خبر خوب | نجات ۹‌هزار کودک خراسانی از تک سرپرستی/ مشاوره پیش از طلاق ۱۰هزار زوج را به‌خانواده بازگرداند

غلامحسین حقدادی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در مشهد، گفت: در سال ۹۳ ما در خراسان رضوی تصمیم گرفتیم تا مشاوره های قانونی طلاق را با مدلی ویژه و موثر برگزار کنیم.

معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی با بیان اینکه مشاوره های حین طلاق که قبلا اجرا می‌شد، اثربخشی لازم را نداشت و تنها در ۳درصد موارد به سازش می‌انجامید، خاطرنشان کرد: در گذشته وقتی زوجین برای طلاق مراجعه میکردند، بنا به تشخیص قاضی، به واحد مشاوره دادگاه معرفی می‌شدند به همین علت بازخوردهای چندان مثبتی نداشت چراکه تصمیم زوجین در آن مرحله جدی شده و کار از کار گذشته بود.

حقدادی افزود: برای اینکه بتوانیم از ظرفیت قانونی و وظایف سازمان بهزیستی بهره ببریم، به کمک دادستانی خراسان رضوی طرحی را در سال ۹۳ برنامه ریزی کردیم که این طرح بالاخره تصویب و از خرداد سال ۹۵ اجرا شد.

وی افزود: در این طرح مقرر شد هر کسی که می‌خواهد طلاق بگیرد، باید ابتدا در مراکز بهزیستی خدمات مشاوره دریافت کند، در گذشته این قانون اجباری نبود اما در حال حاضر اجباری شده است و مقرر شد قضات بعد از افراد اینکه گواهی آوردند مبنی بر اینکه در بهزیستی دوره های کامل مشاوره را طی کرده اند، میتوانند وارد عمل شوند و حتی در مراکز پیشخوان های قضایی نیز اگر کسی خواست برای طلاق ثبت نام کند، در صورت داشتن نامه بهزیستی پذیرش می‌شود.

معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی با بیان اینکه این طرح حاصل همکاری مشترک دادگستری و بهزیستی است، ادامه داد: این مراکز مشاوره شامل تیمی متشکل از مددکار، روانشناس حقوق دان و مشاور مذهبی هستند که تصمیم زوجین برای طلاق را از زوایای متعدد بررسی میکنند.

حقدادی با اشاره به اینکه در حال حاضر در تمام شهرهای خراسان رضوی طرح مشاوره طلاق اجرا می شود، یادآور شد: ۹۸ درصد جمعیت خراسان رضوی تحت پوشش این طرح هستند، ۸۹ مرکز در سطح این استان این طرح را انجام می‌دهند و ۳۲ مرکز از این تعداد، در مشهد فعال است.

وی ادامه داد: در این مراکز ابتدا ارزیابی اولیه انجام می شود و اگر مشخص شود مشاوره به هیچ‌ نحو موثر نیست، مثلا یکی از زوجین عقب ماندگی ذهنی دارند و یا تنها وکلا حضور دارند یا خطر جدی تهدیدشان می کند، در ارزیابی اولیه به دادگاه ارجاع می دهند و می گویند هرچه نظر دادگاه باشد.

معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی از راه اندازی سامانه «تصمیم» برای اجرای این طرح خبر داد و گفت: در این سامانه پس از ثبت نام، کلیه کارها اتوماسیون انجام می شود و زمان جلسات مشاوره از طریق پیامک اعلام می شود.

حقدادی با بیان اینکه بعد از طی کردن پنج جلسه مشاوره در ۴۵ روز نتیجه مشخص می شود، افزود: علت پنج جلسه این است که کمتر از این تعداد، ارزیابی مشکل است.

وی با اشاره به اینکه از خرداد سال ۹۵ تا کنون، سازش‌ها بین ۱۵ تا ۲۰ درصد در حال نوسان بود، اظهار کرد: حدود ۱۸ درصد کسانی که مشاوره‌شان تمام می شود سازش می کنند و طی صورت جلسه ای اعلام می کنند که از طلاق منصرف شده اند، میزان سازش برای کسانی است که مراحل را کامل طی کرده اند و تعداد زیادی از زوجین قبل از تکمیل فرآیند مشاوره، از طلاق منصرف می‌شوند که در آمارهای سازش لحاظ نشده است.

معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی بیان کرد: از سال ۹۵ تاکنون ۷۵ هزار زوج برای مشاور مراجعه کرده اند که از این تعداد، ۱۰ هزار زوج سازش کرده اند و از ایجاد ۹ هزار فرزند طلاق جلوگیری شده است.

