نگاه نافذ اسلام به ازدواج/ کم‌کاری سیستم آموزشی کشور در پرورش ارتباطات اجتماعی افراد

حجت‌الاسلام میلاد صالحی روانشناس و مدیر موسسه فروغ اندیشه همدان در گفت‌وگو با ایکنا از همدان، اظهار کرد: ازدواج یکی از رویدادهای مهم زندگی انسان است که از نظر اجتماعی به عنوان پیوندی باثبات و هدفمند میان زن و مرد شناخته می‌شود.

وی افزود: هر چند که ازدواج به عنوان ابزاری تابع خانواده عنوان می‌شود اما تمایلات و مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و …نیز در ایجاد انگیزه در زوجین جهت تشکیل زندگی مشترک تأثیرگذار است.

صالحی بابیان اینکه ازدواج علاوه بر پاسخگویی به نیاز‌های عاطفی و جنسی افراد به رفع نیاز‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی آنها نیز کمک می‌کند، اضافه کرد: ازدواج ابزاری محکم در رفع هیجانات و امیال درونی انسان در جوامع سنتی و مدرن و اهرمی محکم در برابر فحشا و میل به گناه است.

این روانشناس خانواده با اشاره به اینکه بسیاری از نابسامانی‌های جوانان به دلیل تجرد آنان و ترک ازدواج است، بیان کرد: ازدواج در تأمین نیاز‌های عاطفی افراد، امنیت شخصیتی، مالی و همچنین حفظ احترام و جایگاه اجتماعی آنان مؤثر است.

وی با اشاره به اینکه بسیاری از بیماری‌های روحی و روانی همچون افسردگی و خودکشی در میان افراد مجرد شیوع بیشتری دارد، بیان کرد: ازدواج در تأمین سلامت جسمی و روحی دختران و پسران و همچنین افزایش روابط اجتماعی آنان نقش مهمی دارد.

صالحی بابیان اینکه ازدواج می‌تواند در افزایش مسئولیت‌پذیری افراد و افزایش روابط اجتماعی آنان تأثیرگذار باشد، ادامه داد: طی بررسی‌های صورت گرفته، افراد متأهل نسبت به دختران و پسران مجرد دارای روابط اجتماعی بالاتری بوده و علاوه بر تأمین نیاز‌های فردی آنان در ایجاد آرامش اجتماعی نیز مؤثر است.

عوامل تأثیرگذار در ازدواج

مدیر موسسه فروغ اندیشه ابراز کرد: بر اساس آموزه‌های فرهنگی و دینی ما، ازدواج می‌تواند در ایجاد و افزایش تعاون و همکاری میان دو نفر و سامان‌دهی به وضعیت موجود خود نقش مهمی داشته باشد.

وی بابیان اینکه زیست‌بوم افراد، خانواده، فرهنگ و رسانه‌ها از عوامل تأثیرگذار در تعیین سن ازدواج در یک جامعه است، ابراز کرد: ازدواج سالم، ازدواجی است که در سنین جوانی صورت می‌پذیرد چراکه آسیب‌پذیری زوجین در زندگی به دلیل کنترل والدین در این سن کاهش می‌یابد که ممکن است این ابزار دیگر در سنین بالاتر کارایی نداشته باشد.

صالحی ادامه داد: انعطاف‌پذیری، روحیه بالای گذشت، سطح پایین توقعات، فعالیت بالای جسم، تکریم جایگاه زوجین و برخورداری از نشاط روحی از ویژگی‌هایی است که در سنین جوانی بیشتر خود را در به نمایش می‌گذارد که این مهم می‌تواند تاب‌آوری افراد را در برابر مسائل و مشکلات زندگی بالا برد.

شاخصه ازدواج سالم

وی با اشاره به اینکه هدفمند بودن زندگی از دیگر شاخصه‌های یک ازدواج سالم است، گفت: توجه به اهداف کوتاه، میان و بلندمدت زندگی مشترک از مواردی است که باید توسط دختران و پسران در جلسات خواستگاری مطرح شود.

