گردشگری خرید در سال حمایت از کالای ایرانی

‘گردشگری خرید’ از انواع گردشگری است که در دهه های اخیر در اقتصاد گردشگری و رشد درآمدی کشورهای مختلف نقش مهمی ایفا کرده است. این نوع گردشگری در جلب گردشگر از بازار جهانی گردشگری دارای اهمیت فراوانی است که در آن تمایل به سفر و خرید با هم در هم آمیخته است و در این زمینه بستر مستعدی برای فروش محصولات گردشگری فراهم می شود.
جاذبه های خرید در مقاصد گردشگری می تواند در کنار انگیزه اصلی سفر، خرید را به عنوان انگیزه ای دیگر و برای برخی افراد به عنوان تنها انگیزه سفر مطرح کند.
گردشگری، صنعتی متنوع و به همان اندازه پیچیده و دارای ظرافتهای مهم و حساس است. انواع مختلف گردشگری از جمله ورزشی، سلامت، طبیعی، زیارت، غذایی و غیره نشانگر پویایی و ظرفیت بالای این بخش است.
صنعت گردشگری در ایران از ظرفیتهای بسیار بالایی برای رشد و توسعه برخوردار است بطوریکه بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری(WTO) ایران رتبه دهم جاذبه‌های باستانی و تاریخی و رتبه پنجم جاذبه‌های طبیعی را در جهان دارا است.
بر خلاف این جایگاه ارزشمند و ظرفیت بالا در جذابیت برای گردشگران، این صنعت از توسعه‌ ای که شایسته آن است برخوردار نبوده اما توجه دولت تدبیر و امید به این حوزه طی چند سال اخیر موجب تحرکات خوبی در صنعت گردشگری شده است.
در ‘تعریف جهانی گردشگر’ در صورت اقامت حداقل ۲۴ ساعت یک فرد در مکانی غیر از موطن خود از وی به عنوان گردشگر نام برده می شود. یکی از مهمترین مفاهیم در گردشگری تاکید این صنعت بر رضایت مشتری یا به عبارت دیگر مشتری مداری است. گرچه این موضوع در تمامی صنایع از اهمیت ویژه ای برخوردار است اما موفقیت در گردشگری کاملا بر رضایت و خشنودی مشتری استوار است زیرا فعالیتها و خدمات در این صنعت تامین و ارائه خدمات لوکس، تفریحی و رفاهی می باشد.
باید توجه داشت که گردشگری در افراد روندی است که در قالب آن حوزه های مختلفی تحت تاثیر قرار دارد. جایگاه خرید و گردشگری خرید امروزه به دلیل سبک زندگی مدرن و روحیه تنوع خواهی، مصرف گرایی و زرق و برق فروشگاهها و بازارها نسبت به گذشته قوت گرفته و همین موجب رونق و رشد روزافزون روند ایجاد مجتمعهای بزرگ خرید و فروشگاههای عریض و طویل شده است.
در این میان خراسان رضوی و کلانشهر مشهد با توجه به میزبانی سالانه میلیونها زائر داخلی و خارجی و برخورداری از ظرفیتها بالا با وجود مجتمعهای عظیم فروش و بازارهای فراوان می تواند در توسعه اقتصاد گردشگری جایگاه با اهمیتی را در میان سایر استانها و شهرهای کشور دارا ‌باشد.
گردشگری خرید در ارتباط تنگاتنگی که با مراکز خرید مدرن دارد یکی از گونه‌های گردشگری در سفرهای چندمنظوره به کلانشهر مشهد محسوب می شود که مورد استقبال گردشگران داخلی و خارجی نیز قرار گرفته است.
وجود بازارهای سنتی و قدیمی در کنار بازارهای مدرن و پر زرق و برق و مملو از تنوع اجناس و کالاها به تعریف وجهه ای جدید از جاذبه های گردشگری مشهد بدل شده که می تواند در کنار سایر انواع گردشگری که با محوریت گردشگری زیارت برقرار است، موجب رشد و تحول در نگاه گردشگران و البته موجب افزایش درآمد ارزی برای مشهد از محل خرید گردشگران خارجی شود.

