تبیین مفهوم «آتش به اختیار» در دایره قانون

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، روزنامه های چاپ امروز هفتم تیرماه، بیانات رهبر انقلاب در خطبه‌های نماز عیدفطر را محور نخست گزارش های خود قرار دادند. واکنش و تحلیل ها درباره ادامه هجمه ها به «حسن روحانی» رییس جمهوری و حاشیه های موسسات مالی و بانکی نیز از دیگر موضوع های مورد توجه روزنامه های امروز بود.

** آتش به اختیار؛ فعالیت فرهنگی خودجوش
رهبر انقلاب روز دوشنبه پنجم تیرماه در خطبه های نماز عید فطر با تاکید بر ضرورت رعایت قانون، اصطلاح آتش به اختیار را کار فرهنگی خودجوش، تمیز و نه بی‌قانونی دانستند. خطبه های عید فطر و سخنان رهبری در در دیدار عیدانه مسئولان، قشرهای مختلف مردم و سفرای کشورهای اسلامی در حسینیه‌ امام خمینی (ره) محور مورد توجه بسیاری از روزنامه های امروز بود.
روزنامه «کیهان» در گزارش خود بخشی از اظهارات رهبری درباره اشتغال زایی برای جوانان را برجسته کرد و نوشت: حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، راه‌پیمایی روز قدس و همچنین برگزاری انتخابات پر شور و عظمت، و تهاجم قدرتمندانه‌ سپاه به دشمنان را «ذخایر ارزشمند اجتماعی» و مایه‌ سرافرازی و امید ملت خواندند و با تأکید بر لزوم حفظ این ذخایر، خاطرنشان کردند که لازمه‌ حفظ این ذخایر گران‌بها، حفظ وحدت و یکپارچگی ملت، حفظ انگیزه‌های انقلابی و حرکت در جهت اهداف و آرمان‌های انقلاب است. ایشان در ادامه با ابراز امیدواری برای تشکیل هرچه زودتر دولت جدید، گفتند: با توجه به نام امسال، دولت جدید باید کارهای بزرگی را با کمک مردم، در جهت رونق تولید و حل مشکل اشتغال جوانان انجام دهد و این کارها باید با جدیت پیگیری شوند.
در روزنامه «جوان» به نقل رهبر انقلاب می خوانیم: از جمله‌ کارهای مهم، کارهای فرهنگی است. ما خُلل و فُرج فرهنگی زیاد داریم. جاهایی که نفوذگاه دشمن است ازلحاظ فرهنگی، بسیار است، این را، هم مجموعه‌های مسئول دولتی، هم مجموعه‌های گسترده‌ عظیم مردمی موظفند که انجام بدهند. «آتش‌به‌اختیار» به معنی کار فرهنگی خودجوش و تمیز است. آنچه ما گفتیم معنایش این است که در تمام کشور، جوان‌ها و صاحبان اندیشه و فکر، صاحبان همت، خودشان با ابتکار خودشان، کار را – کارهای فرهنگی را- پیش ببرند، منافذ فرهنگی را بشناسند و در مقابل آنها، کار انجام بدهند.
روزنامه «سیاست روز» در گزارش خود از خطبه نخست نماز عید فطر به امامت رهبر انقلاب آورد: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در خطبه‌های نماز عید فطر، ماه رمضان امسال را به معنی واقعی کلمه «مبارک» خواندند و گفتند «روزه‌داری در روزهای گرم»، «حضور چشمگیر جوانان در جلسات گسترده معارفی و قرآنی»، «سفره‌های ساده افطاری مردمی در مساجد و محلات»، «کمک به آزادی زندانیان جرائم غیرعمد و تأمین هزینه‌های درمان نیازمندان» و «توسل و تضرع به پروردگار در شب‌های قدر» از نشانه‌های فضای معنوی و اهتزاز روحی در جامعه، و تقویت‌کننده بنیه معنوی ملت و زمینه‌ساز پیمودن راههای دشوار است و باید این ذخایر معنوی را قدر دانست و حفظ کرد. رهبر انقلاب اسلامی، «راهپیمایی با شکوه و با عظمت روز قدس در هوای گرم» را از دیگر جلوه‌های این ماه پر برکت برشمردند و تأکید کردند: این راهپیمایی، کاری بسیار عظیم و تاریخی بود و بعنوان یک افتخار در تاریخ ملت باقی خواهد ماند.
