تداوم بدون محدودیت تجارت ایران و آذربایجان در آستارا/ کمبودی برای حمل کالا در خزر نداریم

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرگزاری فارس از رشت، اتفاق‌های اخیر در منطقه، آغاز دوره جدیدی از مناسبت خارجی ایران است که تا حدودی دلیل آن می‌تواند روی کار آمدن دولت سیزدهم باشد.

البته تحرکاتی که در منطقه به‌خصوص در افغانستان رخ‌داده با ایران بی‌ارتباط نیست و در این شرایط نمی‌توان به اتفاق‌های سیاسی به شکل جزیره‌ای نگاه کرد، اختلافات میان آذربایجان و ارمنستان هم پای ایران را به این مناقشه بازکرده است اما با رویکرد متفاوتی که دولت سیزدهم دارد و ازآنجاکه اقتدار جمهوری اسلامی ایران برای قدرت‌های جهانی شناخته‌شده است عاقلانه این است که کشورهای همسایه نیز در تور مخالفان جمهوری اسلامی گیر نیفتاده و مناسبات خود را با این کشور پهناور و قدرتمند تقویت کنند و البته این دوراندیشی را هم خواهند داشت.

 موقعیت ژئوپلیتیکی ایران در تاریخ بسیار حساس بوده است و دولت می‌تواند با ارائه برنامه‌ها این بحران‌ها را تغییر دهد.

آمارها نشان می‌دهد سهم جمهوری آذربایجان در سبد تجارت خارجی ایران اندک و ناچیز است، در بهار امسال ۹۳ درصد از کل صادرات ایران راهی ۲۰ کشور شده که در این لیست نام جمهوری آذربایجان و ارمنستان هم به چشم می‌خورد.

میزان صادرات ایران به جمهوری آذربایجان به ارزش ۷۵ میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل نمایانگر رشد ۱۵ درصدی در ارزش صادراتی است و از طرفی جایگاه جمهوری آذربایجان در بین ۲۰ کشور اول بازار صادراتی رتبه ۱۴ است.

حال به گفته تجار باید منتظر ماند و دید برای جلوگیری از تنش‌ها و بحران‌های پیش‌آمده و همچنین احیای تجارت خارجی دولت چه برنامه‌ای را در نظر دارد؟

در چند روز اخیر اخباری مبنی بر مسدود شدن مرز زمینی آستارا توسط آذربایجان مطرح‌شده و ازآنجاکه آذربایجان هیچ‌گاه مرز خود را بر روی تجارت و بازرگانی ایران مسدود نکرده است و تجارت در پایانه مرزی شهرستان علی‌رغم کدورت‌های سیاسی دو کشور همچنان به قوت خود پابرجاست، تجار و بازرگانان امیدوار هستند این کدورت‌ها در آینده صمیمیت این دو کشور دوست و همسایه را بیش‌ازپیش تقویت کند.

هیچ محدودیتی در تجارت ایران و آذربایجان در مرز آستارا مشاهده نشده است

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گیلان در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رشت با ابراز تأسف از اظهارنظر نادرست برخی از افراد غیردولتی درزمینهٔ تجارت میان ایران و آذربایجان در آستارا می‌گوید: هرگونه اظهارنظر در رابطه با انسداد مرز از سوی افراد غیرمسئول نگران‌کننده است چراکه ایران و آذربایجان تا این لحظه رابطه بسیار خوبی به لحاظ تجاری با یکدیگر دارند و تاکنون هم هیچ محدودیتی برای تجارت ایران و آذربایجان در مرز آستارا مشاهده نشده است.

هادی تیزهوش تابان با رد این ادعا که گفته می‌شود آذربایجان مشکلات عدیده‌ای را برای صادرکنندگان ایرانی در مرز آستارا ایجاد کرده، گفته است: به فعالان اقتصادی توصیه می‌کنم درزمینهٔ تجارت برون‌مرزی بااحتیاط بیشتری صحبت کرده و از ذکر جزئیات مسائل سیاسی پرهیز کنند.

