چگونه کالای ایرانی را نجات دهیم؟

چه کسی فکر می‌کرد با وجود ارزش و قدمت چندین ساله کفش تبریز، امروز کفش‌های ترک و ایتالیایی وارد بازار شوند و تا این سطح برای خود مشتری جذب کنند؟ نامگذاری امسال از سوی مقام معظم رهبری مبنی بر حمایت از کالای ایرانی، نویدبخش توجه به یکی از مولفه‌های اقتصاد مقاومتی به عنوان نسخه شفابخش اقتصاد ایران و توسعه و رونق اشتغال بود. پس از این نامگذاری مسئولان و کارشناسان مطرح کردند که خرید کالای ایرانی مستلزم تولید اجناس با کیفیت است؛ اما آیا واقعا با گذشت هفت ماه از سال ۹۷ شعار امسال محقق شده است؟ 

آمار بیکاری استان نشان دهنده عدم رونق کافی تولید داخل و ناامیدی نسبت به رغبت مردم برای مصرف کالای ایرانی بوده و همچنان بیانگر جولان کالاهای خارجی وارداتی است، حال کجای کار ایراد دارد که نمی‌شود روزگار به کام تولید داخلی باشد؟

باید و نبایدهای خرید کالای ایرانی

«علی میرزالو»، یک قطعه‌ساز در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار می‌کند: اگر مردم به کالاهای داخلی رغبت نشان ندهند، حجم تولید کاهش یافته و هزینه‌ها افزایش می‌یابد که ضمن سلب اشتغال از هزاران نفر، عوامل خطرناکی نیز دامن گیر جامعه می‌شود. 

وی ادامه می‌دهد: طی هشت سال گذشته، شعار سالجاری در خصوص اقتصاد مقاومتی بوده، با این حال تأکیدات فراوان مقام معظم رهبری در راستای اقتصاد مقاومتی در حد شعار بافی مانده است.

این قطعه‌ساز  با بیان این‌که بهترین راهکار برای عبور از این بحران اقتصادی، حمایت از تولیدات داخلی است، اضافه می‌کند: اگر بتوانیم در راستای پابرجا ماندن صنایع تلاش کنیم، می‌توان ثباتی را در اشتغال ایجاد کرد. 

وی با بیان این‌که اکنون از همه جوانب برای تولیدکنندگان فشارهایی وارد شده و مواد اولیه و ماشین‌آلات نیز دچار مشکلاتی هستند، می‌گوید: بهترین راه حل برای مقابله با این موضوع پیداکردن جایگزین برای کالاهای وارداتی خارجی است، از این رو انتظار می‌رود تا سازمان‌های حمایتی و کارخانه‌های بالادست در این برهه، از بخش خصوصی حمایت کنند. 

وی تصریح می‌کند: در صورتی‌که مردم به کالای داخلی عرق ملی داشته و حمایت‌های لازم را انجام دهند، ظرفیت تولید ۵۰ درصد افزایش یافته و برای بیش از ۱۰۰ ها نفر اشتغال در واحدهای کوچک ایجاد می‌شود.

میرزالو با بیان این‌که تولید محصولات باکیفیت در گرو مواد اولیه باکیفیت است، خاطرنشان می‌کند: لازمه تولید محصولات باکیفیت تکنولوژی بالا، مواد اولیه باکیفیت و دانش روز است. 

«علیرضا جباریان فام» تولیدکننده کفش در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که برای حمایت از کارگر ایرانی باید کالای ایرانی مصرف کنیم، اظهار می‌‍کند: اگر مردم کالای ایرانی نگیرند، کارخانه‌ها روز به روز کوچک تر شده و نیروی کار نیز کاهش می یابد و بیکاری در جامعه بیداد می‌کند. 

وی با اشاره به ضرورت توجه به ذائقه ایرانیان در اجناس تولید شده، ادامه می‌دهد: مردم به علت کیفیت، رنگ بندی و تنوع به کالاهای خارجی رغبت نشان می‌دهند؛ متاسفانه تولیدکنندگان ایرانی این عناصر را در اجناس خود لحاظ نمی‌کنند. 

