میزگرد | نظارت بر دولت آینده، رسالت جنبش دانشجویی / گام دومی‌ها هم انتقاد دارند و هم راه‌حل

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرگزاری فارس از اصفهان، به تاریخ چهل و سه ساله انقلاب اسلامی و عظمت راه طی شده تا به حال که نگاهی بیندازیم، نقش جریان دانشجویی در یکایک رویدادها غیرقابل انکار است.

چه زمانی که جوانی به نام «غلامحسین افشردی» که با رتبه ۱۰۴ کنکور وارد رشته حقوق قضایی دانشگاه تهران شده بود، احساس وظیفه کرد و خودش را به صحنه نبرد حق علیه باطل رساند و همین احساس تعهد و وظیفه‌اش برای جوانان تاریخ جمهوری اسلامی قهرمانی به نام «حسن باقری» ساخت تا الگویی برای رسیدن به چشم‌انداز عظیمی که در نظر دارند داشته باشند و چه سال‌ها بعد که از دل همان دانشگاه جوانی به نام مسعود علی‌محمدی رشد یافت و علم و دانشش خار چشم دشمنان شد تا جایی که راهی جز به شهادت رساندنش پیش‌روی خود ندیدند.

جای جای تاریخ این نظام صحنه درخشیدن جوانانی بوده که با گمنامی تمام نگذاشتند قطار انقلاب‌شان در مسیر چشم‌انداز عظیمی که دارند متوقف شود و امروز هم‌زمان با آغاز سده جدید و گام دوم انقلاب نیاز به همت و پای کار آمدن جوانانی که امید جامعه هستند، بیش از پیش احساس می‌شود.

در آستانه انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای اسلامی شهر و روستا در دفتر خبرگزاری فارس اصفهان میزبان سه نماینده از تشکل‌های دانشجویی دانشگاه‌های اصفهان یعنی رضا ندری دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی اصفهان، وحید ضرغامی مسوول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و حسنعلی جعفری دبیر انجمن اسلامی مستقل دانشگاه پیام نور اصفهان بودیم تا برایمان از دغدغه‌ها، مشکلات و البته راهکارهایی که برای ادامه راه در ذهن دارند بگویند.

فارس: در ابتدا بحث را با انتخابات شورای اسلامی شهر آغاز می‌کنیم، به نظر شما اولویت شورای شهر آینده شورای شهر آینده اصفهان چیست و نقش جریان دانشجویی در این بین چیست؟

ندری: عمده‌ترین اولویت شورای شهر آینده بحث آلودگی هوا است که شهرداری و شورای شهر در آن مؤثر خواهند بود؛ اولویت‌ها زیاد است.

در سال‌های اخیر و گذشته تشکل‌ها کارنامه قابل دفاعی در زمینه شهری نداشتند و شاید در جای خود قابل بررسی باشد.

در حال حاضر به‌ویژه به واسطه کرونا، فعالیت یک سری تشکل‌های بی‌مصرف متوقف شده و تشکل‌های قوی‌تر هم خود را تقویت می‌کنند و می‌توانند بازنگری در هویت خود داشته باشند؛ تشکل‌های دانشجویی در دو بخش انجام وظیفه می‌کنند، بحث اول پاسخگو کردن احزاب است.

شورای شهر معمولاً از لیست قرارگاهی می‌آیند که آن هم از چند حزب تشکیل شده است، احزاب چهارسال یک‌بار به تشکل‌ها رو می‌آورند تا با آن‌ها همراه شوند.

پاسخگو کردن احزاب و مدیران شهری در برابر مردم، وظیفه جریان دانشجویی

وظیفه‌ای که ما می‌توانیم انجام دهیم که شاید از دست دیگران برنیاید پاسخگو کردن احزاب و گروه‌ها در برابر مردم است.

یعنی اگر شورایی بیاید و عملکرد نامناسبی داشته باشد افرادی که تبلیغ آن اعضا را کرده بودند باید پاسخگو باشند و دست ما دانشجویان خیلی راحت‌تر از احزاب کشوری به آن‌ها می‌رسد؛ تا جدیتی در کار نباشد بدنه پیر و خسته مدیریتی خودش را ملزم به حتی انجام مسؤولیت خودش نمی‌داند.

مسأله دوم آن است که تشکل‌های دانشجویی می‌توانند یک حلقه ارتباط میان نهاد مربوطه که دانشگاه است و سیستم مدیریت شهری ایجاد کند.

ماجرای جنجال دانشگاه صنعتی اصفهان و شورای شهر اصفهان بر سر آلودگی هوا چه بود؟

مثلاً برای آلودگی هوا هم چند ماه پیش دعوایی بین دانشگاه صنعتی اصفهان و شورای شهر اصفهان پیش آمد و نسبت‌های ناروایی به دانشگاه داده شد و فشارهایی هم به دانشگاه وارد شد که پاسخ پژوهش را منتشر نکند، پژوهشی که نشان می‌داد اصلی‌ترین مقصر آلودگی هوای اصفهان شهرداری به دلیل مشکلات حمل‌ونقل عمومی است.

