خراسان رضوی|وضعیت دشت نیشابور، "بحرانی" است؛ شکاف ۳۸ کیلومتری دشت به علت برداشت بی‌رویه آب

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، شهرستان نیشابور یکی از شهرستان‌های استان خراسان‌رضوی و پس از مشهد، دومین شهرستان پرجمعیت استان است. این شهر از مراکز فرهنگی، گردشگری، صنعتی و تاریخی استان خراسان رضوی و ایران است و ظرفیت‌های اقتصادی بسیاری در زمینه‌های مختلف از کشاورزی و صنعت گرفته تا گردشگری و فرهنگ‌ و هنر دارد اما متاسفانه نیشابور نیز گرفتار مشکلات رکود حاکم بر اقتصاد کشور است و مردم با معضلاتی در زمینه بیکاری، کم‌آبی، کمبود زیرساخت‌های ورزشی روبه‌رو هستند.

در این راستا با هاجر چنارانی؛ نماینده مردم شهرستان نیشابور و فیروزه در مجلس شورای اسلامی گفت‌وگویی ترتیب دادیم که در ادامه بخش نخست این گفت‌وگو را می‌خوانید:

تسنیم: اشتغال دغدغه اصلی جوانان کشور است، بیکاری در شهرستان نیشابور چه وضعیتی دارد و شما به‌عنوان نماینده مردم در مجلس چه پیگیری‌هایی در این‌باره داشته‌اید؟

چنارانی: این روزها حال اشتغال اصلاً مساعد نیست و در هر خانواده‌ای می‌بینیم یک یا دو بیکار وجود دارد؛ یعنی بیکاری برای همه ما دغدغه بزرگی شده است. براساس آمار سال ۹۵ امور و نفوس مسکن، سرانه استان خراسان رضوی ۱۲.۵ درصد و شهرستان نیشابور ۱۱.۵ درصد بوده یعنی طبق این آمار وضعیت نیشابور از استان بهتر است اما این آمارها و شاخص‌ها را قبول نداریم و باید اصلاح و روی آن کار شود.

سرانه‌هایی که امروز مجلس مصوب می‌کند و به هر کدام از شهرستان‌ها می‌دهد؛ برابر برنامه‌های ۵ ساله‌ ارائه شده و بر این مبنا، برنامه‌ریزی می‌کنیم. در سال ۹۵ رئیس خانه صنعت ایران اعلام کرد یک میلیون و ۴۱۲ هزار نفر در شهرک‌های صنعتی بیکار شدند که نیشابور یکی از قطب‌های صنعتی استان خراسان رضوی است.

آماری که در مورد اشتغال تهیه می‌شود؛ میزان کار در هفته است و اگر فرد یک روز در هفته کار کند جزو بیکاران نیست که به‌هیچ‌عنوان این آمار مورد قبول نیست؛ در مجلس مصوب کردیم یک‌ و نیم میلیارد دلار از محل صندوق توسعه ملی در نظر گرفته شود تا ببینیم براساس آن چه اقدامی می‌توانیم صورت دهیم.

دولت برای اشتغال دولتی اصلاً شرایطش فراهم نیست؛ حتی ما در تبدیل وضعیت‌ها هم نمی‌توانیم ورود کنیم چرا که بدهی دولت سنگین است. با مصوب کردن اصل ۴۴ در مجلس قرار شد شرکت‌ها در راستای اصل خصو‌صی‌سازی واگذار شود اما حتی اصل خصوصی‌سازی در کشور ما درست اجرا نشد؛ بنابراین تنها جایی که در اختیار داریم همان صندوقی است که برای آیندگان ذخیره کرده‌ایم؛ بنابراین مجوز گرفته و برای مبلغ مذکور اولویت‌بندی کردیم و برای نقاط مرزی، عشایر و روستاییان سهم ویژه‌ای در نظر گرفتیم و ۶ هزار میلیارد تومان سهمی بود که برای کل کشور از صندوق توسعه ملی برداشتیم.

