استفاده از کیف پول الکترونیکی در گمرکات کشور/ رصد تمام کالاهای ورودی با کمک سامانه‌های هوشمند/ رشد درآمد گمرک با افزایش واردات خودرو

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرنگار گروه اقتصاد خبرگزاری میزان، الکترونیکی شدن مبادلات گمرکی در کشور و ایجاد بایگانی دیجیتال در گمرکات کشور از اهمیت بالایی برخوردار است.

به همین خاطر برای بررسی وضعیت مبادلات الکترونیکی به گفت‌وگو با فرود عسگری،رئیس کل گمرک ایران نشستیم تا از آخرین شرایط  گمرک ایران با خبر شویم.

در بخش نخستین این مصاحبه به موضوعاتی همچون مزیت‌ حذف پروانه‌های کاغذی، پنجره واحد مرکزی، ساخت ایکس‌ری، مانیتورینگ الکترونیکی کالا پرداختیم.

در ادامه این مصاحبه به مواردی همچون الکترونیکی شدن بیمه‎ها، نحوه نظارت و بازرسی هوشمند، مزیت‌های بایگانی دیجیتال، شرایط صادرات دیجیتال و … می‎پردازیم

میزان: الکترونیکی شدن بیمه‎ها به چه منظور در مبادلات صورت می‌گیرد؟

عسگری: یکی از مواردی که قبلا احتمال سوءاستفاده و قاچاق کالاها را در بخش ترانزیت فراهم می کرد نحوه صدور بن های بیمه ای و اعتبار این شرکت ها بود که این بن های بیمه ای به نوعی تضمین شرکت های حمل و نقل برای عبور کالاهای ترانزیتی از داخل کشور محسوب می گردد. هم اکنون با الکترونیکی شدن گمرک تضمین های بیمه ای الکترونیکی شده و پس از اخذ تضمین کلی از شرکت های بیمه میزان اعتبار شرکت ها مشخص و پس از صدور هر بن بیمه؛ به صورت الکترونیکی از حساب اصلی مبلغ تضمین کم می شود و در صورت کاهش اعتبار به شرکت بیمه ای اعلام می شود که نسبت به شارژ اعتبار خود اقدام نماید و در غیر اینصورت امکان ادامه فعالیت شرکت بیمه وجود نخواهد داشت؛حال در نظر بگیرید که پیش از این و در حالت کاغذی بن بیمه در مواقعی صادر و بعدا مشخص می شد که شرکت بیمه اصلا اعتبار لازم و کافی را جهت ضمانت از تعهد بیمه ای خود نداشته ودر صورت قاچاق ترانزیتی تعهدات کافی اخذ نشده است که این موضوع شرایط تخلف و قاچاق را فراهم می کرد.

میزان: نحوه نظارت و بازرسی هوشمند در پایانه‌های مبادلاتی چگونه است؟

عسگری: در حال حاضر این امکان با الکترونیکی شدن گمرک فراهم شده که تمامی اظهارنامه ها و اطلاعات ترخیص و صاحب کالا در لحظه در ستاد مرکزی گمرک ایران توسط دفاتر نظارت و بازرسی مشاهده و قابل رهگیری باشد. با این اقدام، دفاتر نظارتی و بازرسی از ستاد مرکزی گمرک ایران عملکرد گمرکات و صاحبان کالا را رصد نموده ودر صورت تخلفات احتمالی هشدارهای لازم را می دهند یا اینکه از ادامه مراحل ترخیص به صورت الکترونیکی جلوگیری می کنند. همچنین ارزیابی عملکرد و نظارت بر کارکرد مدیران،کارشناسان،ارزیاب ها و درب خروج یا سایر قسمت ها الکترونیکی شده و مهم تر آنکه هر گونه اظهار نظر یا موافقت در هر مرحله از تشریفات گمرکی کالا به صورت الکترونیکی ثبت و در صورت لزوم قابل پیگیری است.