طبیعتاً تشکل دانشجویی در اینجا می‌تواند ارتباطی بین دو نهاد داشته باشد که برای یکی برای مشکلات شهر پاسخ‌های علمی پیدا می‌کند و این پاسخ را تا حد اجرا از نهاد دیگر مطالبه کند.

مصلحت سنجی‌ها و روابط باعث می‌شود که واقعیت به صورت متفاوت در رسانه‌ها منتشر شود و شاید ما وظیفه داریم که روشنگری کنیم.

البته این وظیفه صرفاً به مسأله آلودگی هوا برنمی‌گردد و درخصوص مسأله آب هم دانشگاه صنعتی سال‌ها کار کرده و به طرح‌های خوبی هم رسیده‌اند که خیلی از مردم به گوششان نرسیده است که لازم است در آینده نسبت به آن بی توجه نباشیم.

شورای شهر پویا با مطالبه‌گری دانشجویان

جعفری: ما دانشجویان و همه مردم باید مطالبه گری را حتماً در برنامه خود داشته باشیم تا بتوانیم شورای شهر پویا و مفیدی داشته باشیم.

سندی به نام سند ۱۴۰۵ در فضای مدیریت شهری داریم که دو مقوله مهم را پیگیری می‌کند و پیش می‌برد که رقابت‌پذیری شهر و زیست‌پذیری شهر است، اولویت‌ها را باید نسبت به آن پیش ببریم.

در همان مقوله زیست‌پذیری کاهش آلودگی هوا به شدت مسأله مهمی است و در حمل‌ونقل عمومی بسیار بافت فرسوده‌ای وجود دارد.

در یکی از مولفه‌های تعریفی شورای شهر اینطور بیان می‌شود که شورای شهر سازمانی است برای تعامل با سایر سازمان‌ها و ادارات، به همین دلیل حتی شورای شهر آینده می‌تواند در احیای زاینده‌رود هم برنامه داشته باشد.

 چابک سازی فضای داخلی شهرداری‌ها اولویت شورای شهر آینده

اولویت‌های زیادی مانند بحث سلامت در اصفهان داریم، یکی از فضاهایی که باید شورای شهر آینده به آن توجه کند بحث چابک سازی فضای داخلی شهرداری‌ها است، اگر به یکی از شهرداری‌های مناطق اصفهان رفته باشید برای گرفتن یک پروانه منزل به قدری دچار بروکراسی اداری می‌شوید که افراد حتی از خیر کارشان می‌گذرند.

ما به عنوان تشکل‌های دانشجویی می‌توانیم تمامی این موارد را مطالبه کنیم تا شورای شهر آینده هم پیگیر مطالبات باشند.

ضرغامی: باید به دنبال افرادی در شورای شهر باشیم که مباحث را بشناسند و برای آن برنامه داشته باشند.

مدت زیادی است که یکی از مسائل شهر کشاورزان مظلوم شرق اصفهان هستند، کشاورزانی که با وجود تمام مشکلات کسی هنوز به دادشان نرسیده است که باید نامزدها برای این مشکلات برنامه داشته باشند.

به عنوان مطالبه گری از دادستانی و دیگر قسمت‌های مربوطه پیگیری مسأله کشاورزان را داشتیم که هنوز به جایی نرسیده است که نیاز به همت جدی دارد.

فارس: مشکلات شهر و اولویت‌های شورای شهر آینده را با توجه به رشته تحصیلی و تخصصی خودتان چگونه ارزیابی می‌کنید؟

ضرغامی: درخصوص مسائل سلامت و حوزه نظام سلامت طی مشورتی که با کارشناسان داشتیم ۱۰ شاخصه درنظر گرفتیم که اولویت‌های اصلی نظام سلامت در فضای شهر و کشور هستند.

مورد اول این است که بحث تعارض منافع در مسوولیت‌های نظام سلامت وجود دارد، یعنی مسؤولانی که قرار است در جایگاه مسوولیت نظام سلامت باشند خودشان در فضای غیر از مدیریتی نباید در فضای خصوصی کار کنند و ذی‌نفع تصمیماتی باشند که در مسؤولیت مدیریتی خود اتخاذ می‌کنند.

تعارض منافع باید برطرف شود، قشری که می‌خواهد سیاست‌گذاری داشته باشد نباید ذی‌نفع باشد.

خطر صنف‌گرایی مسؤولان بهداشت و درمان برای کشور

مسأله دیگر صنف‌گرایی است؛ اینکه مسؤولان بهداشت و درمان ما از رشته‌های خاص علوم پزشکی باشند نباید فضایی را ایجاد کند که منافع ملی را بر منافع صنفی ترجیح دهند، منفعت عموم مردم از همه مهم‌تر است.

مسأله بعد این است که ما باید افراد فرسوده و خسته را از مسؤولیت‌های مختلف کنار گذاریم و به سمت جوانگرایی پیش رویم.

شاخصه دیگر داشتن برنامه کارا برای اجرا کردن اسناد بالادستی است که در نظام بهداشت و درمان کشور وجود دارد و همت جدی برای اجرای این اسناد وجود نداشته است.

