«بنزین»، بازیگر قدیمی در تورم که جایگزین ارز نقش آفرینی می کند!

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صاحب نیوز؛ اقتصاد واژه‌ای است که در زندگی عموم خانواده‌های ایرانی حالش خوب نیست و دخل‌وخرج زندگی در خانواده‌ها هم‌خوانی ندارد؛ این اتفاق که زائده تورم و افزایش قیمت و برگرفته از سیاست‌های غلط در توزیع و عدم برنامه‌ریزی درست اقتصادی و تحریم‌های خارجی است، رخ داده است.

همخوانی نداشتن دخل‌وخرج در روزهای اخیر در خانواده‌ها بسیار ملموس‌تر شده است؛ که تلاش برای جبران این کمبود هم با چند شیفت کار کردن در خانواده‌ها جبران نمی‌شود؛ این افزایش که در عامه مردم دلیلی به نام افزایش ارز دارد، دلیلی که شاید تا سالیان قبل چندتان برای عموم مردم معنی و هشدار خاصی را منعکس نمی‌کرد.

اما این تورم یک رفیق دیرینه دارد که به‌خوبی توسط مردم عامه شناخته و ارتباط مفهومی با آن برقرار می‌کنیم. این رفیق قدیمی تورم، افزایش بنزین است؛ همیشه در دهه‌های اخیر با افزایش بنزین، این افزایش به دیگر کالاها و حتی دستمزدها هم بسط پیدا کرده است و شاید در ایران نتوان افزایش بنزین را با بی‌تأثیری در بازار به هیچ عنوان در ذهن گنجاند.

* افزایش قیمت بنزین هیولای اقتصاد بیمار کنونی

در شرایطی که اقتصاد در عموم خانواده‌ها حالش خوب نیست، خبر افزایش قیمت بنزین مانند زلزله‌ای مهیب برای این اقتصاد قلمداد شد. خبر افزایش قیمت بنزین سوای رسانه‌ها و اخبار پرشمار آن به کوچه و بازار هم رسید و مردم نگران از تأثیرات آن با یکدیگر صحبت می‌کنند و به یک هیولا برای این اقتصاد بیمار شده تلقی شد. برای افزایش قیمت بنزین دلایلی بیان می‌شود که یکی از آن‌ها قاچاق بنزین به کشورهای دیگر به خاطر بهای کمتر بنزین در کشور ماست.

حجت‌الاسلام احمد سالک در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار صاحب نیوز اظهار کرد: مقوله بنزین یکی از مقوله‌های مهم فرآورده‌های نفتی است که به اندازه کافی تولید آن در کشور وجود دارد.

* باید بستر قاچاق را از بین برد

نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در بحث قیمت با توجه به قانون بودجه ۹۸ دولت اختیار برنامه‌ریزی برای قیمت بنزین دارد.

سالک در پاسخ به اینکه آیا افزایش قیمت بنزین می‌تواند قاچاق آن را کنترل کند، عنوان کرد: در هر حالی همیشه قاچاق وجود دارد و باید با قاچاق مبارزه کرد و بستر قاچاق را بست.

وی خاطرنشان کرد: نباید اجازه بدهیم که قاچاق در بنزین و یا هر کالایی دیگر شکل بگیرد؛ چرا که بحث قاچاق فقط شامل بنزین نمی‌شود.

امّا یک سؤال اساسی وجود دارد که افزایش بنزین چه مقدار در بازار ایران تأثیر می‌گذارد. علی‌اکبری در گفت‌وگو با خبرنگار صاحب نیوز اظهار کرد: می‌توان تأثیرات افزایش بنزین را در دو گروه جای داد؛ در گروه اول تأثیراتی هستند که مستقیماً با افزایش بنزین کالاها و خدماتی که مستقیم یا غیرمستقیم با بهای بنزین در ارتباط هستند افزایش پیدا می‌کند.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: دامنه این کالاها و خدمات بسیار زیاد است و می‌توان نتیجه گرفت بیشتر کالاها با افزایش قیمت بنزین و حامل‌های انرژی افزایش می‌یابد؛ البته این افزایش قیمت کاملاً قابل بررسی است و متخصصان میزان تأثیر آن را هم با عدد و رقم بیان می‌کنند و حتی برای کنترل آن راهکارهایی هم مطرح می‌شود.

اکبری عنوان کرد: اما گروه دیگر از تأثیرات افزایش بنزین قیمت روانی آن بر بازار است، متأسفانه بازار ما و حتی کنش‌های مردمی در شرایط روانی بازار بسیار تأثیرپذیر است و این تأثیر قابل اندازه‌گیری نیست و حتی شاید قابل کنترل هم نباشد.

وی افزود: در این رابطه می‌طلبد که در سطح جامعه فرهنگ‌سازی شکل گیرد و خود مردم این آسیب را باور کنند و برخوردها با افزایش بدون توجیه قیمت‌ها بیش‌تر از پیش شود.

