حلقه مفقوده اتصال مردم به دولت الکترونیک چیست؟

گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس- مریم اویسی، طی ماه‌های اخیر یکی از پرکاربردترین کلید واژه هایی که در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در میان جراید و رسانه ها به چشم می خورد موضوع دولت الکترونیک است. موضوعی که باید از چرایی  تا لزوم شکل گیری آن در بدنه دولت را بررسی کرد. علاوه بر این، باید جایگاه ایران را در حوزه دولت الکترونیک شناخت و به عوامل پیشرفت این پروژه قدرت داد.

برای آشنایی با این موضوع با مرتضی متواضع کارشناس فناوری اطلاعات در حوزه شهروند الکترونیک گفت‌وگو کردیم. در ادامه این گفت‌وگو را می خوانید:

  هنوز با ایده آل فاصله داریم

فارس: در ابتدا درباره شکل‌گیری دولت الکترونیک در کشور توضیح دهید.

متواضع: دولت الکترونیک در کشور ما طی یک دهه گذشته به طور جدی تر در حال پیگیری است؛ دولت تدبیر و امید در اشکال مختلف، بویژه از منظر زیرساخت های ارتباطی به این موضوع بها داد. البته رسیدن به شرایط ایده آل در حوزه دولت الکترونیک مستلزم حمایت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری بیشتر است و آنچه که مسلم است آن است که ما در موضوع دولت الکترونیک به طور جدی از دنیا عقب هستیم.

جایگاه ایران در دولت الکترونیک

فارس: ایران در این زمینه چه جایگاهی دارد؟

متواضع:‌ رتبه ما در دولت الکترونیک در شأن کشور ما نیست و نیاز به همکاری نهادهای مرتبط برای ارتقای این رتبه دارد. به عنوان مثال، کره جنوبی از نیمه های دهه ۹۰ گام‌های بلند خود به سمت دولت الکترونیک را آغاز کرد. کره جنوبی در سال ۲۰۰۲ به رتبه ۱۶ ، در سال ۲۰۰۸ به رتبه ۶ و سرانجام در سال ۲۰۱۴ به رتبه ۱ دولت الکترونیک جهان دست یافت. موفقیتی کم نظیر و چه بسا افسانه ای توسط یک کشور آسیایی که مسیر توسعه را دیرتر از ما شروع کرد اما با تفکر استراتژیک صحیح، ارتقاء شاخص های سلامت و شفافیت و همراهی کارکنان دولت و مردم، به یکی از کشورهای برجسته دنیا بدل شود.

همین مثال نشان‌دهنده این است که کشوری که مسیر توسعه را دیرتر از ما شروع کرد، توانست با تفکر، ایجاد شفافیت و همراهی مردم خود را به رتبه اول در این حوزه برساند.

 

کره جنوبی از نیمه های دهه ۹۰ گامهای بلند خود به سمت دولت الکترونیک را آغاز کرد. کره جنوبی در سال ۲۰۰۲ به رتبه ۱۶ ، در سال ۲۰۰۸ به رتبه ۶ و سرانجام در سال ۲۰۱۴ به رتبه ۱ دولت الکترونیک جهان دست یافت. موفقیتی کم نظیر و چه بسا افسانه ای توسط یک کشور آسیایی که مسیر توسعه را دیرتر از ما شروع کرد اما با تفکر استراتژیک صحیح، ارتقاء شاخص های سلامت و شفافیت و همراهی کارکنان دولت و مردم، به یکی از کشورهای برجسته دنیا بدل شود.

 

فارس: عملکرد کره جنوبی در قبال این حوزه چگونه بود؟

متواضع:کره جنوبی از اوایل دهه ۱۹۹۰ به این نتیجه رسید که باید در زمینه دولت الکترونیک فعالیت کند. به همین منظور از زوایای مختلف، زیرساختها و پیش نیازها را فراهم کرد و با توسعه زیرساختهای ارتباطی، بویژه بستر ارتباطی اینترنت از یک سو، توزیع گسترده سخت افزار و کامپیوتر در میان ۷۲ درصد مردم و توزیع اینترنت در میان ۶۷ درصد مردم، از جنبه های مختلف مقدمات کار را فراهم کرد. 

