گفت‌وگو| دولت سرمایه‌گذاری در مواد اولیه تجهیزات نفتی را کلید بزند/ قانون حمایت از تولید زیاد داریم اما اجرا کننده نداریم

– اخبار اقتصادی –

مجید محمدپور، رئیس هیئت مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، اظهار داشت:  ما در حال حاضر مدعی این هستیم که می توانیم ۸۵ درصد از اقلام مورد نیاز صنعت نفت، گاز و پتروشیمی را در داخل کشور بسازیم و در این زمینه توانمندی های سازندگان داخلی تجهیزات نفتی به اثبات رسیده است.

* تولید نیازمند پشتیبانی و رفع موانع است

وی افزود: کشور در این ۸۵ درصد از تجهیزات صنعت نفت، در برابر هر نوع تحریم مقاوم شده و قابل تحریم نیست؛ اما همین خودکفایی ۸۵ درصدی پاشنه آشیل دارد.

محمدپور با اشاره به نامگذاری سال جاری با نام “تولید، پشتیبانی‌ها و مانع زدایی‌ها” از سوی مقام معظم رهبری گفت: تولید در صورت عدم پشتیبانی و عدم رفع موانع، دارای پاشنه آشیل هایی است که می تواند از محل آن ضربه بخورد.

وی افزود: در تولید ۸۵ درصد از تجهیزات صنعت نفت در داخل کشور، پاشنه آشیلی با عنوان مواد اولیه داریم؛ مواد اولیه یکی از مشکلات همیشگی صنعت تجهیزات سازی است.

* مواد اولیه؛ پاشنه آشیل ساخت تجهیزات صنعت نفت

رئیس هیئت مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایرانتصریح کرد:درحال حاضر عمده مواد اولیه مورد نیاز ساخت تجهیزات صنعت نفت، از خارج از کشور وارد می شود؛ چرا که سرمایه گذاری برای تولید مواد اولیه بسیار مبالغ هنگفتی را نیاز دارد که بخش خصوصی چنین امکانی ندارد.

وی ادامه داد: نکته ای که بسیار غم انگیز است این است که مواد اولیه ابتدایی در کشور وجود دارد، مثلا در خصوص کاتالیست، مواد اولیه را از کشور ما به کشورهای دیگر می برند، استحصال می کنند و دوباره به عنوان مواد اولیه کاتالیست به ما می فروشند و این روند، دارای ایراد است.

محمدپور اذعان داشت: یکی از بزرگترین پاشنه آشیل هایی که ما می توانیم به عنوان مانع تولید در خصوص کل صنعت تجهیزات سازی در نفت و گاز و پتروشیمی از آن نام ببریم، بحث مواد اولیه است.

* صندوق‌ها و شرکت های خصولتی به جای رقابت با بخش خصوصی، روی مواد اولیه سرمایه گذاری کنند

وی افزود: باید برای رفع این مانع، دولت و شرکت های خصولتی همچون صندوق ها، در زمینه داخلی سازی تولید مواد اولیه در کشور سرمایه گذاری کنند، در واقع صندوق ها و شرکت های خصولتی به جای اینکه بیایند در ساخت مثلا شیرآلات و اتصالات و یا تولید کاتالیست رقیب بخش خصوصی شوند، سرمایه در اختیار خود را به بحث سرمایه گذاری در تولید مواد اولیه اختصاص دهند که هم سود سرشاری برای آنها به دنبال خواهد داشت و هم مشکلات کشور در این بخش حل می شود.

محمدپور با بیان اینکه “اگر خودمان به موقع و درست فکر نکنیم، این غربی ها هستند که برای ما فکر می کنند”، گفت: ترامپ متوجه پاشنه آشیل موجود در مواد اولیه شد و با تحریم برخی مواد اولیه، مشکلاتی را برای ساخت تجهیزات به وجود آورد.

* امریکا وقتی دید نمی تواند تجهیزات نفتی را تحریم کند، مواد اولیه را تحریم کرد

وی افزود: امریکا و کشورهای استعمارگر غربی زمانی به ما تجهیزات نمی دانند، وقتی دیدند که سازندگان داخلی به میزانی از توانمندی رسیدند که می توانند تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت کشور را تأمین کنند و ما آنقدر در این زمینه قوی هستیم که قابل تحریم نیستیم، به تحریم مواد اولیه ساخت تجهیزات که وارداتی بود، اقدام کردند.