روزنامه «مردم سالاری» با برجسته سازی سخنان رهبری درباره اصطلاح آتش به اختیار نوشت: آیت‌الله خامنه‌ای در تبیین مفهوم «آتش به اختیار»، خاطر نشان کردند که آتش به اختیار به معنای «کار فرهنگیِ خودجوش و تمیز» است و به معنای بی‌قانونی و فحاشی و طلبکار کردن مدعیان پوچ‌اندیش و مدیون کردن جریان انقلابی کشور نیست. ایشان تأکید کردند که نیروهای انقلابی و دلسوز و علاقه‌مند به حرکت کشور به سمت اهداف والا، بیش از همه باید مراقب حفظ نظم و قوانین و آرامش کشور و جلوگیری از سوء استفاده دشمنان باشند.
در روزنامه «جمهوری اسلامی» می خوانیم: رهبر انقلاب اسلامی در بخش پایانی خطبه های نماز عید، به مسائل جهان اسلام بویژه اوضاع یمن بعنوان یکی از جراحت های بزرگ بر پیکر امت اسلامی، و همچنین مسایل بحرین و کشمیر اشاره کردند و افزودند که دنیای اسلام بویژه روشنفکران و علمای اسلامی باید همانگونه که جمهوری اسلامی مواضع خود را در قبال دشمنان و معارضین، صراحتاً اعلام می کند، موضع خود را در اعلام برائت از ستمگران و ظالمانی که در ماه رمضان مردم یمن را مورد تهاجم قرار دادند و در حمایت از این مردم مظلوم و دیگر مسایل جهان اسلام، به طور صریح اعلام کنند حتی اگر طواغیت از این موضع‌گیری ناراضی شوند.
روزنامه «همدلی» سخنان رهبر انقلاب در دیدار با مسوولان و سفرای خارجی را بازتاب داد و نوشت: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به استفاده دشمنان از بهانه‌های قومی، مذهبی و سرزمینی برای ایجاد اختلاف اشاره کردند و افزودند که حمایت یک سناتور آمریکایی از جامعه اهل سنت در مقابل جامعه شیعه، در حالی که آنها با اصل اسلام و کشورهای اسلامی دشمن هستند، چیزی جز توطئه و خباثت نیست و این موضوع جای مراقبت و نگرانی شدید دارد اما متاسفانه مسئولان دولتهای اسلامی از این دشمنی‌ها غفلت می‌کنند. رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به وجود درگیری‌های خونبار در مناطق مختلف دنیای اسلام همچون یمن، سوریه، عراق و شمال آفریقا، تاکید کردند: تفرقه و اختلاف به ضرر اسلام و امت اسلامی است و در مقابل، نزدیک شدن کشورهای اسلامی و پرهیز از بکاربردن نیروها علیه یکدیگر، منطبق بر حکمت الهی و به نفع همه کشورهای اسلامی است.

** اغراض هجمه به رییس جمهوری
روزنامه های امروز با برشمردن حمله های یک هفته گذشته به روحانی، اشعار خوانده شده در نماز عید فطر را ادامه روند تخریب و در راستای تضعیف رییس جمهوری تحلیل کردند.