کره جنوبی در سه گروه G4C (دولت برای مردم یا بهتر بگویم، دولت در خدمت مردم)، G4B (دولت در خدمت کسب و کارها) و G2G (دولت با دولت) زیرساختهای مورد نیاز را فراهم کرد. 

برای مثال در حوزه G4C کره ای ها با توسعه زیرساختهای ارتباطی، بویژه بستر ارتباطی اینترنت از یک سو، توزیع گسترده سخت افزار و کامپیوتر در میان ۷۲ درصد مردم و توزیع اینترنت در میان ۶۷ درصد مردم، از جنبه های مختلف مقدمات کار را فراهم کردند.
در حوزه G4B دولت کره جنوبی به عنوان یک مثال متعالی از پیاده سازی خدمات دولت برای کسب و کارها، از طریق راه اندازی گمرک الکترونیک، زمان انجام تشریفات گمرکی خود را به سریع‌ترین سیستم در میان ۱۷۲ کشور دنیا تبدیل کرد. به علاوه، سیستم تامین الکترونیک بی نظیری به نام ناراجانگ تئو راه اندازی کرد که ۳۹۰۰۰ سازمان دولتی، خدمات و محصولات مورد نیاز خود را از ۱۵۰۰۰۰ شرکت خصوصی تامین کننده، در فضایی کاملا شفاف تامین می‌کرد. 

 

فضای حکمرانی سنتی، فضای رانت‌سازی است و بستر فساد را فراهم می‌کند؛ چراکه دولت به عنوان متولی اصلی اقتصاد کشور، وظیفه تقسیم پروژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و به طریق اولی، تقسیم درآمدهای نفتی کشور را به عهده دارد و رانت برای کشورهایی که با اقتصاد نفتی فعالیت می‌کنند، موضوع غریبی نیست.

 

اهمیت تامین الکترونیک

فارس: موضوع تامین الکترونیکی تا چه حد اهمیت دارد؟

متواضع: به طور قطع این موضوع در دولت الکترونیک اهمیت زیادی دارد و بویژه در کشورهای دارای اقتصاد سنتی که دولت، بزرگ‌ترین کارفرما است و سرمایه‌دارترین نهاد موجود در کشور محسوب می‌شود مهم است؛ چراکه بسیاری از پروژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها توسط دولت به نهادهای مختلف و بخش خصوصی واگذار می‌شود. منابع نفتی کشور در دست دولت قرار دارد و دولت باید پروژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی را برای فعالیت انتخاب و به نهادها و به خصوص بخش خصوصی واگذار کند. در این مسیر، تامین الکترونیکی شفافیت و سلامت در محول کردن پروژه‌ها به بخش خصوصی را تضمین می‌کند. 

ایجاد فضای رانتی در اقتصاد نفتی

فارس: چه مشکلاتی را در دولت‌هایی که به صورت سنتی اداره می‌شوند، در زمینه دولت الکترونیک می‌بینید؟

متواضع: فضای حکمرانی سنتی، فضای رانت‌سازی است و بستر فساد را فراهم می‌کند؛ چراکه دولت به عنوان متولی اصلی اقتصاد کشور، وظیفه تقسیم پروژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و به طریق اولی، تقسیم درآمدهای نفتی کشور را به عهده دارد و رانت برای کشورهایی که با اقتصاد نفتی فعالیت می‌کنند، موضوع غریبی نیست. یکی از زیرساخت‌های لازم برای دولت الکترونیک، سیستم تامین الکترونیک است. به همین منظور در کشور ما نیز سامانه ستاد ایران در زمینه تامین الکترونیک فعال شد.

