دستاوردهای صنعت پتروشیمی در اوج تحریم‌/تا افق ۱۴۰۴ ظرفیت تولید خاویارِ پتروشیمی ۴ برابر می‌شود

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بهزاد محمدی مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی امروز در نشست خبری با اشاره ضرورت توسعه هوشمند صنعت پتروشیمی گفت: در شرایطی که رشد تقاضای سالیانه فرآورده‌های نفتی در دنیا به کمتر از ۰٫۹ درصد رسیده، رشد تقاضای سالیانه محصولات پتروشیمی به مرز ۵ درصد رسیده و این علامت مهمی برای لزوم توسعه هر چه بیشتر صنعت پتروشیمی است.

وی در ادامه گفت: ما باید با به‌کارگیری منابع هیدروکربنی غنی نفت و گاز به عنوان خوراک و بر اساس نقشه دقیق و مدون، بیش از پیش به سمت توسعه تهاجمی باعجله و البته هوشمندانه صنعت پتروشیمی و خلق ثروت حرکت کنیم.

محمدی گفت: ۵۸ سال از عمر صنعت پتروشیمی می‌گذرد و ظرفیت تولید این صنعت تا پایان سال ۹۸، ۶۵میلیون تن در سال بود و در یکسال گذشته با بهره برداری از ۱۷ طرح ۲۵ میلیون تن به این ظرفیت اضافه شده است و به ۹۰ میلیون تن افزایش پیدا کرده که رکورد بی‌نظیری در تاریخ این صنعت محسوب می‌شود.

*تا افق ۱۴۰۴ خوراک موردنیاز صنایع پتروشیمی بیش از دو برابر می‌شود

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: در بخش خوراک در سال ۹۹ صنعت پتروشیمی ۴۰ میلیون تن انواع خوراک شامل گاز طبیعی، اتان، میعانات گازی، گاز غنی، نفتا و نفت سفید از صنعت نفت و گاز کشور دریافت کرده است که معادل ۱ میلیون بشکه نفت خام در روز است. این عدد در سال ۱۴۰۴ با تکمیل و بهره برداری از ۵۰ طرح فعال صنعت پتروشیمی به دو میلیون و دویست هزار بشکه معادل نفت خام در روز افزایش خواهد یافت و این رشد از منظر گذر از خام‎ فروشی بسیار حائز اهمیت است.

وی اظهار داشت: در بخش تولید در حال حاضر ۶۷ مجتمع پتروشیمی فعال در کشور داریم و با بهره‌برداری از طرح‌های باقیمانده جهش دوم که تا پایان سال به مدار تولید وارد می‌شوند تعداد مجتمع‌های تولیدی به ۷۷ مجتمع افزایش پیدا می‌کند.

محمدی افزود: در سال ۹۹، ۶۲ میلیون تن محصول در این صنعت تولید شده که بخشی از آن در خود صنعت مصرف می‌شود و ۳۵ میلیون تن آن به عنوان محصول نهایی قابل فروش به بازارهای داخلی و جهانی عرضه شده است. معمولا ۳۰ درصد محصولات تولیدی در صنایع داخلی به مصرف می‌رسد و ۷۰ درصد آن به کشورهای مختلف صادر می‌شود.

*درآمد ۱۵ میلیارد دلاری صنعت پتروشیمی در سال ۹۹

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: در بخش صادرات در سال ۹۹، علیرغم محدودیت‌های ناشی از تحریم و کاهش تقاضای ناشی از کرونا، ۲۵ میلیون تن صادرات داشتیم و درآمد ارزی ناشی از آن ۱۰ میلیارد دلار بوده است. در بازار داخلی از سبد ۳۵ میلیون تنی محصول نهایی صنعت پتروشیمی، ۱۰ میلیون تن محصول به بازار داخلی عرضه شده و ارزش فروش داخلی ۵ میلیارد دلار بوده است.

وی خاطرنشان کرد: به جرات می‌توان گفت هیچ صنعتی در کشور وجود ندارد که به پایین‌دست خودش ۱۰ میلیون تن محصول معادل ۵ میلیارد دلار عرضه کند که این حجم محصول منجر به رونق و اشتغال بی‌نظیری در ۱۵۰۰۰ بنگاه بزرگ و کوچک در پایین‌دست صنعت پتروشیمی شده است. 