 رئیس اتحادیه کفاشان تبریز می‌گوید: محصولات ایرانی از لحاظ کیفیت در جایگاه مناسبی قرار گرفته‌اند، اما از لحاظ رنگبندی محصول نمی‌توانیم خود را با علم دنیا بروز کرده و رقابت کنیم، البته پس از سال ۹۴ با تشکیل کمپین خرید کفش ایرانی در تبریز، این مشکل به نحوی برطرف شده است. 

وی عنوان می‌کند: پس از راه‌اندازی این کمپین، تولیدکنندگان کفش تبریز آموزش‌های طراحی بروز جهانی را سپری کرده و از مد روز در تولیدات خود استفاده‌ می‌کنند. 

جباریان‌فام با اشاره به افزایش صادرات کفش به‌دنبال افزایش نرخ ارز، خاطرنشان می‌کند: کل صادرات آذربایجان‌شرقی در سال ۹۶، بیش از ۵۰ میلیون دلار بوده که در سالجاری نیز افزایش چشمگیری یافته است.  

عوامل تحقق حمایت از کالای ایرانی تولید با کیفیت است

«محمدحسن‌نژاد»، عضو کمسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که رشد اقتصادی در گرو مصرف کالای داخلی است، اظهار می‌کند: توسعه اقتصادی یعنی ارزش نهایی کالا و خدمات تولید شده در یک کشور، اگر ارزش نهایی کالا نسبت به سال گذشته بیشتر باشد، رشد اقتصادی اتفاق می‌افتد. 

وی ادامه می‌دهد: در دیدگاه اقتصادی عاقل کسی است که میان کیفیت و قیمت کالا تعادل برقرار کرده و تابع مطلوبیت را مقایسه کرده و سپس اقدام به خرید کند.

وی با اشاره به راهکارهای گرایش مردم به کالاهای داخلی، عنوان می‌کند: برای روی آوردن به مصرف کالاهای داخلی علاوه‌بر مبارزه با کالاهای وارداتی و قاچاق، کیفیت( دوام) و قیمت و ظاهر شیک منجر می‌شود تا برای کالا تقاضا وجود داشته باشد، مادامی که کالای داخلی از این دو عنصر برخوردار نباشد، نمی‌تواند با کالای خارجی رقابت کند.

نماینده مردم مرند و جلفا در مجلس خاطرنشان می‌کند: بسیاری از افراد و خانواده‌ها استفاده از کالای خارجی را برای خود امتیاز می‌دانند، در صورتی‌که کالای داخلی از کیفیت بالا و قیمت مناسب و زیبایی ظاهری برخوردار باشد با تولیدات خارجی رقابت می‌کند و رغبت مردم به استفاده از آن‌ها بیشتر خواهد شد.

وی با بیان این‌که متأسفانه پشت تریبون از تمدن ایران اسلامی حرف می‌زنیم، اما کالای خارجی مصرف می‌کنیم، ادامه می‌دهد: برخی افراد پشت تریبون، علاوه‌بر این‌که تمایل زیادی بر استفاده از کالای غیر ایرانی دارند و حتی در صحبت‌های روزمره خود نیز از واژه‌های غیرفارسی استفاده می‌کنند، دم از لزوم استفاده از کالای ایرانی می‌زنند، وقتی مربی فوتبال لباس خارجی و اتومبیل خارجی استفاده می‌کند نوجوانانی که او را الگو قرار داده‌اند، می خواهند زندگی مشابه او داشته باشند.

حسن‌نژاد تصریح می‌کند: متأسفانه ما آن‌قدر از برندهای خارجی تعریف کرده‌ایم که برخی مردم بر این باورهستند که کالای ایرانی از هر لحاظ غیراستاندارد است و حتی برای کالای خارجی تقلبی نیز رغبت نشان می‌دهند.

وی با بیان این‌که رسانه‌ها باید با فرهنگسازی، تفکر نادرست رواج یافته مبنی بر بهتر بودن کالای خارجی در میان مردم را تغییر دهند، اظهار می‌کند: باید فرهنگسازی در عرصه کالای ایرانی به وسیله رسانه‌ها انجام گیرد و حتی گروه‌های مرجع نیز مصرف‌کننده را به سمت خرید کالای ایرانی سوق دهیم. 

