چرایی حرام بودن احتکار

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از ایکنا از آذربایجان‌شرقی، احتکار عبارت است از کاهش دادن یا متوقف کردن جریان توزیع کالا توسط همه یا برخی از فروشندگان به طور موقت. این اقدام فروشندگان با توجه به وضع بازار و بخصوص تقاضای تحریک شده خریداران به منظور بالا بردن قیمت و درآمد حاصل از افزایش قیمت کالا صورت می گیرد.
اسلام به عنوان یک دین و آیین راستین هرگز در حاشیه زندگی مردم نیست، بلکه در متن زندگی انسان‌ها قرار دارد و به همین دلیل برای تمام دردهای اجتماعی «طبیب» و «دارو» را ارائه می‌دهد که یکی از این دردها درد احتکار و یا صحیح تَر، بلای احتکار است و به طور کلی اسلام در برابر احتکار که از گناهان کبیره است روش قاطع و انعطاف ناپذیری را پیش گرفته است.
برای مثال در هنگام به دست آمدن میوه در اواخر تابستان، اگر باغداران محصول خویش را یکباره به بازار عرضه کنند، از آنجا که در آن فصل عوامل عرضه و تقاضا با یکدیگر تناسب ندارد، این عمل نتیجه‌ای جز ضایع شدن و از بین رفتن محصولات نخواهد داشت و عواقب سوء اقتصادی دیگری نیز پیامد آن خواهد بود.
احتکار را به معنای جمع آوری و نگهداری طعام به امید گران شدنش می دانند.

محتکران از سختی مردم نانی می خورند
صمد بهروز، عضو هیات علمی دانشگاه تبریز در گفت‌‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: کسی که احتکار می‌کند، به نوعی مرتکب آدم کُشی شده است و به نوعی محتکران از سخی مردم نانی می خورند و در پی احتکار مردم زجر و سختی متحمل می شوند ولی محتکر سود بیشتری می برد.
وی با استناد به آیه ۳۴ سوره توبه خاطرنشان کرد: در این آیه می‌خوانیم: کسانی را که از زر و سیم گنج می‌سازند و آنها را در راه خدا خرج نمی‌کنند، به عذابی دردناک مژده ده.
بهروز، احتکار را موجب دشواری مردم مسلمان دانست و ادامه داد: معیار در احتکار حرام ایجاد بازار سیاه است به گونه‌ای که موجب تضییق و دشواری مردم مسلمان فراهم شود و گرنه در موارد فراوانی که عرضه بی رویه کالا چه بسا موجب تضییع و اتلاف ما شود، نه تنها حرام نیست، بلکه از جهاتی منطبق با موازین عقلایی است.
این استاد دانشگاه یادآور شد: اسلام برای استوار کردن مصالح مردم و برقرار ساختن توازن اجتماعی اقتصادی و تضمین حقوق مستمندان و درهم کوبیدن انواع سودجویی‌های فردی و گروهی پیش بینی‌های لازم را کرده، احتکار و ربا و امثال آن را ممنوع ساخته است.
وی با اشاره به فرموده امیرالمومنین علی(ع) افزود: امیرمومنان علی(ع) می فرمایند: احتکار، رذیلت است.
بهروز، ضمن بازگو نمودن کاهش خرید مردم درپی احتکار تاکید کرد: احتکار، به لحاظ اینکه قدرت خرید مردم را کاهش می‌دهد، حرام شمرده شده است. هر مقدار پولی که عادلانه و مشروع در اختیار فردی باشد، در سیستم اقتصادی صحیح و دور از سودجویی و استثمار، به معنی آن است که به نسبت آن وجه، حق استفاده از کالاهای جامعه را در رابطه با نیاز خود دارد، ولی احتکار این حق را از او سلب می‌کند.

احتکار حبس اجناس مورد نیاز مردم به نیت ثروت اندوزى است
حجت‌الاسلام رحیم همزبان، استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: احتکار حبس اجناس مورد نیاز مردم بخصوص غذا و دارو به طمع گران شدن و به نیت ثروت اندوزى، ستم و ظلم شدید بر بندگان حق، بخصوص ناتوانان از جامعه است.
وی، از حرام بودن احتکار در دین اسلام گفت و افزود: انبار کردن کالاهای ضروری و مورد نیاز مردم به قصد آنکه بتواند با قیمت بالاتر به فروش برساند مشروط بر اینکه به اندازه کافی آن کالا در بازار وجود نداشته باشد که این کار شرعا حرام است.
حجت الاسلام همزبان با استناد به آیه ۸۸ سوره یوسف خاطرنشان کرد: در این آیه می‌خوانیم: پس چون در نوبت بعد که به منظور خرید طعام و نجات برادر به مصر رفتند و بر او وارد شدند، گفتند: ای عزیز، ما و خانواده ما را سختی و تنگی رسیده و سرمایه ای ناچیز آورده ایم، پس ما را پیمانه کامل ده و بر ما تصدّق کن که همانا خداوند متصدقان را پاداش می دهد.
این استاد حوزه و دانشگاه، ضمن بازگو نمودن ملاک ممنوعیت احتکار ادامه داد: ملاک ممنوعیت احتکار شامل همه چیزهایی می‌شود که مردم در معیشت خود به آن‌ها نیازمندند، بنابراین تنها به گندم و مواد خوراکی اختصاص ندارد، زیرا احتیاج مردم به گندم از آشکارترین نیازهاست.
وی، یادآور شد: احتکار کردن یکی از مسائلی است که در دین اسلام به شدت مورد نکوهش قرار گرفته است و افرادی که در هر شغل و منصبی هستند اگر کالا و یا چیزی را که دارند احتکار کنند در قیامت دچار عذابی سخت می‌شوند.
وی اظهار کرد: انسان در مسیر ادامه زندگی خود، ضرورت دارد با دیگران ارتباط اقتصادی و اجتماعی برقرار نماید و نسبت به برطرف ساختن نیاز یکدیگر اقدام نماید و همدیگر را از بهره برداری مایحتاج زندگی و به ویژه مواد غذایی محروم نسازند.
وی، با اشاره به فرموده پیمغبر(ص) افزود: پیامبراکرم(ص) می فرمایند: کسى که در بازار ما دست به احتکار زند به منزله کسى است که کتاب خدا را انکار کند.
حجت‌الاسلام همزبان، احتکار را عاملی درجهت اختلال در زنجیره نظام جامعه دانست و تاکید کرد: احتکار نه تنها پایمال کننده حقی از حقوق افراد است، بلکه بر اثر وجود پول، یعنی وسیله مبادله کالا در دست مردم، با نبودن کالا در بازار یا کمبود آن، موجب تورم می‌شود که از مفاسد بسیار خطرناک اجتماع است و درنهایت در زنجیره نظام جامعه اختلال ایجاد کرده و جامعه‌ای فاسد خواهد ساخت.

انتهای پیام