افرادی که قرار است مسند مسوولیت‌های نظام سلامت را برعهده گیرند باید به این اسناد توجه ویژه داشته باشند.

لزوم تکمیل نظام سلامت الکترونیک

تکمیل نظام سلامت الکترونیک مسأله مهم دیگر است، موضوع پرونده سلامت الکترونیک می‌تواند نظام سلامت کشور را متحول کند که باید نسبت به آن همت داشت.

موضوع بعدی پزشک خانواده و نظام ارجاع است، منفعت کادردرمان ما باید به گونه‌ای باشد که هر چقدر سلامت مردم ارتقا پیدا کند آن‌ها هم منفعت بیشتری ببرند.

بحث بعدی مساله نظام ارجاع است که بسیاری از مشکلات می‌تواند با تصحیح این نظام ارجاع کاهش پیدا کند.

ایجاد زیرساخت نکته مهم دیگر است، واقعاً در تعداد پزشکان کمبود داریم و نیاز است که ظرفیت و زیرساخت برای توزیع عادلانه و تأمین نیروی انسانی فراهم شود.

افزایش جمعیت دیگر مسأله مهم است که واقعاً تا چند سال آینده با یک قشر سالخورده مواجه خواهیم بود و نیروی مولد و کارآمد جامعه کاهش خواهد داشت.

مسأله آخر ساماندهی و ارتقای طب سنتی است که سابقه چند هزار ساله دارد اما از آن استفاده نشده است، اگر به صورت علمی و نه دکانی به آن پرداخته شود می‌تواند تحول‌گرا باشد، اینکه به آن توجه نداشتیم شاید تقصیر علم نوین باشد که البته یکی از دلایل آن دکان‌بازی‌هایی است که به وسیله آن طب سنتی ما را بد نام کردند.

 اراده جدی برای کاهش آلودگی هوا ندیده‌ایم

ندری: پیرامون رشته تحصیلی من که مهندسی شیمی است اگر بخواهم صحبت کنم باید بگویم حقیقتاً اراده جدی برای کاهش آلودگی هوا ندیده‌ایم، دیدیم که دانشگاه می‌تواند هم معضل آلودگی شهری و هم آلودگی صنایع را تا حدی حل کند اما برای کسی مهم نیست که این مشکلات رفع شود و صرفاً به دنبال کار نمایشی هستند.

دانشگاه برای مشکل آب راه‌حل دارد

مسأله آب هم قابل حل است که طی تحقیقی که دانشجویان انجام دادند شاید حل مشکل آب اصفهان نیاز به ۱۵ سال زمان داشته باشد منتها اینکه هر دولت و نماینده و گروهی سر کار می‌آیند می‌خواهند کار نمایشی کنند تا فشار مردم را کم کند مشکل روز به روز عمیق‌تر شود.

امیدواریم سیستم مدیریت شهری که قرار است سر کار آید این هزینه را قبول کند و بداند مشکلات سریعاً قابل حل نیستند و باید در یک روند علمی و دقیق و طولانی حل شوند همانطور که در زمان طولانی به وجود آمدند.

آرزوی اصلی ما پاسخگو و کارآمد شدن احزاب ما در کشور است، شاید حزب مفید در کشور اصلاً وجود ندارد، بعد از شهید بهشتی و حزب جمهوری دیگر حزب مفیدی ندیدیم و امید است که بتوانیم یک مطالبه عمومی از احزاب داشته باشیم تا کمتر بدون هیچ پشتوانه‌ای از مردم انتظار داشته باشند.

ارتباط دانشگاه و شورای شهر برای حل مشکلاتی نظیر آب و آلودگی هوا هم انتظار دیگر از دوره مدیریتی آینده است که درباره آن صحبت شد.

جعفری: انتظار است در فضای شورای شهر از جوانگرایی استفاده شود، شاید زمانی که از جوانگرایی می‌گوییم تصور می‌کنند که متوسط سنی باید به ۲۰ سال برسد، اینطور نیست و منظور از جوانگرایی همان نکاتی است که مقام معظم رهبری در بیانات خود به آن اشاره داشتند؛ البته لازم است از تجربه بزرگترها و قدیمی‌ترها هم در شورای شهر استفاده کرد.

امید است برخلاف چیزی که از مدیریت شهری گذشته دیدیم، در شورای شهر آینده از جوانان به ویژه در فضاهای مشاوره‌ای استفاده شود.

در شهرستان اصفهان رشته‌های تخصصی شهری مانند برنامه‌ریزی شهری، مدیریت شهری، حمل‌ونقل شهری و… داریم که می‌توان از جوانان کاربلد دانشجو استفاده کرد.

امیدواریم شورای شهر آینده برای حمل‌ونقل، آلودگی هوا و مباحث زیست‌محیطی، درآمد پایدار شهری، گردشگری و… برنامه و اهتمام ویژه داشته باشیم.

