چرا باید نماز را عربی بخوانیم؟

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ نماز یکی از مهمترین ارکان دین مبین اسلام و همچنین جزو فرائض واجبی است که از سوی خداوند متعال به بندگانش دستور رسیده است. خواندن نماز همیشه با آداب و اعمالی همراه است که چگونگی برپا داشتن، آن را به همگان بیان کرده و باعث وحدت بین جوامع مختلف شده است.

توجه به جزئیات خواندن نماز و چگونگی آن از جمله دغدغه و مسائلی است که احکام بسیاری، درباره آن گفته شده، که یکی از مهترین آنان چرایی خواندن نماز به زبان عربی است. با طرح این سوال که چرا هر کشور و یا فرهنگ بنا به زبان و آداب خود نباید نماز را بخوانند؟ نمازخواندن صحیح چگونه است؟

حجت الاسلام و المسلمین مرتضی ادیب یزدی سخنران و کارشناس امور دینی و مذهبی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی ما گفت: خواندن نماز به زبان عربی و یا یک زبان واحد، نشانه وحدت بین آحاد مسلمان است، چراکه اگر هر کشور و یا ملتی نماز را به زبان خود بخوانند، تفرقه میان آن‌ها شکل می‌گیرد. به همین منظور یک زبان موافق شعاری جهانی برای وحدت بین مسلمانان است.

وی درادامه یکی از دلایل خواندن نماز را به زبان عربی ترجمه لغات دانست و بیان کرد: از جمله دلایل مهم خواندن نماز به زبان عربی، ترجمه لغات است، چرا که اگر ما بخواهیم «بِسم الله الرحمن الرحیم» را هم ترجمه کنیم، بار معنایی بسیاری در همین «بِ» اول و تاثیر و اهمیت بالایی دارد.

این سخنران و کارشناس مذهبی افزود: آیات و سوره‌هایی که در خواندن نماز بیان می‌شود، هر کدام دارای مفاهیم عمیقی است، که قابل ترجمه نیست و باید با همان لفظ خوانده شود.

حجت الاسلام والمسلمین ادیب یزدی اظهار کرد: باید خدا را آن طوری که پیامبر پرسیده و به همان نحو که مولایمان امیرالمونین (ع) نمازگذاشته است، بپرستیم و عبادت کنیم.

همچنین در ادامه می‌توانید، آموزش صحیح خواندن نماز را مشاهده کنید:

نماز در طول روز دارای ۱۷ رکعت است. ۲ رکعت نماز صبح، ۴ رکعت نماز ظهر، ۴ رکعت نماز عصر، ۳ رکعت نماز مغرب و ۴ رکعت نماز عشاء.

نماز صبح بعد از اذان صبح خوانده می‌شود، نماز ظهر و عصر پشت سرهم بعد از اذان ظهر خوانده می‌شود و نماز مغرب و عشاء نیز بعد از اذان مغرب پشت سرهم خوانده می‌شوند. نماز در طول روز ۱۵ دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد و تنها راه رسیدن به سعادت و نجات است و راه ارتباط خویش را با حضرت دوست به طور صمیمی و خالصانه ایجاد می‌نماید.

اقامه

برای خواندن نماز پس از اینکه اذان را گفتند، وضو میگیرم و برای نماز آماده می شویم، و رو به قبله می‌ایستیم، ابتدا می‌بایست اقامه بگوییم، متن اقامه:

اَللهُ اَکْبَرُ (۲ بار)
اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلَّا الله (۲ بار)
اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ الله (۲ بار)
اَشْهَدُ اَنَّ علیاً، ولی الله (۲ بار)
حَیِّ عَلَی الصَّلوه (۲ بار)
حَیِّ عَلَی الْفَلاح (۲ بار)
حَیِّ عَلی خَیْرِ العَمَل (۲ بار)
قد قامت الصلاه (۲ بار)
اَللهُ اَکْبَرُ (۲ بار)
لا اِلهَ اِلَّا الله (۱ بار)

با هر اقامه، می‌توان یک نماز صبح و یک نماز ظهر به همراه عصر و یک نماز مغرب به همراه عشا (در صورتی که بین نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء فاصله‌ای نباشد) خواند، ولی اگر فاصله ایجاد شود نمازگزار می‌تواند برای هر کدام از نماز‌های واجب، یک اقامۀ جداگانه بگوید. امّا در هر صورت، هر نماز واجبی می‌تواند یک اقامۀ جداگانه داشته باشد.

تکبیره الاحرام

پس از گفتن اقامه باید تکبیره الاحرام را بگوییم.

نماز با گفتن «اَللهُ اَکْبَرُ» آغاز می‌شود، گفتن «اَللهُ اَکْبَرُ» در آغاز نماز به معنای جدایی از غیر خدا و پیوستن به اوست. اعلام بزرگی پروردگار و دوری جستن از تمام قدرت‌های دروغین است.

