حق بیمه قرارداد آفت جان بخش تولید

خبرگزاری فارس؛ همواره مقام معظم رهبری به حمایت از تولید داخل و اقتصاد مقاومتی تاکید داشته و انتخاب شعار سال‌های اخیر با همین مضمون به عنوان اصلی‌ترین دغدغه ایشان، نشان‌دهنده این مهم است. در این شرایط، رفتن به سمت تولیدات غیرنفتی و اقتصاد دانش‌بنیان، یکی از اصلی‌ترین اهداف اقتصاد مقاوم در برابر تلاطم‌های جهانی است بنابراین لزوم تسهیل فضای کسب و کار و تولید کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

*حکمرانی بخش‌نامه‌های سازمان تامین اجتماعی بر بخش تولید

در سال‌های گذشته، تولیدکنندگان داخلی همواره با مشکلات فراوانی روبرو بوده‌اند. یکی از مهم‌ترین مشکلات تولیدکنندگان، مواجهه آن‌ها با سازمان تامین اجتماعی است. این سازمان یکی از پیچیده‌ترین و قدرتمندترین سازمان‌های اجرایی کشور است که دارای اختیارات فراوانی از جمله بستن حساب تولیدکنندگان و حتی ممنوع الخروج کردن افراد است. با وجود این قدرت زیاد سازمان تامین اجتماعی، در این سازمان به جای قانون، بخش‌نامه‌ها حکمرانی می‌کنند.

*حق بیمه قرارداد اصلی‌ترین مشکل تولیدکنندگان با تامین اجتماعی

مهم‌ترین و اصلی‌ترین مشکل تولیدکنندگان با سازمان تامین اجتماعی، بحث دریافت حق بیمه بسیار زیاد و نامتناسب با حقوق کارگران است. این درحالی است که منبع اصلی دریافت حق بیمه در قانون، متناسب با حقوق کارگر ذکر شده است اما این سازمان بدون توجه به قانون، به اخذ حق بیمه می‌پردازد. علاوه بر این، میزان حق بیمه در این روش به نظر کارشناسان تامین اجتماعی بستگی دارد که یک تعارض منافع بزرگ ایجاد کرده است.

این سازوکار «حق بیمه قرارداد» نام دارد که باعث افزایش هزینه‌ تمام شده کالای ایرانی شده است. در بلندمدت این هزینه تحمیلی اضافه، سبب کمبود نقدینگی در تولیدی‌ها، عدم رقابت‌پذیری و از دست رفتن توان تولید خواهد شد. همه این آثار مخرب نیز در انتهای یک چرخه زمانی به تعطیلی تولید داخل و بیکاری کارگران ایرانی منجر خواهد شد.

*کسب و کارهای کوچک و متوسط شاه‌کلید اقتصاد در زمان تحریم

کسب و کارهای کوچک و متوسط نسبت به تحریم‌ها، مقاوم‌پذیرتر هستند ولی مشکلات و معضلات داخلی، این کسب و کارها را از نفس انداخته است. با این وجود که شعار سال ۹۷، سال حمایت از کالای ایرانی بود اما در عمل هیچ اتفاقی برای تولید کشور نیافتاد. در حال حاضر که صنعت نفت و گاز ایران نیز دچار تحریم شده است؛ بهبود وضعیت این کسب و کارها از اولویت‌های اصلی حکمرانی است.

*حمایت واقعی از تولید داخلی چگونه محقق می شود؟

سال ۹۷ با شعار محوری «حمایت از کالای ایرانی» به پایان رسید اما هنوز به معنای واقعی کلمه از تولید داخل حمایت نشده است. عمل به شعار حمایت از تولید داخل به معنای پوستر زدن یا گرفتن همایش حمایت از تولید داخل نیست؛ بلکه باید در عمل از تولید داخل حمایت کرد.

دستگاه‌های اجرایی کشور باید هرچه سریع‌تر معضلات و مشکلات ناشی از ضعف مدیریت خود را اصلاح کنند تا تولید کشور بتواند جان بگیرد. سازمان تامین اجتماعی و معضل حق بیمه قرارداد از اصلی‌ترین ناکارآمدی‌های دستگاه‌های اجرایی دولت است، مسئولین و نمایندگان مجلس اگر به دنبال حمایت واقعی از تولید داخل هستند؛ باید به اصلاح این معضلات و مشکلات که بلای جان تولید شده است؛ بپردازند.

*رفع مشکلات تولید، راهکار رشد اقتصادی کشور در زمان تحریم

کشور در سال ۹۸ با شعار محوری «رونق تولید»، از یک طرف با توجه به مشکلات فراوان تولید کنندگان در زمینه اخذ حق بیمه و از طرف دیگر مشکلات دولت در فروش نفت به عنوان اصلی‌ترین منبع درآمد خود روبرو است. رونق و بهبود فضای کسب و کارهای کوچک و متوسط که عمدتا از معضلات داخلی کشور و نه تحریم‌ها رنج می‌برند، هم می‌تواند مشکل رشد اقتصادی کشور را حل کند و هم معضل اشتغال را تا حدودی از بین ببرد.

لزوم اصلاح سریع و هوشمندانه شیوه اخذ حق بیمه متناسب با قانون و حقوق کارگر، می‌تواند هزینه تحمیلی به تولیدکننده را به شدت کاهش دهد؛ از طرف دیگر با افزایش رقابت‌پذیری، این کالای ایرانی علاوه بر داخل کشور، می‌تواند محصولات خود را به خارج از ایران صادر کرده و زمینه افزایش درآمد ارزی کشور را نیز فراهم خواهد کرد.

یادداشتی از مهدی هاشم زاده کارشناس اقتصادی