صالحی بابیان اینکه بر اساس آیات و روایات، ازدواج در مهار نفس انسان، ایجاد آرامش، احساس مسئولیت و افزایش رزق و روزی نقش مهمی دارد، افزود: بر اساس فرهنگی دینی، اسلامی و ایرانی ما، اولین شاخصه در ساخت یک زندگی سالم، «تدین و دین‌دار بودن زوجین» است که این مهم باید از مراحل آشنایی و سپس فرآیند ازدواج مدنظر طرفین باشد.

این جامعه‌شناس ادامه داد: رعایت حقوق متقابل زن و مرد از دیگر شاخصه‌های مهمی است که می‌تواند در ایجاد یک زندگی سالم و پایدار نقش مؤثری داشته باشد که این خود باعث خواهد شد تا طرفین در انجام تکالیف و وظایف خود کوتاهی نکنند.

وی با اشاره به اینکه ازدواج آسان از تأکیدات دین مبین اسلام است، بیان کرد: ازدواج باید از همان مراحل ابتدایی آشنایی تا پس از شروع زندگی مشترک آسان گرفته شود این در حالی است که برخی برداشت اشتباهی از این مهم دارند به‌گونه‌ای که معتقدند هر چه آسان به دست آید آسان نیز از دست خواهد رفت.

ازدواج آسان یعنی چه؟

صالحی با اشاره به اینکه دین نگاه نافذی به ازدواج دارد، اضافه کرد: این افراد با سنگ‌اندازی‌هایی در مسیر ازدواج، سعی در تحقق سخنان بی‌پایه و اشتباه خود دارند حال‌آنکه از نگاه دقیق و نافذ دین که شرط ازدواج دو جنس مخالف را «کفویت» عنوان می‌کند بی‌خبرند.

این روانشناس خانواده اظهار کرد: نگاه و ایجاد شرایط آسان برای ازدواج، به معنای سنگ‌اندازی و نگاه سطحی به این رویداد مهم انسان نیست بلکه کمک به شکل‌گیری یک پیوند و تسهیل در ازدواج دو جوان است.

این جامعه‌شناس اشاره‌ای به موانع ازدواج داشت و ادامه داد: موانع پیشروی امر ازدواج را می‌توان در دو بخش «موانع فرهنگی و اجتماعی و موانع اقتصادی» عنوان کرد، در این راستا «ایدئال نگری و کمال‌گرایی» به شرایط طرف مقابل از سوی زوجین جهت انتخاب او، یکی از موانع فرهنگی و اجتماعی ازدواج است.

وی ابراز کرد: هیچ انسانی کامل نبوده و بی‌شک نگاه ایدئال گرانِ به انسان جهت انتخاب او به عنوان همسر، امری اشتباه بوده و خود مانعی بزرگ در افزایش آمار ازدواج در جامعه به شمار می‌رود.

صالحی ادامه داد: «عدم انتخاب همسر از سوی دختران» به دلیل فرهنگ حاکم بر کشور از دیگر موانع پیشرو در امر ازدواج کرد، اگر بتوان با رعایت قوانین شرع و اسلام و با نظارت خانواده‌ها، ابراز علاقه و تمایل به ازدواج از سوی دختران نیز در جامعه مطرح شود می‌توان در افزایش آمار ازدواج نقش مؤثری را ایفا کرد.

این کارشناس مذهبی ادامه داد: «برخی سنن و آداب‌ورسوم غلط و تجملات در برخی مناطق کشور»، همچون ازدواج ترتیبی فرزندان، ازدواج‌های قومی و قبیله‌ای، محرومیت افراد مطلقه از ازدواج مجدد و … از دیگر موانعی فرهنگی و اجتماعی ازدواج است.

صالحی خاطرنشان کرد: «برخورداری زوجین به‌طور ویژه پسران از تسهیلات و امکانات ویژه زندگی همچون، مسکن، ماشین و … در همان مراحل ابتدای ازدواج» و «تصویر کودک انگارانه والدین نسبت به فرزندان خود» از دیگر موانع ترویج ازدواج در جامعه است.