فارس: به بحث داغ این روزهای کشور یعنی انتخابات ریاست جمهوری بازگردیم، به نظر شما اولویت اصلی کشور برای دولت آینده چیست؟ دانشجویان چه نقشی در این میان دارند؟

ندری: طبیعتاً همه می‌دانند که اولویت اصلی امروز کشور اقتصاد است و امید است هر شخصی که به ریاست جمهوری رسید راجع به حل این مسأله برنامه داشته باشد.

مرتبط با بحث اقتصاد می‌توان به گرانی‌ها و تورم اشاره داشت که آن هم مجدداً ارتباط مستقیمی با نوع بانکداری کشور و خلق پولی که انجام می‌شود و قدرتی که اصلی‌ترین سرمایه‌گذار که بانک‌ها هستند دارند،‌ پیدا می‌کند.

اگر دولت آینده تحولی در سیستم بانکداری ایجاد کند و جلوی رشد نقدینگی را بگیرد بسیاری از مشکلات اقتصادی حل خواهد شد.

لزوم رجوع دولتمردان به دانشگاه و نهاد علم

بحث دوم رجوع دولتمردان به دانشگاه و نهاد علم است به این جهت که ما در این چند سالی که دانشجو بودیم به چشم خود دیدیم که این جوانان در دانشگاه‌ها چقدر پتانسیل دارند و چقدر به آن‌ها بی‌توجهی می‌شود تا جایی که به چنین میزان از مهاجرت نخبگان به خارج از کشور رسیده‌ایم.

دانشجویان آنقدر پتانسیل و نکات امیدوارکننده برای حل مشکلات احساس می‌کنند که ذوق و امیدی در دل ما می‌درخشد که می‌توان مشکلات کشور را حل کرد اما با بی‌توجهی از سوی مسؤولان امیدمان به یاس تبدیل می‌شود.

جهاد دولت بعدی ایستادن جلوی بانک‌ها است

جهاد دولت بعدی جلوی بانک‌ها ایستادن است، مؤسسات زیادی در کشور هستند که مطمئناً نیرویی که نگاهش صرفاً به علوم انسانی غربی نباشد می‌تواند آن را حل کند.

تمام مشکلات اینطور برطرف خواهد شد که اعتماد کنیم به جوانانی که دلشان برای مملکت خودشان می‌سوزد و بدون چشم‌داشت برای حل مشکلات تلاش می‌کنند، امید است کسی سرکار آید که چنین دیدگاهی داشته باشد و در کارنامه خود نیز چنین مسأله‌ای وجود داشته باشد.

مسأله‌ای که جای شکر داشت و چند نفر از نامزدها هم به آن اشاره داشتند این بود که از صنایعی که به شدت می‌توانند مشکل اشتغال را حل کنند باید استفاده کرد، بحث توسعه پتروپالایشگاه‌ها و صنایع پایین دستی پتروشیمی می‌تواند در عرض چهار سال عمده جمعیت بیکار کشور را سرکار گذارد.

به همین شکل طبیعتاً در تمام صنایع این ظرفیت وجود دارد که مثال آن هم پالایشگاه ستاره خلیج فارس است، مردم مراقب باشند افرادی را انتخاب کنند که برای این اولویت‌ها اهتمام داشته باشند.

معیشت مردم اولویت اصلی و آغازین دولت آینده

جعفری: چند سرفصل باید برای دولت آینده در نظر گرفته شود که بحث اول معیشت مردم است و همه افراد جامعه را در بر گرفته است.

دولت آینده پس از آن باید مسأله کار و اشتغال را پیگیری کند و از جوانان نخبه انقلابی که در صحنه هستند و بدون هیچ چشم‌داشت کمک می‌کنند استفاده شود.

در کلیت دولتی باید بر سر کار آید که به جمله ما می‌توانیم اعتقاد داشته باشد و سرلوحه کار خودش قرار دهد.

در نهایت هم مسأله مهم کارآمدی است، نکته‌ای که به چشم می‌آید ناکارآمدی برخی دولت‌ها است که عوارض آن را هم احساس می‌کنیم.

ضرغامی: اگر از دیدگاه دانشگاهی به مسأله نگاه کنیم، انتظاری که از قشر دانشجو می‌رود این است که به عنوان یک قشر نخبه در تبیین مسائل و اولویت‌ها برای مردم پیشرو باشند.

رخوت و سستی  فضای دانشجویی در سال‌های اخیر

وقتی به ۳۰ سال پیش نگاه می‌کنیم و شور و اشتیاقی که در بین بدنه دانشجویی وجود داشت و نقش پیشران بودن حرکات مردمی را دانشجویان برعهده داشتند، می‌بینیم که از آن اهداف فاصله گرفتیم.در حقیقت دانشگاه باید مبدأ تحول باشد، وقتی قشر نخبگانی و علمی پیشران حرکات مردمی نباشند فضا به دست افرادی که دنبال سیاسی‌کاری هستند می‌افتد.

وقتی محوریت دانشگاه در جریانات مردمی کشور خارج شود، از مسیر اصلی خارج می‌شویم و افرادی وارد این مسأله می‌شوند که به دنبال حل مشکلات جناحی و شخصی خود هستند و عرصه را بر نخبگان تنگ می‌کنند.