با این تکبیر به حریم نماز وارد می‌شویم و برخی کار‌ها بر ما حرام می‌شود. هنگامی که نماز را شروع می‌کنیم باید متوجه باشیم که چه نمازی را می‌خوانیم؛ مثلا نماز ظهر است یا عصر و آن را تنها برای اطاعت فرمان خداوند بجا آوریم که این همان «نیت» است و از اجزای اصلی نماز به شمار می‌آید.

هنگام گفتن «اَللهُ اَکْبَرُ» مستحب است، دست‌ها را تا مقابل گوش‌ها بالا ببریم.

پس از گفتن «اَللهُ اَکْبَرُ» سوره حمد را می‌خوانیم:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

(الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ الرَّحْمـنِ الرَّحِیمِ مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ صِرَاطَ الَّذِینَ أَنعَمتَ عَلَیهِمْ غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِمْ وَلاَ الضَّالِّینَ)

پس از سوره حمد، یک سوره دیگر از قرآن را می‌خوانیم به عنوان نمونه.
‌
می‌توان سوره توحید را خواند: سوره توحید

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

(قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ اللَّهُ الصَّمَدُ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُن لَّهُ کُفُوًا أَحَدٌ)

پسر‌ها و مرد‌ها باید در نماز صبح، نماز مغرب و نماز عشا، حمد و سوره را (در رکعت اول و دوم) بلند بخوانند، ولی دختر‌ها و بانوان، اگر نامحرم صدای آنان را نشنوند می‌توانند بلند بخوانند و در نماز ظهر و نمازعصر همه باید حمد وسوره را آهسته بخوانند.

انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که اصلا نمی‌تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می‌تواند بخواند و بهتر آن است که نماز را به جماعت بجا آورد.

رکوع نماز

رکوع نماز-پس از تمام شدن حمد وسوره سر به رکوع خم می‌کنیم و دست‌ها را به زانو‌ها می‌گذاریم و می‌گوییم:

” سُبْحانَ رَبِّىَ الْعَظیمِ وَ بِحَمْدِهِ “

و یا می‌گوییم: «سبحان الله، سبحان الله، سبحان الله»

سجده نماز

سپس سر از رکوع برداشته (می ایستیم) و آنگاه به سجده می‌رویم و هفت عضو بدن؛ یعنی پیشانی، کف دو دست، سر زانو‌ها و نوک انگشتان بزرگ پا را بر زمین گذاشته و می‌گوییم:

” سُبْحانَ رَبِّىَ الأعلَی وَ بِحَمْدِهِ “

یا «سبحان الله» را سه مرتبه تکرار می‌کنیم.

در سجده نماز، باید پیشانی را روی خاک یا سنگ یا چیز‌های دیگری از زمین بگذاریم. هنگام نماز خواندن سجده بر چیز‌هایی که از زمین می‌روید و برای خوراک و پوشاک انسان مصرف نمی‌شود نیز صحیح است. مهر نماز که بیشتر در بین ما معمول است، در حقیقت قطعه خاک پاکیزه‌ای است که نمازگزار همراه خود دارد تا برای سجده، پیشانی را روی آن بگذارد.

سجده دوم نماز

پس از سجده اول، می‌نشینیم و بار دیگر به سجده رفته و سجده دوم را مانند سجده اول بجا می‌آوریم. با تمام شدن سجده دوم، یک رکعت نماز به پایان می‌رسد؛ یعنی تا بدینجا، رکعت اول نماز را خوانده ایم، بنابراین بطور خلاصه، رکعت اول نماز عبارت است از:

۱- تکبیره الاحرام (گفتن «اَللهُ اَکْبَرُ» در آغاز نماز).

۲- قرائت (خواندن حمد و سوره).

۳- رکوع و ذکر آن.

۴- دو سجده و ذکر آنها.

رکعت دوم نماز

پس از تمام شدن رکعت اول نماز، بدون آن که صورت نماز به هم بخورد و یا فاصله‌ای ایجاد شود، از جا برخاسته، بار دیگر می‌ایستیم و حمد و سوره را به همان ترتیبی که در رکعت اول نماز گفته شد، می‌خوانیم.

قنوت نماز

در رکعت دوم نماز‌های روزانه، بعد از تمام شدن حمد و سوره و قبل از رکوع، مستحب است، دست‌ها را روبروی صورت گرفته ودعایی بخوانیم؛ این عمل را “قنوت” گویند. در قنوت نمازمی توان این دعا را خواند:

” رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَهً وَفِی الآخِرَهِ حَسَنَهً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ “

پیامبر خدا (ص) فرمود: «کسی که قنوت نمازش طولانی‌تر باشد، حسابرسی او در روز قیامت راحت‌تر است».

پس از قنوت، رکوع وسجده‌ها را مانند رکعت اول بجا می‌آوریم.

تشهد نماز

در رکعت دوم هر نماز، پس از تمام شدن سجده دوم باید در حالی که رو به قبله نشسته ایم “تشهد” نماز را بخوانیم.

