فساد اداری، مانع اجرای مصوبه جدید دولت

مصوبات جدید دولت درباره حذف یا کم شدن استفاده‌های غیر ضروری از منابع مالی چندان خبرساز نشد اما اجرایی شدن این مصوبات تا چه حد ممکن است؟

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از اعتدال، روزنامه شهروند نوشت: در روزهای گذشته هیأت وزیران از مصوبه‌ای خبر داد که بر اساس آن هزینه کردن منابع مالی دولت و بیت المال در امور غیر ضروری ممنوع شده است. بر پایه این مصوبه، دولت در ۶ مورد مصرفی مهم تصمیم گرفته تا استفاده های غیرضروری از منابع مالی را حذف و یا دستکم به حداقل برساند. این موارد شامل ممنوعیت نوسازی تجهیزات و لوازم اداری و اجاره و خرید ساختمان جدید اداری، رفاهی، فرهنگی و ورزشی است. دولت به زیرمجموعه‌ها و دستگاه های دولتی ابلاغ کرده تا  از این به بعد هیچ‌گونه هزینه‌ای در چاپ نشریات غیر مرتبط با وظایف دستگاه‌های اجرایی صورت نگیرد. در عین حال هزینه‌های مربوط به سفرهای خارجی و ماموریت‌های داخلی نیز متوقف شد. یکی از مهمترین و حاشیه‌سازترین موارد ذکر شده هم ممنوع شدن هزینه های برگزاری هرگونه همایش، گردهمایی و نظایر آن تا اطلاع ثانوی است.

این که چرا این مصوبات دولت چندان خبرساز نشده مشخص نیست. چیزی که قطعی به نظر می‌رسد، دشوار بودن اجرای اینگونه مصوبات است. چنان دشوار که اگر بخواهیم واقع‌بینانه نگاه کنیم مطلقا نباید به خروجی آن دلخوش بود. یکی از مشکلات دولت‌ها در حل بحران‌ها و به دست آوردن اعتماد جامعه، مبارزه با فساد اداری است. فسادی که به ناکارآمدی دامن زده و حتی مدیران مصمم و فسادستیز را در اجرای برنامه‌هایشان ناکار می‌کند. این چوب لای چرخ به خصوص وقتی بیشتر خودش را نشان می‌دهد که پای بودجه و هزینه‌کرد در میان باشد. بخش‌های فاسد از هر ترفندی برای سوءاستفاده از منابع مالی استفاده می‌کند و همه فراست و انرژی و ارتباطاتش را برای دور زدن ممنوعیت‌ها و دسترسی به بودجه به کار خواهد انداخت.

شاید نمونه آشنا و عیان در این مورد هزینه‌های برگزاری همایش و گردهمایی و نظایر آن است. هزینه‌هایی که در همه این سال‌ها با انتقادات فراوانی مواجه بوده اما نه تنها از حجم این مراسم‌ها کم نشده بلکه مدام‌ هم متنوع‌تر و فربه‌تر شده‌اند. همایش‌هایی که گاهی نام و تعریف‌شان هم مایه تفریح و خنده است. خروجی‌شان هم در بسیاری از موارد در حد صفر است. همایش‌هایی با مهمانانی بین‌المللی. کنگره‌هایی که سخنرانی‌های خسته‌کننده مدام در آنها تکرار می‌شوند و بعید است کسی نکته مفیدی از اغلب‌شان در ذهن داشته باشد. اما تردیدی نداریم که متوقف کردن و حتی کند کردن برگزاری این همایش‌ها و کنگره‌ها کار حضرت فیل است. چرا؟ چون مدیران و دولتی‌ها دلبستگی زیادی به مباحث پژوهشی و هم‌اندیشی دارند؟ نه! چون این مراسم به انحای مختلف زمینه استفاده از بودجه عمومی را فراهم می‌کند. از هزینه اسکان مهمانان و شام و ناهار و میوه و چای‌شان بگیر تا مراسم سالن و ایاب و ذهاب و هنرمند مهمان و بروشور و بنر و… اینها همه خرج دارد و در هر خرجی احتمال درصدی دلالی مستتر است و بر هر فاکتوری سود برگزارکنندگان و زحمتکشان واجب.

این تنها یک نمونه از هزینه‌های رایج و همیشگی دستگاه‌هاست. اما اگر دولت توانست با به کار بردن همه اهرم‌های فشار کمی، حتی کمی از حجم مراسم و همایش‌هایش کم کند، ثابت خواهد کرد که در سفت‌تر بستن کمربندها جدی است و در روزهایی که مشکلات اقتصادی بر گرده مردم سنگینی می‌کند، حاضر است کمی هم از ریخت و پاش ابواب جمعی خود بکاهد. اما برگ‌های تقویم ورق خواهند خورد و ما مرده شما زنده خواهید دید که کنگره‌ها و مجالس و سفرهای داخلی و خارجی با قدرت برقرار خواهند بود و تیغ دولت قادر به بریدن بند ناف بودجه از این مخارج نخواهد بود. شاید این همان امتحان بزرگی است که نشان خواهد داد کارگزاران دولت در همراهی چقدر جدی‌اند و ناظران و پیگیران، تا کجا حاضرند برنامه‌های دولتمردان را به پیش ببرند.