کتاب «شهید بی‌مرز»؛ چرا سردار سلیمانی جنگاوری مسلط بود

خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه: در خرداد ۱۳۹۳ بود که شبه نظامیان تکفیری افراطی موسوم به دولت اسلامی عراق و شام (داعش) با سواستفاده از وضعیت کشور سوریه، به شمال عراق یورش بردند و رسماً وارد شمال و غرب عراق شدند و یک به یک شهرها از جمله موصل و تکریت را به تصرف خود درآوردند. هدف آنها این بود که تا ضمن تصرف بغداد و عبور از آن به سمت کربلا و نجف برسند و از طرف دیگر به سمت شرق حرکت کردند تا بتوانند با ایران هم‌مرز شوند.

داعش یک غده سرطانی بود که بعدها وارد سوریه نیز شد و اگر این گروهک منحوس تکفیری با آن همه جنایت‌هایش می‌توانست دولتی پایدار را در مطقه تشکیل دهد، معلوم نبود که چه بلایی بر سر مردم منطقه می‌آمد. یکی از شاهکارهای سردار سلیمانی و نیروهای تحت فرمانش مبارزه با این گروهک تکفیری مزاحم و ریشه کن کردن آن بود. جنایت‌های این گروهک ضمن آنکه زخمی بر مردم بومی عراق بویژه غیرمسلمانان این کشور بود که چهره ناسالم و خطرناکی را نیز از اسلام به جهانیان ارائه می‌داد. به همین دلیل نیز آنها به طور مستقیم و غیرمستقیم از طرف برخی قدرت‌های جهانی حمایت می‌شدند.

مبارزه با داعش کار هرکسی نبود. نیروی متعهد و متخصصی چون سردار سلیمانی را می‌خواست تا ضمن مقابله با تحرکات نظامی آنها بتواند، تبلیغات ایدئولوژیکشان را نیز خنثی کند و همچنین اگر فریب خورده‌ای میان آنها وجود داشت، بتواند به جذبش اقدام کند. در اصل سردار سلیمانی در مقابله و مواجهه با داعش، اسلام رحمانی را نمایندگی می‌کرد. بحث تئوریک درباره مبارزه سردار سلیمانی با داعش، باید یکی از ضرورت‌های پژوهش درباره زندگی مبارزاتی این مجاهد یکه در تاریخ، باشد. پژوعشی علمی که بتواند با واکاوی علمی اندیشه‌های داعشیان ضرورت مقابله با آنها را تبیین کند که متأسفانه چنین پژوهشی کمتر انجام شده است.

معرفی کتاب شهید بی‌مرز

کتاب «شهید بی‌مرز: بررسی شخصیت حاج‌قاسم سلیمانی و مبارزات بی‌انتهای او» نوشته افسانه کیان‌مهر، با شمارگان ۱۰۰ نسخه، ۱۹۲ صفحه و بهای ۴۰ هزار تومان توسط انتشارات اریترین (ناشر فعال در شهرستان اندیمشک) منتشر شده است. نویسنده که تحصیلات تکمیلی‌اش در حوزه تاریخ است، تلاش مهمی به خرج داده تا ضمن شرح سابقه مبارزاتی شهید سردار حاج قاسم سلیمانی از هشت سال دفاع مقدس تا دوران تقویت محور مقاومت در منطقه، تبیینی از چرایی ضرورت مبارزه با داعش را که یکی دیگر از برنامه‌های غرب در جهت تسخیر خاورمیانه بود، ارائه دهد.

داعش طاعون و بلایی بزرگ بود که اگر کشورهای همسایه ما به آن دچار می‌شدند، شک نداشته باشید که ما نیز به این ویروس مبتلا می‌شدیم کتاب پنج فصل دارد که عناوین آنها به ترتیب از این قرار است: «نقش شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی در دوران دفاع مقدس»، «پیدایش جریان‌های سلفی»، «مبارزات شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی با داعش»، «نقش حاج قاسم سلیمانی در شکل گیری محور مقاومت» و «شهید حاج قاسم سلیمانی و جهاد در راه خدا».

فصل نخست کتاب در اصل نگاهی است به زندگینامه شهید سردار سلیمانی و همچنین تاریخچه تشکیل سپاه قدس. عملیات‌هایی که سردار سلیمانی در آنها حضور مستقیم داشته از جمله عملیات ثامن الائمه، عملیات طریق القدس، عملیات فتح المبین، عملیات بیت المقدس، عملیات والفجر ۱، عملیات خیبر، عملیات رمضان، عملیات والفجر ۸، عملیات کربلای ۴ و عملیات کربلای ۵ نیز برای مخاطبان شرح شده‌اند.

نویسنده در فصل دوم کتاب تاریخچه شکل گیری جریان‌های سلفی را با شرح اندیشه‌های ابن تیمیه و فعالیت‌های محمد بن عبدالوهاب توضیح داده است. او ضمن بررسی اندیشه‌های سیاسی جریان‌های سلفی به تأثیر شکل گیری انقلاب اسلامی ایران بر جریان بیداری اسلامی نیز پرداخته است.

فصل سوم کتاب به چگونگی شکل گیری گروهک تکفیری – تروریستی داعش اختصاص دارد. نویسنده در این بخش ضمن شرح ایدئولوژی داعش و سازماندهی نیروهای نظامی آن، داعش را به عنوان یک چالش گفتمانی مقابل اسلام سیاسی مطرح کرده و به خوبی توانسته ماهیت این گروهک را علیه منافع ملی ایران بود، برای مخاطبان شرح دهد. نویسنده سیری از مبارزات شهید سردار سلیمانی با داعش در عراق و سوریه را به مخاطبان ارائه می‌دهد. مطالعه این سیر علت حضور سردار و نیروهای تحت فرمانش در منطقه را تبیین می‌کند.

