خانواده‌ها با چالش‌های دوران کرونا و پساکرونا چگونه برخورد کنند؟

امرالله ابراهیمی، امروز (چهارشنبه-۲۴ شهریور) در نشست “پایداری و کارآمدی خانواده در دوران کرونا” که به همت پژوهشکده الهیات و خانواده و اداره کل پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: از نظر بهداشت روان کرونا تاثیر عمیق روانی روی خانواده ها گذاشته و استرس مردم در زمان اولیه شیوع کرونا بالا رفت که به مرور علائم دیگری هم مانند احساس تنهایی و افسردگی در خانواده ها دیده شد و برخی نیز به خودکشی و اعتیاد روی آوردند و مراقبان بهداشتی و خانگی در معرض خطر بیشتری هستند.

وی افزود: برنامه های مبارزه با کووید ۱۹ سطح زندگی افراد و کودکان را تغییر داد و اگر شرایط را خوب مدیریت نکنیم با مشکل مواجه می شویم. خانواده نقش مهمی در مدیریت کرونا و کنترل آن دارد و خانواده‌ها باید در حوزه های روانشناختی توانمند شوند. سبک زندگی ما باید متناسب با شرایط فعلی تغییر کند و تا به حال خیلی به سبک زندگی خود عادت داشتیم و مراسم‌های مختلفی را برگزار می‌کردیم.

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از ایسنا، این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، گفت: این سبک زندگی به صورت تدریجی در شرایط فعلی تغییر پیدا می‌کند و با شیوع کرونا به ناگاه این تغییرات محسوس شد و اگر ما همچنان بر سبک زندگی قبلی خود اصرار کنیم موجب ناسازگاری می‌شود. برای مثال صله رحم تاثیر زیادی در بهداشت روانی دارد، اما با شیوع ویروس کرونا صله رحم باید به شکل جدیدی انجام شود. کسانی که صله رحم می‌کنند افسردگی کمتری دارند و از شادی بیشتری برخوردار هستند.

ابراهیمی تصریح کرد: در برخی از جلسات درباره نحوه سوگواری در این شرایط تصمیماتی گرفته شد و آمار وزارت بهداشت نشان داده که مردان دو برابر زنان فوت می‌کنند و چون آنان نان آور خانواده هستند مشکلات اقتصادی زیادی برای خانواده ایجاد می‌شود. عدم سوگواری جمعی برای فوت شدگان سبب مشکلات روانشناختی می‌شود و در آداب دینی عزاداری به شکل جمعی و برگزاری مراسم مختلف سبب ایجاد روحیه بهتر برای بازماندگان می‌شود.

وی افزود: عدم سوگواری، پذیرش فوت عزیزان را مشکل‌تر می کند که این موضوع را سوگ پیچیده نام گذاری می‌کنند که حتی منجر به مشکلات روان تنی هم می‌شود. دومین چالش مشکلات معیشتی خانواده‌ها است و طبق نظرسنجی که شهرداری تهران انجام داده و ۱۰۲۳ خانواده مورد سنجش قرار گرفته‌اند بیشتر این خانوارها از وضعیت معیشتی خود گلایه داشتند.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، ادامه داد: در شرایط قرنطینه خانگی نداشتن مهارت و دانش کافی برای سازگاری با شرایط جدید و نداشتن تعامل درست برای خانواده‌ها دردسر ساز می‌شود. نگرانی از ابتلا و اضطراب‌های شغلی سبب افزایش مشکلات روانی می‌شود. بچه‌های زیر ۱۱ سال مفهوم قرنطینه را نمی‌فهمند به همین دلیل تعامل آنان با بزرگسالان با مشکل مواجه می‌شود و چون پژوهش های آینده نگری نداشته‌ایم مشکلات جامعه در شرایط کرونا بیشتر شده است.

ابراهیمی گفت: این مشکلات سبب درگیری در خانواده‌ها می‌شود که احساس درماندگی را در افراد به وجود می آورد چرا که فرد احساس می کند توان کنترل شرایط جدید را ندارد. افزایش اختلافات خانوادگی اگر مدیریت نشود سبب نارضایتی بیشتر اجتماعی می شود. طلاق در دوران شیوع کووید ۱۹ افزایش پیدا کرده است و برخی از روانشناسان بالینی آماری را از طلاق ها ذکر کرده‌اند که آسیب شناسی این طلاق‌ها وقت زیادی طلب می کند.