میزان: توزین هوشمند چه کمکی به اطلاعات روز کالای وارداتی می‌کند؟

عسگری: با کمک سامانه جامع گمرکی توزین کالاها به صورت هوشمند انجام می شود و اطلاعات وزن کالاها به صورت سیستمی از باسکول به سامانه جامع گمرکی می نشیند تا خطاهای انسانی در ثبت وزن محموله ها به صفر برسد.

میزان: بایگانی دیجیتال چه مزیتی دارد؟

عسگری: تمامی اسناد و مدارک ترخیص هر محموله در سامانه جامع گمرکی به صورت الکترونیکی ثبت ودر مواقع لزوم مورد بهره برداری قرار می گیرد؛پیش از این در حالت بایگانی دستی و کاغذی بسیاری از مدارک در اثر گذر زمان از بین می رفت یا مفقود می شد؛ضمن اینکه پرونده های ترخیص کالا در تمامی گمرکات به صورت دیجیتالی ثبت و در هر لحظه و در هر زمان و مکانی امکان بررسی و رسیدگی مجدد وجود دارد.

میزان: در ۶ ماهه سال جاری چه تعداد خودرو وارد کشور شده است؟

عسگری: براساس آمار گمرک ایران طی شش ماهه اول سال‌جاری بیش از ۴۴ هزار خودرو به کشور وارد شده است. بر این اساس طی شش ماهه نخست سال‌جاری ۴۴ هزار خودروسواری ردیف ۸۷۰۳ به ارزش یک میلیارد و ۱۹۸ میلیون و ۴۴۶ هزار دلار به کشور وارد شده است.

میزان: ارزش ریالی واردات خودرو چقدر بوده است؟

عسگری: بر پایه این آمار طی شش ماهه نخست سال‌جاری مجموع واردات خودرو با احتساب قطعات آن به میزان ۱۴۵ میلیون و ۹۸۸ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۷۱۵ میلیون و ۱۹۲ هزار دلار بوده است.

گفتنی است طی شش ماهه نخست سال‌جاری ۲۳ میلیارد و ۵۹۵ میلیون دلار انواع کالا وارد کشور شده است که سهم واردات خودرو و قطعات به میزان یک میلیارد و ۷۱۵ میلیون و ۱۹۲ هزار دلار بوده است.

میزان: گمرک جمهوری اسلامی ایران به سرویس گیرندگان خود ، چه خدماتی را الکترونیکی ارائه می دهد؟

عسگری: در حال حاضر وارد کنندگان می توانند از محل دفتر کار خود کالای خود را به گمرک اظهار نمایند. هم اکنون لینک ورود به سامانه الکترونیکی گمرک در سایت گمرک ایران قرار داردو با ورود به این سامانه امکان اظهار از هر جا و به تمامی گمرکات از طریق اینترنت فراهم شده است. تا سه سال پیش،برای اظهارنامه های وارداتی می بایست چندین مراحل گمرکی را پشت سر گذاشت، اظهار کننده ناچار بود،فرم های کاغذی متعددی را پر کند، و پر کردن این فرم ها بدون حضور او و یا نماینده اش درگمرک امکان پذیر نبود،این روند ازدحام بسیاری از مراجعان و رانندگان را به دنبال داشت، حضور طولانی مدت آنها را کلافه می کرد و هر کدام می خواستند سریعتر کارشان انجام شود. دریافت خدمات واردات الکترونیکی از طریق سایت گمرک ایران به آدرس www.irica.ir و لینک پنجره واحد تجارت فرامرزی امکان پذیر است.

میزان: صادرات الکترونیکی چه مزیت‌هایی دارد؟

عسگری: با راه اندازی سامانه جامع الکترونیکی گمرک هر صادر کننده می تواند در هر زمان از شبانه روز و از دفتر کارش فرم اظهارنامه صادراتی را پر کند. صادر کننده نیازی به حضور در محل گمرک ندارد و تشریفات گمرکی از طریق سیستم الکترونیکی این سازمان انجام می شود. با راه اندازی سامانه جامع امور گمرکی همه امورات مربوط به صادرات ، به صورت مکانیزه انجام شده و اطلاعات از مبدا به گمرک مرزی بصورت سیستمی ارسال شده و اعلام خروج آن نیز به صورت سیستمی در اختیار مبدا قرارمی گیرد. دریافت خدمات صادرات الکترونیکی از طریق سایت گمرک ایران به آدرس www.irica.ir و لینک پنجره واحد تجارت فرامرزی امکان پذیر است.

