نظارت اجتماعی دینی در دنیای مدرن: مطالعه مقایسه ای نگرش نسل جوان و بزرگسال به امر به معروف و نهی از منکر

چکیده مقاله:
نقش نظارت های رسمی و نهادهای انتظامی در برقراری نظم و امنیت در جامعه قابل انکار نیست اما بدون توجه به نظارت های غیر رسمی و غیر نهادی این امر محقق نمی شود. امر به معروف و نهی از منکر در اسلام نوعی مکانیسم غیررسمی نظارت جتماعی است که هدف آن را می توان تحقق نظم و امنیت بوسیله تک تک افراد و متناسب با فرهنگ دینی در جامعه دانست که امروزه با ورود مدرنیته به جامعه ایران این نظارت با چالش هایی مواجه شده¬است. این پیمایش با هدف سنجش نگرش نسل جوان و بزرگسال شهر شیراز نسبت به امربه معروف و نهی از منکر و مطالعه عوامل مرتبط با نگرش آنان انجام  شده است. نمونه ی این مطالعه ۶۰۰نفر از جوانان(۲۹-۱۸سال) و بزرگسالان(بالای ۴۰سال) شهر شیراز می¬باشند که با روش نمونه¬گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده اند و داده¬ها با ابزار پرسشنامه جمع¬آوری شده¬است. بر اساس نتایج ۵/۱۵درصد از پاسخگویان دارای نگرش منفی و ۶۹درصد دارای نگرش میانه و ۵/۱۵درصد دارای نگرش مثبت نسبت به امر به معروف و نهی از منکر هستند و نگرش جوانان منفی¬تر از نگرش بزرگسالان می¬باشد. متغیرهای تحصیلات پاسخگو، تحصیلات پدر، تحصیلات مادر، تحصیلات همسر، رسانه، و فردگرایی دارای رابطه ی معکوس و متغیر سرمایه ی اجتماعی دارای رابطه ی مثبت با متغیر وابسته می¬باشند. نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان می دهد، متغیرهای مستقل در مجموع توانسته اند ۱۹درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند. نتایج این مطالعه پیشنهاد می دهد که با قوی تر کردن پیوند افراد با جامعه و افزایش احساس تعلق می توان نگرش و رفتارهای آنها را برای نظارت های اجتماعی غیر رسمی مساعد تر کرد.

کلیدواژگان: نگرش، امر به معروف و نهی از منکر، امنیت، نسل ، سرمایه¬اجتماعی، فرد گرایی

نویسندگان:

محمد تقی عباسی شوازی ,مجید موحد ,زهرا قطرانی

فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی – دوره چهارم، شماره ۴۸, زمستان ۱۳۹۵.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.