طلاق؛ از جای‌خالی آموزش‌های قبل ازدواج تا کم‌کاری نهاد‌های فرهنگی

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرگزاری فارس از بجنورد، طی سال‌های اخیر، نسبت ازدواج به طلاق در ایران به یکی از موضوعات پربحث در کشور تبدیل شده است. متأسفانه زوجین در مقابله با مواجه‌شدن با هرگونه مشکلی ابتدا بحث جدایی را پیش می‌کشند و شاید می‌توان گفت قبح طلاق که منفورترین حلال در نزد خداست این روزها در حال شکسته شدن است.

اما در خراسان شمالی، رتبه هفتم طلاق بر اساس آخرین آمار اعلامی از سمت ثبت‌احوال استان، در بین ۳۱ استان کشور،‌ شاهدی بر این مدعاست.

این در حالی است که در موضوع ازدواج، خراسان شمالی در چند سال اخیر در رتبه اول کشور قرار دارد و این مبین این است که با تمرکز بر مقوله طلاق نیز، امکان کاهش آمار وجود دارد.

نکته قابل‌توجه در این طلاق‌ها درواقع جدایی‌هایی هستند که عمری از زندگی مشترکشان نگذشته است و گاها با داشتن یک یا دو فرزند در سال‌های نخست ازدواج، جدایی را راهکار حل مشکلاتشان می‌دانند.

شاید در مباحث مختلف علمی به موضوع علل و عوامل طلاق پرداخته‌شده است، به‌طور مثال از زمانی که فضای‌مجازی به عضوی جدایی‌ناپذیر در زندگی مردم تبدیل‌شده، این فضا که ظاهراً دست‌کمی از فضای واقعی در زندگی مردم ندارد، در رأس عوامل طلاق و اختلافات خانوادگی قرارگرفته است.

اعتیاد، وضعیت اقتصادی، خیانت، ازجمله عوامل عمومی و ثابت در بحث طلاق هستند، اما نکته‌ای که شاید نادیده گرفته می‌شود، درحالی‌که نقش اساسی و مهم در طلاق می‌تواند داشته باشد، عدم آگاهی و شناخت و توانایی فرد در اداره زندگی مشترک است، خلائی که در جامعه ما دیده می‌شود.

متأسفانه ضعف دستگاه‌های فرهنگی در انجام درست اموراتشان در بخش‌های مختلف زندگی مردم مشاهده می‌شود، ۲۳ دستگاهی که هر یک در رابطه بافرهنگ سازی در جامعه وظیفه‌ای به عهده‌دارند که قطعاً اگر همه آن‌ها در این مسئولیت‌ها آن‌گونه که باید ایفای نقش داشته باشند، می‌تواند در این مباحث نیز آسیب‌های کمتری را در جامعه دید.

یکی از شهروندان بجنوردی اعتیاد، مشکلات مالی و عدم آگاهی‌های قبل از ازدواج را از دلایل اصلی طلاق‌ خواند و گفت: علاوه بر این بیشتر ازدواج‌هایی که منجر به طلاق می‌شود ناشی از استفاده‌های نادرست از فضای مجازی است.

فردی که با در دست داشتن پرونده‌ای در راهرو دادگستری بجنورد بود، گفت: بعد از پنج سال زندگی مشترک چشم‌وهم‌چشمی‌ها من را مجبور به جدایی کرده است، توقعاتی که همسرم دارد در حد وضعیت مالی من نیست و من از این شرایط خسته شده‌ام و دیگر توان ادامه ندارم.

رجبی یکی دیگر از شهروندان بجنوردی ادامه داد: امسال با بیماری کرونا مردم ازلحاظ مالی خیلی به مشکل خورده‌اند و خیلی از زندگی‌ها دچار مسئله شدند و خیلی از آن‌ها به سمت جدایی رفتند.

به صدا درآمدن زنگ خطر جدایی در زندگی‌های با عمر کمتر از ۵ سال

مدیرکل ثبت‌احوال خراسان شمالی، در گفتگو با خبرنگار فارس در بجنورد در رابطه با آخرین آمار ازدواج و طلاق در استان اظهار کرد: در ۱۰ ماهه سال جاری هفت هزار و ۴۴۸ مورد ازدواج و یک هزار و ۹۴۸ مورد طلاق در استان خراسان شمالی به ثبت رسیده است.

علی زاهدی نیا ادامه داد: بر اساس آخرین آمار دریافتی از کشور خراسان شمالی در موضوع ازدواج در جایگاه نخست و طلاق در جایگاه هفتم به میزان عمومی طلاق کشور قرار دارد.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تعداد واقعه ازدواج ثبت‌شده چهار درصد و میزان واقعه طلاق ۷/۹درصد افزایش داشته است، گفت: این آمار بیانگر این است که از تعداد یک هزار و ۹۴۸ واقعه طلاق در ۱۰ ماهه سال جاری ۷۸۱ واقعه در طول مدت ازدواج کمتر از پنج سال به ثبت رسیده است و این زنگ خطری برای زندگی‌های نوپا است که سال‌هاست به صدا درآمدهاست.