تسنیم: سهم استان خراسان رضوی و شهرستان نیشابور از این مبلغ چقدر است؟

چنارانی: ۲۱۳ میلیارد تومان به خراسان رضوی و به نیشابور تقریباً ۱۶ میلیارد تومان اختصاص پیدا کرده که شاخص اندازه‌گیری برمبنای آمار اعلام شده سال ۹۵ و با سود ۶ درصد است که به عشایر و مناطق مرزی با سود ۴ درصد پرداخت می‌شود.

در این زمینه، دولت "سیستم کارا" را تعریف کرد اما سیستم کارا یعنی کار را قفل کن! ما این وام را برای روستاییان تعریف کردیم، البته امروز یک تبصره ۱۸ درصد در برنامه ششم دولت نیز داریم و سود آن تقریباً بیش از این ۶ درصد می‌شود که در آن سهم شهرستان نیشابور ۱۳۳ میلیارد تومان برای سال ۹۷ است.

کشاورزان ما و تمام کسانی که طرح دارند در سیستم کارا ثبت‌نام می‌کنند اما متاسفانه سیستم کارا به‌خوبی تعریف نشده و عده‌ای بازار سیاه ایجاد کردند بطوری که یکسری طرح می‌فروشند و بسیاری مشکلات دیگر ایجاد می‌شود، به طور ویژه در این زمینه ورود کردیم تا بتوانیم کارشناسی کرده و مشکلات سیستم کارا را شناسایی کنیم.

البته توقع داشتیم در این زمینه دولت طراحی کند زیرا ۴ وزارت‌خانه‌ای که درگیر این سیستم هستند و قرار است وام را پرداخت کنند کارشناس دارند و کشاورزان را می‌شناسند و امیدواریم که بتوانیم در این مورد ورود کرده و وام را هرچه‌ زودتر به کشاورزان بدهیم.

این وام را در راستای اشتغال روستاییان، جلوگیری از حاشیه‌نشینی و مهاجرت بی‌رویه به شهرها در نظر گرفتیم اما باید کارشناسی درستی انجام می‌شد؛ در واقع گله‌های ما از دولت کم نیست و این نیز یکی از گله‌های ما از دولت است که باید روی آن کار شود.

یکسری موانع جدا از سیستم کارا وجود دارد که گره بسیاری به کار ملت می‌اندازد، ما در مجوزها نیز سختگیری بسیاری داریم و بوروکراسی اداری سنگین و سختی دارد و از تمام شوراهای اداری شهرستان‌ها و استاندار خراسان رضوی می‌خواهم به طور ویژه به این موضوع ورود کند و جلوی این سخت‌گیری‌ها گرفته شود.

تسنیم: علاوه‌بر مواردی که گفتید، مشکلاتی نظیر قاچاق و واردات بی‌رویه نیز گریبان‌گیر اقتصاد است.

چنارانی: یکی از دلایلی که بیکاری روزبه‌روز کشور را به زانو درمی‌آورد؛ قاچاق کالا است و این قدر موارد آن برای ما دردآور و زجرآور است که بالاخره یک بخش باید ورود کند و جلوی آن گرفته شود. امروز اقلامی نظیر شامپو، طعم‌های مختلف قلیان، مربا، مواد شوینده، کالسکه حتی فرش دستی که می‌خواستیم صنعت گردشگری و صنایع دستی را جایگزین نفت کنیم یا پتو که چقدر در صنعت نساجی حرف برای گفتن داشتیم، وارد کشور می‌شود.

