تواند در اشتغالزایی و رونق اقتصادی استان تاثیر زیادی داشته باشد.
رحمتی با تاکید بر اینکه چاقو‌های زنجان بهترین کیفیت را دارند می گوید: بر اساس نظرسنجی‌های میدانی اکثریت کاربران چاقوی زنجان از کیفیت این محصول رضایت دارند.
وی می افزاید: نمایشگاه‌ها بستر مناسبی برای معرفی محصولات صنایع دستی استان و موقعیتی مناسب برای بازاریابی هستند به همین منظور و در راستای تحقق شعار سال زمینه‌ای را فراهم آورده ایم که هنرمندان زنجانی به صورت رایگان در نمایشگاه‌ها حضور داشته باشند.
وی  ادامه می دهد:کشور‌های همچون عراق، ترکیه و آذربایجان از مشتریان اصلی چاقوی زنجان هستند.  
رحمتی  با بیان اینکه واردات چاقو از مبادی غیر رسمی به صنعت چاقوی استان آسیب می‌رساند می گوید: بیشتر چاقو‌های وارداتی به رغم اینکه از کیفی خوبی برخوردار نیستند، ولی به دلیل ظاهر فریبنده شان می‌توانند تهدیدی برای چاقوی‌های تولیدی استان باشند.
وی  می افزاید: خوشبختانه در دو سال اخیر در زمینه بسته بندی چاقوی زنجان اقدامات خوبی انجام شده است که این فرآیند امسال نیز پیگیری می‌شود.   فعالیت ۳ واحد صنعتی چاقو سازی در استان زنجان  کارشناس مسئول صنایع فلزی زنجان در گفتگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از زنجان ؛ می‌گوید: در حال حاضر ۳ واحد سنتی کار با سرمایه گذاری بیش از ۱۸ میلیارد ریال با اشتغال زایی ۲۰ نفراقدام به صنعتی کردن واحد‌های خود کرده اند.
وی می‌افزاید: صنعتی شدن کار باعث افزایش میزان تولید شده و می‌تواند از خروج ارز برای واردات این محصول جلوگیری گند.  
بیگ محمدی با بیان اینکه هنر و صنعت چاقوسازی ازدیرباز در شهر زنجان رونق فراوان داشته و نسل به نسل  منتقل شده  افزود: کیفیت بالای هنر چاقوسازی از زمان‌های گذشته تاکنون، باعث شده تاجایگاه خاص خود را به عنوان یکی از بهترین سوغاتی‌های این شهر حفظ کند و حتی در فهرست آثار معنوی کشور نیز ثبت شود.
وی می‌افزاید: استادکاران چاقوساز، ساخته‌های متنوعی از چاقو‌ها را در ابعاد متفاوت تهیه و به بازار عرضه می‌نمایند که بعضاً جنبه نمایشی و موزه‌ای نیز دارند و با توجه به اینکه تولیدات صنعتی عموماً جنبه کاربردی و مصرفی دارند، پس این گونه تولید نمی‌تواند جایگاه و روش تولید سنتی را بگیرید بلکه این دو روش می‌تواند مکمل یکدیگر بوده و عیب‌های این صنعت را که مهمترین آن‌ها قیمت و کیفیت می‌باشد راهم پوشانی نمایند.
به گفته این کارشناس صنایع فلزی تولید روزانه یک کارگاه سنتی بسته به نحوه کار و نوع کار دارد بدین معنی ممکن است در کارگاهی که چاقوی ساده بازاری ساخته می‌شود روزانه ۴۰ تا ۵۰ قبضه چاقو ساخته شود در حلی که در کارگاه دیگر در همین مدت توسط یک نفر بطور متوسط فقط یک قبضه چاقوی زیبا عرضه شود؛ و همین رقم می‌تواند در یک واحد صنعتی به طور متوسط به ۱۰۰۰ عدد در روز برسد که با روش صنعتی می‌توان هم موجب افزایش کمیت وهم کاهش قیمت را فراهم آورد.
بیگ محمدی ادامه می‌دهد:حمایت از کالای ایرانی نباید فقط به شکل شعار درآید، این موضوع زمانی نتیجه بخش خواهد بود که در عمل دیده شود.
وی می‌افزاید: در صورت حمایت از کالای ایرانی در عمل و نه گفتن به کالای خارجی باعث رونق بازار شده و با افزایش تقاضا کارگاه‌های کوچک که به دلیل عدم وجود تقاضا و وجود کالای مشابه چینی در بازار بسته شده بودند مجددا شروع به کار کرده و کارگاه متوسط نیز در صورت وجود تقاضا در بازار می‌تواند به بازگشت سرمایه اطمینان پیدا کرده و نسبت به سرمایه گذاری بزرگتر در قالب واحد‌های صنعتی اقدام نمایند.    گزارشی از زهرا نصیری