مساجد ما کارکردهای حداقلی پیدا کرده‌اند/ راه را غلط می‌رویم

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرگزاری فارس از شیراز، هفته جهانی تکریم مساجد فرصت مناسبی شد تا با یکی از فعالان عرصه احیای مساجد در شیراز به گفتگو بنشینیم.

محمد بیات که چندی پیش بابت تلاش برای احیای مساجد شیراز از دست شورای شهر شیراز لوح تقدیر گرفته بود، در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس در شیراز در پاسخ به این پرسش که چرا مساجد دیگر همانند دهه‌های قبل از رونق و تأثیرگذاری بر تحولات اجتماعی برخوردار نیستند گفت: واقعیت آن است که اگر نگاهی به مساجد و کارکردهای آن‌ از صدر اسلام تاکنون بیاندازیم، متوجه می‌شویم که در حال حاضر مدیریت مساجد مدیریت صحیح و مبتنی بر رویکردهای اسلامی نیست و تعارف ندارد، باید اذعان کنیم که داریم راه را غلط می‌رویم!

وی در ادامه افزود: با نگاهی به تاریخ صدر اسلام، متوجه می‌شویم مساجد در ابتدا نه‌فقط محل اقامه نمازهای یومیه، بلکه محل رجوع همه مردم برای کلیه کارهای اساسی حکومت بوده‌اند. اگر سپاه اسلام می‌خواسته به میدان نبرد اعزام شود در مسجد سازمان‌دهی می‌شده است، اگر حاکم حکومت می‌خواسته بیت‌المال را در بین مسلمین تقسیم کند در مسجد این کار را انجام می‌داده، اگر جشن و یا عزای عمومی بوده محل رجعت مردم مسجد بوده و اگر حاکمان می‌خواستند با مردم سخن بگویند بازهم به سراغ مسجد می‌رفتند.

این فعال فرهنگی در ادامه افزود: زمانی که مسجد، محور کارهای حکومتی و مراجعات مردمی می‌شود طبیعتاً اثر معنوی خود را نیز بر مردم و حاکمان و امور حکومت خواهد گذاشت چراکه مساجد الزامات و اقتضائاتی دارند که مسلمانان خود را ملزم می‌دانند قداست آن را حفظ کنند؛ بنابراین محور قرار گرفتن مساجد، برکات غیرقابل‌انکاری دارد که نباید از آن چشم‌پوشی کرد.

بیات در ادامه خاطرنشان کرد: اما در حال حاضر، مساجد ما کارکردهای حداقلی پیداکرده‌اند به‌نحوی‌که غالبا مردم فقط برای اقامه نمازهای یومیه و یا ایام عزاداری اباعبدالله الحسین (ع) به مساجد رجوع می‌کنند و در بقیه ایام سال، مساجد خالی از جمعیت است.

این فعال فرهنگی در عرصه احیای مساجد در آسیب‌شناسی و تشریح چرایی وضعیت مساجد گفت: یکی از مهم‌ترین دلایل عدم اقبال مردم به مساجد، به مدیریت مسجد و برنامه‌های آن بازمی‌گردد؛ چراکه اگر مدیریت مسجد یک مدیریت فعال و پویا باشد و امام جماعت، فقط خود را ملزم به اقامه چند رکعت نماز نداند و برای جوانان محل، برنامه داشته باشد و هر شب و هرروز، درباره مسائل اجتماعی و فرهنگی با مردم به زبان لَیِن سخن بگوید و از اخلاق حسنه و معنویت هم برخوردار باشد، آنگاه خواهید دید که در آن مسجد جای سوزن انداختن هم نخواهد بود و این ارتباطی به این ندارد که بنای مسجد، از خِشت و گِل است و یا از بهترین مصالح ساختمانی!

بیات در ادامه افزود: متأسفانه سیاست‌های دولتی و رویکردهای سازمان‌های ذی‌ربط نیز به‌گونه‌ای نیست که به سمت احیای مساجد حرکت کنیم؛ یعنی مسئولان بعضاً ترجیح می‌دهند بانک‌ها محل رجوع مردم باشند و بیشترین کمیت ساختمانی شهرها به بانک اختصاص یابد، اما از بحث بسیار مهم احیای مساجد، هرروز غافل‌تر می‌شویم و اصلاً حواسمان نیست که در برخی از مساجد ما، حتی دیگر تمام نمازهای یومیه نیز به جماعت برگزار نمی‌شود!

وی در انتهای سخنان خود خاطرنشان کرد: برای احیای مساجد، علاوه برافزایش کمیت آن‌ها در محلات باید بحث آموزش و توانمندسازی امام جماعت مساجد را نیز جدی‌تر از همیشه دنبال کنیم و فراموش نکنیم ارزش‌های اسلامی و انقلابی، از طریق هیچ پایگاهی همانند مساجد نمی‌تواند بین مردم به‌ویژه نسل‌های جوان اشاعه و گسترش یابد.

گفت‌وگو: سیده سعیده موسوی