روزنامه «ایران» از دستگیری هتاکان به رییس جمهوری خبر داد و نوشت: توهین‌کنندگان به رئیس جمهوری در روز قدس شناسایی شدند. معاون امنیتی و انتظامی استاندار تهران با اعلام این خبر تصریح کرد که «براساس اقدامات اولیه که از سوی معاونت امنیتی وزارت کشور، معاونت امنیتی استان تهران و نیروی انتظامی صورت گرفته است توهین‎کنندگان به رئیس‎جمهوری به صورت کلی شناسایی شدند و بررسی‎های اولیه در این راستا شروع شده است؛ در جهت رسیدگی به اتهامات این افراد در ابتدا اقدامات اولیه چون جمع‎آوری اطلاعات و مستندسازی‌‏های لازم صورت می گیرد تا نتایج نهایی اعلام شود.» محسن همدانی با بیان اینکه «تعداد افراد توهین‌کننده به رئیس‎جمهوری در مجموع بیش از ۲۰ نفر نبودند» تصریح کرد که بدون شک بعد از اتمام کار کمیته‎های حقیقت‎یابی و مستندسازی مربوط به این ماجرا و شناسایی کامل افراد، پرونده این افراد در صورت صلاحدید به دستگاه قضایی ارسال می‎شود. البته این امکان نیز وجود دارد که پس از بررسی و شناسایی افراد خاطی، ضرورتی برای ارجاع پرونده آنها به دستگاه قضایی نباشد که در این خصوص دستگاه‎های مسئول تصمیم‎گیری خواهند کرد.
«پادزهر تندروی» عنوان یادداشت روزنامه ایران است که در بخش هایی از آن می خوانیم: تخریب روحانی توسط مداح مراسم نماز عید فطر موجب حیرت افکار عمومی شد و واکنش انتقادی گسترده‌ای در فعالان سیاسی و مردم برانگیخته که بازتاب عینی آن در شبکه‌های اجتماعی ملموس است.البته سوگیری انتقادها، چندان متوجه شخص مداح و محتوای سخنان او نیست، زیرا طی چهارسال گذشته، تندروها هرچه در توان داشته‌اند برای تخریب رئیس جمهوری و کابینه‌اش در رسانه‌های خود و تریبون‌های اغلب غیررسمی به میدان آورده‌اند و حتی صدا و سیما هم برخلاف وظایف قانونی‌اش به «آنتن در اختیار» تندروها تبدیل شده است. در چنین وضعیتی روحانی و کابینه‌اش ثابت کرده‌اند از بردباری کافی درقبال تخریب‌های غیراخلاقی – حتی تندتر از آنچه مداح برزبان آورد- بهره‌مند هستند. علاوه براین، انتخابات۲۹ اردیبهشت و رأی حدود ۲۴ میلیونی مردم به روحانی نشان داد این ترور شخصیت‌ها در «اعتماد ملی» به نامزد «اعتدال» تأثیری ندارد و او به اتکای همین آرا به‌عنوان رئیس جمهوری، باردیگر سکاندار قوه مجریه شد.
روزنامه «شرق» از درخواست تشکیل کمیته حقیقت‌یاب از سوی مجلس خبر داد و نوشت: علاوه بر پیگیری از سوی مقامات قضائی، نمایندگان مجلس هم خواستار تشکیل کمیته حقیقت‌یاب در این مورد هستند. محمدعلی وکیلی، عضو هیئت‌رئیسه مجلس، در این مورد گفته بود که «درخواست تشکیل کمیته حقیقت‌یاب در قالب تدوین نامه از سوی فراکسیون امید خطاب به رئیس مجلس نهایی شده و در نخستین روز کاری مجلس که هفته آینده خواهد بود، تقدیم هیئت‌رئیسه خواهد شد».
در روزنامه «اعتماد» می خوانیم: ۴٠ روز زمان کافی بود تا معلوم شود رقبا و مخالفان حسن روحانی گوش‌شان کمتر پذیرای هیچ نصیحتی است؛ حتی نصیحت بزرگان خودشان. ٢٩ اردیبهشت ماه آیت‌الله موحدی کرمانی، خطیب نماز جمعه تهران گفت دیگر زمان مناظره و رقابت تمام شده و زمان رفاقت فرا رسیده و وظیفه رقبا اخوت، برادری، صمیمیت، صفا و همکاری است. یک ماه گذشته و حالا نه تنها از رفاقت و برادری رقبا و مخالفین روحانی خبری نیست که حملات به او با شدت و حدت بیشتری ادامه یافته است. بی‌سبب نیست که روحانی در مراسم افطاری با اصحاب رسانه دولت خودش را «مظلوم‌ترین» دولت توصیف کرده است. دولتی که در آغاز دومین دوره کاری خودش ناچار است بخشی از انرژی و توانش را صرف حل و فصل حاشیه‌سازی‌های رقبا و مخالفانش کند؛ امری که ظاهرا بخشی از هدف حاشیه‌سازان است.