داعش از رسانه نیز بهترین و بیشترین بهره را می‌برد و جنایت‌های خود را سراسر جهان پخش می‌کرد. این روند بجز جراحت بر پیکر منطقه، تصویری نامناسب از اسلام را ارائه می‌داد و خطرش برای اسلام بسیار زیاد بود نویسنده در فصل چهارم کتاب به بیان تاریخچه شکل گیری جریان مقاومت اسلامی در منطقه و تأسیس حزب الله لبنان و همچنین تأثیر نظام سیاسی سوریه در محور مقاومت پرداخته است. نقش حاج قاسم سلیمانی در تقویت مبارزان فلسطینی، تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر افغانستان و پاکستان و تأثیر نیروی قدس در این مناطق و… تلاش حاج قاسم در تقویت مبارزان عراق و سوریه و همچنین جنبش انصارالله یمن از مباحث مهم این کتاب است. فصل انتهایی کتاب نیز به اعتلای کلمه جهاد در منظومه فکری و سیره عملی شهید حاج قاسم سلیمانی اختصاص دارد.

امنیت منطقه مدیون سردار سلیمانی است

افسانه کیان‌مهر، نویسنده کتاب «شهید بی‌مرز» به خبرنگار مهر گفت: پس از رخداد غم انگیز ترور و شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی، مردم ایشان را به عنوان قهرمانی ملی شناختند و نسبت به مقام او بسیار ادای احترام کردند. سردار سلیمانی نماینده پرافتخار ایران بود و جنگاوری مهم مقابل داعش.

وی افزود: سردار سلیمانی نقش مهمی در برقراری دوباره امنیت در منطقه داشت و تبیین این مساله برای مردم ایران ضروری بود. زندگی شهید سلیمانی در برقراری این امنیت گذشت و باید مخاطبان با آن آشنا می‌شدند.

کیان مهر ادامه داد: داعش طاعون و بلایی بزرگ بود که اگر کشورهای همسایه ما به آن دچار می‌شدند، شک نداشته باشید که ما نیز به این ویروس مبتلا می‌شدیم. برای داعش سربریدن و ذبح انسان بسیار آسان‌تر از ذبح گوسفند بود و آنها هنگام این جنایت‌ها فریاد الله و اکبر نیز سر می‌دادند. همچنین داعش از رسانه نیز بهترین و بیشترین بهره را می‌برد و جنایت‌های خود را سراسر جهان پخش می‌کرد. این روند بجز جراحت بر پیکر منطقه، تصویری نامناسب از اسلام را ارائه می‌داد و خطرش برای اسلام بسیار زیاد بود.

این نویسنده و پژوهشگر حوزه تاریخ در ادامه با اشاره به این نکته که نقش سردار در نابودی داعش نباید فراموش شود، گفت: ظهور داعش معادلات منطقه را دستخوش تغییر کرده بود. اگر سردار سلیمانی و نیروهایش نبودند، معلوم نبود که چه بلاهای بیشتری ممکن بود بر سر مردم منطقه هوار شود. من تصمیم گرفتم چرایی ضرورت مبارزه با داعش را ابتدا با تبیین نظام فکری آنها شرح دهم. به نحوی می‌توان گفت که گفتمان داعش در این کتاب مورد بحث قرار گرفته است. فراموش نکنیم که هم مرز شدن با ایران آرزوی دیرینه تروریست‌های تکفیری است.

کیان مهر همچنین با اشاره به این نکته که دلیل نگارش کتاب درباره سردار حب و علاقه مردم به فرمانده‌شان بود، گفت: برای نگارش این کتاب پژوهش‌های زیادی درباره زندگی و خاطرات سردار انجام دادم و همچنین مهمترین منابع منتشر شده درباره داعش و بویژه چند کتابی را که منابع فکری داعش بودند، مورد مطالعه و استناد قرار دادم. مردم خوزستان و مردم شوش هم به سردار علاقه بسیاری دارند و دوست داشتم با تألیف این کتاب برای مردم خوزستان شرح دهم که چرا سردار سلیمانی جنگاوری مسلط بوده است.

دوست دارم خانواده سردار کتابم را ببینند

کیان مهر در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به مشکلات چاپ کتاب در استان‌ها گفت: پژوهشگران ساکن در شهرستان‌ها این مشکل را دارند که کتاب‌ها و پژوهش‌هایشان پس از انتشار توزیع مناسبی پیدا نمی‌کنند. اصولاً در شهرستان‌ها مراکز پخشی وجود ندارد. به همین دلیل شمارگان کتاب‌ها بسیار پایین است.

وی ادامه داد: کتابفروشی‌های شهرستان‌ها نیز معمولاً در این سال‌ها تغییر کاربری داده‌اند. کتاب من پس از گذشت چند ماه از چاپش هنوز در کل استان دیده نشده است و بسیاری از خوزستانی‌ها از وجود این کتاب اطلاعی ندارم.

کیان مهر گفت: پس از انتشار این کتاب بسیار دوست داشتم که نسخه‌ای از کتاب را به دست خانواده سردار سلیمانی برسانم. متأسفانه هنوز نتوانسته‌ام به این مهم جامه عمل بپوشانم. امیدوارم انتشار این گفت‌وگو مقدمه‌ای باشد برای اینکه کتاب «شهید بی‌مرز» به دست خانواده سردار برساند و بتوانم نظر آنها درباره کتابم را داشته باشم.