بی رغبتی سازمان‌ها برای شفافیت مالی

فارس: فعالیت این سامانه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

متواضع: متاسفانه با وجود آنکه ایجاد این سامانه یکی از نکات مثبت در بدنه دولت بود، اما برخی سازمان‌های دولتی آن را یک مانعی می‌دانستند که باید از روی آن عبور کنند و به آن اهمیت زیادی نمی‌دادند. در تامین الکترونیک، تامین‌کننده پروژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در فضای مکانیکی انتخاب نمی‌شوند و ایجاد این سامانه مانعی برای فرایندهای سنتی محسوب می‌شد. همه این مشکلات به این موضوع مرتبط می‌شود که فرهنگ استفاده از این سامانه در میان نهادها و سازمان‌ها جا نیفتاد.

فارس: به نظر شما دولت الکترونیک توانسته در کشور جایگاه خود را پیدا کند؟

متواضع: اگر می‌خواهیم موضوع دولت الکترونیک در بین نهادها و اقشار مختلف جامعه نهادینه‌سازی کنیم، نیاز به فرهنگ‌سازی داریم. خوشبختانه موضوع سخت‌افزاری دولت الکترونیک به خوبی تامین شده و با وجود شبکه فیبر نوری و پهنای باند مناسب و دسترسی به اینترنت، ایجاد این مهم کار سختی نیست، اما به دلیل اینکه این موضوع در کشور جا نیفتاده، باید برای فرهنگ‌سازی آن تلاش کنیم.

مسائل آموزشی مانع دولت الکترونیک است

فارس: چه ملاک‌هایی برای تحقق این فرهنگ‌سازی وجود دارد؟

متواضع:باید زیرساخت فرهنگی، مدیریتی وجود داشته باشد و شفافیت در بدنه سازمان‌ها پذیرفته شود که بر اساس آن شاخص‌ها و ضرایب شفافیت نیز بالا برود. این شفافیت در زمینه‌های مالی نیز اهمیت دارد؛ چراکه عبور از مشکلات فساد اقتصادی با این فرهنگ‌سازی صورت می‌گیرد.

همچنین مسائل آموزشی در جاافتادن فرهنگ دولت الکترونیک اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چراکه همواره مسائل آموزشی مانع دولت الکترونیک بوده، در حالی که باید جریان آزاد اطلاعات وجود داشته باشد.

فارس: به نظر شما تاکنون هیچ‌کدام از سازمان‌ها فعالیت مناسبی برای تحقق دولت الکترونیک انجام نداده‌اند؟

متواضع: اتفاقا برعکس، برخی از نهادها فعالیت‌های خوبی را برای تحقق دولت الکترونیک انجام دادند که انصافا نمی‌توان از آنها عبور کرد و نمونه‌های مناسبی هستند. یکی از این نمونه‌ها، سازمان امور مالیاتی است که زیرساخت پرداخت الکترونیک را فراهم کرد. به این ترتیب، اقشار مختلف جامعه می‌توانند به صورت الکترونیکی مالیات خود را پرداخت کنند.

این موضوع را نباید فراموش کرد که بستر مالیات به دلیل گردش پولی بالا منبعی برای ایجاد فساد اقتصادی است و اگر یک گام برای شفافیت در این بخش برداشته شود، بازهم گام موثری است.

فارس: به جز سازمان امور مالیاتی دیگر نهادها برای تحقق دولت الکترونیک همکاری داشته‌اند؟

متواضع: ‌بله، نمونه دیگری از این نهادهای فعال بنیاد شهید و امور ایثارگران که به طور نسبی توانسته در مباحث مربوط به الکترونیکی شدن موفق شود. به این ترتیب، خدمات ایثارگران به صورت الکترونیکی ارائه می‌شود.