فارس: وضعیت دانشگاه‌ها را در دولت‌های مختلف به‌ویژه دولت کنونی، چگونه ارزیابی می‌کنید؟

ضرغامی: در این سال‌ها در دانشگاه شاهد یک اضمحلال فرهنگی شده‌ایم که به نظر من باید به سمتی رویم که اسلامی شدن دانشگاه‌ها را داشته باشیم.

اجرای سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها باید در دستور کار قرار گیرد، آنچه که ما را دچار مشکل کرده آن است که به یک ترجمه‌چی علوم غربی تبدیل شدیم اینکه در همین سطح بمانیم مشکل بزرگی است.

لازم است دولت آینده در این زمینه اهتمام ویژه داشته باشد و به سمت اسلامی شدن دانشگاه‌ها پیش رود، صنعت و قانون کم نداریم اما همت اجرایی برای به کار گرفتن آن‌ها نداریم.  راهکار این موضوع هم استفاده از جوانان دانشمند، صاحبنظر، معتقد و متخصص است که تعدادشان هم کم نیست، تا به سمت دانشگاه اسلامی پیش رویم؛ امیدواریم در دولت آینده این مسأله در دستور کار قرار گیرد.

ناکارآمدی دولت در پائین‌ترین سطوح هم مشخص است

جعفری: شرایط دانشگاه‌ها وضعیت مناسبی ندارد، بیشتر از این هم نمی‌توان انتظار داشت، این ناکارآمدی که در فضای کلان وجود دارد در سطوح پایین هم به چشم می‌آید و ما در فضای دانشگاه با رخوت روبه‌رو بودیم که دانشجویان دچار یک بی‌انگیزگی شده بودند که گاهی ما را هم متهم می‌کردند که کاری نمی‌توان برای کشور انجام داد.عمق فضای آموزشی و فرهنگی ما در دانشگاه به شدت تقلیل پیدا کرده است و چارچوبی برای آن وجود دارد؛ امید است با ورود یک نیروی تازه نفس و جوان امیدی در روح دانشگاه‌ها دمیده شود.

اصلی‌ترین ایراد مدیریت هشت سال گذشته بی‌بندوباری‌های اداری و مالی است

ندری: اصلی‌ترین ایراد مدیریت هشت سال گذشته همین بی‌بندوباری‌های اداری و مالی که در برخی دانشگاه‌ها نیز وجود دارد. انتصابات بر مبنای روابط خانوادگی بوده است، پرونده‌های مختلف فساد مالی هر از چند گاهی منتشر می‌شود و مسؤولان هم به خوبی توجیه می‌کنند.

طی اطلاعاتی که داریم می‌دانیم که در دوره‌های گذشته واقعاً چنین وضعیتی وجود نداشته است و موارد متعددی را اطلاع داریم که می‌توان به دیگر فضاهای دولت هم ارتباط داد.

ایراد اصلی فضای فرهنگی دانشگاه، سیاست‌زدایی از دانشگاه توسط دولت می‌دانم که چپ و راست و اصلاح‌طلب و اصولگرا همه معتقدند دولت که طبیعتاً مدیریت دانشگاه هم جزوی از آن است، در ظاهر می‌خواهد آزادی ایجاد کند و در عمل بی‌توجهی مطلق به این مسأله دارد که آفات بسیاری را متوجه کشور خواهد کرد.

تبعا نتیجه این مسائل همان فضای ولنگاری فرهنگی است که دوستان اشاره کردند و قاعده‌ای هم ندارد و مدیران دانشگاه بارها گفتند که حل می‌شود و برای این بی‌توجهی خودشان بعضاً بودجه هم دریافت می‌کنند.

فضایی در دانشگاه وجود دارد که حتی اجازه نداریم نسبت به آن اعتراض کنیم و بر مدیریت دانشگاه هم احاطه دارد، تکان دادن فضای آموزشی کشور شاید از تغییر رویه بانک‌ها که گفتیم هم سخت‌تر باشد.

نهادهایی در دانشگاه وجود دارند که می‌توان در کشور هم به نسبت چنین فضایی را در نظر گرفت، در این قسمت تشکل‌های دانشجویی نقش ویژه‌ای دارند و به کار گرفتن این بخش‌ها می‌تواند مشکلات را حل کند زیرا خود به خود این سازمان‌ها و بخش‌ها به کار نمی‌افتند.

یک مطالبه قوی مردمی باید از سازمان‌ها شود که در دانشگاه‌ها هم نقش این مطالبه گری را تشکل‌های دانشجویی برعهده دارند.

فارس: باتوجه به مشکلاتی که در گفت‌وگو به آن اشاره داشتید به نظرتان در میان نامزدها افرادی بودند که بتوانند با برنامه‌هاشان مشکلات کشور را حل کنند؟

ضرغامی: مشکلات کشور حل شدنی است، اگر یک دولت جوان و انقلابی سر کار آید بسیاری از مشکلات حل شدنی خواهد بود، از جمله مسائلی که من خدمت شما عرض کردم در حوزه دانشگاه با مدیریت قوی کارآمد و مؤمن قابل حل است.