حقدادی افزود: ما به استان های دیگر نیز رفتیم و طرح خود را معرفی کردیم و تا کنون ۲۱ استان، این طرح را اجرا می کنند.

وی نهادینه شدن فرآیند گفت و گو محوری در خانواده ها را از دیگر فواید این طرح دانست و گفت: رشد این فرهنگ باعث می شود تا افراد با اولین دعوا تصمیم به طلاق نگیرند و سعی کنند با گفتگو و مشاوره مشکل را حل کنند، در واقع فرهنگ مشاوره حین و قبل ازدواج رشد داشته به طوری که شاخص حضور مردم نسبت به ۵ سال پیش در مراکز مشاوره سه برابر شده است.

حقدادی با بیان اینکه درصد بازگشت زوجینی که با طرح مشاوره از طلاق منصرف شده اند، سه درصد است، خاطرنشان کرد: این میزان از شرایط نرمال جامعه بیشتر نیست، چرا که در سال حدود ۵۰ هزار ازدواج و ۱۸ هزار طلاق ثبت می شود، یعنی یک سوم یعنی بیش از ۳۰ درصد زوجین در سال طلاق می گیرند، به طوری که ریسک طلاق در سال اول زندگی ۱۱درصد، سال دوم ۱۰درصد و در سال سوم ۱۰ درصد است.

معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی گفت: حتی در مورد زوجهایی که هیچ سابقه اختلاف و کشمکش هم ندارند، سه درصد احتمال طلاق وجود دارد، بنابراین وقتی میگوییم سه درصد از افرادی که از طریق مراکز مشاوره ما، یک بار از تصمیم طلاق منصرف شده اند، سه درصد احتمال طلاق دارند، عدد بالایی نیست و قابل قبول است.

حقدادی با بیان اینکه قبل از اجرای این طرح در خراسان رضوی سالانه ۱۸ هزار و ۵۰۰ طلاق داشته ایم، تصریح کرد: از وقتی که این طرح شروع شده است توانستیم طلاق را در استان کنترل کنیم، به طوری که در سال ۹۵ و ۹۶ میزان طلاق را به ۱۶ هزار و ۳۰۰ تنزل دادیم.

وی ابراز کرد: در سال ۹۳ استان ما رتبه اول طلاق را در کشور داشت که مشهد نیز به عنوان مرکز استان بیشترین آمار را به خود اختصاص داد اما در شرایط حاضر مشهد رتبه سوم بعد از شهرستان های تربت حیدریه و نیشابور را دارا است.

معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی با بیان اینکه این طرح باعث کاهش طلاق در ۲۰ استان دیگر شده است، از ثابت ماندن تعداد طلاقهای کل کشور (۱۷۴ هزار طلاق در هر سال) در سال ۹۶ و ۹۷ خبر داد و متذکر شد: این در حالی است که در گذشته به طور میانگین تعداد طلاق‌های کشور هر سال بین ۸ تا ۱۰ هزار رشد داشت.

معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی از دیگر برکات این طرح را علمی شدن مشاورها و آماده شدن مراکز برای مشاوره های طلاق عنوان کرد و گفت: حتی یارانه هایی که برای مشاورهای خانواده داده می شد به این سمت جهت پیدا کرد و مراکز مشاوره هزینه های مشاوره طلاق را کاهش دادند.

حقدادی ادامه داد: نرخ مشاوره ها ۴۰ هزار تومان است در واقع زوج ها حدود ۲۰۰ هزار تومان برای هزینه های مشاوره پرداخت می‌کنند و مابقی خدمات مانند ارزیابی اولیه و ثبت نام در سراسر استان و کشور رایگان است.

وی افزود: طرح طلاق بهترین نمونه برای جلوگیری از ورود پرونده ها به دستگاه قضا است و میزان کاهش پرونده ها به خاطر این طرح در خراسان رضوی قابل ملاحظه است زیرا بخش زیادی از پرونده های دادگستری مربوط به حوزه خانواده است.

معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی با بیان اینکه بعضی دعاوی حقوقی مانند نفقه و تمکین منتهی به طلاق می شود، از ورود سازمان بهزیستی به این دعاوی هم خبر داد و گفت: در سال ۹۷ تصمیم گرفتیم که روی دعاوی منجر به طلاق هم کار کنیم و تا امروز ۲۰ هزار پرونده نفقه و تمکین را درخراسان رضوی بررسی کردیم که به طور میانگین در ۳۸ درصد موارد به سازش ختم شده است.