میزان: برای ترانزیت الکترونیکی چه شرایطی باید احراز شود؟

عسگری: در سامانه جامع امور گمرکی اظهار در رویه ترانزیت از طریق اینترنت و در هر لحظه ای امکان پذیر شده است. سامانه جامع گمرکی به طور هوشمند کنترل های لازم را در اظهارنامه و تعیین مسیر آنها عهده دار است. مسیرهای محموله ای که قرار است به قصد ترانزیت به کشور وارد و سپس خارج شود ، کاملا مشخص و زمان لازم برای آن پیش بینی شده است. این سامانه که در دل سامانه جامع گمرکی جای گرفته، تزانزیت را رصد کرده و مانیتوریگ محموله های ورودی و خروجی را انجام می دهد. دریافت خدمات ترانزیت الکترونیکی از طریق سایت گمرک ایران به آدرس www.irica.ir و لینک پنجره واحد تجارت فرامرزی امکان پذیر است.

میزان: کارشناسی مجازی چه اهمیتی برای خدمات گیرندگان دارد؟

عسگری: در سامانه جامع گمرکی با راه اندازی کارشناسی متمرکز در گمرک، بعد از اینکه خدمت گیرندگان اظهار نامه خود را ارائه کردند،کار کارشناسی بدون ارتباط مستقیم میان کارشناس و ارباب رجوع و به صورت الکترونیکی در کوتاه ترین زمان انجام می شود.

میزان: پنجره واحد مجازی چه شرایطی را برای کاربران فراهم می‌کند؟

عسگری: سامانه جامع گمرکی ارتباط الکترونیکی میان۲۲ سازمان همجوار را فراهم کرده و آنها می توانند به آسانی و در هر لحظه از طریق بستر یکپارچه تبادل اطلاعات ، مجوزهای لازم را به صورت الکترونیک با گمرک مبادله کنند. صدور مجوزهای ترخیص کالا که پیش از این کاغذی و بسیار زمانبر بود هم اکنون در این سامانه و از پنجره واحد تجارت فرامرزی و به صورت الکترونیکی انجام می شود. درحال حاضر هر سازمانی مجوزهای ترخیص را در این سامانه قرار داده و دسترسی سریع به آنها امکان پذیر شده است. بانک مرکزی،سازمان امور مالیاتی،سازمان ملی استاندارد،اتاق بازرگانی ایران ،سازمان غذا و دارو،سازمان توسعه تجارت، محیط زیست، سازمان حفظ نباتات و سازمان دامپزشکی از جمله سازمان هایی هستند که از این طریق تبادل اطلاعات می کنند.

میزان: سامانه آنلاین ارزش کالا چه کاربردهایی دارد؟

عسگری: تجار می توانند به صورت آنلاین از ارزش کالاها با خبر شوند و بدانند که ارزش گمرکی برای کالاهای مختلف چقدر است. راه اندازی سامانه جامع الکترونیکی ، ارائه لحظه ای ارزش کالا را نیز امکان پذیر کرده و پروژه ای با عنوان “تعیین ارزش کالا ” (TSC) که در آن ارزش کالاها با استفاده از سامانه جامع الکترونیکی به صورت آنلاین امکان پذیر است، این پروژه نه تنها دربازرگانان که می تواند منبعی برای اطلاع از ارزش گذاری کالا برای مصرف کنندگان نیز باشد. این حرکت در جهت یکسان سازی ارزش کالای وارداتی و رعایت عدالت مالیاتی در دریافت حقوق ورودی است و سامانه آنلاین ارزش به آدرس epl.irica.ir/TscViewPage در دسترس همگان است