این افزایش بهای بنزین و حامل‌های انرژی روی دیگری هم دارد و باید مردم را به استفاده از حمل‌ونقل عمومی و مصرف بهینه سوق دهد؛ به منظور مصرف بهینه فاکتورهای زیادی درگیر هستند که شاید برجسته‌ترین آن، میزان سوخت مصرفی خودروهاست که هنوز در عمل خودروهای تولیدی ما با استانداردهای جهانی فاصله دارد و امید است بتوانیم در آینده نزدیک به این استانداردها برسیم.

استفاده از حمل و نقل عمومی موضوعی است که مورد توجه است و علاوه بر افزایش بهای بنزین، مواردی چون ترافیک و آلودگی هم یادآور بایدی در توسعه این حمل‌ونقل می‌شوند. امّا از طرفی با نگاهی به حمل‌ونقل عمومی شهرها و خصوصاً کلان‌شهرها با نگاه معمولی هم مشخص است که از لحاظ سخت‌افزاری خصوصاً در زمان‌هایی که اوج استفاده از این حمل‌ونقل است، لنگ می‌زند و این در شرایطی است که درصد زیادی از مراجعه‌کنندگان برای استفاده از حمل‌ونقل عمومی واژه اجباری در استفاده از آن به چشم می‌خورد.

* با شرایط کنونی سوق دادن مردم به استفاده از حمل‌ونقل عمومی سرعت لاک‌پشتی دارد

بدیهی است وقتی ما در حال حاضر در حمل‌ونقل عمومی با این تعداد مراجعه‌کننده مشکلاتی داریم؛ نمی‌توانیم طرح‌های تشویقی و حتّی رفاهی برای استفاده کننده از این خدمات را به همراه بیاوریم و به‌طور کلّی می‌توانیم بگوییم که برای حذف هزینه بیشتر برای شخص استفاده کننده از یک خودرو شخصی و روی آوردن وی به استفاده از حمل‌ونقل عمومی و هزینه ارزان‌تر، با توجه به بسترهای کنونی سرعت لاک‌پشتی خواهد داشت.

در کنار افزایش بهای بنزین و حامل‌های انرژی همیشه صحبت‌های از سهمیه، یارانه سوخت و … هم مطرح می‌شود؛ جلال حسینی جزه در گفت‌وگو با خبرنگار صاحب نیوز در ابن باره اظهار کرد: برای جلوگیری از قاچاق بنزین و حامل‌های انرژی باید بستر قاچاق را از بین برد؛ یکسان‌سازی در قیمت بین کشور و دیگر کشورهای که هدف قاچاق هستند می‌تواند به توقف این قاچاق کمک کند.

* اگر قرار باشد یارانه سوخت در قالب سهمیه کارت سوخت تعریف شود فقط افرادی که خودرو دارند از آن استفاده می‌کنند

کارشناس اقتصادی گفت: یکی از راهکارهای دیگر که عملی بودن آن‌هم سخت به نظر می‌رسد، تغییر جغرافیایی در هزینه بنزین است؛ برای مثال بنزین در استان‌های مرکزی کشور با بهای کمتر امّا در استان‌های مرزی با هزینه نزدیک به کشور هدف قاچاق ارائه شود که باعث می‌شود از قاچاق‌هایی که با پُر کردن باک اتفاق می‌افتد جلوگیری شود.

حسینی جزه عنوان کرد: علاوه بر سخت بودن اجرای چنین راهکاری، این راهکار نمی‌تواند قاچاق‌های که با حجم بیشتر انجام می‌شود را جلوگیری کند.

وی سهمیه‌بندی بنزین به‌ شرط اینکه منطقی و متعارف باشد را مثبت ارزیابی کرد و افزود: اگر سهمیه منطقی و متعارف باشد مردم به‌ راحتی آن را می‌پذیرند.

جلال حسینی جزه اذعان کرد: اگر قرار باشد یارانه سوخت در قالب سهمیه کارت سوخت تعریف شود فقط افرادی که خودرو دارند از آن استفاده می‌کنند و فردی که خودرویی ندارد در حالی‌که افزایش قیمت‌ها در زندگی‌اش تأثیر گذاشته از این یارانه بی بهره است.

وی افزود: امّا اگر این یارانه در قالب کارت یارانه حامل‌های انرژی به سرپرست خانواده داده شود که فقط از آن بتوان در استفاده از این زمینه استفاده کرد این یارانه به عموم مردم خواهد رسید.

در شرایط کنونی که تورم و فشار اقتصادی بر روی عموم خانواده‌ها وجود دارد و دشمنان با تمام قوا برای جنگ اقتصادی پا به میدان نهادند و تمام پتانسیل خود را به کار گرفته‌اند، می‌طلبد که در افزایش بهای حامل‌های انرژی حساسیت بیشتری لحاظ شود. از طرفی هم به نظر می‌رسد نگرانی‌های زیادی در بین مردم از افزایش بهای قیمت‌های حامل‌های انرژی و اثرپذیری آن در قیمت دیگر کالاها در زندگی روزمره آن‌ها وجود دارد.

گزارش از جمشید حسینی