امکان فساد در سازمان‌های بروکراتیک محض غیرممکن است

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از ایسنا- حجت‌الاسلام غلامرضا صدیق اورعی در نشست تبیین جامعه ‌شناختی فساد اداری در ایران که در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: این موضوع در جامعه مسئله‌ای مهم تلقی می‌شود و نسبتا فراوان شده است. باید گفت که عده‌ای از افراد به فساد اداری مبتلا هستند و در رسانه‌ها و اندیشه‌ورزی عمومی تحلیل‌هایی در مورد آن ارائه می‌شود.

وی افزود: تعریف‌هایی که برای فساد اداری وجود دارد این است که اگر یک سیستم سازمانی مانند حکومت، اجزای حکومت و یا سازمان‌های اقتصادی بروکراتیک باشد و فردی از اختیارات و امکانات سازمانی که می‌تواند مربوط به امور مالی، سرمایه‌گذاری، ساختمان، استخدام، اخراج و …. باشد، در جهت منافع شخصی خود استفاده کند، در حقیقت فساد اداری رخ داده است. این تعریف ماحصل ده‌ها تعریفی است که در گذشته و یا حتی در قوانین و کتاب‌ها در خصوص فساد اداری نوشته شده است.

عضو هیات علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: در دیدگاه عمومی جامعه شناختی، ما برای پدیده‌ها سهمی از ساختار، فاعلین و کنشگران را قائل هستیم که افراد چنین فعالیت‌هایی را در ساختاری که می‌توانستند این فعالیت‌ها را داشته باشند، انجام دادند. عوامل ساختاری در وضع فعلی ایران بیشتر بدنه بروکراسی وزارتخانه‌ها، فعالیت‌های دولتی و … است.

وی با اشاره به اینکه «در ذهنیت جامعه‌شناختی چنین برداشتی از بروکراسی وجود دارد»، بیان کرد: در بروکراسی همه غیر شخصی و به دستور مافوق عمل می‌کنند. دستور مافوق الزاما کتبی است. بدین منظور که یک نهادینه شدن ساختاری به صورت یک نوشته است. طبق بروکراسی باید فرد را به عنوان شایستگی‌هایی که دارد انتخاب کرد. باید به این نکته دقت کنیم که اگر یک سازمان، بروکراتیک محض باشد امکان گسترده شدن، تکرار و استمرار فساد در آن غیر ممکن است. اصلا طبق تعریف اگر چنین موضوعی رخ داد باید در خالص بودن آن بروکراسی شک کرد. باید گفت که ضعف بروکراتیک بستری برای اعمال نظرها و عمل‌های خلاف قاعده است.

انتهای پیام