محاسبه‌ای دقیق قبل از آغاز ماه خدا/ اعمال شب و روز اول ماه رجب

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ، محمدتقی فیاض‌، مدرس حوزه و دانشگاه در مطلبی نوشته است: بهتر است که قبل از آغاز ماه رجب، محاسبه‌ دقیقی داشته باشیم و نقطه‌ ضعف اصلی خود را در مقابل شیطان پیدا کنیم؛ به این ترتیب که عیوبی که احساس می‏‌کنیم آسیب‌پذیری اصلی ما از آنجاست شناسایی کنیم.

مثلاً کسی ممکن است در برابر شهوت شکم، ضعیف است و ناخواسته پرخوری یا بدخوری می‏‌کند و در نتیجه توفیق روزه و یا برخی اعمال عبادی، از جمله نماز شب را پیدا نمی‏‌کند، دیگری در برابر عصبانیت و غضب ضعیف است، کسی ممکن است در موقعیّت‏‌های خاصّی عصبانی شود، مثلاً شخصی در حال رانندگی زود عصبانی می‌شود؛ مهم در این مسئله آن است که در یافتن نقاط ضعف اخلاقی خود به‌طور کاربردی دقیق شویم؛ دقیقاً جاهایی را که می‏‌دانیم و تجربه کرده‌ایم که معمولاً در آن موقعیّت‏‌ها شیطان، ما را زمین می‏‌زند، محاسبه‏‌ دقیقی انجام دهیم و آن‏‌ها را پیدا کنیم.

 لازم نیست به خود مغرور شویم و بگوییم من با همه‏ زشتی‏‌های خودم و با همه‏‌ جنود شیطان یک باره وارد جنگ می‏‌شوم، انسان حریف نیست، بلکه باید یک یا دو عیب و نقطه ضعف اصلی را در نظر بگیریم؛ به طور جدّی نسبت به آن میدان‏‌هایی که واقعاً بیش از بقیه در آنجا زمین خورده‏‌ایم حسّاس باشیم.

نسبت به موقعیت‌های مختلف احتیاط کنیم

حتّی لازم است که انسان نسبت به این موقعیت‏‌ها احتیاط کند؛ مثلاً می‌‏دانیم کاری که انجام می‏‌دهیم گناه نیست، اما اگر انجام دهیم، وارد فضایی می‏‌شویم که مناسب نیست و نمی‏‌توانیم تبعات آن را کنترل کنیم، پس بهتر است در آن فضا وارد نشویم.

مثلاً تجربه کرده‌ایم که اگر کسی در مقابل ما بلند حرف بزند، کم‏‌کم عصبانی می‌شویم، پس اگر در چنین موقعیتی قرار گرفتیم و طرف مقابل را نمی‌توانیم کنترل کنیم، از آن فضا بیرون بیاییم، اگر او فریاد می‏‌زند، ما جرعه‌جرعه آب بنوشیم و یا تلاش کنیم روی موضوع دیگری تمرکز نماییم، یا در دل آیات قرآن را بخوانیم و بر آن تمرکز کنیم.

به هر صورت باید تمام تلاشمان بر این باشد که در این ماه بر دهان شیطان بکوبیم.

 اعمال شب و روز اول ماه رجب

۱ـ غسل کردن

سیّد بن‌طاووس مى‌گوید در کتب «عبادات» روایتى از رسول خدا(ص) یافتم که آن حضرت فرمود: هر کس ماه رجب را درک کند و در اول، وسط و آخر آن، غسل کند همانند روزى که از مادر متولد شده، از گناهان خارج شود و پاک شود.

۲ـ روزه گرفتن روز اول

روایت شده که حضرت نوح(ع) در این روز به کشتى سوار شد و به کسانى که همراه او بودند امر فرمود روزه بگیرند که هر کس این روز را روزه بگیرد، آتش جهنم یک سال از او دور شود.

۳ ـ زیارت امام حسین(علیه السلام)

از امام جعفر صادق(ع) روایت شده است که هرکس امام حسین(ع) را در روز اول رجب زیارت کند، خداوند او را بیامرزد.

۴ ـ خواندن نماز دو رکعتی

بعد از نماز عشاء، دو رکعت نماز به ‌جا آورد؛ در رکعت اول «حمد» و «الم نشرح» را یک مرتبه و سوره «توحید» را سه مرتبه بخواند و در رکعت دوم، سوره‌هاى «حمد»، «الم نشرح»، «توحید» و «معوّذتین» (سوره‌هاى ناس و فلق) را یک‌ بار بخواند و پس از سلام ۳۰ مرتبه بگوید: «لا اله الاّ الله» و ۳۰ مرتبه «صلوات» بفرستد، رسول اکرم(ص) فرمود: کسى که این عمل را انجام دهد، خداوند گناهانش را مى‌آمرزد و از گناه پاک مى‌شود.

۵ ـ احیاى شب اول ماه رجب

شیخ طوسى در «مصباح المتهجّد» از امام صادق(ع) از جدش از امیرمؤمنان على(ع) نقل کرده است که آن حضرت دوست داشت که در چهار شب از شب‌هاى سال، فارغ از هر چیز، به عبادت بپردازد: شب اوّل ماه رجب، شب نیمه شعبان، شب عید فطر و شب عید قربان.

در حدیثى دیگر، از امام صادق(ع) نقل شده است که « تا مى‌توانى بر احیاى شب‌هاى عید فطر، عید قربان و شب اول رجب مراقبت کن»

۶ ـ خواندن دعایى که از امام جواد(ع) نقل شده است

که فرمودند مستحب است انسان در شب اول رجب، با این کلمات، دعا کند «اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ بِاَنَّکَ مَلیکٌ، وَاَنَّکَ عَلى کُلِّ شَىْء مُقْتَدِرٌ، وَاَنَّکَ ما تَشآءُ مِنْ أَمْر یَکُونَ اَللّهُمَّ اِنّى اَتَوَجَّهُ اِلَیْکَ بِنَبِیِّکَ مُحَمَّد نَبِىِّ الرَّحْمَهِ، صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، یا مُحَمَّدُ یا رَسُولَ اللهِ، اِنّى اَتَوَجَّهُ بِکَ اِلَى اللهِ رَبِّکَ وَرَبِّى لِیُنْجِحَ بِکَ طَلِبَتى»

قابل ذکر است، اعمال و نمازهای پر فضیلت دیگری هم برای این شب وارد شده که علاقه‌مندان می‌توانند به مفاتیح‌الجنان مراجعه کنند.

مریم بشیری