به گفته رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گیلان، روند تجارت این روزها با کندی در پایانه مرزی آستارا روبرو است و این اتفاق به دلیل ضعف در زیرساخت‌های تجاری دو طرف به‌صورت مقطعی همواره از گذشته وجود داشته است.

این فعال اقتصادی به لزوم کیفیت تجارت برای صادرات به آذربایجان تأکید می‌کند و می‌گوید: اینکه ما بتوانیم زیرساخت‌های تجاری خودمان را ارتقا دهیم درزمینهٔ توسعه ناوگان کشتیرانی، بهبود شبکه ریلی و حل مشکلات فعلی تجارت زمینی گام برداریم موضوعاتی است که پیوسته بر روی آن بحث و بررسی داریم تا تجارت ما باکیفیت بالاتری روبرو باشد و دولت جدید هم بر این موضوع اهتمام دارد، لذا ازآنجاکه اقتصادیون سیاسی نیستند ما باید به دولت جدید پیشنهادات اقتصادی بدهیم و این دولت هم تاکنون نشان داده است که صدای بخش خصوصی را می‌شنود و از دولت هم بخواهیم در کمیسیون‌های اقتصادی مشکلات بخش خصوصی در امر تجارت و بازرگانی را مرتفع کند.

رئیس اتاق بازرگانی گیلان از اخبار منتشرشده اخیر مبنی بر ایجاد صف‌های ۱۰ کیلومتری در پایانه مرزی آستارا نیز اشاره کرد و از غیرواقعی بودن خواندن این وضعیت در آستارا، بیان کرد: پایانه مرزی آستارا با مشکلات سیستمی روبرو است و گمرکات دو کشور به دلیل ضعف اینترنت و دیگر مشکلات روند سرعت تردد کامیون‌ها را با کندی روبرو کرده‌اند و اگر وجود این مشکلات که همیشگی هم هست و صف‌های دو کیلومتری را ۱۰ کیلومتری عنوان کنیم درواقع دادن اطلاعات نادرست است و در شرایطی که ضرورت دارد تجار هیچ‌گونه اظهارنظری مبنی بر دامن زدن بر اختلافات نکنند این‌گونه مصاحبه‌ها منافع ملی را به مخاطره می‌اندازد و امیدواریم چنین مصاحبه‌هایی که از روی ناآگاهی بوده، تکرار نشود.

 رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه از رونق گرفتن تجارت طی یک ماه آینده به‌واسطه شروع برداشت محصولات پاییزی و مرکبات اشاره کرد و با بیان اینکه از این مدت تردد کامیون‌های صادراتی بیشتری را در پایانه مرزی آستارا شاهد خواهیم بود افزود: تجارت زمینی محصولات مواد غذایی به روسیه از مرز زمینی آستارا از طریق آذربایجان است و بخشی از محصولات فسادپذیر و مواد غذایی از طریق ریل و از طریق کانتینرهای یخچالی توسط کشتیرانی دریای خزر که از سال گذشته راه‌اندازی شده است صورت می‌گیرد که اینجا لازم است از تلاش شرکت کشتیرانی دریای خزر به‌واسطه ایجاد خط منظم دریایی از انزلی و آستارا به آستراخان روسیه قدردانی کنم و امیدواریم با فعال شدن تجارت شاهد افزایش سهم ناوگان کشتیرانی در آب‌های خزر باشیم و به همین منظور تجار و بازرگانان هم از خدمات کشتیرانی دریای خزر رضایت لازم را دارند.

تیزهوش تابان با ابراز امیدواری مبنی بر احداث خط ریلی رشت به بندر کاسپین و همین‌طور توسعه زیرساخت‌ها در بندر و گمرک آستارا بیان کرد: بخش خصوصی، انجمن صادرکنندگان و بازرگانان و همین‌طور گمرک استان در آستارا تلاش دارند تا روند تجارت در این شهرستان مرزی با سهولت صورت گیرد و با کارگروهی که در استانداری با مدیریت معاونت اقتصادی استاندار ایجادشده است بتوانیم با راهکارهایی که برای رفع مشکلات کامیون‌های حمل کالاهای صادراتی در آستارا ارائه داده‌ایم، شاهد حل این مشکلات در آینده علی الخصوصی آغاز فصل، رونق تجارت در ۶ ماهه دوم امسال باشیم و در اینجا هم از همکاری گمرکات استان قدردانی می‌کنیم.

