تحلیل پژوهش مجلس از حجاب سوگیرانه است

مرضیه افضلی پژوهشگر حوزه زنان و خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری فارس، در خصوص پژوهش انجامگرفته از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس درباره حجاب ، که نتیجه‌گیری کرده است، نوعی حس و بیرغبتی درخصوص حجاب شرعی در میان بخشی از افراد جامعه ایجاد شده است که موجب می‌شود آنها بین دو گزینه حجاب عرفی و شرعی، حجاب عرفی را انتخاب کند، اظهار داشت: این پژوهش علمی و دقیق نیست.

وی با بیان اینکه چنین شکل پژوهشی معمولا به عنوان تحلیل و فراتحلیلی ثانویه شناخته می‌شود، اظهار داشت: مرکز پژوهش‌های مجلس در این پژوهش هیچ کدام از این شکل‌ها  را رعایت نکرده و آنها هر پژوهش دم دستی را جمع‌آوری کرده و تحلیل خود را داشته‌اند.

افضلی ابراز داشت: این پژوهش  در واقع یک مطلب جمع‌آوری است و به طور مشخص بیان نشده که تنها بر روی داده‌های در فضای جمهوری اسلامی کار شده و یا به یک بازه زمانی و مکانی گسترده‌تر نظاره دارد.

وی ادامه داد: با مطالعه دقیق این پژوهش می‌توان به این نتیجه رسید که از بازه زمانی بررسی‌ها از سال ۵۳ تا ۹۷ را پوشش می‌دهد.

این پژوهشگر حوزه زنان و خانواده با اشاره به اینکه ارجاعات پژوهش حاضر مبانی فراتحلیل را هم رعایت نمی‌کند،گفت: در واقع چند نوع پژوهش کمی و کیفی در کنار هم قرار گرفته و تنها یک پژوهشگر متوجه این تناقص‌ها می‌شود.

افضلی افزود: در هر پژوهشی مفاهیم و متغیرها باید به خوبی تعریف شوند اما در این پژوهش ما هیچ تعریفی از حجاب، باحجاب، بدحجاب، فرق حجاب شرعی و حجاب عرفی نمی‌بینیم.

وی با تاکید بر اینکه این مسئله اشکالات زیادی در پژوهش به وجود می‌آورد، اظهار داشت: دسته‌بندی باحجاب و بدحجاب در این پژوهش باعث شده ۷۰ درصد جمعیت ایران به عنوان بدحجاب معرفی شوند،

به گفته این کارشناس تعریف باحجاب موجود در پژوهش فوق، یک تعریف  بسیار تنگ‌نظرانه‌است و به صورت صفر و صدی عنوان شده و حتی به فتوای مراجع هم که در برخی شرایط عرف را پذیرفته‌اند، توجهی نشده است.

افضلی با انتقاد از اینکه این پژوهشگران کمال حجاب را با عنوان حجاب شرعی در نظر گرفته‌اند، ابراز داشت: آنوقت از تحلیل حجاب می‌گویند بدحجاب‌ها خودشان را از نظر ذهنی با حجاب می‌دانند.

وی خاطرنشان کرد: مفاهیم باحجاب، بدحجاب و بی‌حجاب تعاریف متفاوتی دارند که به صورت عرفی بدحجاب به کسی گفته می‌شود که با تغافل به این مسئله دینی نگاه می‌کند و بی‌حجاب نوعی عناد دارد اما در پژوهش حاضر بدحجاب و بی‌حجاب در یک دسته‌بندی قرار گرفته‌اند و نتیجه‌گیری شده که آنها خواهان حجاب نیستند.

این پژوهشگر حوزه زنان و خانواده با بیان اینکه پیش فرض‌های موجود باعث شده جامعه در حوزه حجاب به دو پاره به شدت معتقد و بی‌اعتقاد تقسیم شود، اظهار داشت: با این وجود در تحلیل‌های آن می‌بینیم پژوهشگران خودشان اذعان دارند این فاصله عمل تا نظر نیاز به تحلیل بیشتر دارد.

افضلی در خصوص مشکلات روشی این پژوهش نیز گفت: جدول‌بندی‌های پژوهش با تحلیل‌ها هم خوانی ندارد و در جایی عنوان شده است ۵۰ درصد مخالف دخالت دولت در زمینه حجاب هستند در حالی که در جدول عددی چنین آماری ارائه نشده است.

وی افزود:‌در واقع تحلیل‌های ارائه شده سوگیرانه است. به همین دلیل گفته شده تنها ۷۰ درصد زنان موافق ضرورت حجاب هستند در حالی که یک پژوهشگر حرفه‌ای می‌داند ۷۰ درصد در یک جامعه آماری عدد بزرگی است.

این پژوهشگر حوزه زنان و خانواده با اشاره به اینکه داده‌های ارائه شده در این پژوهش در سطوح مختلفی جمع‌آوری شده، گفت: پیمایش می  در کنار پژوهش جامعه آماری تهران و ایلام قرار گرفته است، یا بخش تاثیر رسانه‌ها در حجاب که از پژوهش در هند استفاده شده است.

به گفته وی این پراکندگی در جمع‌آوری اطلاعات نشان می‌دهد پژوهشگر بر اساس یک طرح کلی تنها به جمع‌آوری داده اقدام کرده است.

افضلی ابراز داشت: نتیجه‌گیری‌های بیان شده گاهی مبتنی بر تحلیل آمار تهران بوده و آن را به کل کشور نسبت دادند.هر چند عنوان پژوهش مربوط به عوامل مؤثر بر اجراییشدن سیاست‌های حجاب و راهکارهای پیشرو آن در کشور بوده است.

وی افزود: پژوهش حاضر با عنوان مطرح شده همخوانی ندارد.