وی افزود: در فرانسه خشونت‌های خانگی در دوران کرونا سه برابر بیشتر شده و در انگلستان آمار تماس تلفنی خشونت‌های خانگی ۲۵ درصد رشد کرده است. افزایش تماس‌ها با خط مشاوره تلفنی فقط ناشی از مشکلات خانوادگی نیست و تغییر زیست اجتماعی هم در این تماس‌ها تاثیر دارد. برای مثال فرد ترجیح می‌دهد تلفنی زنگ بزند تا با خودروی خود به مراکز مشاوره مراجعه کند.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، گفت: چالش‌های خانواده در دوران پسا کرونا قابل توجه است. چالش‌های دورن خانواده و چالش با مدیران اداراه کننده کشور و نظام آموزشی از جمله این مشکلات است. برای مثال نسل جدید ممکن است سوالاتی از والدین بپرسند که پدر و مادر نتوانند به آنان پاسخ درستی بدهند. افزایش اطلاعات جدید سبب می شود که خانواده ها به چالش کشیده شوند. چالش بین همسران در دوران پسا کرونا ممکن است ادامه یابد و زنانی که از تحصیلات و اطلاعات دینی بیشتری از همسر خود برخوردار باشند این چالش‌ها را بیشتر حس می‌کنند.

ابراهیمی گفت: برای آینده باید سناریو داشته باشیم و حتی خانواده‌های مذهبی از چالش‌های خانوادگی مصون نخواهند بود. جوانان ممکن است با پاسخ های قدیمی و سنتی قانع نشوند و شبهات آنان رفع نشود که این امر باید اصلاح شود. دین گریزی در جوانان از چالش های پسا کرونا است و از همین الان باید برای آن راهکار بیندیشیم و لزوم روش های نوین در ارائه اطلاعات دینی و دیالوگ های مذهبی ضروری است.

وی اظهار کرد: یکی دیگر از چالش های پسا کرونا چالشی خواهد بود که خانواده ها با نظام آموزشی خواهند داشت و انتظار مردم از سیستم آموزشی افزایش می یابد و مهارت محوری را متقاضی می شوند. چالش سوم چالش خانواده با مدیران جامعه است که مسئولان باید ظرفیت نقد را داشته باشند چرا که مطالبات مردم در دوران پسا کرونا بیشتر می‌شود.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، گفت: خانواده‌ها در دوران کرونا فعالانه به خواسته های اعضای خانواده گوش دهند و مهربانی و قدرشناسی را تمرین و توسعه دهند و به نگرانی‌ها توجه داشته باشند و سعی کنند نیازها را برطرف کنند. درک کنیم که هر کسی دغدغه‌های خاص خودش را دارد و اجازه دهیم در مورد احساسات صحبت شود و تلاش کنیم وعده‌های غذایی را با یکدیگر صرف کنیم و به تفریح نیز بپردازیم.

ابراهیمی افزود: در این دوران خواسته‌های کودکان را گوش کنیم و سوالاتِ مستقیم را از آنان بپرسیم. آنچه را که در مورد کرونا می دانیم با کودکان به اشتراک بگذاریم و آن چیزی را که نمی‌دانیم بپذیریم. از بچه ها بخواهیم درباره احساسات و افکار خود صحبت کنند و با احساس آنان شریک شویم. وقتی می‌بینیم که خواب کودکان مختل شده است این امر را به عنوان هشدار در نظر بگیریم که پشت آن نگرشی وجود دارد که در قالب کلمات آن را مطرح نمی‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: کودکان را تشویق کنیم که به احساسات خود احترام بگذارند و به جای مبارزه با هیجانات خود آن را بپذیرند و تامل کنند. برای صحبت کردن با کودکان وقت بگذاریم چرا که این کار در تنظیم هیجانات فرزندانمان مفید است و به آنان کمک کنیم تا به علائم استرس خود توجه کنند.

انتهای پیام