حل انتظار کامیون‌های صادراتی با انتقال ترانشیب به محوطه بندر آستارا

رئیس انجمن صادرکنندگان و واردکنندگان آستارا هم در گفتگو با خبرنگار فارس در رشت از رد مشکلات فعلی در آستارا برای تردد کامیون‌های صادرات بار اشاره کرد و با بیان این مطلب که شایعه صف‌های ۱۰ کیلومتری کامیون‌های صادراتی در آستارا صحت ندارد، اظهار کرده که صف‌های طولانی کامیون‌ها یک پدیده تلخ همیشگی است که بروز این اتفاق ناشی از مشکلات و ضعف‌های موجود در زیرساخت‌های دو طرف است.

بهراد سهراب نژاد با اشاره به اینکه خوشبختانه مسائل سیاسی اخیر خللی در کار تجار و بازرگانان ایجاد نکرده و بازرگانان هیچ‌گاه تمایلی برای ورود به مسائل سیاسی ندارند و کشورمان در همه موارد مشکلات خود را با جایگاه منحصربه‌فردی که دارد مرتفع می‌کند افزود: در حال حاضر روزانه حدوداً ۲۰۰ کامیون از پایانه گمرکی خارج و حدوداً ۲۰۰ کامیون وارد پایانه گمرکی می‌شود که برخی مسائل زیرساختی همراه با برخی از دلال گری‌های سودجویانه روند تردد کامیون‌ها را با کندی روبرو می‌کند.

این تاجر و بازرگان آستارایی با ارائه راهکاری مبنی بر آمادگی بندر خصوصی آستارا برای در اختیار قرار دادن این بندر برای ترانشیب کالا در آستارا تصریح کرد: در حال حاضر یکی از مشکلات پیش‌آمده کند شدن تردد کامیون‌ها، نامناسب بودن محوطه گمرک و رها شدن ساخت محوطه گمرکی آستارا توسط پیمانکار است که این اتفاق موجب شده تا بخشی از محوطه قابلیت تردد برای کامیون‌ها را ندارد و موجب صف‌های طولانی کامیون‌ها می‌شود در این رابطه بندر آستارا آمادگی خود را برای انتقال ترانشیب کالا به محوطه بندری که مکان وسیع و حتی دارای امکانات نگهداری کالا برای مدت بیشتر را دارد؛ بنابراین موجب ایجاد فرصت بیشتر به صاحب کالا برای تهیه خودرو با نرخ بهتر و ارزان‌تر می‌شود.

به گفته رئیس انجمن صادرکنندگان و واردکنندگان آستارا، این انجمن هم پیشنهاد دیگری برای نظم بخشیدن و حل معضلات دلالی دارد که با این اتفاق دلال اجازه ورود به محوطه بندری را ندارد و از سویی این راهکار پیش‌بینی‌شده که بتوانیم برای کامیون‌هایی که خالی وارد خاک ایران می‌شوند و با ترفندهایی، زمینه بالا بردن حمل کرایه را ایجاد می‌کنند، آنان را مکلف کنیم تا ظرف ۴۸ ساعت می‌توانند برای تهیه و حمل بار در داخل محوطه گمرک ایران تردد و در غیر این صورت باید از مرز ایران خارج شوند. این اتفاق موجب می‌شود تا آنان بستر منفعت‌طلبی در افزایش کرایه بار را از دست بدهند و تاجر باقیمت مناسب کامیون موردنیاز خود برای حمل بار را تهیه کند.

 به اعتقاد سهراب نژاد با این اتفاق و با در پیش بودن شروع فصل رونق تجارت کامیون‌های بیشتری در مدت‌زمان کمتر از مرز ایران به آذربایجان ورود و خروج می‌کنند و تاجر هم باقیمت مناسب کالای صادراتی خود را برای صادرات به بازارهای هدف که مهم‌ترین آن بازار روسیه از طریق مرز آذربایجان است را حمل خواهد کرد.