* گردشگری خرید و اقتصاد گردشگری
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری می گوید: گردشگری خرید جزو پارامترهای اصلی گردشگری است و هر گردشگر ورودی به نوعی از ظرفیتهای خرید در کشور استفاده می کند.
محمد محب خدایی افزود: بسیاری از کشورها از این فرصت در جهت معرفی کالای تولیدی خود استفاده می کنند و علاوه بر ارائه کالاها و برندهای مختلف، به عرضه تولیدات دستی و صنایع دستی بومی نیز می پردازند.
وی ادامه داد: باید راههای افزایش درآمد صنعت گردشگری ایران به تعدد و تنوع برسد. توسعه مراکز خرید و عرضه محصولات ویژه و بومی می تواند در این مهم موثر و موجب جذب گردشگران داخلی و به خصوص خارجی برای بهره مندی از این کالاها شود.
معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: باید در ‘سال حمایت از کالای ایرانی’ جذابیتهای کالای ایرانی افزوده شود تا در کنار کیفیت مطلوب، قیمت مناسب و کاربری موثر شاهد کالایی با جذابیت باشیم. در این مسیر ارائه صنایع دستی به عنوان یک برند کاملا ایرانی و خاص به گردشگران به عنوان یک برنامه محوری در دستور کار است.
وی افزود: باید بتوان با معرفی کالاهای خاص و عرضه مطلوب آنان برای گردشگران همچون کشورهای موفق در رشد اقتصاد گردشگری اقدام به ایجاد جذابیت و افزایش علاقمندی و میل به خرید و مصرف نماییم.

* جاذبه های پرزرق و برق خراسان
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: ‘گردشگری خرید’ یکی از موضوعاتی است که امروزه به عنوان یکی از جاذبه های پرطرفدار گردشگری در بین گردشگران و مسافران مطرح شده و خطه خراسان و مشهد نیز در این زمینه دارای ظرفیتهای فراوان است.
ابوالفضل مکرمی فر افزود: بازارهای سنتی و مدرن در مشهد جاذبه ای نو برای گردشگران داخلی و خارجی پدید آورده اند. تنوع بازارها و فروشگاهها در این کلانشهر موجب شده گردشگران با هر سطح اجتماعی و اقتصادی و با هر نیاز و خواسته ای بتوانند محصولات و کالاهای مورد نظر و بازارهای مورد علاقه خود را پیدا کنند.
وی ادامه داد: با گردشگری خرید در حقیقت فرهنگمان را صادر می کنیم و رمز صدور این فرهنگ عرضه صنایع دستی و هنرهای بومی به عنوان نمادها و یادگاران فرهنگ و هویت ایرانی است. با توجه به اینکه امسال ‘سال حمایت از کالای ایرانی’ نامگذاری شده صنایع دستی به عنوان یکی از محورهای اصلی گردشگری خرید باید مورد توجه و برنامه ریزی قرار گیرد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: کلانشهر مشهد سال گذشته میلادی از سوی شورای جهانی سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی برای مدت دو سال به عنوان ‘شهر جهانی گوهرسنگها’ انتخاب شده است. با توجه به ظرفیتهای بالا و خاص خراسان رضوی در سنگهایی مانند فیروزه، عقیق و شجری می توان یکی از محورهای اصلی خرید گردشگران را در این زمینه هدایت کرد.
وی افزود: هم اکنون بسیاری از کشورها سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی را به عنوان محور اصلی گردشگری خرید قرار داده اند که از آن جمله می توان به ترکیه، تایلند و هند اشاره کرد. مشهد نیز باید با رشد توجه به این حوزه چنین رویکردی را دنبال کند.
مکرمی فر ادامه داد: همچنین رشته های شاخص خراسان رضوی در حوزه صنایع دستی که بیش از ۱۷ مورد است نیز می تواند در معرض دید و خرید گردشگران قرار گیرد. ورود بخش خصوصی در عرضه کالاهای ایرانی، صنایع دستی و سنگهای قیمتی به عنوان سوغات و یادگاری برای گردشگران داخلی و خارجی می تواند موجب رونق گرفتن و سرعت بیشتر کار در این بخش شود.
وی گفت: ارزش حجم خرید سوغات در خراسان رضوی سالانه حدود سه میلیارد دلار است. هر گردشگر داخلی روزانه یک میلیون و ۳۰۰ هزار ریال و هر گردشگر خارجی روزانه سه میلیون ریال در سفر به خراسان رضوی هزینه می کند. میانگین مدت اقامت گردشگران داخلی سه روز و گردشگران خارجی نیز پنج روز است لذا به جرات می توان گفت ایجاد جاذبه های خرید برای گردشگران می تواند در افزایش مدت ماندگاری و افزایش درآمد بخش گردشگری تاثیر بالایی داشته باشد.