یعنی بگوییم:

” اَشهَدُ اَنْ لاَ اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَریکَ لَهُ، وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِِ مُحَمَّدٍ “

سلام نماز

تا اینجا رکعت دوم نماز هم تمام می‌شود و اگر نماز دو رکعتی باشد؛ مانند نماز صبح، بعد از تشهد، با گفتن سلام، نماز را تمام می‌کنیم؛ یعنی می‌گوییم:

اَلسَّلاَمُ عَلَیْکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَهُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ

اَلسَّلاَمُ عَلَیْنَا وَ عَلی عِبَادِ اللهِ الصَّالِحِینَ

اَلسَّلاَمُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَهُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ

اکنون نماز صبح را فرا گرفتیم و چنانچه نمازی که می‌خوانیم سه رکعتی یا چهار رکعتی باشد، باید در رکعت دوم نماز، بعد از خواندن تشهد، بدون آن که سلام نماز را بگوییم، بایستیم و رکعت سوم نماز را بخوانیم.

رکعت سوم نماز

رکعت سوم نماز هم مانند رکعت دوم است، با این تفاوت که در رکعت دوم نماز باید با حمد و سوره بخوانیم، ولی در رکعت سوم، سوره و قنوت ندارد و فقط “حمد” را می‌خوانیم و یا به جای حمد، سه مرتبه می‌گوییم:

” سُبْحانَ اللَّهِ وَالْحَمْدُلِلَّهِ وَلا اِلهَ اِلا اللَّهُ وَاللَّهُ اَکْبَرُ “

پس اگز نماز مغرب می‌خوانیم، باید بعد از سجده دوم (در رکعت سوم) تشهد بخوانیم وبا سلام، نماز را پایان دهیم.

رکعت چهارم نماز

اگر نمازی که می‌خوانیم چهار رکعتی باشد؛ یعنی: نماز ظهر یا نمازعصر یا نماز عشا؛ پس از سجده‌ها (در رکعت سوم) بدون آن که تشهد یا سلام را بخوانیم، می‌ایستیم و رکعت چهارم را مانند رکعت سوم انجام می‌دهیم و در پایان نماز؛ یعنی پس از سجده دوم می‌نشینیم و تشهد و سلام را می‌خوانیم و نماز را تمام می‌کنیم.

احکام نماز

۱- اگر نمازگزار پیش از آنکه به مقدار رکوع خم شود و بدنش آرام گیرد عمداً ذکر رکوع را بگوید، نمازش باطل است.

۲- اگر پیش از تمام شدن ذکر واجب، عمداً سر از رکوع بردارد نمازش باطل است.

۳- واجب است نمازگزار بعد از رکوع بطور کامل بایستد و سپس به سجده برود و چنانچه عمداً بطور کامل نایستد نمازش باطل است.

۴- اگر کسی پیش از آنکه پیشانی اش به زمین برسد و آرام گیرد، عمداً ذکر سجده را بگوید، نمازش باطل است و چنانچه از روی فراموشی باشد باید دو باره در حال آرام بودن، ذکر را بگوید.

۵- نمازگزار باید بعد از تمام شدن ذکر سجده اول بنشیند تا بدن آرام گیرد و دو باره به سجده رود.

۶- اگر نمازگزار پیش از تمام شدن ذکر، عمداً سر از سجده بردارد نمازش باطل است.

۷- بهتر است در نماز بر خاک قبر امام حسین (ع) سجده کنیم که یادآور جهاد و شهادت برترین انسانها، در راه مکتب اسلام است و این عمل، هر روز به ما درس ایثار وفداکاری می‌دهد.

۸- سجده برای غیر خدا حرام است؛ چرا که سجده حالت بندگی انسان است و عبادت و بندگی تنها در پیشگاه پروردگار و به دستور او صحیح است.

برخی از مستحبات نماز

۱- پس از تمام شدن قرائت و قبل از رکوع، مستحب است «اَللهُ اَکْبَرُ» بگوییم.

۲- بعد از برخاستن از رکوع، مستحب است «اَللهُ اَکْبَرُ» بگوییم و بهتر است این جمله را هم بگوییم: «سمع الله لمن حمده».

۳- قبل از سجده‌ها و بعد از آنها، مستحب است «اَللهُ اَکْبَرُ» بگوییم.

۴- بین دو سجده مستحب است بگوییم:

«استغفر الله ربی واتوب الیه»

۵- در پایان هر رکعت و هنگام برخاستن برای رکعت بعد، مستحب است بگوییم: «بحول الله وقوته اقوم واقعد».

از آغاز تا پایان نماز باید از این کار‌ها که نماز را باطل می‌کند بپرهیزیم:

۱- خوردن و آشامیدن.

۲- روی از قبله برگرداندن.

۳- سخن گفتن.

۴- خندیدن.

۵- گریستن.

۶- بهم زدن صورت نماز. مثل راه رفتن.

۷- کم یا زیاد کردن اجزای اصلی نماز؛ مانند رکوع.