هیچ کمبودی برای حمل کالا در دریای خزر نداریم

داوود تفتی، مدیرعامل شرکت کشتیرانی دریای خزر نیز برخی شبهه افکنی‌ها نسبت به توانمندی‌های حمل‌ونقل دریایی کشور در دریای خزر را اقدامی غیر سازنده برشمرد و اظهار کرد که کشتیرانی دریایی خزر با توان حمل ۲۰۰ هزار تن انواع کالا و همچنین در اختیار داشتن ۶ هزار TEU کانتینر معمولی، یخچالی و تهویه دار با ظرفیت و آمادگی کامل حمل انواع کالاهای صادراتی و وارداتی در منطقه دریای خزر را انجام می‌دهد.

وی با تأکید بر اینکه این شرکت کشتیرانی طی قراردادی عملیاتی با سازمان توسعه تجارت ایران موظف به انجام ۶ فقره سفر دریایی و حمل کالای کانتینری در دریای خزر شده، گفته است که بر اساس این قرارداد، کشتیرانی دریای خزر طی برنامه‌ای منظم و علاوه بر فعالیت معمول خود در جهت تسهیل هر چه بیشتر امر صادرات و واردات کشور، ۶ سفر ماهیانه را از بنادر انزلی، امیرآباد و نوشهر به بنادر روسی ماخاچ کالا و آستاراخان و همچنین بندر آکتائو قزاقستان صورت خواهد داد.

مدیرعامل شرکت کشتیرانی دریای خزر این را هم گفته که به‌غیراز این، کشتیرانی دریای خزر از بنادر آستارا و فریدون‌کنار نیز بر اساس نیاز صاحبان کالا سفرهای صادراتی به بنادر یاد شده منطقه را انجام می‌دهد.

وی ضمن تأکید بر اینکه کشتیرانی دریای خزر در جهت حمل انواع کالا هیچ نوع محدودیتی ندارد، به در اختیار داشتن ۲۰۰ TEU کانتینر یخچالی آماده‌به‌خدمت مستقر در بنادر آستارا، انزلی و امیرآباد اشاره کرد و گفت: کشتیرانی دریای خزر مُبدع و آغازگر حمل‌ونقل کانتینری در دریای خزر بوده و در همین راستا به‌جز کانتینرهای معمولی و یخچالی، کانتینرهای تهویه دار را برای حمل بهینه انواع صیفی‌جات و محصولات کشاورزی نیز در ناوگان خود فعال کرده است.

به گفته تفتی، کشتیرانی دریای خزر به‌عنوان عضوی از گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران درزمینهٔ تأمین انواع کانتینر، پشتیبانی همه‌جانبه این گروه را با خود دارد و در صورت نیاز هر تعداد کانتینر که لازم باشد به‌سرعت در اختیار صاحبان کالا قرار می‌دهد.

وی با رد برخی اظهارنظرها مبنی بر اینکه کشتیرانی دریای خزر، کشتی تمام کانتینری در اختیار ندارد، تصریح کرد: از ۲۳ فروند شناور تملیکی کشتیرانی دریای خزر ۱۵ فروند شناور قادر هستند به‌صورت تمام کانتینری فعالیت کنند، همچنین دیگر شناورها نیز به‌روزرسانی شده‌اند و آن‌ها نیز توان حمل کانتینر در انواع معمولی و یخچالی را دارا هستند.

مدیرعامل شرکت کشتیرانی دریای خزر این را هم گفته که این شناورها از ۵۶ تا ۲۰۰ TEU توان حمل کانتینر را دارند و با افزودن پلاگ‌های برق، تقویت ژنراتورها و بعضاً استفاده از ژنراتورهای پرتابل می‌توانند کانتینرهای یخچالی و تهویه دار را نیز به‌راحتی حمل کنند.

