احتکار، نمک روی زخم اقتصاد کشور/ آمریکاصفتان به دنبال آشفته کردن بازار هستند

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از شاخص، این روزها خبری که بسیار به گوش مان می رسد کشف انبارهایی از کالاهای احتکار شده توسط نیروهای قضایی و انتظامی است؛ خبری که زخم مردم خسته و ناراضی از وضعیت معیشت و اقتصادی کشور را ناسورتر خواهد کرد.

احتکار لوازم خانگی، احتکار مصالح ساختمانی، پکیج و رادیاتور، مواد غذایی و حتی لوازم پزشکی و دارو و… در روزهای اخیر مانند خوره به جان اقتصاد کشور افتاده است.

افرادی سودجو که به غیر از خود و منافع شخصی به هیچکس و هیچ چیز نمی‌اندیشند؛ دامنه این احتکارات به یک شهر و دو شهر نمی‌رسد بلکه تقریبا به اکثر شهرهای ایران سرایت کرده است.

در استان قزوین هم در یک ماهه اخیر بارها و بارها شاهد شناسایی انبار کالاهای احتکار شده و دستگیری عوامل آن بودیم، انبارهایی که عمدتا در شهرهای کوچک استان وجود دارند و شاید دوری از مرکز شهر برای آن‌ها تاکنون حاشیه امنیتی ایجاد کرده است که البته با عزم جدی دستگاه‌های ذی ربط در حال شناسایی و در صورت نیاز معرفی به دستگاه قضایی هستند.

مسئولین چه می گویند:

در همین خصوص علی پرزحمت دبیر ستاد تنظیم بازار استان در جلسه کار گروه تنظیم بازار استان ضمن ارائه گزارشی از اقدامات انجام شده گفت: هفته گذشته ستاد مبارزه با جرائم خاص تشکیل و دادستان دستور بازرسی از انبار کالاها در سطح استان را صادر کردند که در همین راستا اقدامات خوبی با کمک تمامی دستگاه های ذی ربط در دست انجام است.

وی از شناسایی و پلمب ۳۷ انبار بزرگ و متوسط مشمول ستاد مبارزه با احتکار و اختفا در استان خبر داد و گفت تاکنون۲۶۰۰ پرونده در حوزه گران فروشی و … توسط بازرسان سازمان صمت استان قزوین تشکیل و به تعزیرات حکومتی ارسال شده است.

عبدالمحمد زاهدی استاندار قزوین نیز در این جلسه ضمن تقدیر و تشکر از همه دستگاه های اجرایی، نظارتی، بازرسی و امنیتی و قضایی در مبارزه با مفسدان اقتصادی و محتکران گفت: در شرایط فعلی که در جنگ اقتصادی هستیم باید با عزم جدی وارد کار شویم و نیازهای مردم را تامین کنیم زیرا اگر شهروندان مطمئن باشند کالا در بازار وجود دارد جو روانی مثبتی ایجاد می شود که می توانیم بازار را کنترل کنیم.

استاندار قزوین تصریح کرد: نظارت بر قیمت گذاری باید با جدیت بیشتری صورت گیرد و با احتکار و اختفا برخورد کنیم تا دغدغه بازار برطرف شود. انبارهای رسمی که در اختیار واحدهای تولیدی قرار دارد باید موجودی خود را اعلام کنند و ورود و خروج کالا کنترل شود تا شامل احتکار نشود.

محمود احمدی مدیرکل تعزیرات حکومتی استان قزوین نیز در این جلسه گفت: کالاهای احتکار شده در انبارها با نظارت تعزیرات حکومتی و سازمان صنعت و معدن استان وارد بازار خواهد شد و در اختیار مردم می گیرد. سه انبار پلمب شده در اختیار سازمان صنعت است و باید برای توزیع آن تصمیم درست گرفته و گران فروشی صورت نگیرد و تعدادی هم پرونده داریم که در شعب ویژه بررسی می گردد.