میزان: اخذ پروانه الکترونیکی به چه صورت انجام می‌شود؟

عسگری: بر اساس روندی که در گمرک پیش از الکترونیکی شدن اعمال می شد، وارد کننده پیش از آنکه محموله خود را از گمرک خارج کند می بایست، برگ سبز گمرکی تهیه می کرد. برگ سبزی که تهیه آن نیاز به حضور فیزیکی و صرف زمان زیادی بود. با اجرای سامانه جامع گمرکی ، پروانه (برگ سبز) به شکل الکترونیکی صادر می شود. ضمن اینکه امکان استعلام الکترونیکی پروانه ها در هر زمان و مکانی برای عموم مردم از طریق پنجره واحد تجاری فراهم شده و به طور میانگین فقط نیروی انتظامی برای تعیین تکلیف محموله ها روزانه ۱۰۰۰۰ مورد استعلام الکترونیکی از گمرک می گیرد . پروانه های الکترونیکی در آدرس اینترنتی epl.irica.ir/ecl در دسترس است.

میزان: کیف پول الکترونیکی چه کاربردهایی برای کاربران دارد؟

عسگری: سامانه جامع گمرکی با کیف پول الکترونیکی متصل به کارت های هوشمند شرایطی را برای کابرانش فراهم کرده که سامانه به صورت هوشمند از کیف پول الکترونیک آنها برداشت می کند. مراجعین باید مبالغی را بابت حقوق و عوارض گمرکی ، توزین و …….پرداخت کنند و این کار از طریق کیف پول الکترونیکی و به صورت هوشمند انجام می شود. این نوع پرداخت علاوه بر ایجاد کنترل های دقیق و جلوگیری از تخلف سرعت کار را بالا برده و نیاز به کنترل های متعدد و حسابداری های پیچیده را مرتفع کرده است. لینک دریافت خدمات پول الکترونیکی در سایت گمرک ایران به آدرس www.irica.ir در دسترس است.

میزان: با الکترونیکی شدن گمرک فرآیند رسیدگی به شکایات چگونه خواهد بود؟

عسگری: با الکترونیکی شدن گمرک فرآیند رسیدگی به شکایات و اعتراضات تجار و بازرگانان به دیگر فرآیندهای الکترونیکی و هوشمند این سازمان افزوده شد. با راه اندازی این سامانه که در راستای کنترل و رصد تمامی فرایندهای گمرکی و ایجاد هر چه بیشتر شفافیت در انها انجام می شود، سامانه پیشخوان خدمات الکترونیک گمرک طراحی و راه اندازی شده و صاحبان کالا در هر لحظه و در هر مرحله از کار چنانچه اعتراض و یا شکایتی دارند از طریق ادرس اینترنتی club.irica.co آن را ثبت کنند تا رسیدگی های لازم در کوتاهترین فرصت انجام شود. شکایت هایی که از زمان اعلام آنها ۲۴ ساعت گذشته و به نتیجه نرسیده باشد در کارتابل بازرس ویژه قرار می گیرد و توسط ستاد پیگیری می شود.

میزان: آیا کاربران امکان دسترسی آزاد به اطلاعات گمرک را دارند؟

عسگری: گمرک جمهوری اسلامی ایران با اعتقاد به قانون دسترسی آزاد به اطلاعات ، امکان دسترسی عمومی به امار و اطلاعات در حوزه تجارت خارجی را به صورت روزانه در پنجره واحد تجارت فرامرزی فراهم کرده است. دسترسی آزاد به آمار روزانه تجارت خارجی کشور از دستاوردهای مهم گمرک الکترونیک در دولت یازدهم است. آمار روزانه تجارت خارجی کشور را می توانید در آدرس http://merchant.irica.ir/daily ببینید.

میزان: استعلام الکترونیکی گوشی‎های تلفن همراه به چه صورت انجام می‌گیرد؟

عسگری: استعلام شماره سریال گوشی‌های تلفن‌همراه جهت تشخیص گوشی های قاچاق از غیر قاچاق به صورت الکترونیکی فراهم شده و از طریق سامانه پیامکی ۳۰۰۰۸۸۸۷ یا لینک مخصوص استعلام شماره سریال گوشی‌های تلفن همراه وارداتی که در سایت رسمی گمرک ایران به نشانی www.irica.ir قرار داده شده، امکان‌پذیر است.