تفتی در پاسخ به این پرسش که برخی به علت فقدان برنامه منظم زمان‌بندی تردد شناورها از این کشتیرانی انتقاد کرده‌اند، ضمن رد این ادعاها، خاطرنشان کرد: غیرممکن است بدون برنامه تردد منظم کشتی‌ها به بزرگ‌ترین و مؤثرترین کشتیرانی منطقه دریای خزر بدل می‌شدیم.

به گفته وی، برنامه منظم هفتگی تردد شناورها در مسیرهای مختلف صادراتی و وارداتی به‌صورت مستمر و از طریق نامه‌ها و اطلاعیه‌های اداری به‌تمامی بنادر، سازمان بنادر و دریانوردی و همچنین اتاق‌های بازرگانی استان‌هایی که درگیر صادرات و واردات کالا از طریق دریای خزر هستند از پیش اعلام‌شده و در پایگاه اینترنتی شرکت نیز جهت اطلاع عموم بارگذاری می‌شود.

تفتی با بیان اینکه این برنامه‌های هفتگی به‌هیچ‌وجه قابل‌تغییر نیست، اظهار کرد: کشتی‌ها به‌محض حرکت از مبدأ و پیش از رسیدن به مقصد، برای گسیل مجدد به مقصد بعدی برنامه‌ریزی می‌شوند مگر اینکه برخی مسائل جوی و آب و هوایی تأخیری درحرکت آن‌ها ایجاد کند که آن نیز به‌سرعت و در برنامه تردد هفته بعد دیده‌شده و جبران می‌شود.

مدیرعامل کشتیرانی دریای خزر درباره برخی مشکلات در عبور شناورها از رود ولگا طی شش‌ماهه دوم سال نیز گفت: آبخور کانال ولگا در فصول سرد سال به علت یخبندان و برخی مسائل دیگر کاهش می‌یابد، اما کشتیرانی دریای خزر برخلاف برخی دیگر از شرکت‌ها و یا مالکان شناورها برای تردد در این زمان از سال به‌هیچ‌وجه شناوری را به‌صورت نیمه‌پر به این مسیر نمی‌فرستد.

وی افزود: ما در کشتیرانی دریای خزر با کنترل ظرفیت شناورهای مناسب عبور از کانال ولگا را به این مسیر می‌فرستیم، با این اقدام ضمن کنترل هزینه‌ها نیازی نیز به افزایش کرایۀ حمل نیست، کشتی‌های بزرگ‌تر نیز در مسیرهای دیگر با ظرفیت کامل به فعالیت خود ادامه می‌دهند.

تفتی، یکی از مهم‌ترین امتیازات و مزیت‌های کشتیرانی دریای خزر نسبت به دیگر شرکت‌ها را کرایۀ حمل به‌صرفه و اقتصادی آن دانست و خاطرنشان کرد: این شرکت به‌عنوان بزرگ‌ترین ناوگان تجاری منطقه دریای خزر با دارا بودن ظرفیت و امکانات مناسب قادر است با اقتصادی‌ترین قیمت ممکن کالاها را به مقاصد صادراتی و وارداتی خود برساند درعین‌حال در صورت تکمیل ظرفیت ملکی خود این امکان را نیز دارد که با اجاره چارتری شناور، خدمات خود را به صاحبان کالا استمرار دهد.

وی بازار حمل‌ونقل دریایی دریای خزر را بازاری رقابتی توصیف کرد و گفت: به‌واسطه ظرفیت‌ها و مدیریت بهره‌ور موفق شده‌ایم که در این رقابت بهترین قیمت‌ها را به صاحبان کالا پیشنهاد دهیم.

مدیرعامل کشتیرانی دریای خزر درباره حمل برخی کالاها مانند نهاده‌های دامی و گندم نیز تصریح کرد: کشتیرانی دریای خزر در این رابطه به‌صورت تجمیعی قراردادهایی را منعقد کرده بنابراین اولویت اول ما اجرای تعهدات مندرج در این قراردادهاست، اما این باعث نشده که خدمات‌رسانی به دیگر صاحبان کالا متوقف شود و آن‌ها به‌صورت منظم و مشخص نوبت‌دهی شده‌اند و در زمان تعیین‌شده چه با کشتی‌های تملیکی و چه چارتری اجاره‌ای نسبت به حمل کالای آن‌ها اقدام خواهد شد.