سرهنگ ابوالفضل طاهر خانی جانشین سپاه استان قزوین هم گفته است: در شناسایی انبارهای احتکار سپاه همکاری خوبی داشته است. انبارهای زیادی در استان شناسایی شده که در حال بررسی احتکار بودن آن هستیم که در این شرایط نیازمند حضور مستمر بازرسان هستیم و همچنین فهرست فروشگاه هایی که کالاهای اساسی را به قیمت مصوب توزیع می کنند باید در اختیار مردم قرار گیرد. رسانه ای شدن احکام قضایی در برخورد با متخلفان اقتصادی می تواند به آرامش فضای جامعه کمک کند.

*اما چرایی ماجرا:

احتکار، اختفا و قاچاق کالا و دیگر مفاسد اقتصادی پدیده ای نیست که تنها مربوط به یکی دو ماه گذشته باشد بلکه همیشه وجود داشته است اما شرایط بد اقتصادی جامعه، نوسانات سکه و ارز، افزایش روز افزون قیمت کالا، عدم شفاف سازی و برخورد با مفسدان اقتصادی، عدم آگاه‌سازی مردم و ترس از فردای بد و بدتر شاید عده‌ای را به ناچار سمت احتکار کشانده است.

از نظر برخی کارشناسان احتکار کالا، نتیجه این اقدامات حاصل شتابزدگی دولت در اعلام نرخ ارز است. نرخ  ۴۲۰۰تومانی ارز و تفاوت فاحش آن با بازار آزاد سبب شد تا عده‌ای سودجو و رانت خوار از این موقعیت سوءاستفاده کنند.

حسن پور، عضو عالی نظارت بر سازمان‌های صنفی معتقد است که مشکلات اقتصادی کشور ساختاری است. بدین مضمون که ساختار اقتصادی کشور از گذشته دچار مشکل بوده و چون دولت‌ها به دنبال کسب رأی در دوره‌های بعدی بوده‌اند نسبت به ترمیم این ساختار سرباز زده‌اند.

ساختار اقتصاد کشور نیاز به یک جراحی بزرگ و اساسی دارد که اجرای آن توسط دولت‌ها ممکن است به کاهش محبوبیت آن‌ها در نزد مردم منجر شود به همین علت دولت یازدهم نیز به‌جای ترمیم اقتصاد تلاش کرد تا تورم را از طرق دیگری کنترل کند که سرانجام در سال ۹۷ کنترل بازار از دست دولت خارج شد و وضعیت فعلی به وجود آمد بنابراین اولین مشکل مربوط به ساختار اقتصاد کشور است.

به گفته حسن پور عامل دوم، بی‌توجهی به توانایی‌های داخلی و ظرفیت‌های کشور در همه عرصه‌هاست و این عدم توجه به وضعیت درونی باعث شده تا این مشکلات به وجود آید البته مشکلات بازار ارز و سکه مربوط به عامل دیگری به نام نقدینگی زیاد در جامعه است که متاسفانه روزبه‌روز بر آن اضافه می‌شود و تقریباً می‌توان گفت در سال اخیر حجم نقدینگی دو برابر شده است. البته دولت در وضعیت فعلی به دنبال کنترل بازار بوده و امیدواریم پس از کنترل وضعیت با برنامه‌ریزی شرایط را بهبود بخشد.

مردم چه می‌گویند:

حسین . ر یکی از بازاریان قزوینی در خصوص چرایی پر رنگ شدن پدیده احتکار در این روزها در گفت‌وگو با خبرنگار شاخص، اظهار کرد: احتکار اتفاقی نیست که مربوط به این روزهای اخیر باشد.

وی افزود: من به عنوان یک کاسب که چندین سال است در بازار قزوین مشغول به فعالیت هستم بارها شاهد بودم که در برهه‌های مختلف برخی افراد از عرضه کالا به مردم سرباز می‌زدند تا با افزایش قیمت آن را روانه بازار کنند.

این بازاری ادامه داد: اما امروزه با حساس شدن موضوع و پیگیری دستگاه‌های ذی ربط برخی از این محتکران شناسایی شده‌اند؛ اینکه چرا عده‌ای دست به این عمل ناشایست می‌زنند دلایل مختلفی دارد.

وی ابراز کرد: جدا از نداشتن تقوا و ضعف ایمان فرد محتکر، اگر این نوسان سکه و ارز در بازار نبود و قیمت کالاها روز به روز تغییر نمی‌کرد و مردم از نظر روانی دچار تشنج نمی شدند شاید کمتر شاهد چنین مفاسدی بودیم.

