شیوه انتقال و الگوسازی دینی در دوران مختلف رشد

حجتالاسلام و المسلمین سید جواد بهشتی، مشاور امور قرآنی، توسعه فرهنگ اقامه نماز و عترت وزیر آموزش و پرورش، در گفت‎وگو با خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به سیره و سبک زندگی اهل بیت(ع) به عنوان برترین و بهترین منبع الهام، الگو و میراث بزرگ اسلام و پیامبر(ص)، اظهار کرد: میراث پیامبر(ص)، اهل بیت(ع) است که متاسفانه در جامعه امروز از زوایای مختلف به این قهرمان‌ها نگاه نشده است.

وی ادامه داد: زاویه نخستی که باید برای جامعه امروز تبیین و در زندگی عملی شود، شخصیت علمی این افراد بزرگ است. همچنین شخصیت ادبی این قهرمان‌ها و الگوها از دیگر مواردی است که در زندگی امروز کمتر توجهی به آن داشته‌ایم. یکی دیگر از مهمترین مسائلی که در جامعه امروز روبه فراموشی است، کودکی اهل بیت(ع) است که تمام این دوران و کودکی ایشان ویژگی‌های لازم را برای مطرح شدن و الگو قرار دادن دارد.
 ابعاد اجتماعی و سیاسی ائمه(ع) و نگاه فلسفی آنان را به فرزندانمان نیاموختیم
مشاور امور قرآنی، توسعه فرهنگ اقامه نماز و عترت وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه اهل بیت(ع) به عنوان برترین قهرمان‌ها می‌توانند الگوی مناسبی برای کودکان ما باشند تصریح کرد: آشنایی با زندگی سراسر تلاش همراه با کار و فعالیت‎های دینی و قرآنی این بزرگان می‌تواند کودکان را به تلاش در راه حقیقت زندگی آشنا کند. ضمن اینکه هیچ‌گاه از ابعاد اجتماعی و سیاسی این افراد، نگاه فلسفی را به فرزندانمان نیاموخته‌ایم و همه این ویژگی‌ها می‌تواند برای کودکان مطرح شود.

بهشتی با تاکید بر اینکه استعداد پرورش فضایل و رفتارهای برجسته و متعالی را باید از ابتدای تولد در فرزندان شکوفا کنیم، اظهار کرد: برای تربیت صحیح و اسلامی و همچنین شکوفایی این فضایل و رفتارها نقش والدین بسیار مهم و ضروری است. چراکه والدین در انتقال باورهای مذهبی در تربیت و مراحل رشد کودک مسئولند و اگر بتوانند به درستی از همان ابتدا کودکی الگوهای شایسته‌ای را چون پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) به فرزندان خود معرفی کنند آنها قطعا در زندگی خود موفق خواهند بود.

وی افزود: بهره‎گیری از الگوهای صحیح اسلامی باعث شکوفایی عزت نفس، ارزش و شناخت زندگی، مقابله با وساوس شیطانی، حرکت در مسیر درست و عدم انحراف از آن و آماده شدن برای پرورش یک شیوه خوب را به فرد می‎دهد. در این مسیر به علت اینکه فرد در مشکلات و مسایل خود از الگوهایی پیروی می‎کند که منشا درستی و پاکی و موفقیت هستند خود نیز موفق خواهند شد.

باورهای مذهبی در فرزندان باید از خردسالی نهادینه شود
بهشتی با تاکید بر اینکه باورهای مذهبی در فرزندان باید از سنین خردسالی در آنها نهادینه شود، افزود: تحقیقات نشان می‌دهد که اگر پدر و مادرها از همان ابتدا یعنی سال‌های اولیه زندگی، به نیازهای اساسی کودکانشان حساس باشند و نیازهای آنها را برآورده کنند، دلبستگی آنها ایمن می‌شود چراکه بسیاری از بیماری‎های روحی و روانی در اثر دلبستگی ناایمن به وجود می‎آید.

مشاور امور قرآنی، توسعه فرهنگ اقامه نماز و عترت وزیر آموزش و پرورش عنوان کرد: اساس دلبستگی ایمن و صحیح در کودکی ایجاد می‌شود و اگر کودکی محبت و توجه کافی را از سوی والدینش دریافت نکند و این دلبستگی با الگوهای خوب و سرنوشت‎ساز ایجاد نشود، احتمال ناامید شدن در ادامه زندگی و افسردگی در آنها زیاد می‎شود.

وی با اشاره به مثالی ادامه داد: کودکی که به پدر و مادر مومن و مذهبی خودش علاقه‎مند و دلبستگی پیدا می‏کند، دلبستگی او به پیشوایان دینی هم افزایش پیدا می‌کند؛ پدر و  مادر در انتقال دلبستگی این جهان که به آن دلبستگی مادی و فیزیکی می‌گویند، به دلبستگی معنوی، نقش پل واسط را دارند. لذا در این دوران والدین باید با عمل به فضایل و پرهیز از گناه، رفتار درست را به طور عملی به خردسالان نمایش دهند.

بهترین دوره تحکیم باورهای مذهبی
بهشتی در ادامه با اشاره به دوران پیش دبستانی و دبستان والدین و مربیان به عنوان مراقبان ثانویه در انتقال مفاهیم اخلاقی و مذهبی به کودکان موثرند، گفت: بعد از این دوران، کودک با دوره دبستان روبه رو خواهد شد که این دوره را بهترین راه تحکیم باورهای مذهبی به کودکان می‌دانند. در این دوره نیز کودکان را باید با زبان داستان، نقاشی و ارائه الگوهای داستانی با مفاهیمی چون صداقت، عدالت، شجاعت، امر به معروف و نهی از منکر، نماز، روزه و امثال آنها آشنا کرد.  

وی گفت: در دوره دبستان والدین و مربیان باید به کودک بفهمانند که خدا احکام و دستورهای خود را از طریق ائمه معصومین(ع) روی زمین فرستاده و در صورت پیروی از آنها و انجام رفتار خوب، متخلق به اخلاق خدایی و حرکت در مسیر اهل بیت(ع) می‎شوند.

مشاور امور قرآنی، توسعه فرهنگ اقامه نماز و عترت وزیر آموزش و پرورش در ادامه از دوران بعدی رشد سخن گفت و افزود: دوران راهنمایی و دبیرستان شخصیت و مسیر مشخص شده است اما باید معلمان، خانواده و جامعه به جز اینکه از طریق ارائه داستان‎های قرآنی و تاریخی نوجوانان را با الگوهای دینی آشنا می‎کنند به آنها تفهیم کنیم که پیشوایان دینی را باید همیشه و در هر عصری به عنوان بهترین الگو، مدنظر قرار دهند تا در زندگی دنیایی و اخروی خود پیروز و سربلند شوند.