در صحبت‌های کاندیداها هم نیاز به گفتن ندارد که آن‌هایی که برنامه دارند کاملاً مشخص است و مردم وقتی پای صحبت‌های این‌ها می‌نشینند مشخص است که چه کسی با برنامه آمده و چه کسی هم می‌خواهد با جنجال رأی مردم را از آن خود کند.

داریم می بنیم افراد و کاندیداهایی که به هر طریقی می‌خواهند رأی مردم را جمع کنند، بی اخلاقی و توهین می‌کنند و وعده‌های عجیب و غریب می‌دهند.

این نشان می‌دهد که آینده خوبی هم ندارد و چنین شخصی چطور می‌خواهد یک دولت را با کابینه قوی تشکیل دهد و خیلی از این‌ها مشخص است.

مردم می‌توانند واقعاً تشخیص دهند که چه کسی برنامه واقعی و اجرایی دارند، می‌بینیم که در انتخابات‌های مختلف سعی می‌کنند خودشان را به سمت اقوام مختلفی بچسبانند که رأی جمع کنند و تهمت بزنند که به چشم مردم بیایند ولی باید بترسیم از آن‌هایی که این‌ها بخواهند قسمتی از مدیریت کشور را برعهده بگیرند و تنها چیزی که بعد از رسیدن به این پست به آن فکر نمی‌کنند مردم و وعده‌های خودشان است.

مردم به جای وعده‌های پسین کاندیداها به عملکردهای پیشین توجه کنند

به نظر من، مردم ما باید به عملکردهای پیشین به جای وعده‌های پسین کاندیداها توجه کنند و ببینند که این‌ها عملکرد کارآمدی داشتند یا نه. این‌هایی که آمدند و وعده‌های رنگارنگ به مردم می‌دهند و همچنان هم دارند به این رویه ادامه می‌دهند، ما این‌ها را قبلاً دیده‌ایم.

یک روز یک فردی گفت آنچنان رونق اقتصادی ایجاد می‌کنم که مردم به یارانه خودشان هم نیازی نداشته باشند و بعد دیدیم که وضعیت اقتصاد مملکت به چه روزی افتاد، می‌خواهم عرض کنم که مهمتر از اینکه چه وعده‌هایی می‌دهند باید ببنیم پیش از این چه کرده‌اند و چه عملکردی داشته‌اند.

جعفری: همانطور که مستحضر هستید و در متون دینی ما هم به آن اشاره شده است، یکی از بزرگترین گناهان، ناامیدی است که ما در هیچ زمانی نباید ناامید باشیم و مقام معظم رهبری هم به عنوان فصل الخطاب به همه ما گفتند که ناامیدی را در دل و ذهن خودتان راه ندهید اما می‌خواهم پیرامون کسانی که ثبت نام کردند و تأیید صلاحیت شده‌اند عرض کنم که خوشبختانه کسانی که در این دوره ثبت نام کرده‌اند، نسبت به دوره‌های قبل یک عقبه و پیشینه سیاسی دارند.

احساس می‌کنم نسبت به ۸ سال پیش نه تنها چرخ سانتریفیوژها نمی‌چرخد بلکه چرخش زندگی مردم هم نمی‌چرخد و سفره زندگی مردم خیلی کوچک‌تر شده است. لذا مردم باید با بصیرت رأی دهند که به نظر من در میان این کاندیداها کاندیدهای اصلح وجود دارد و مردم با شناخت آن‌ها ردی خود را به داخل صندوق رأی بریزند.

بهبود فرهنگ سیاسی در انتخابات فعلی به واسطه حضور چند نفر در بحث‌ها و مناظرات

ندری: با توجه به تمام نقدهایی که به فضای فعلی انتخابات وجود دارد، این دوره را از انتخابات سال ۹۶ خیلی بهتر می‌دانم چون حس می‌کنم به واسطه حضور چند نفر در بحث‌ها و مناظرات، فرهنگ سیاسی یک مقدار عوض شده است.

در سال ۹۶ با بدترین وضعیت مناظره مواجه بودیم که حال همه را بد می‌کرد و صرفاً تهمت زدن و تخریب یکدیگر بود ولی در این دوره مردم مطالبه‌شان این است که برنامه شما چیست، این فرهنگ در حال تغییر است به طوری که اگر رئیس بعدی دانشگاه ما هم بیاید، می‌پرسیم که شما اول برنامه خودت را بگو.

می‌خواهم بگویم که این مطالبه‌گری دارد به یک فرهنگ تبدیل که امر خیلی مبارکی است و یک فرقی که این دوره با دوره‌های قبلی دارد همین است و در مناظره اول این نکته بیشتر توجه من را به خود جلب کرد و البته نکات منفی هم وجود داشت.

در مورد مناظرات و افرادی که حضور دارند، به نظر من دو حالت اگر وجود داشته باشد، آن فرد دارد رای جمع می‌کند و به درد کشورداری نمی‌خورد.