معصومه، م شهروند قزوینی با اعتراض به شرایط موجود گفت: بنده به همراه همسرم نزدیک دو هفته است دنبال کولر آبی برای خانه تازه ساخت خود هستیم، تقریبا تمام لوازم خانگی های شهر را رفته‌ایم اما تاکنون نتیجه‌ای نگرفته‌ایم.

وی افزود: کالای مورد نظر ما یا به گفته‌ی فروشندگان یافت نمی‌شود (در واقع از فروش کالا سر باز می زنند) و یا اگر هست قیمتش روز به روز تغییر می‌کند به گونه‌ای که اگر کالا را امروز نخریم نمی‌دانیم فردا چند درصد افزایش خواهد یافت.

شریفی یکی از تاکسی‌داران قزوینی اظهار کرد: در خبرها شنیده‌ام که دختر یکی از وزرا اقدام به احتکار دارو کرده است، خیلی ناگوار است که در این شرایط سخت اقتصادی که مردم برای بدست آوردن نان شب این همه سختی می‌کشند عده‌ای خدا نشناس این گونه نمک بر زخمشان می‌زنند.

وی بیان کرد: احتکار کالا آن هم احتکار دارو که با سلامت مردم در ارتباط است چه توجیهی می تواند داشته باشد؛ یعنی این آقازاده یک لحظه هم به استیصال مادر یک فرزند بیمار برای تامین داروی مورد نیازش فکر نکرده است.

این شهروند قزوین گفت: در این یکی دو هفته اخیر اقدام جدی دستگاه‌های نظارتی و قضایی و به ویژه سپاه استان در شناسایی و دستگیری عوامل این گونه فسادها جای بسی شکر و تشکر دارد.

هر انبارکردنی احتکار نیست

البته برخی کالاها باید انبار شوند تا خرد خرد به بازار تزریق شوند و به نوعی بتوان بازار را کنترل کرد. لذا هر انبار کردنی احتکار محسوب نمی شود. هر انبار کردنی از مایحتاج مردم که به آنان زیان برساند احتکار محسوب می گردد. هر اندازه نیازمندی انسان به چیزی شدیدتر باشد گناه احتکار به مراتب شدیدتر است.

بر همین اساس زاهدی استاندار قزوین با اشاره به کالاهای کشف شده از انبارها اعلام کرد: در شرایط فعلی صاحبان انبارها و مراکز توزیع، واحدهای تولیدی و… موظف هستند موجودی های خود را به دستگاه های نظارتی اعلام کنند در غیر این صورت با آنها برخورد قضایی خواهد شد.

همچنین علی پر زحمت رئیس سازمان صنعت و معدن و تجارت قزوین نیز در این خصوص گفته است: انبارداران بر اساس قانون هر هفته باید گزارشی از موجودی کالاهای خود را به این سازمان اعلام کنند. همچنین واحدهای صنفی باید موجودی کالاهای خود را در سامانه جامع انبارها اعلام کرده تا توسط بازرسان سازمان مورد رصد و پایش قرار گیرند.

آثار شوم احتکار

اختلال در توزیع مناسب و به موقع کالا و حفظ و انبار آن توسط عده محدودی باعث اختلال در نظام توزیع ثروت شده و ثروت در دست عده خاصی قرار گرفته که به واسطه احتکار اموال و ثروت‌های هنگفت و نامشروعی را به دست می آورند و مانع گردش صحیح ثروت در جامعه می‌شوند.

احتکار به هر شکل و در هر کالایی، دارای آثار و تبعات مخرب و جبران ناپذیری است که بر مردم و پیکره جامعه وارد می‌کند. از جمله: اختلال در نظام توزیع کالا، اختلال در نظام توزیع ثروت، معطل کردن قدرت خرید مردم، تحت فشار قرار گرفتن اقشار مستضعف، تضعیف نظام و اسلام، ورشکستگی فروشندگان و تولیدکنندگان، افزایش بیکاری پنهان، ایجاد بحران در نظام اقتصادی،  پایین آمدن تولید و عدم سرمایه گذاری در بخش تولید، بالارفتن نرخ ها و ایجاد تورم،  پائین آمدن کیفیت کالاها ، پر شدن جیب عده ای خاص به حساب طبقه ضعیف و…

عمل احتکار همواره مورد نکوهش قرار گرفته است چه آنکه در قرآن کریم بارها به طور صریح به آن اشاره شده و به شدت تقبیح گردیده است و بالاتر اینکه از آن به عنوان عامل ویرانی شهر و قوم یاد می‌کند.

