نگاه اسلام به زن دستیابی به کرامت فردی و اجتماعی است

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرنگار مهر، فاطمه داداشی فعال و پژوهشگر حوزه عفاف، حجاب و زنان در برنامه «چراغ» شبکه ۵ سیما، با اشاره به نگاه جامع و همه جانبه مکتب اسلام در همه مسائل به ویژه در حوزه زنان گفت: رویکرد اسلام به جایگاه زن بر محور کرامت فردی و اجتماعی زنان هست. اگر کسی بگوید زن فقط باید درون خانه باشد و صرفاً به امر همسری و مادری بپردازد و فعالیت دیگری نداشته باشد، این یک نگاه تک بُعدی است و خلاف نظر اسلام است. اسلام زن را همه جانبه می‌نگرد؛ زن بماهو زن، دارای نقش مادری و همسری است ولی به لحاظ بُعد انسانی، ابعاد اجتماعی دارد و اسلام برای فعالیت‌های اجتماعی زن، برنامه دارد؛ یعنی نه تنها به فعالیت اجتماعی زنان اصالت و رسمیت می‌دهد بلکه برای آن برنامه و تعریف دارد.

وی خاطر نشان کرد: اگر ما تاریخ را بنگریم، در سیره پیامبر (ص) و ائمه معصوم (علیهم السلام) چنین نیست که زن باید در خانه بماند. اگر بخواهیم فعالیت‌های اجتماعی زنان را سطح بندی کنیم، نازل‌ترین سطح یعنی سطحی که حداقل حضور اجتماعی زنان مطرح است، بحث اشتغال و درآمدزایی است. البته اسلام این را از دوش زنان برداشته است که این به معنای منع حضور اجتماعی زنان نیست، بلکه خطوط کلی مثل پوشش و رعایت حریم‌ها و اخلاقیات و رفتارها مطرح هست. سطح دیگر حضور اجتماعی زنان، فعالیت‌های استعدادی آنهاست؛ هر انسانی از آن جهت که انسان هست علایقی دارد و حق دارد این استعدادها را بروز دهد که ممکن است مستلزم حضور زن در اجتماع هم باشد و این حق طبیعی زن است. اعم از اینکه این استعداد در زمینه تحصیل علم یا فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی باشد و به فرمایش رهبر حکیم انقلاب اگر کسی بخواهد مانع بروز این بخش از استعدادهای زنان شود این ظلم به زن هست.

این پژوهشگر حوزه زنان یادآور شد: وقتی از حق صحبت می‌شود در مقابلش تکلیفی هم هست. این وظیفه جامعه اسلامی است که بستری را برای حضور و فعالیت اجتماعی زنان برای بروز استعدادها و توانمندی‌های زنان فراهم کند که از جمله آنها شرایط روانی و آسایش و رفاه اجتماعی برای حضور در جامعه است. این حضور زنان، مسئولیت محور هست یعنی در جامعه‌ای که زندگی می‌کنند وظایفی هم نسبت به آن جامعه و دیگر افراد جامعه دارند. به عبارتی جامعه اسلامی بر نوع زن به عنوان یک انسان صرف نظر از اینکه زن هست، حقی دارد، یک وظیفه و مسئولیتی نسبت به آن جامعه دارد که آن مسئولیت رشد و اصلاح جامعه است.

داداشی تصریح کرد: هر چند نوع حضور افراد در جامعه مستلزم آموزش و تربیت افراد هست اما این کافی نیست و باید ضوابط و حد و حدودی هم برای نوع حضور افراد تعیین شود از جمله در مساله پوشش تا به کمک آن بحث آموزش و فرهنگ سازی بیاید. برای رعایت ارزشهای اجتماعی و اخلاقی باید ضوابط و قوانینی باشد تا حد و حدود رعایت شود در همه جای دنیا هم این امر هست و نمی‌توان گفت در این حوزه آزادی اختیاری وجود دارد. تعیین حد و حدود هم بر اساس ارزش‌ها و اعتقادات هر جامعه‌ای متغیر هست اما اصل قانون یک امر ثابت در همه جای دنیاست. باید توجه داشت که قانون در نوع پوشش دخالتی ندارد غیر از پوشش‌های خاص و زننده. بلکه در تعیین حد و حدود دخالت می‌کند. هر مسأله‌ای که بروز و ظهورش در جامعه هست و روی حریم دیگر افراد جامعه تأثیر می‌گذارد، یک امر اجتماعی محسوب می‌شود نه شخصی و باید برای آن حد و حدودی تعیین شود، پوشش هم یکی از این امور هست.

این کارشناس فرهنگی با بیان اینکه حجاب وسیله‌ای برای رسیدن به توانایی‌ها و استعدادهای زنان است، ابراز داشت: رعایت پوشش و عفاف بستری را فراهم می‌کند که در جامعه نگاه‌ها متوجه جسمانیت و جذابیت‌های ظاهری زن نشود بلکه افکار، اندیشه‌ها و خلاقیت‌های زن دیده شود. وقتی پوشش حذف شود، دیگر رقابت‌ها بر سر استعدادها و توانمندی‌ها نیست بلکه بر سر جسمانیت است که رقابتی نابرابر و به ضرر زنان است. کمترین آسیب هم سلب امنیت روانی و اجتماعی از همه افراد جامعه است.

وی با اشاره بر نتایج و آثار سو عدم رعایت عفاف و حجاب در جامعه که دامنگیر خانواده‌ها و فروپاشی نظام خانواده‌ها می‌شود، عنوان کرد: کمترین آسیب عدم رعایت حریم‌ها اعم از پوشش و تعامل با غیر محارم سلب آرامش و امنیت روانی و فکری است که خود افراد جامعه هم به آن اذعان دارند.