حسن‌نژاد در پایان سخنان خود با تأکید بر این‌که متأسفانه فقط در راستای آموزش کسب و کارهای کوچک و متوسط تلاش کرده و در برندسازی کالای ایرانی با چالش‌هایی مواجه هستیم، می‌گوید: رمز شکوفایی و پیشرفت کشورهای توسعه یافته در پشتیبانی مردم از تولیدات داخلی است؛ به عنوان مثال مک دونالد  دارای چندین شعبه بوده و در دنیا حرف اول را می‌زند، در حالی در تبریز انواع مختلفی از واحدهای تولیدی کفش وجود دارد که این واحدها باید به کارخانه بزرگی تبدیل شده و برند یکسانی داشته باشند.

نخستین گام حمایت از کالای ایرانی مقابله با قاچاق است

«محمدعلی صدیقی» عضو هیئت رئیسه اتاق اصناف ایران در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به این‌که حجم کالای قاچاق در کشورسالانه حدود ۲۵ میلیارد دلار است، اظهار می‌کند: همواره تولید و صنعت آذربایجان‌شرقی به‌علت همسایگی با پنج کشور مختلف، از کالای قاچاق بیشترین خسارت را می‌بیند، بنابراین مطلوب‌ترین راهکار برای حمایت از تولیدات بومی و داخلی مبارزه قدرتمندانه با کالای قاچاق است که دولت باید جهت مبارزه با این موضوع ورود پیدا کند.

او ادامه می‌دهد: عده‌ای بر این باور هستند که در صورتی‌که اجناس مرغوب، خارجی است، چرا به سراغ کالای داخلی برویم؟  پاسخ این است که در کنار ارزشمندی هویت ملی و تقویت روحیه خودکفایی، مهمترین اثر مصرف کالای داخلی رفع بیکاری و ایجاد اشتغال است.

وی با اشاره به این‌که معادل هر ۱۰۰۰ دلار کالای مصرف شده در کشور، یک اشتغال ایجاد می‌شود، می‌افزاید: تا زمانی که از کانال دولتی و مردمی بر اهمیت موضوع حمایت از کالای ایرانی واقف نشویم، مصرف‌گرایی ناصحیح در کشور رواج پیدا می‌کند، از این‌رو باید رسانه‌ها به عنوان رکن چهار توسعه رویکرد خود را نسبت به تبلیغ کالای ایرانی تغییر دهند.

صدیقی معتقد است که اقدامات عملی دولت در تحقق شعار امسال چندان اثربخش نبوده است و عمل به اقتصاد مقاومتی فقط در حد شعار مانده است.

وی خاطرنشان می‌کند: دولت باید مانع ورود کالاهای غیراساسی و غیر ضروری مانند لوازم زینتی، آرایشی و … به کشور می‌شد و از واردات کالاهای بی‌کیفیت خارجی هم‌چنین کالاهایی که مشابه داخلی دارند، جلوگیری می‌کرد، چون این نوع کالاها کمر تولید داخلی را خم کرده است.

اجناس را متناسب با ذائقه بازار هدف تولید کنیم

عضو هیئت رئیسه اتاق اصناف ایران با اشاره به ظرفیت‌های موجود در آذربایجان‌شرقی، می‌گوید: صنایع غذایی و شکلات این استان در کل دنیا حرف اول را می‌زند، به طوری‌که برای ۲۵ کشور مختلف دنیا و حتی ترکیه و آلمان که مرکز شکلات هستند نیز صادر می‌شود، اما به‌علت برخی مشکلات نگرشی و سیستمی در تولید، نمی‌توانیم براساس سلیقه مشتری جنس خود را تولید کنیم.

او اضافه می‌کند: برخی محصولات ایرانی از کیفیت و قیمت مناسب برخوردارند، اما علت این‌که مشتری کمتری نسبت به برندهای خارجی دارند، این است که ابتدا جنس خود را تولید کرده سپس بازار هدف برای اجناس  تعریف می‌کنیم، در حالی که باید در تولیدات خود ذائقه بازار هدف را لحاظ کنیم.

تفکری در ذهن مردم ایجاد کرده‌ایم که کالای خارجی کفایت می‌کند

صدیقی یادآور می‌شود: حمایت از کالای ایرانی نیازمند جلب اعتماد عمومی است، از سویی نیز دولت باید رفع مشکلات تولیدکنندگان، حمایت از تکنولوژی و بازاریابی کنسولی را در اولویت کاری خود قرار دهد تا تولیدکنندگان نیز بتوانند به راحتی مواد اولیه خود را خریده و کیفیت و بسته بندی آن تلاش کند. 