* ایجاد فرصتهای خرید، افزایش مدت ماندگاری
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز گفت: ایجاد فرصتهای خرید بیشتر برای گردشگران داخلی و خارجی در افزایش مدت ماندگاری آنان تاثیر بسزایی دارد. یکی از برنامه های مهم در سطح کشور ایجاد بازارهای بزرگ و عرضه محصولات سنتی، صنایع دستی و معرفی این صنایع بومی به عنوان مهمترین سوغات هر منطقه و شهر است.
محب خدایی افزود: به این ترتیب در کنار برندسازی صنایع دستی، معرفی این هنرها، افزایش حمایت از هنرمندان و ایجاد فضاهای لازم برای عرضه محصولات تولیدی شاهد آشنایی و شناخت بیشتر گردشگران و ایجاد میل خرید و مصرف صنایع دستی ایرانی در آنان خواهیم بود.
وی ادامه داد: هم اکنون بسیاری از تولیدات داخلی ایران با برچسب برندهای خارجی در بازار عرضه می شوند که باید با حمایت از این محصولات نسبت به آگاهی مصرف کنندگان کوشید. در حوزه گردشگری نیز می توان این سطح کیفی خوب را به گردشگران ارائه و معرفی نمود.
معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: همه شهرهای ایران ظرفیت لازم را برای افزایش مدت ماندگاری مسافر دارند. توسعه مراکز خرید و تقویت گردشگری خرید نیز موجب افزایش میل مسافران و گردشگران به ماندن و اقامت بیشتر در مقصد می شود که البته باید در این زمینه برنامه ریزی هوشمندانه صورت گیرد.

* مشهد ویترین گردشگری ایران
مدیرکل امور رفاهی زائران استانداری خراسان رضوی نیز گفت: مشهد به دلیل وجود بارگاه مطهر رضوی و ظرفیتهای بی شمار در حوزه گردشگری ‘ویترین گردشگری ایران’ است. گردشگری یک صنعت است که سبب سرعت ارتباطات و افزایش فعالیتها می شود.
مهدی فروزان افزود: هم اکنون ۱۰ درصد تولید ناخالص ملی مربوط به صنعت گردشگری است و ۲۱۵ میلیون شغل در جهان توسط این صنعت ایجاد شده است.
وی ادامه داد: گردشگری تاریخی، ورزشی، سلامت، مذهبی، طبیعت و گردشگری خرید اضلاع متنوع گردشگری محسوب می شوند و مشهد تمامی این ظرفیتها را داراست. این شهر باید در تمام زمینه ها بهترین خدمات را به زائران و گردشگران ارائه دهد و صنایع دستی می تواند به عنوان محور خرید و سوغات برای گردشگران داخلی و خارجی در مشهد تعیین شود.
۷۴۹۶/۱۸۵۸