یکی اینکه صرفاً مشکلات را بگوید؛ یک سیاهه‌ای جلوی خود می‌گذارد و مشکلات همه اقوام و اقشار را می‌گوید که این‌ها مشکل دارند که رأی آن‌ها را بخرد؛ خود ما هم می دانیم آن‌ها مشکل دارند؛ ما خودمان جزئی از این مسائل هستیم.

۴ دقیقه فقط می‌گوید چه کسانی مشکل دارند، یکی این افراد هستند که صرفاً روی مشکلات دست می‌گذارند و هیچ چیز دیگری نمی‌گویند.

حالت دوم این است که یک سری افراد فقط وعده می‌دهند؛ وعده می‌دهند جیب شما پرپول می‌شود یا فلان تحول در زندگی شما بوجود می‌آید، خب چطور؟ این‌ها حرف‌های زیبایی است ولی چطور می‌خواهد پیاده شود.

اگر بخواهیم یک معیاری را در نظر بگیریم، به کسانی که اینطوری حرف می‌زنند نباید رأی داد. چون وقتی از این فرد سؤال می‌پرسند که راهکارت چیست، می‌آید سیاهه لیست می‌کند یا فقط وعده می‌دهد.

چیزی که ما نیاز داریم این است که فرد بگویم من می دانم مشکل کجاست و می دانم هم باید به کجا برسیم و راهکار من برای رسیدن به این هدف، این است؛ به نظر من با این ملاک می‌توان مشخص کرد که بین کاندیداها کدامشان به این حرفی که می زند عمل و مشکلات را حل خواهد کرد.

فضای خوب نامزدهای انتخاباتی از نظر داشتن اراده و برنامه

در وضعیت فعلی فضای خوبی وجود دارد هم از جهت برنامه داشتن و هم از جهت اراده داشتن، در مناظرات برخی را بسیار قوی دیدیم که البته من فکرش را هم نمی‌کردم ولی این فضا را در ایشان دیدم، برخی هم بدون توجه به حاشیه‌ها سعی می‌کنند روی همین مسائی که عرض کردم، تأکید کنند.

نکته دیگر این است که صرف برنامه هم کافی نیست و در افرادی که اسمشان را آوردم می‌بینیم که مثلاً آقای جلیلی ۸ سال است که سعی می‌کنند در جلسات دولت در سایه مشکلات را بشناسد، راهکارش را پیدا کند و نقطه مطلوب را هم ترسیم کند و در زمان ریاست فعلی قوه قضائیه آقای رئیسی مشاهده کردیم که ۲ هزار کارخانه احیا شد.

حرف کلی من این است که در این مناظرات کسی که وعده آینده مطلوب بدون راهکار می‌دهد و کسی که فقط مشکل می‌گوید و مسأله‌ای را حل و اذهان را روشن نمی‌کند، کسانی که به جز این دو حالت در راهکار و اراده‌شان می‌شود با جدیدیت بیشتری صحبت و استناد کرد، امید است مسیر تحولی را در کشور بوجود خواهند آورد.

فارس: اگر صحبتی با جوانان و دانشجویان دارید بفرمایید.

جعفری: پیشنهادی که خدمت دوستان و دانشجویان استان و کشور دارم این است که حتماً امیدوارانه با رویکرد مثبت به آینده‌ای طلوب، پای صندوق‌های رأی بیایند و مشارکت حداکثری را رقم بزنند باز هم در جمع بندی عرایضم از مردم عزیر خواهش دارم که با چشمی باز و با بصیرتی کامل پای صندوق‌های رأی بیایند و آینده‌ای را در خور جمهوری اسلامی رقم بزنیم.

ضرغامی: به عنوان صحبت پایانی با دوستان و دانشجویان دانشگاه خودم و مردم عزیز، می‌خواهم بگویم با رأی ندادن، دشمن جسورتر می‌شود، به خاطر این که احساس می‌کند که ما انسجام ملی را از دست داده‌ایم و آن موقع نسبت به کشور طمع می‌کند؛ کسانی می‌خواهند با رأی ندادن عاملان این امر را تنبیه بکنند و انتقام جویی کنند، بدانند که رأی ندادن، تبیه دولت قبلی نیست و کسی که باعث روی دادن این شرایط شده است تنبیه نخواهد شد. مردم عزیز بدانند کسانی که رأی نمی‌دهند از اول تا آخر تأثیر خواهند پذیرفت از کسانی که رأی می‌دهند.

ندری: معتقدم در ورود ما به قرن جدید، نقطه عطفی در مسائل سیاسی کشور ایجاد شده است که با یک سری ریزش‌ها مواجهیم و یک سری رویش‌ها؛ بعضی از جریانات سیاسی که مشاهده می‌شود امروز جز حرف تکراری هیچ چیز دیگری برای گفتن ندارند و هیچ ایده‌ای برای تغییر وضعیت موجود ندارند و به عقیده من مرگ آن‌ها را داریم مشاهده می‌کنیم.