این روزنامه همچنین در سرمقاله خود به قلم «عباس عبدی» تحلیلگر سیاسی آورد: شعر هجو خوانی با سبک مداحی در نماز عید سعید فطر در نقد دولت و رییس‌جمهور که به توهین تنه می‌زد در حالی که آقای روحانی در صف اول نماز نشسته بود، واکنش‌های گسترده‌ای را به همراه داشت. بالاخره به قول امام علی (ع) خدا بیامرزد کسی را که قدر و منزلت خویش را بشناسد و از حد خود تجاوز نکند. واقعا کسانی که این تریبون را به چنین فردی می‌دهند و او نیز با تجاوز از حد و اندازه خود این گونه مداحی می‌کند، آیا خدمتی به او و به جامعه و به سیاست کرده‌اند؟ به طور قطع پاسخ منفی است. متاسفانه فقدان شفافیت باعث می‌شود که ندانیم این برنامه‌ها چگونه طراحی و تصمیم‌گیری و اجرا می‌شود ولی همین فقدان شفافیت است که منجر به اتخاذ تصمیمات نادرست و زیان‌بار و عذرخواهی پس از آن می‌شود.
«حاشیه‌های سیاسی یک شعر توهین‌آمیز» عنوان گزارش روزنامه «ابتکار» از حاشیه های توهین به رییس جمهوری است که در بخش هایی از آن می خوانیم: هنوز حاشیه‌های شعارها و توهین‌های جمعی علیه رئیس‌جمهوری و برخی دیگر چهره‌های سیاسی به سردی نگراییده بود که شعرخوانی یک مداح در مراسم نماز روز عید سعید فطر، حاشیه‌های جدیدی را درست کرد. به نظر می‌رسد عامه مردم و مسئولان نظری مخالف شاعر و مداح این شعر دارند. تا جایی که حتی انتقادها باعث شد حجت‌الاسلام سیدرضا تقوی رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه درباره حواشی نماز عید فطر ابراز بی اطلاعی کند و با بیان این که «من از این موضوع بی‌اطلاعم و ستاد اقامه نماز جمعه تهران باید پاسخگو باشد» و رئیس ستاد اقامه نماز تهران نیز با ابراز بی‌اطلاعی از مضمون شعر پیش از خوانده شدن، مسئولیت آن را از دوش این ستاد ساقط کند.
روزنامه «قانون» نوشت: در میان این حمله ها اما موضوع توهین و شعار علیه رییس جمهور چشمگیرتر بود. دلیل آن را شاید بتوان انتخابات ۲۹ اردیبهشت دانست.انتخاباتی که در آن حسن روحانی به عنوان رییس جمهور ایران برای بار دوم با رای چشمگیر ۲۴ میلیونی به پیروزی رسید. به نظر می رسد در ادامه روند تخریب های زمان انتخابات، رای مردم به مذاق گروهی خوش نیامده و قصددارند این بار روند تخریب ها را به زمین توهین و اتهام زنی بکشانند.
روزنامه های «آفتاب یزد» «همدلی» و «آرمان» نیز در یادداشت ها و گزارش هایی به تحلیل موضوع توهین به رییس جمهوری پرداختند.

** موسسات مالی و ابهامات سپرده گذاری
عملکرد برخی از موسسات مالی و اعتباری حاشیه و اعتراض های فراوانی طی یک ماه گذشته در پی داشت، برای رفع این ابهامات رئیس کل و معاونان بانک مرکزی در نشستی سه ساعته با برخی نمایندگان مجلس مسائل مربوط به سپرده‌گذاران این موسسات اعتباری را مورد بررسی قرار دادند. روزنامه های امروز به تحلیل دلایل شکل گیری این موسسات و تبعات عملکرد آن ها بر اقتصاد پرداختند.