 

این موضوع را نباید فراموش کرد که بستر مالیات به دلیل گردش پولی بالا منبعی برای ایجاد فساد اقتصادی است و اگر یک گام برای شفافیت در این بخش برداشته شود، بازهم گام موثری است.

 

فارس: به نظر شما چه موضوعی موجب می‌شود تا فعالیت سازمان‌های مختلف به صورت تجمیع‌شده نمود پیدا نکند؟

متواضع: موضوعی که باعث شده تا یکپارچگی کامل در حوزه دولت الکترونیک به وجود نیاید، جزیره‌ای عمل کردن سازمان‌ها و نهادهای مختلف است. دولت، قوه مقننه و قضائیه، نهادهای نظامی و انتظامی که همه آنها را در این مصاحبه دولت می‌نامیم، ترجیح می‌دهند فقط به اطلاعات دسترسی داشته باشند و اطلاعات خودشان را در اختیار دیگر نهادها قرار ندهند.

آخرین مانع نیز زیرساخت‌های امنیتی در کشور است که موجب می‌شود این پروژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ مهم به نتیجه مطلوب نرسید.

حساسیت اطلاعات موجب عدم مشارکت سازمان‌های نظامی در دولت الکترونیک

فارس: در باره زیرساخت‌های امنیتی کشور توضیح دهید.

متواضع: کشور ما در حوزه امنیت به دلیل آنکه در سال‌های اخیر با مشکلاتی مواجه شد، به دنبال تقویت زیرساخت‌های امنیتی بود و در بسیاری از سازمان‌ها بر اساس بخشنامه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بودجه کشور، آموزش پدافند امنیتی به پرسنل داده شد که این مهم همچنان ادامه دارد. این موضوع یکی از گام‌های موثر و مناسبی است که تاکنون برداشته شده، اما مادامی که اطمینان‌خاطر در حوزه امنیتی برای سازمان‌ها وجود نداشته باشد، آنها با دولت الکترونیک مشارکت نمی‌کنند و نهادهای نظامی نیز به دلیل حساسیت بالای امنیتی در آن مشارکت نخواهند داشت.

فارس: آیا می‌توان در سال‌های آینده شاهد یکپارچگی دولت الکترونیک بود؟

متواضع: این موضوع یک موضوع چندوجهی است و یکپارچگی اطلاعاتی نیز در آن دخیل است. در کشور کره جنوبی زمانی که موضوع دولت الکترونیک مطرح شد، همه افراد از رئیس جمهور گرفته تا مردم وقتی پشت میز کامپیوتر خود قرار می‌گیرند، همگی از یک سامانه واحد استفاده می‌کنند. این به آن معناست که میز الکترونیک آنها یکپارچه است و مدیریت منابع و پشتیبانی پروژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آنها نیز همگی در یک سامانه یکپارچه صورت می‌گیرد. در کشور خودمان نیز سازمان فناوری اطلاعات زیر مجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات توانسته زیرساخت‌های مناسبی را فراهم کند و استانداردسازی دولت الکترونیک انجام شده، اما مشکل اینجاست که وزارت ارتباطات بر همه موضوعات ICT در همه ارگان‌ها و نهادهای کشوری نظارت ندارد و فقط در بعد فنی کار می‌کند.

این وزارتخانه به عنوان نهاد سیاست‌گذار زیرساخت‌های لازم را فراهم می‌کند، ولی نمی‌تواند سازمان‌ها را ملزم به استفاده از این زیرساخت‌ها کند. اگر بخواهیم یکپارچه‌سازی اتفاق بیفتد، نیاز داریم که یک سازمان متولی دولت الکترونیک و نظارت بر انجام آن باشد.

فارس: شما چه سازمانی را برای این کار معرفی می‌کنید؟

متواضع: به نظر من در چارت فعلی دولت، ماموریت سازمان فناوری اطلاعات است و این سازمان به لحاظ تخصصی نیز در جایگاهی قرار دارد که می‌تواند این مأموریت را در صورت همکاری و هماهنگی سایر مراجع متولی بخوبی انجام دهد. 

