آداب زیارت قبور شهدا در سیرۀ حضرت زهرا (س)

– اخبار فرهنگی –

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، زیارت قبر شهدا و تجلیل از مقام آنها جزوی از سیرۀ رسول گرامی اسلام (ص) و خاندان مطهر ایشان است. به عنوان نمونه طلحه بن عبیدالله می‌گوید: همراه پیامبر اکرم (ص) به قصد زیارت قبور شهدا حرکت کردیم، هنگامی که نزدیک قبور شهدا رسیدیم، پیامبر(ص) فرمود «هذا قُبور إخواننا. یعنی این قبور برادران ما است.» این سیرۀ نبی مکرم اسلام مورد اهتمام حضرت فاطمه زهرا (س) قرار داشت به گونه‌ای که پس از رحلت پدر بزرگوارشان، به صورت مکرر به زیارت قبر شهدا می‌رفتند.

امام صادق علیه‌السلام در روایتی فرمود «هیچ‌کس جده‌ام فاطمه را بعد از پدرش شاد و خندان ندید. هر هفته روزهاى دوشنبه و پنجشنبه به مقبره شهداى احد مى‌‏رفت و با یادآورى صحنه‏‌هاى جنگ احد مى‏‌‌گفت: پدرم رسول خدا در اینجا موضع گرفته بود و مشرکان در اینجا صف کشیده بودند. لَمْ تُرَ کَاشِرَهً وَ لَا ضَاحِکَهً تَأْتِی قُبُورَ الشُّهَدَاءِ فِی کُلِّ جُمْعَهٍ مَرَّتَیْنِ- الْإِثْنَیْنَ وَ الْخَمِیسَ فَتَقُولُ هَاهُنَا کَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص هَاهُنَا کَانَ الْمُشْرِکُونَ.(الکافی (ط – الإسلامیه)، ج‏۳، ص۲۲۸) یا محمود بن لبید ضمن روایتی از دیدار خود با حضرت زهرا (س) می‌گوید زمانی که رسول خدا صلى الله علیه و اله از دنیا رفت، فاطمه سلام الله علیها نزد قبر شهدا (احد) و قبر حمزه مى‌‏آمد و در آنجا مى‏‌گریست. لَمَّا قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ ص کَانَتْ فَاطِمَهُ تَأْتِی قُبُورَ الشُّهَدَاءِ وَ تَأْتِی قَبْرَ حَمْزَهَ وَ تَبْکِی هُنَاکَ فَلَمَّا کَانَ فِی بَعْضِ الْأَیَّامِ أَتَیْتُ قَبْرَ حَمْزَهَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ فَوَجَدْتُهَا ص تَبْکِی هُنَاکَ. (کفایه الأثر فی النص على الأئمه الإثنی عشر، ص۱۹۸)

از جمله آدابی که آن بانوی بزرگوار بر سر مزار شهدا انجام می‌دادند، گریه و ندبه، اقامۀ نماز برای شهدا بود. حاکم نیشابورى از امیرالمؤمنین (ع) چنین روایت کرده است: إنّ فاطمه کانَت تَزورُ قَبر عَمّها حَمزه کُلُّ جُمعه فَتُصَلّى و تَبکى عِندهُ؛ فاطمه (س) هر جمعه، قبر عمویش حمزه را زیارت مى‌‏کرد و پس از زیارت، در کنار قبر، به نماز و گریه مى‌‏پرداخت.  یا ابان بن تغلب از امام صادق علیه السلام نقل می‌کند «حضرت فاطمه بر سر قبر شهدا نماز خواند و دعا کرد تا از دنیا رحلت کرد. أَنَّهَا کَانَتْ تُصَلِّی هُنَاکَ وَ تَدْعُو حَتَّى مَاتَتْ» (الکافی (ط – الإسلامیه)، ج‏۴، ص۵۶۱)

طلب رحمت و مغفرت از دیگر آدابی بود که حضرت زهرا (س) بر سر قبر شهدا نسبت به آن اهتمام داشتند. امام باقر (ع) فرمود «کَانَتْ فَاطِمَهُ تَزُورُ قَبْرَ حَمْزَهَ وَ تَقُومُ عَلَیْهِ وَ کَانَتْ فِی کُلِّ سَنَهٍ تَأْتِی قُبُورَ الشُّهَدَاءِ مَعَ نِسْوَهٍ مَعَهَا فَیَدْعُونَ وَ یَسْتَغْفِرْنَ؛ فاطمه (س) قبر حمزه را زیارت می‌کرد و بر سر قبر او می‌ایستاد. او در هر سال همراه زنان به قبور شهدا می‌رفت و دعا و طلب استغفار می‌کردند. (دعائم الإسلام، ج‏۱، ص۲۳۹)

گذری بر شیوۀ‌ تربیتی حضرت زهرا (س) در سعادتمندی انسان

انتهای‌پیام/