میزان: مکاتبات الکترونیکی به چه صورت انجام می‌شود؟

عسگری: در اقدامی جدید ارائه خدمات گمرک به خدمات گیرندگان کاملا الکترونیکی انجام می شود. گمرک جمهوری اسلامی ایران در راستای خدمات الکترونیکی خود امکان ثبت و پی گیری مکاتبات را از طریق پورتال این سازمان برای رفاه خدمات گیرندگان فراهم کرده است. بر همین اساس کلیه افراد حقیقی و حقوقی برای انجام تمامی مکاتبات با کلیه دفاتر ستادی و گمرکات اجرایی در هر نقطه از کشور می توانند با اتصال به پورتال گمرک جمهوری اسلامی ایران به آدرس www.irica.ir مکاتبات خود را ثبت و شماره پیگیری دریافت کنند. این پورتال به خدمات گیرندگان این امکان را داده است که بر اساس شماره ای که دریافت کرده اند،در جریان مراحل گردش مکاتبات و اقدامات انجام شده در خصوص مکاتبه خود،قرار گیرند.

میزان: درآمدهای گمرکی در ۶ ماهه ابتدایی سال چقدر بوده است؟

عسگری: مجموع درآمدهای گمرکی در نیمسال اول سال‌جاری به ۱۵۸ هزار میلیارد و ۸۳۵ میلیون ریال رسید که از این میزان ۱۰۴ هزار و ۶۲ میلیارد ریال از محل حقوق ورودی و ۵۴ هزار و ۷۷۳ میلیارد ریال از محل عوارض و مالیات بر ارزش افزوده کالاهای وارداتی اخذ شده است.

بدون در نظر گرفتن درآمدهای حاصل از واردات خودرو عملکرد درآمدی گمرک ایران نشان می‌دهد که درآمدهای گمرکی از محل حقوق ورودی سایر کالاها ۳۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است. همچنین درآمدهای گمرک ایران از محل حقوق ورودی واردات خودرو نیز در شش ماهه اول سال‌جاری با افزایش همراه بوده و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۳۷ درصد رشد داشته است.

میزان: وصولی گمرک از محل مالیات بر ارزش افزوده چقدر بوده است؟

عسگری: وصولی‌های گمرک از محل مالیات بر ارزش افزوده کالاهای وارداتی نیز ۲۸ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشت و در مدت یادشده در بخش خودرو به ۴ هزار و ۸۵۵ میلیارد ریال و در بخش سایر کالاها به ۴۹ هزار و ۹۱۸ میلیارد ریال رسید.

میزان: عمده‌ترین دلایل افزایش درآمدهای گمرکی چیست؟ 

عسگری: عمده‌ترین دلایل افزایش درآمدهای گمرکی در سال‌جاری رصد صد درصدی کالاهای ورودی با کمک سامانه‌های هوشمند گمرک بوده که با راه‌اندازی بارنامه الکترونیک، فاکتور الکترونیک و عدل‌بندی الکترونیک ، کنترل های هوشمند گمرکی وارد مرحله جدیدی شده است. همچنین افزایش واردات خودرو نیز در رشد درآمدهای گمرکی تأثیر داشته است.

میزان: آیا راه‌اندازی سامانه‌های هوشمند تاثیری در افزایش درآمدهای گمرکی دارد؟

عسگری: بر این اساس همزمان با راه‌اندازی سامانه‌های هوشمند و الکترونیکی شدن گمرک هر ساله شاهد افزایش درآمدهای گمرکی بوده‌ایم و گمرک ایران موفق شده است براساس عملکرد درآمدی نیمسال اول سال‌جاری به اندازه مجموع درآمدهای سال ۱۳۹۴ درآمد وصول نماید. این در حالی است که در سال گذشته بالاترین میزان درآمدهای گمرکی وصول شد و گمرک ایران در سال ۱۳۹۵ رکورد بیشترین میزان درآمدهای گمرکی سالانه را شکست .