پیامبر اعظم(ص)؛ نمونه‌ای کامل از اخلاق نیک

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از لرستان، اخلاق نیک و روش خداپسندانه و وجدان‌پسند و مهر و محبت به مردم، یکی‌از راه‌های مؤثر برای نفوذ در دیگران است، چه‌بسا یک سخن تلخ خلاف اخلاق، انسانی را تا ابد از انسان دیگر دور کند و به عکس یک سخن مهرآمیز و لطیف، بزرگ‌ترین دشمن را رام و تسلیم نماید.
راه و روش معاشرت اسلامی، بخش مهمی از اسلام و دستورهای اسلام را تشکیل می دهد که به‌راستی اگر رعایت گردد، جهان به گلستان زندگی، تبدیل می‌شود.بیشتر نزاع‌ها، ستیزها، حسادت‌ها، جنایات و خونریزی‎ها بر اثر بداخلاقی است.
یکی‎از عوامل گسترش و حفظ اسلام و رهبر اسلام، حُسن خُلق و روش مهرآمیز پیامبر(ص) بود.بسیار دیده شده که افرادی، در برابر عظمت اخلاق پیامبر(ص) آن‌چنان عوض می‎شدند که تمام تعصبات و عادات چنیدین ساله جاهلیت را کنار گذاشته و در خط پیامبر(ص) قرار گرفتند.
امام علی(ع) در وصف پیامبراکرم(ص) فرموده است: از پیامبر پاک و نازنین(ص) پیروی کن، او لقمه دنیا را به اطراف می‎خورد(نه این‌‌که دهانش را پُر کند) و دنیا را به گوشه چشم(دقیق) نمی‎نگریست، از جهت پهلو، لاغر و از جهت شکم گرسنه‌ترین اهل دنیا بود، مانند بردگان سیاه بر روی زمین می‎نشست و کفش خود را با دست خود اصلاح می‎کرد و لباس خود را با دست خود می‎دوخت، احیاناً بر الاغ برهنه سوار می‎شد و از شدت تواضع و فروتنی دیگری را هم‌ردیف خود سوار می‎کرد، یکی‌از همسرانش روزی پرده‌ای نسبتاً زیبا و دارای نقش و نگار بر در خانه آویخته بود، به ان بانو فرمود: «بی‌درنگ پرده رنگارنگ را از در خانه بردار، چراکه من با نگاه به این پرده، به یاد دنیا و زینت‌های آن می‎افتم …».
روایت شده که پیامبراکرم(ص) لباسش را خودش می‎دوخت و کفشش را خودش وصله می‎کرد و گوسفندش را خودش می‎دوشید، با بردگان غذا می‎خورد، روی زمین می‎نشست و سوار بر الاغ می‎شد و کسی را هم‌ردیف خود قرار می‎داد و شرم آن نداشت که خودش به بازار برود و نیازهای خانه را خریداری کرده و حمل کند، با همه افراد دست می‎داد و تا می‎شد هر چند به خرمای خشک، دعوت را رد نمی‎نمود، کم‌خرج و بزرگ طبع و خوش برخورد بود، چهره‌اش گشوده و خندان بود، اندوهش آمیخته با خشم نبود، در تواضعش ذلت نبود، اسراف در بخشش نداشت، قلبی مهربان داشت، به همه مسلمانان مهربان بود، هرگز سر سفره‌ای سیر برنخاست و هرگز دست طمع به چیزی دراز نکرد.
یونس شیبانی گوید: امام صادق(ع) به من فرمود: «آیا شما با همدیگر مزاح می‎کنید؟» گفتم: «آری اندکی مزاح می‎کنیم» فرمود: «چرا اندک؟ مزاح نشانه حُسن خُلق است و تو به‌وسیله آن، برادرت را شاد می‎کنی، رسول اکرم(ص) با افراد می‎کرد و هدفش شادکردن آنها بود».
از شیوه‌های پیامبر(ص) این‌که: وقتی‌که سه روز برادران مسلمان را نمی‌دید، جویای حال آنها می‎شد، اگر آن برادران در مسافرت بودند، برای آنها دعا می‎کرد و اگر در مسافرت نبودند به دیدار آنها می‎رفت و اگر بیمار بودند، از آنها عیادت می‎نمود.