محمدی گفت: در بخش تنوع محصولات در سال ۹۹، ۴۰ نوع مواد شیمیایی و حدود ۳۶۰ گرید محصولات پلیمری به بازار عرضه شده است. در سال ۱۴۰۴ با بهره‌برداری از طرح‌های در دست اجرا، ۲۰ محصول جدید به سبد محصولات صنعت پتروشیمی اضافه خواهد شد و سبد محصولات متنوع‌تر می‌شود.

*تا افق ۱۴۰۴ ایران در تولید محصولات پایه پتروشیمی به جایگاه اول خاورمیانه می‌رسد

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: در سال ۹۹ با بهره برداری از ۱۷ طرح، ظرفیت صنعت از ۶۵ میلیون تن به ۹۰ میلیون تن افزایش پیدا کرده که این یک رکورد طلایی برای صنعت پتروشیمی محسوب می‌شود. تا پایان ۱۴۰۰ با بهره‌برداری از ۱۰ طرح باقیمانده جهش دوم صنعت پتروشیمی ظرفیت به ۱۰۰ میلیون تن افزایش پیدا می‌کند.

وی اظهار داشت: پیشرفت متوسط طرح‌های جهش دوم در حال حاضر ۸۴ درصد است. نکته قابل توجه اینکه با تحقق ۱۰۰ میلیون تن تولید محصولات پتروشیمی تا افق ۱۴۰۰، ۱۰۰ درصد برنامه ششم توسعه در بخش پتروشیمی محقق خواهد شد.

محمدی گفت: در حال حاضر ۴۰ طرح فعال هم در قالب طرح‌های جهش سوم فعال هستند و ظرفیت تا سال ۱۴۰۴ به حدود ۱۳۵ میلیون تن خواهد رسید. همچنین درآمد این صنعت نیز به حدود ۳۵ میلیارد دلار می‌رسد. پیشرفت متوسط ۴۰ طرح جهش سوم امروز ۳۱ درصد است.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: با تحقق طرح‌های جهش سوم رتبه ایران در تولید محصولات پایه در خاورمیانه از رتبه دوم به جایگاه اول ارتقا پیدا میکند. در مورد روند سرمایه گذاری تا امروز ۷۹ میلیارد دلار در صنعت پتروشیمی سرمایه گذاری شده است و این عدد با اتمام طرح‌های باقیمانده جهش دوم به ۸۲ میلیارد دلار و با تکمیل طرح‌های جهش سوم این عدد به ۱۰۵ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۴ خواهد رسید.

*صرفه‌جویی ارزی ۹۰۰ میلیون دلاری با اجرای طرح‌های پیشران پتروشیمی

وی اظهار داشت: ما با هدف توسعه زنجیره ارزش و تامین نیاز صنایع پایین دستی و ایجاد تنوع در سبد محصولات و کاهش واردات محصولات گران قیمت، ۳۳ طرح پیشران را در ۶ زنجیره به عنوان فرصت‌های سرمایه‌گذاری تعریف کردیم و در معرض سرمایه گذاران قرار داده شده است و تاکنون برای متقاضیان ۱۵ طرح پیشران مجوز صادر شده است.

محمدی گفت: ظرفیت این طرح‌ها ۳٫۳ میلیون تن و حجم سرمایه‌گذاری ۳٫۵ میلیارد دلار است. با بهره‌برداری از این طرح‌ها، ۱۸ نوع محصول جدید و خاص برای اولین بار به سبد محصولات صنعت افزوده می‌شود و دغدغه بنگاه‌های صنایع پایین‌دستی در تامین مواد اولیه کاهش پیدا می‌کند و بدین صورت ۷۰ درصد از واردات ۱٫۳ میلیارد دلاری کاهش می‌یابد.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: مهمترین زنجیره طرح‌های پیشران، زنجیره پروپیلن است. ما باید در ابتدا کمبود پروپیلن را در کشور جبران کنیم و از این مسیر، این زنجیره را توسعه دهیم. به همین منظور طرح‌های تولید پروپیلن از متانول و در نقاطی که متانول وجود ندارد، از طرح‌های تولید پروپیلن از گاز طبیعی و همین طور از پروپان برنامه‌ریزی شده است و ما مصمم هستیم که ظرفیت تولید پروپیلن را از ۱ میلیون تن فعلی به ۴ میلیون تن در سال ۱۴۰۴ افزایش دهیم.