امید است رویش نسل سوم و چهارمی که به مبانی اصیل انقلاب معتقد بوده و حضور آن‌ها را در بدنه دولت ببینیم و مرگ و انحلال تشکل‌های یکبار مصرفی که فقط زمان انتخابات در صحنه سابقاً پیدا می‌شدند که البته امروز همان‌ها هم پیدا نمی‌شوند و این بی ایده بودن آن جریان را می‌رساند که به صورت طبیعی در دولتی که حامی آن بود، به سمت انحطاط رفت و جریانی که برای حل مشکلات کشور، کمکی نمی‌کرد و از قضا زمینه خیلی برای یک رویش مهیا است که کشور را تکان بدهد و ما واقعاً مصادیق این را هم داریم مشاهده می‌کنیم که امید است این اتفاق رخ دهد.

مسأله دوم خطاب به دانشجویان و دوستان اینکه سال ۹۲ رئیس جمهور فعلی با چند صد هزار رأی بیشتر، برنده شد؛ ۱ درصد هم نمی‌شد، ۰.۷ درصد بیشتر رأی آورد.

طبیعتاً از قشری که رأی ندادند اگر ۱ درصد بیشتر رأی می‌دادند ممکن بود نتیجه دیگری در انتخابات رقم بخورد، این مسأله همیشه وجود دارد که اگر شما رأی ندهید بقیه به جای شما رأی می‌دهند و کسی که می‌خواهند را انتخاب می‌کنند و شما به صورت ناخواسته و غر مستقیم در مشکلاتی که دولت بعد بخواهد به وجود بیاورد دخیل هستید.

اگر به صورت نامطلوب انتخاب شود؛ ما چه رأی بدهیم و چه رأی ندهیم کنشی را انجام می‌دهیم منتها کنش ایجابی ما در رأی دادن است که نگذاریم کسی که حس می‌کنیم برای کشور مفید نیست رأی بیاورد.

به عملکرد دولت‌های گذشته باید توجه کنیم، معتقد نیستیم که این دولت بی‌اراده بود و دولت‌های گذشته با اراده بودند؛ هر دولتی یک اولویتی داشت و تمام توان خود را برای آن به کار گرفت. دولت آقای روحانی هم توان خود را بر روی مذاکره گذاشت، بیشتر باید روی مسأله‌ای که دولت‌ها روی آن تمرکز داشتند بحث کرد.

تمرکز برخی نامزدها در مناظرات روی بحث توسعه

یک تفاوتی در مناظرات این دوره هم احساس می‌شد، تمرکز یکی از آن‌ها بر روی بحث توسعه هم جالب بود، به نظر من اگر کشور را به حال خود رها کنیم وضعیت بهتر خواهد بود تا چنین شعارهایی بدهیم.

در اواخر دهه شصت و اوایل دهه هفتاد آنقدر فضای توسعه باب بود و دولت به آن توجه می‌کرد نوشته‌های شهید آوینی را می‌بینیم که چقدر این فضا را نقد می‌کند و هنوز هم برخی همان فضا را دارند.

آقایان نامزد، مهم نیست که شما اقتصاد بلدید مهم آن است اقتصادی که شما می‌دانید به درد کشور می‌خورد یا نه؛ زمانی می‌خواستند ژاپن اسلامی شویم و حالا شاید می‌گویند مثلاً آلمان اسلامی شویم و اصلی‌ترین چالش فضای مناظرات هم همین بود که گله ما از فضای نخبگانی هم این بود که کسی نسبت به آن اعتراضی نداشت.

جوانگرایی نکته دیگری است که به ان نیاز داریم، بدنه مدیریتی جوانان حزب‌اللهی تا حدی وجود دارد اما در اصلاحات چنین چیزی دیده نمی‌شود، در دانشگاه‌ها شاید افراد زیر ۵۰ سال نداریم درصورتی‌که افرادی که واقعاً تلاش می‌کنند اشخاصی هستند که ۳۵ سال دارند و در زمان دولت قبل جذب شده‌اند.

یأسی در کشور وجود دارد ناشی از آن که تحول ممکن نیست، با افرادی مواجه هستیم که می‌گویند امکان تغییر وضع موجود محال است.

مشکل اصلی ما عدم هماهنگی ارگان‌های مختلف کشور است

داشته‌ها و نداشته‌ها را باید دید و به سمت تحول پیش رفت، نهادهای زیادی در کشور وجود دارد و مشکل اصلی ما عدم هماهنگی ارگان‌های مختلف کشور است. مسؤول لزوماً مسوول بدی نیست و خیلی هم کار می‌کند اما هیچ ارتباطی با نظریه‌پردازان و پژوهشگران ندارد؛ پژوهشگران هم همیشه در خانه است و ارتباطی با مردم ندارد.

اگر تک تک این‌ها را بخواهیم اصلاح کنیم کار دشواری باشد اما ما با توجه به بیانات مقام معظم رهبری وظیفه حلقه میانی شدن داریم و می‌توان با پیوند زدن این نهادها مشکلات را حل کرد.

نهادی که حلقه میانی است باید مستقل باشد که ما تشکل‌های دانشجویی هستیم، احزاب نه با دانشگاه و نه با دانشجویان و نه با مردم ارتباط ندارند.