روزی بچه‌ای را به حضورش آوردند تا برایش دعا یا نام‌گذاری کند، او را به آغوش گرفت، آن بچه ادرار کرد، حاضران ناراحت شدند و خواستند بچه را رد کنند، فرمود: کاری به او نداشته باشید تا ادرار خود را تمام کند، سپس لباس خود را شست.
پیامبر(ص) اوقات خود را با اصحابش تقسیم کرده و به‌طور مساوی به آنها می‎نگریست، هرگز پاهایش را نزد اصحابش نگشود، وقتی دست می‎داد، تا طرف دست خود را رها نمی‎ساخت، هرگز پاهایش را نزد اصحابش نگشود، وقتی دست می‎داد، تا طرف دست خود را رها نمی‎ساخت، او رها نمی‎کرد و چون مسلمانان این صفت اخلاقی را از آن حضرت می‎دانستند، اشاره می‎کردند، آن‌گاه حضرت دستش را رها می‎کرد.
پیامبراکرم(ص) پاکیزگی و بهداشت و نظافت را بسیار رعایت می‎کرد.او هر شب سه بار مسواک می‎زد، همیشه خود را با عطر خوشبو می‎کرد و می‎فرمود: «من از دنیا سه چیز را دوست دارم؛ عطر، همسر شایسته و نور چشمم در نماز است». و نیز می‎فرمود: خداوند، بنده کثیف و ناپاک را دشمن دارد، هر قدر عطر استعمال کنید، اسراف نشده است و اگر گُلی خوشبوی دیدید آن‌را ببوئید و به چشم بکشید.آن بزرگوار در شجاعت نیز بی‎نظیر بود.حتی امام علی(ع) می‎فرماید: «ما در جنگ بدر هر وقت در فشار سخت دشمن قرار می‎گرفتیم به پیامبر(ص) پناهنده می‎شدیم».
ابوایوب می‎گوید: هر وقت پشت سر پیامبر(ص) نماز خواندم، بعد از نماز این دعا را می‎خواند: «خدایا! همه خطاها و گناهانم را بیامرز، خدایا! به من نعمت ببخش و مرا زنده بدار و به من روزی بده و مرا برای کارهای شایسته و اخلاق نیک هدایت کن، چراکه جز تو کسی هدایت به کارهای شایسته نکند و جز تو کسی انسان را از کارهای بد بازندارد» به این ترتیب، شیوه دعا کردن را که بیشتر مربوط به پاکی و کمالات معنوی است، به ما آموخت.
۱۰ حدیث از پیامبراکرم(ص)
رسول خدا(ص) فرموده است: «شراب‎خوار مانند بت‌پرست است»، «خشم؛ ایمان را تباه می‎سازد همان‌گونه که سرکه، عسل را فاسد می‎نماید»، «کسی‎که حمایت بی‌جا از فامیل و دوست و …) کند، و یا برای او تعصب و حمایت بی‎جا شود(واو به آن راضی باشد) رشته ایمان را از گردن خود، کنده است».
«ثروت شایسته برای انسان شایسته، بسیار نیک است و ثروت یاور نیکی بر تقوای الهی است»، «مومن از یک سوراخ، دو بار گزیده نمی‎شود(یعنی هوشیار است و در یک مورد، دو بار گول نمی‎خورد)».«کسی‎که علم و دانش بیاموزد، ولی به آن عمل نکند، خداوند در قیامت، او را کور محشور نماید».
«نبود زمانی‎که جبرئیل نزد من بیاید مگر این‌که می‎گفت: ای محمد! از کینه و دشمنی مردم بپرهیز(موجب کینه و دشمنی آنها نشو)».
«از نشانه‌های اعتقاد یقینی است که: خشنودی مردم را بر خشم خدا مقدم ندارید، و مردم را به‌خاطر رزقی که خدا به شما داده نستائید و از آن‌چه خداوند آن‌را بر شما بازداشته، نکوهش نکنید».
«صله‌رحم کنید، گرچه با یک سلام کردن باشد».«اگر انسانی با نیت درست بر خدا توکل کند، امیران و سران و پایین‌تر از آنها، به او نیازمند می‎شوند، در این‌صورت چگونه او محتاج گردد، در حالی‎که مولای او(خدا) بی‌نیاز ستوده شده است؟».