۱۹۲ میلیون تومان سنگ پا، ۱۲۰۰ دلار بیل و کلنگ و غیره وارد کشور شده و اینها درد است؛ باید ببینیم پشت این قصه چیست و لابی‌های قدرت تا کجا نفوذ کرده‌اند که امروز متاسفانه قاچاق کالا و واردات بی‌رویه به‌ کشور انجام می‌شود. اگر ما واقعاً دغدغه جوانان و کشور را داریم جا دارد به مسائل ملی بپردازیم؛ برای مثال شامپوی داروگر بعد از ۹۰ سال ورشکست شد؛ بنابراین اگر من به فکر ساخت ایرانم باید ساخت ایرانی مصرف کنم البته مجلس به طور ویژه به قضیه قاچاق کالا ورود کرده و امیدواریم نتایج آن را به‌زودی ببینیم.

تسنیم: با توجه به وابستگی کشاورزی به آب و بحرانی که در این زمینه در کشور وجود دارد وضعیت آب و منابع آبی شهرستان نیشابور چگونه است؟

چنارانی: متاسفانه دشت نیشابور، دشت بحرانی است و این دشت ۳۸ کیلومتر به‌دلیل برداشت بی‌رویه آب، شکاف برداشت. در راستای آب دو طرح داریم که یکی در مورد آب شرب است؛ به این صورت که برای شهرستان نیشابور، شهرهای اقماری و روستا‌ها برنامه‌ریزی کردیم.

به‌ عنوان نماینده مردم نیشابور از روزی که انتخاب شدم، طرح‌هایم را اولویت‌بندی کرده و در مورد آب شرب نیشابور برنامه‌ریزی کردیم و در حال حاضر تا سال ۱۴۰۰ برای این شهرستان مشکل آب شرب نداریم اما چون سه بازه کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت در برنامه‌ها داریم سد بار نیشابور را با هزینه سنگینی و با زحمات نمایندگان و مسئولان قبلی احداث کردیم که قرار شد مشکلات آب شهرستان نیشابور و فیروزه را در بلندمدت حل کند که با وجود اینکه کاملاً ردیف ملی خوابیده بود و چند سال بود یک ریال اختصاص نیافته بود، با پیگیری‌هایی که با دیگر نماینده شهرستان داشتیم، توانستیم ۹۷۰ میلیون برای فیروزه اعتبار بگیریم و کلنگ‌زنی سد بار فیروزه را چند ماه پیش زدیم.

۱۰ میلیارد تومان نیز برای شهرستان نیشابور اعتبار گرفتیم که به‌ زودی کلنگ‌زنی این امر برای آب شرب نیشابور شروع می‌شود؛ البته هزینه تصفیه‌خانه بالغ بر ۸۰ میلیارد می‌شود اما فعلاً این آب را به چاه‌ها تزریق می‌کنیم تا از طریق قبلی مصرف شود. برنامه میان‌مدت ما چاه‌های آب فوشنجان است که برای این مورد نیز پیگیری کرده و تقریباً ۵ میلیارد تومان مصوب گرفتیم که بتوانیم برای آب میان‌مدت نیشابور کارهایش را انجام دهیم.

تسنیم: درمورد آب‌شرب گفتید، در رابطه با تامین منابع آب کشاورزی شهرستان چه اقداماتی انجام شده و در دست اقدام است؟

چنارانی: امسال نیشابور موفق‌ترین شهرستان کشور در زمینه سیستم نوین آبیاری بود و ۱۳ هزار هکتار از دشت‌ها و اراضی شهرستان نیشابور را به سیستم نوین آبیاری مجهز کردیم که می‌تواند کمک‌های بسیاری به شهرستان کند و می‌توانیم از سفره‌های آب زیرزمینی میزان مصرف کمتری داشته باشیم؛ البته اینها آمار مطلوب ما نیست زیرا نیشابور، شهرستان کشاورزی و دامپروری بوده و باید در این زمینه تلاش‌های بسیاری انجام دهیم. نیشابور ۱۱۲۰ حلقه چاه، ۴۹۷ رشته قنات و ۱۰۹۰ چشمه دارد و در مجلس مصوب کردیم که بودجه‌ای به آبخیزداری و لایروبی قنوات نیز اختصاص دهیم.