«سوءاستفاده از مجوز نیم‌بند بانک مرکزی» عنوان گزارش روزنامه شرق است که در بخش هایی از آن می خوانیم: بانک مرکزی برای آنکه آبی روی آتش التهاب سپرده‌گذاران بانک مهر اقتصاد و مؤسسه ثامن بریزد، چند روز پیش اقدام به ثبت‌نام بانک غیرمجاز مهر اقتصاد و مؤسسه اعتباری ثامن در سایت رسمی خود با عنوان «متقاضی دریافت مجوز» کرد. این روزنامه همچنین در گفتگو با «احمد حاتمی یزدی» کارشناس بانکی با اشاره به اقدام بانک مرکزی به نقل از وی نوشت: این اقدام، منجر به اعتمادی کاذب در مردم نسبت به مؤسسه یا بانکی می‌شود که نامش در بانک مرکزی در فهرست قرار گرفته است. حال اگر در آینده این مؤسسه یا بانک، نتوانست اعتماد بانک مرکزی را در موارد اشاره‌شده جلب کند و تأییدیه بگیرد، آن‌گاه باید به مردم چه گفت؟ این روشی که بانک مرکزی در پیش گرفته، اصولا راه‌حل نیست. هیچ ‌جای دنیا چنین نمی‌کنند؛ به‌ویژه در کشوری مثل ایران که مردم آگاهی کافی نسبت به مسائل مالی ندارند.
در گزارش روزنامه «دنیای اقتصاد» هم می خوانیم: در طول هفته جاری دو رویداد در فضای بانکی کشور رخ داده است. در رویداد اول رئیس کل بانک مرکزی دو دیدار جداگانه با نمایندگان مجلس شورای‌اسلامی و مدیران‌عامل بانک‌ها و موسسات اعتباری داشت. محوریت و بهانه هر دو جلسه، موسسات غیرمجاز و حواشی آنها بود. جلسه با نمایندگان مجلس به‌طور مشخص به موضوع تعاونی فرشتگان و بررسی آخرین وضعیت آن اختصاص داشت. ولی‌الله سیف برای چندمین‌بار تاکید کرد که مسوولیت اصلی رسیدگی به موسسات غیرمجاز، مرجع قضایی است و بانک مرکزی به نمایندگی از سپرده‌گذاران برای صیانت از حقوق آنها حضور دارد.
«همه حاشیه های بانک هراسی» هم عنوان گزارش روزنامه «ابتکار» است که در بخش هایی از آن آمده است: شایعه ورشکستگی برخی بانک‌ها که با انگیزه ترغیب مردم به خارج کردن سرمایه‌های خود از سیستم بانکی کشور مدتی است تبدیل به بحث داغ اقتصادی این روزها شده که در اصل با هدف ایجاد بحران در نظام بانکی طراحی شده است. این شایعات از آنجا شروع شد که عده ای با پخش فیلم‌های اعتراض آمیز مردم نسبت به موسسه غیرمجاز ثامن و پیوند زدن آن با زمان حال قصد تخریب نظام بانکی را داشتند؛ درحالی‌که دست‌کم از ۲ سال از زمان پرداخت معوقات موسسه ثامن به مردم می‌گذرد و درحال حاضر ۹۸ درصد سپرده‌ها را بانک پارسیان به دستور بانک مرکزی به مردم بازگردانده است. اما در این میان عده ای با برداشت‌های ناصحیح و یا داشتن اهداف سیاسی در شبکه‌های مجازی اقدام به فعالیت‌های گسترده ای کرده اند تا نشان دهند که اکثر بانک‌های دولتی و طراز اول خصوصی دارای مشکلات مالی بوده و در آستانه ورشکستگی قراردارند و از این طریق کارنامه اقتصادی دولت دوازدهم را زیر سوال ببرند.

**پژوهشم**۹۴۰۲**۹۲۷۹**تنظیم کننده: لیلا واحدی**انتشاردهنده: سیدمحمد موسی کاظمی
ایرنا پژوهش، کانالی برای انعکاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.