*برنامه شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای بومی‌سازی کاتالیست‌ها به ارزش سالانه ۲۰۰ میلیون دلار

وی گفت: مهمترین رویداد سال ۹۹ از منظر پژوهش و فناوری، رونمایی از دانش فنی فرآیند تولید پروپیلن از متانول بود و ما برای اولین بار در صنعت پتروشیمی کشور شاهد ساخت یک طرح بزرگ پتروشیمی با دانش فنی تمام ایرانی برای تولید محصول راهبردی پروپیلن خواهیم بود و به دلیل اهمیت موضوع، شرکت ملی صنایع پتروشیمی به عنوان یک شرکت توسعه‌ای راسا اجرای این طرح را دنبال می‌کند. روند بومی‌سازی دانش فنی فرآیندهای پتروشیمیایی در سایر محصولات هم به سرعت دنبال می‌شود.

محمدی گفت: در بخش داخلی‌سازی کاتالیست‌های موردنیاز صنعت به عنوان مواد حیاتی و گران‌قیمت ۸۵ نوع کاتالیست در صنعت پتروشیمی به ارزش ۲۷۵ میلیون دلار در سال مصرف می‌شود. ۲۰ نوع کاتالیست عمده در حال حاضر داخلی سازی شده است. ۱۶ نوع دیگر تا پایان سال ۱۴۰۰ بومی‎سازی می‌شود که در مجموع ۲۰۰ میلیون دلار از مهمترین و باارزش‌ترین کاتالیست‌ها از سبد ۲۷۵ میلیون دلاری تا پایان سال بومی‌سازی می‌شود.

* فقط به دنبال تولید پلی‌پروپیلن در پتروشیمی اسلام‌آباد غرب نیستیم

در ادامه مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در پاسخ به پرسشی مبنی بر تاثیر مذاکرات وین بر صنعت پتروشیمی گفت: فعلا سیگنال جدی از طرف غربی‌ها و شرکت‌های خارجی مبنی بر بهبود روابط دریافت نکرده‌ایم. در صنعت پتروشیمی در دو حوزه تامین سرمایه و دانش فنی نیازمند مشارکت شرکت‌های خارجی هستیم و امیدواریم که در آینده این ارتباطات شکل بگیرد.

وی در پاسخ به پرسش خبرنگار اقتصاد خبرگزاری فارس مبنی بر برنامه وزارت نفت و وزارت صمت برای توسعه صنایع پایین‌دستی پتروشیمی ذیل طرح اسلام‌آباد غرب گفت: ما توانستیم در واحد پژوهش و فناوری، احداث واحدهای MTP را بومی‌سازی کنیم و در واقع پتروشیمی اسلام‌آباد غرب نخستین پتروشیمی است که با فناوری و دانش تماما ایرانی ساخته می‌شود. محصول تولیدی این پتروشیمی که شامل پلی‌پروپیلن و متانول است، در استان‌های غربی و شمال غرب به مصرف می‌رسد.

محمدی در ادامه گفت: همچنین متانول تولیدی در این واحد در کارگاه‌های شمال کشور مورد مصرف قرار می‌گیرد و دیگر لازم نیست از عسلویه و ماهشهر متانول را به شمال کشور منتقل کنیم. بدین صورت زنجیره ارزش در استان‌های شمالی توسعه پیدا می‌کند.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: در پایین‌دست این پتروشیمی مجوز برخی واحدهای صادر شده است و برخی سرمایه‌گذاران آنها نیز مشخص شده‌اند. همچنین در برای مصرف پلی‌پروپیلن در صنایع تکمیلی نیز پیمانکار EPCC آن انتخاب شده است و تجهیز کارگاه صورت گرفته است.

وی در پایان خاطر نشان کرد: بخش اول این طرح با تولید پلی پروپیلن آغاز می‌شود ولی به دنبال این هستیم که همه پروپیلن تولیدی در این طرح را پلی‌پروپیلن تبدیل نکنیم و ۲ یا ۳ محصول با ارزش دیگر از زنجیره پروپیلن در این طرح تولید شوند. در این طرح علاوه بر تامین نیاز مواد اولیه صنایع داخلی، ما نیم‌نگاهی نیز به صادرات محصولات پتروشیمی اسلام‌آباد غرب به عراق و ترکیه نیز داریم.