تفتی در بخش دیگری از اظهارات خود به موضوع مسیرهای جایگزین دریایی در شمال غرب و جمهوری باکو اشاره کرد و گفت: با درگرفتن برخی مشکلات در این مسیر تجاری زمینی، اقدام برای دریامحور شدن مسیرهای صادراتی و وارداتی کشور در این بخش نیز در دستور کار قرارگرفته است که کشتیرانی دریای خزر با تمام قوا برای آن اعلام آمادگی کرده است.

وی در پاسخ به برخی شبهه افکنی‌ها نسبت به توانایی‌های دریایی کشور برای پوشش کامل تجارت در قسمت شمال غرب، خاطرنشان کرد: متأسفانه برخی افراد بدون توجه به دستاوردهای بی‌بدیل و تاریخی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران درزمینهٔ تجارت در دریای خزر که حاصل آن برپایی مجهزترین بنادر در منطقه و در اختیار داشتن بزرگ‌ترین ناوگان تجاری در دریای خزر است، در وضعیت حساس کنونی به دنبال تضعیف این دارایی‌های راهبردی هستند.

تفتی با تأکید بر اینکه کشتیرانی دریای خزر با در اختیار داشتن ۶ هزار TEU ظرفیت حمل کانتینر عملاً توانایی حملی برابر با ۶ هزار کامیون در ماه را در مسیر ترانزیتی شمال غرب کشور را به‌صورت بهینه و بسیار ایمن‌تر و ارزان‌تر از حمل زمینی دارد، اظهار کرد: این توانایی به‌جز ۲۰۰ هزار تن توان حمل غیر کانتینری کشتیرانی دریای خزر است، بنابراین قویاً اعلام می‌داریم که دریا محور شدن تجارت در دریای خزر با امکانات فعلی کاملاً اجرایی و در دسترس تجار و تولیدکنندگان محترم است.

وی با بیان اینکه درزمینهٔ حمل هیچ نوع کالایی محدودیتی نداریم، افزود: همان‌طور که پیش‌ازاین گفته شد، در صورت تکمیل ظرفیت حمل نیز قادر هستیم با استفاده از اجاره چارتری شناورهای دیگر به‌سرعت به ظرفیت حمل خود بیفزاییم تا هیچ نوع کالای صادراتی و وارداتی ایرانی در مبدأ و مقصد خود روی زمین باقی نماند.

مدیرعامل کشتیرانی دریای خزر با مذموم دانستن سخنان عده‌ای که تلاش دلسوزان دریایی و بندری کشور در دریای خزر را زیرسوال می‌برند، گفت: باید بپذیریم برای خنثی‌سازی خباثت دشمنان تحت‌فشار ظالمانه‌ترین تحریم‌های تاریخ نیازمند همدلی و همکاری تمامی بخش‌ها از خصوصی و دولتی هستیم.

وی با اشاره به این واقعیت که کشتیرانی دریای خزر آغازگر حمل‌ونقل کانتینری در منطقه دریای خزر بوده است، تصریح کرد: آمارهای سازمان بنادر و دریانوردی مبین این واقعیت است که با تلاش‌های صورت گرفته میزان حمل کالا در دریای خزر نسبت به سال قبل شاهد رشد ۱۵۰ درصدی بوده است.

تفتی با بیان اینکه برای کشتیرانی دریای خزر هیچ مانعی جهت خدمت‌رسانی به صاحبان ایرانی کالا وجود ندارد، تأکید کرد: پس از توسعه حمل‌ونقل کانتینری در دریای خزر هم‌اکنون برای حل معضل عبور از ولگا در ۶ ماهه دوم سال در حال رایزنی با راه‌آهن روسیه برای حمل کانتینرهای ایرانی از طریق بندر ماخاچ کالا به مقاصد صادراتی از طریق ریل به‌صورت حمل‌ونقل ترکیبی و بی‌نیاز شدن از مسیر ولگا هستیم.