سیاست تنبیهی جواب نمی‌دهد

فارس: به نظر شما سیاست‌های تنبیهی می‌تواند کاری کند تا سازمان‌های مختلف در یکپارچه‌سازی دولت الکترونیک مشارکت کنند؟

متواضع: من فکر نمی‌کنم سیاست‌های تنبیهی چه در این مورد و چه در موارد دیگر پاسخ مطلوب را بدهد. تحکمی که دولت می‌تواند به نهادهای مختلف داشته باشد، تنها در زمینه منافع ملی کشور است که دغدغه نظام است و باید سازمان‌ها همکاری لازم را داشته باشند.

همچنین باید شورای عالی فضای مجازی یا نهادهایی مانند آن در این قضیه ورود کنند و به صورت شایسته زیرساخت‌های لازم را فراهم کنند.

کره جنوبی به روایت آمار

بد نیست که نگاهی به آمار و ارقام کشور کره جنوبی داشته باشیم و این آمار خود بیان‌کننده همه چیز است:

دولت کره جنوبی در سال ۲۰۱۴ رتبه اول دولت الکترونیکی و رتبه دوم مشارکت الکترونیکی و در سال ۲۰۱۶  رتبه سوم دولت الکترونیکی و رتبه چهارم مشارکت الکترونیکی و شروع فعالیت روی مفهوم و کاربرد دولت الکترونیک در نیمه دهه ۱۹۹۰ بود.

همچنین، در سال‌های دهه ۲۰۰۰ میلادی، سطح انفورماتیزه شدن بالاتری پیرامون کلیه کارکردها و سازمانهای دولتی کره جنوبی حاصل شد.

 در اواسط و اواخر دهه ۲۰۰۰ میلادی، کره جنوبی در سطح جهانی به عنوان یک دولت پیشرفته شناسایی شد. طی شش سال از ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۸ رتبه دولت الکترونیک کره از ۱۵ به ۶ بهبود یافت. در سال ۲۰۱۴ به رتبه یک دولت الکترونیک جهان و در سال ۲۰۱۶ در رتبه ۳ قرار گرفت.

دولت الکترونیک کره جنوبی ۷۲۲ خدمت الکترونیک را در اختیار مردمش قرار داد.مدیریت مالیات شهروندان را به فضای دیجیتال انتقال داد.در حوزه رفاه و سلامت با ۵۶۰ هزار بازدید و فروش میلیاردها وون (واحد پول کره جنوبی) محصولات کشاورزی در دهکده اطلاعاتی، حد نصاب کم نظیری را از خود به جای گذاشت. 

در میان ۷۲ درصد مردم کامپیوتر شخصی توزیع کرد و به ۶۷ درصد مردم اینترنت پهن باند اختصاص داد. زمان واردات و صادرات را با اجرای گمرک الکترونیک از ۵.۵ روز به ۳.۶ روز کاهش داد و ۴۲۷۹ نفر نیروی انسانی در این حوزه کاهش داد و بیش از ۱۷۰ میلیارد وون صرفه جویی به ارمغان آورد

سیستم گمرکی کره جنوبی سریع ترین سیستم گمرکی جهان شناخته شد و باعث قریب ۴ میلیارد وون صرفه جویی شد. 
از طریق سامانه یکپارچه دولت کره موسوم به «اون نارا»، ۳۹ سازمان مرکزی وصدها سازمان تابعه، از یک سامانه و یک میز کار یکپارچه استفاده می کنند. 

به لحاظ پشتیبانی کاربران دولت الکترونیک، سیستم مانیتورینگ تجهیزات کامپیوتری کارکنان دولت را راه اندازی کرد و از این طریق زمان رفع عیب تجهیزات را از ۶۷ دقیقه به ۲ دقیقه کاهش داد. تمام این مواهب باعث صرفه جویی ۲۹۰۰ میلیارد صفحه کاغذ گردید.