حتی سوره‌ای در قرآن به نام مطففین یعنی کم فروشان است؛ “وای بر کم فروشان. آنان که وقتی چیزی را با پیمانه یا وزن از مردم تحویل می‌گیرند کاملا حق خود را استیفا می کنند ولی وقتی که چیزی را تحویل مردم می دهند در پیمانه و وزن کمتر می دهند، آیا آن‌ها عقیده ندارند که بعد از مرگ زنده خواهند شد و به روز بزرگ رستاخیز ایمان ندارند.”

اهمیت این موضوع آنقدر زیاد است که حضرت امام خمینی(ره) بارها و بارها این مسأله را در سخنرانی مورد تاکید قرار قرار داده و فرمودند: «مسأله گرانی و مسأله احتکار و اینها هم کرارا گفته شده است. به اینکه اینهایی که گرانفروشی می کنند، اینهایی که احتکار می کنند، اینها انصاف داشته باشند که این ملتی که با خون خودش و با زحمت خودش شما را از آن اختناق بیرون آورد و مسأله ناامنی به صورت قانونی را از بین برد، هیچ انصاف نیست که شما با این ملت با این مستضعفین این طور کنید، می دانید که گرانی و احتکار تلخی اش به ذائقه مستضعفین و عامه مردم محروم است.

مشکل برای اینهاست و الا آنهایی که بالا نشین اند و از طبقات مستکبر هستند و بالانشین، آنها برایشان این امور خیلی مطرح نیست، هم ذخیره ها دارند و هم اموال زیاد، هر قیمتی هم باشد می توانند تهیه کنند. این مستضعفین هستند که بار این زحمت به دوش آنهاست و بار انقلاب هم به دوش قوی محترم آنها بود و هست و امیدواریم که این مسأله هم حل بشود، با انصاف فروشندگان و ثروتمندان و با توجه به اولیای امور، این مسائل داخلی یک مساولی است که ولو به دراز مدت حل می شود».(صحیفه امام، ج ۱۵، ص ۵۱۷ – ۵۱۶)

به نقل از شاخص، عمل احتکار ، به لحاظ اینکه قدرت خرید مردم را کاهش می‌دهد، حرام شمرده شده است در واقع احتکار نه تنها پایمال کننده حقی از حقوق افراد است بلکه خود موجب ایجاد تورم می‌شود که از مفاسد بسیار خطرناک اجتماع است و در صورت ادامه آن ، آثار ناهنجار معنوی نیز به دنبال خواهد داشت و در نهایت در زنجیره نظام جامعه اختلال ایجاد کرده و جامعه‌ای فاسد خواهد ساخت.

در شرایط کنونی جامعه به دلیل تحریم‌های بی‌رحمانه امریکا و دولت‌های غربی، ناکارآمدی برخی مسوولین و عدم کنترل بازار، جنگ اقتصادی دنیا با ایران، افزایش روز افزون قیمت‌ها و عدم ثبات در بازار سکه و ارز و بیشتر از آن جو روانی حاکم بر جامعه به جای اینکه دست بر روی دست گذاشته و نظاره گر این شرایط باشیم باید دست در دست هم قرار داده و خود را از این وضعیت نجات دهیم.

طبق فرمایشات اخیر رهبر معظم انقلاب در جمع مردم، مشکلات اقتصادی کشور ریشه بیرونی ندارد، بلکه ریشه درونی داشته و به بی‌تدبیری بعضی از مسئولان امر بر می‌گردد.

احتکار که دیگر کار آمریکا نیست بلکه کار آمریکا صفتان بوده که دست به چنین عملی می‌زنند؛ انتظار مردم از دستگاه‌های ذی ربط این است که همانگونه که بسیج وارانه در جلوگیری از این فساد عمل کرده‌اید، همچنان عزم خود را جزم کرده و تا ریشه کن کردن این پدیده ی شوم از پای ننشینید تا مردم طعم شیرین عدالت را بچشند.