زوجین آموزش‌های لازم برای زندگی مشترک را ندارند

حسین اکبری، عضو هیئت‌علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد در گفتگو با خبرنگار فارس در این رابطه اظهار کرد: امروزه سبک ازدواج‌ها تغییر کرده و شبکه حمایتی خویشاوندی که درگذشته وجود داشته و مشکلات را مدیریت می‌کرد، وجود ندارد و زندگی‌ها به سمت فردگرایانه پیش رفته است.

وی جامعه‌پذیری ناقص را یکی از مهم‌ترین عوامل طلاق در جامعه خواند و ادامه داد: افراد زمانی که به سن ازدواج می‌رسند و این پیوند اتفاق می‌افتد، از بسیاری از مهارت‌هایی که باید از سنین پایین‌تر می‌آموختند، هیچ آگاهی ندارند و با مواجه‌شدن با هر مشکلی طلاق را انتخاب می‌کنند.

این استاد دانشگاه همچنین ازجمله عوامل تأثیرگذار در موضوع طلاق مشکلات مالی و اقتصادی خواند و گفت: افراد به‌خصوص دختران قبل از ازدواج، نسبت به همسر آینده‌شان یک سری ایده آل‌هایی رادارند که ممکن است بعد از ازدواج به بسیاری از آن‌ها نرسند که باعث ایجاد حس ناامیدی در فرد شود.

اکبری با اشاره به اینکه چند سال می‌شود که کلاس‌های آمادگی ازدواج در حد چند ساعت برای زوجین پیش از عقد برگزار می‌شود، گفت: قطعاً  آماده کردن افراد برای زندگی مشترک با چند ساعت یا جلسه کلاس و مشاوره پیش از ازدواج مقدور نیست، بلکه باید این پروسه از دوران کودکی در خانواده‌ها و اجتماع شکل بگیرد.

وی ادامه داد: تعاملات بین والدین در خانواده و مهارت‌های مسئولیت‌پذیری اجتماعی، از همان دوران مهدکودک باید آموزش داده شود که شخصیت کودک در حال شکل‌گیری است تا فرد زمانی که وارد زندگی مشترک می‌شود، بتواند مسئولیت‌هایش را عهده‌دار شود.

ارائه آموزش‌های قبل ازدواج در دوران مدرسه و دانشگاه در دستور کار قرار گرفت

مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری خراسان شمالی نیز در این رابطه اظهار کرد: مصوبه‌ای با عنوان آموزش بدو ازدواج در استان خراسان شمالی اجباری شده و ازدواجی بدون این گواهینامه آموزشی ثبت نخواهد شد.

وی گفت: در حوزه مداخله طلاق سامانه‌ای تحت عنوان ” تصمیم ” با همکاری دادگستری و بهزیستی راه‌اندازی شده که اختلاف‌های زوجین موردبررسی و مشاوره‌هایی تخصصی از طریق این گروه در حال انجام است.

ملیحه یغمایی اولویت نخست در حوزه کاهش طلاق را آموزش مهارت‌های زندگی خواند و گفت: اگر افراد ازدواج آگاهانه داشته باشند قطعاً میزان طلاق کاهش پیدا می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: تلاش داریم آموزش‌های قبل از ازدواج را در سنین دبیرستان با محتوایی که مورد تائید آموزش‌وپرورش باشد انجام و همچنین این کارگاه‌ها را  نیز در بین دانشجویان ترویج دهیم.

می‌توان از فضای مجازی به‌عنوان یک فرصت برای دوام ازدواج‌ها استفاده کرد

وی با اشاره به رتبه نخست ازدواج استان خراسان شمالی در کشور گفت: باید تلاش شود این رتبه حفظ و با جدی گرفتن موضوع آموزش‌های قبل از ازدواج کاهش آمار طلاق را نیز داشته باشیم.

این مقام مسئول افزود: در حال حاضر دو محور آموزش و تأمین معیشت به‌ویژه اشتغال بانوان در اولویت کار برای کاهش آمار طلاق است.

وی ادامه داد: اعتیاد، عدم آگاهی و تفاهم بین زوجین، معیشت، خیانت و آسیب‌های فضای مجازی ازجمله مهم‌ترین عوامل طلاق هستند که از فضای مجازی به‌عنوان یک فرصت برای تولید محتوای مثبت در این زمینه می‌شود استفاده کرد.