وی بابیان اینکه «ضعف مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی» از موانع مهم ازدواج در کشور است، اظهار کرد: ازآنجاکه جوانان ما مهارت‌های لازم را در طول زندگی از منابع مختلف همچون خانواده، آموزش‌وپرورش، دانشگاه‌ها و سایر دستگاه‌های متولی کسب نکرده‌اند، هنگام ازدواج در ارتباط‌گیری‌های اجتماعی خود دچار مشکل شده و همین امر منجر به افزایش آمار طلاق در جامعه می‌شوند.

این جامعه‌شناس اشاره‌ای به موانع اقتصادی ازدواج داشت و بیان کرد: «تهیه جهیزیه کامل از سوی خانواده دختر، برگزاری جشن‌های پرخرج در بهترین تالار‌های شهر، تهیه و تأمین مسکن و بحران اشتغال» از دیگر موانع ازدواج است.

صالحی بابیان اینکه ایمان و به‌تبع آن، محبت و دوستی از عوامل مهم در ایجاد زندگی پایدار است، ادامه داد: هراندازه که ایمان فرد افزایش یابد به همان اندازه مهر و محبت او به همسرش نیز افزوده می‌شود، امام صادق(ع) در این باب می‌فرمایند «هرکس که ما را دوست بدارد نسبت به همسرش بیشتر عشق می‌ورزد».

اهداف کاذب ازدواج

وی اشاره‌ای به برخی اهداف کاذب ازدواج داشت و گفت: گرایش به ارضاء زودگذر نیاز‌های جنسی، نگاه ابزاری به ازدواج جهت پیشرفت مادی و کسب مقام و پست‌های عالی و نگاه اجباری به ازدواج با افزایش سن طرفین از برخی اهداف کاذب در ازدواج است.

این روانشناس خانواده بابیان اینکه بسیاری از زوجین پس از گذشت چند سال از زندگی، دچار سردی رابطه شده و به فکر طلاق و متارکه از هم می‌افتند بیان کرد: برای رفع این معضل باید زوجین انتظارات و توقعات خود را از یکدیگر معقول کرده و کاهش دهند.

وی ادامه داد: کنار گذاشتن عوامل مخرب همچون تخریب شخصیت یکدیگر به بهانه‌های مختلف، بیان نقاط قوت همسر و مرور خاطرات خوب زوجین با یکدیگر طی سال‌های از عواملی است که می‌تواند در از بین بردن سردی‌های طرفین مؤثر واقع شود.

نقش آموزش در ازدواج موفق

صالحی بابیان اینکه به‌دوراز قواعد و آداب‌ورسوم امواج در نقاط مختلف کشور، گرایش به زندگی و رفع تمایلات جنسی و عاطفی، نیاز هر انسانی است، گفت: اگر آموزش‌وپرورش بتواند در راستای افزایش آموزش مهارت‌های زندگی و اجتماعی، دوره‌هایی را در قالب ۲ واحد درسی و یا کلاس‌های تقویتی ویژه دانش آموزان برگزار کند می‌تواند در کاهش آمار طلاق در جامعه مؤثر باشد.

این جامعه‌شناس بابیان اینکه باید استراتژی آموزش کشور به سمت بهبود افزایش ارتباطات اجتماعی در میان جوانان سوق یابد بیان کرد: آمار و تحقیقات صورت گرفته حاکی از آن است که آمار طلاق در میان افراد تحصیل‌کرده و بی‌سواد تقریباً یکسان است.

وی ادامه داد: حال‌آنکه سیستم آموزشی کشور موظف به بهبود ارتباطات اجتماعی افراد است اما این نظام گویا در کشور تنها به افزایش محفوظات فرزندان ما مشغول و غافل از آموزش مهارت‌های زندگی و ارتباطات اجتماعی است این مهم نشان از آن دارد که متأسفانه سواد در کشور، تأثیری در پیشگیری از طلاق نداشته است.

صالحی با اشاره به اینکه سال ۹۵، اوج طلاق در سطح کشور بوده است، اظهار کرد: از سال ۹۶ نرخ طلاق رو به افول گذاشت به‌گونه‌ای که در سال ۹۷ استان همدان با ۶.۲ درصد به کمترین نرخ طلاق خود نسبت به زمان مشابه خود در سال ۹۶ رسید.
انتهای پیام