«موسی نیرومند»، یک جامعه‌شناس در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که امروزه گرایش به مصرف کالای خارجی به فرهنگ و سبک زندگی مردم تبدیل شده است، اظهار می‌کند: این گرایش زمینه تاریخی داشته و برگرفته از چندین سال پیش است، بر این اساس رهبر معظم انقلاب اسلامی سالیان سال بر موضوع حمایت از کالای ایرانی تأکید کردند.

وی می‌افزاید: فرهنگ استفاده از کالای ایرانی باید از دوران مدرسه به دانش‌آموزان تعلیم داده شود تا با افزایش دانش، اطلاع دانش‌آموزان از هویت فرهنگی و منافع ملی افزایش یابد، در حالی‌که بسیاری از لوازم‌التحریرهای دانش‌آموزان ایرانی از خارج وارد می‌شود و کودک از دوران ابتدایی شکل‌گیری شخصیت خود، می‌آموزد که از کالای خارجی استفاده کند.

 نیرومند تصریح می‌کند: در رادیو و تلویزیون باید محدودیت‌های بیشتری برای تبلیغات کالاهای خارجی اتخاذ شود تا جوانان ایرانی از مشکلات همراه این موضوع اطلاع داشته باشند.

تبلیغ کالاهای خارجی در سطح شهر قابل مشاهده است

وی یادآور می‌شود:  اقداماتی که در راستای حمایت از کالای ایرانی از سوی دستگاه‌های اجرایی انجام گرفته است، کافی نبوده و  در حوزه تبلیغات نیز ضعیف و گاهی به صورت معکوس عمل کرده‌ایم. این موضوع در تبلیغات صدا و سیما و بیلبوردهای تبلیغات شهری به خوبی قابل مشاهده است.

این جامعه‌شناس عنوان می‌کند: باید سطح خودباوری را افزایش داده و برای تولیدات خود افتخار کنیم، چون با داشتن این‌گونه خصوصیات تمایل به سمت مصرف کالاهای داخلی بیشتر می‌شود.

وی خاطرنشان می‌کند: تغییر تفکر مردم به سمت کالای داخلی در کوتاه مدت ممکن نیست و باید به‌تدریج و با برنامه‌های جهادی این تفکرات تغییر یابد، چون استفاده از کالای خارجی به باورها و عادت‌هایمان تبدیل شده است و شکستن عادت یک جامعه باید از طریق رسانه‌های ملی و مطبوعات انجام گیرد.

رغبت به کالاهای خارجی زمینه روانی دارد

نیرومند بیان می‌کند: هم‌چنین یکی دیگر از دلایلی که عده‌ای به کالاهای خارجی بیشتر رغبت نشان می‌دهد، زمینه روانی و نمایشی دارد که نمایش رقابت در این زمینه ایجاد شده است، چون انسان خود را براساس قضاوت‌های اجتماعی تنظیم می‌کنند.

وی ادامه می‌دهد: رغبت به سمت کالاهای خارجی صرفاً با هدف ترویج عادت غلط برند بازی و یا تقلید از زندگی‌های به اصطلاح لاکچری و تغییر ذائقه انجام می‌گیرد که به یک سبک زندگی غربی تبدیل شده است.

این جامعه‌شناس می‌گوید: کیفیت، خلاقیت و پویایی در تولیدات داخلی را باید سر لوحه کار خود قرار دهیم، از سویی باید تولیدات ما مبتنی با دانش و بینش باشد تا شاهد افزایش صادرات در این زمینه باشیم.

براساس این گزارش، امروزه با توجه به تغییر در شرایط بین‌المللی و اعمال تحریم‌های ناعادلانه بر ضد ملت ایران، اگر ایرانی‌ها «شعار کالای ایرانی را بخر» را عملی کنند، تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه آمریکا اثرگذاری خود را از دست می‌دهد.

گزارش از «آیتک اسماعیل‌زاده»- خبرنگار ایسنا در آذربایجان‌شرقی

انتهای پیام