ملاحظه می کنید که آمار این کشور در حوزه دولت الکترونیک درخشان است و می تواند الگوی خوبی برای کشورهای درحال توسعه ، از جمله کشور عزیزمان باشد.  

اگر به شعارهای دولت کره جنوبی نگاهی بیندازیم، متوجه می‌شویم که تحقق دولت الکترونیک در بدنه زندگی مردم نیز جای خود را باز کرده؛ دولت سخت‌کوش دانش‌بنیان یا مردم با فناوری دیجیتال بهتر زندگی می‌کنند، دو مورد از این شعارها هستند. 

دولتی که الکترونیکی نشده باشد نمی‌تواند انتظارات مردم را برآورده کند و باید در این زمینه کار جدی شود.

 

فارس: به نظر شما تاخیر در تحقق دولت الکترونیک چه صدماتی را به کشور وارد می‌کند؟

متواضع: این موضوع در منافع ملی به شدت تعیین‌کننده است؛ چراکه دولتی که الکترونیکی نشده باشد نمی‌تواند انتظارات مردم را برآورده کند و باید در این زمینه کار جدی شود. همچنین بر اساس سیاست‌های اصل چهل و چهارم قانون اساسی و سیاست‌های کلی نظام در بخش تبادل فناوری اطلاعات، سیاست‌های کلی در بحث نظام اداری و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به زیرساخت‌های برنامه ششم توسعه اشاره شده که توسعه الکترونیک نیز یکی از این موضوعات است.

فارس: به نظر شما چه میزان زمان برای یکپارچگی دولت الکترونیک لازم است؟

متواضع: امیدوارم خیلی دیر نباشد چون تکنولوژی‌های موجود روز به روز پیشرفت می‌کند و با رشد تکنولوژی فرصت ایجاد می‌شود تا دولت این مسیر را میانبر بزند، اما کافی است تا به سایت سازمان‌های دولتی مراجعه کنید تا متوجه شوید چقدر کندتر از سایر کشورها به‌روزرسانی می‌شود و مادامی که شهروندان هنوز مجبورند برای پیگیری مشکلاتشان مراجعه حضوری داشته باشند، ما فاصله زیادی با دولت الکترونیک داریم، اما امیدوارم تا ۴ سال آینده ، یعنی سال ۱۴۰۴ که موعد نهایی سند چشم انداز توسعه کشور می باشد، به نتیجه مطلوب برسیم.

فارس: عملکرد وزارت ارتباطات را چگونه می‌بینید؟

متواضع: وزارت ارتباطات بعضی برنامه‌های نیمه‌تمام در این حوزه دارد که هنوز به سرانجام نرسیده که البته این برنامه‌ها فقط به این دولت مربوط نمی‌شود. مثلا موضوع استفاده از اوپن‌سورس‌ها چندین سال پیش در این وزارتخانه مطرح شد و مهاجرت به نرم‌افزارهای متن‌باز مورد تاکید قرار گرفت تا دولت دیجیتالی ما بتواند با این موضوع از زیر یوغ مایکروسافت بیرون بیاید. در حال حاضر میلیون‌ها دلار باید به مایکروسافت پرداخت کنیم تا لایسنس نرم‌افزار‌های آن را که مشغول استفاده از آن در دولت هستیم، دریافت کنیم و برای به‌روزرسانی آن نیز باز باید هزینه کنیم. به همین منظور دولت پروژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اوپن‌سورس‌ها را در دستورکار قرار داد و در وزارت اقتصاد نیز این پروژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ به صورت پایلوت انجام شد، اما نیمه‌تمام ماند.

به نظر من این وزارتخانه به عنوان یک نهاد زیرساختی فعالیت مطلوبی داشته و زیرساخت‌های لازم را تهیه کرده، ولی باقی مسائل به سیاست‌های کلان نظام بازمی‌گردد که آن نیز در دست وزارت ارتباطات نیست.

 

مسؤولان باید به سمت شفافیت در فساد اداری حرکت کنند و نباید فراموش کرد که موضوع دولت الکترونیک دغدغه‌ای است که نظام می‌خواهد، مردم می‌خواهند و نیاز آن نیز وجود دارد و روز به روز نیز بیشتر می‌شود. امیدوارم پیش‌شرط‌های لازم برای تحقق این مهم فراهم شود تا شاهد کاهش مراجعات مردمی باشیم.

 

فارس: اخیرا سازمان فناوری اطلاعات با همکاری شرکت ملی پست، سامانه کارپوشه ملی ایرانیان را راه‌اندازی کرده است. نظر شما درباره این سامانه چیست؟

متواضع: موضوعی که در این روزها بیشتر از قبل به آن پرداخته می‌شود، مراجعه حضوری مردم به دفاتر پیشخوان دولت برای پیگیری درخواست‌هایشان است. ایجاد این سامانه یک راه میانبر برای حل مشکلات دولت الکترونیک است، اما نباید فراموش کرد که جادو اتفاق نمی‌افتد. پست یکی از مهم‌ترین نهادها در تحقق دولت الکترونیک است و موضوع ارتباط بین مردم و دولت توسط پست صورت می‌گیرد. با وجود اینکه راه‌اندازی این سامانه کار مطلوبی است، اما به هیچ وجه حل مشکل دولت الکترونیک نیست. حل این مشکل به وسیله آموزش و فرهنگ‌سازی و سیاست‌گذاری کلان صورت می‌گیرد.

 

شفافیت در فساد اداری، نیاز تسریع فرایند دولت الکترونیک

فارس: به نظر شما باید چه فعالیت‌هایی برای تسریع فرایند دولت الکترونیک انجام شود؟

متواضع: مسئولان باید به سمت شفافیت در فساد اداری حرکت کنند و نباید فراموش کرد که موضوع دولت الکترونیک دغدغه‌ای است که نظام می‌خواهد، مردم می‌خواهند و نیاز آن نیز وجود دارد و روز به روز نیز بیشتر می‌شود. امیدوارم پیش‌شرط‌های لازم برای تحقق این مهم فراهم شود تا شاهد کاهش مراجعات مردمی باشیم.

فارس: شما در سخنان خود تاکید کردید که هم نظام و هم مردم این مطالبه را دارند، پس حلقه مفقوده کجاست؟

متواضع: بازیگران کلیدی که در حد فاصل نظام و مردم قرار دارند، باید پای کار بیایند. شاید برخی دلیل عدم آشنایی با این مقوله و یا فرار از شفافیت به دنبال آن نباشند و به دنبال پاک کردن و حذف کردن صورت مسئله باشند. اینکه حرکتی به سمت شفافیت نداشته باشیم، این معنی را ندارد که ما مشکلی نداریم، لذا باید کلیه بازیگران عرصه پیاده سازی دولت الکترونیک در این خصوص آموزش ببینند تا در هر جایگاهی که هستند از دولت الکترونیک حمایت کنند و با آموزش و فرهنگ‌سازی بتوانیم ثمرات آن را ببینیم.

در این زمینه سازمان اداری و استخدامی در سال ۹۳ مصوبه  مبسوطی را در جهت آماده سازی بدنه انسانی دولت برای پیاده سازی دولت الکترونیک ارائه کرد که به عموم کارکنان دولت ۴ دوره آموزشی را الزامی کرد. این نوع پیش بینی ها برای آموزش و فرهنگ سازی باید مورد تاکید قرار گیرد، به امید روزی که اراده ای محکم در بدنه دولت برای رسیدن به این هدف راهبردی حاکم شود.

انتهای پیام/‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