محمدپور با بیان اینکه “ضروری است تا در بحث مواد اولیه ساخت تجهیزات صنعت نفت، فکر و استراتژی ویژه و جدیدی پیاده سازی شود”، گفت: دولت باید سرمایه گذاری در زمینه مواد اولیه را هرچه زودتر کلید بزند.

رئیس هیئت مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران با بیان اینکه “قوانین متعدد و بسیاری برای حمایت از تولید در کشور داریم”، گفت: از نظر وجود قوانین، دچار ضعف و یا کمبود نیستیم اما از نظر اجرای آنها ضعف و کمبود داریم؛ در زمینه مجری و نظارت برای اجرای درست قوانین کمبود داریم.

* تجهیزات مشابه سال داخل با تکنولوژی ۳۰ سال قبل وارد کشور می‌شود

وی افزود: با وجود آنکه همین الان درحال ساخت بسیاری از تجهیزات صنعت نفت هستیم، در زمینه تجهیزاتی که حتی تکنولوژی ۳۰ سال قبل را دارند، شاهد ورود آنها از کشورهای خارجی هستیم.

محمدپور با بیان اینکه “در کشور ما متأسفانه خیلی راحت قانون دور می خورد”، گفت: مقام معظم رهبری یک دهه است که هر سال بر روی بحث تولید تأکید ویژه می کنند و اولویت کشور را به خوبی مشخص کرده اند؛ اما دولت باید در این زمینه عملکرد داشته باشد و شرکت های خصولتی و خصوصی را در این مسیر به کار بگیرد.

محمدپور یکی از موانع تولید را عدم اجرای قوانین دانست و گفت: اول باید روی بحث مواد اولیه کار کنیم و در وهله دوم روی اجرای درست قوانین تمرکز کنیم.

* مشکلات متعدد نوسانات ارزی برای تولیدکنندگان

وی افزود: موضوع سوم به بحث مواد اولیه و قیمت آن بازمی گردد؛ به طور متوسط حدود ۶۵ تا ۷۰ درصد قیمت یک تجهیز در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی قیمت مواد اولیه آن است و وقتی سازنده تجهیز می خواهد مواد اولیه را از خارج از کشور تأمین کند، به محض نوسانات نرخ ارز، به مشکل برمی خورد؛ چرا که نمی تواند با قیمتی که از قبل با نرخ موجود ارز تعیین شده بود، تجهیز را تحویل دهد.

رئیس هیئت مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران تصریح کرد: باید فکری به حال قراردادهای ریالی سازندگان تجهیزات صنعت نفت و نوسانات نرخ ارز کرد.

وی ادامه داد: وقتی سازنده قرارداد ریالی می بندند و برای مواد اولیه باید به صورت ارزی هزینه کند، با نوسان ارز، دچار ضرر می شود و زمانی که سازنده ضرر کند، نمی تواند تعهداتش را اجرا کند، کارفرما نیز به موقع به محصول مورد نظرش نمی رسد و ده ها مشکل که به صورت زنجیره وار به وجود می آید.

* عقب ماندگی ۳ تا ۴ ساله در پرداخت مطالبات سازندگان

محمدپور با بیان اینکه “پس باید فکری برای نوسانات نرخ ارز کرد تا شرایط باثباتی برای تولید فراهم شود”، گفت: موضوع بعدی بحث مطالبات تولیدکنندگان است؛ سود تولید یک سود ۷ تا ۱۰ درصدی است، چگونه تولیدکننده می تواند از بانک تسهیلات با سود ۱۸ تا ۲۰ درصد بگیرد، مواد اولیه را با پول نقد بخرد و وقتی تجهیز نهایی را ساخت و تحویل کارفرما داد، ماهها منتظر دریافت پولش بماند و ۳ یا ۴ سال دنبال مطالباتش بدود؟

وی افزود: قطعا یکی از موانع تولید، عدم پرداخت به موقع مطالبات تولیدکنندگان است؛ اگر قرار است پشتیبانی که مدنظر مقام معظم رهبری هست در سال جاری اتفاق بیفتد باید این مسئله را حل کنیم؛ باید تعیین شود که ظرف ۲ یا ۳ ماه بعد از تحویل جنس، مطالبات تولیدکننده تسویه شود که خیلی از این عدم تسویه مطالبات به شرکت های دولتی باز می گردد.

محمدپور با بیان اینکه “عدم تسویه مطالبات به مدت ۳ یا ۴ سال نه تنها برای سازندگان یک مشکل اساسی است بلکه به پاشنه آشیلی برای کشور تبدیل شده است”، گفت: سازندگان و تولیدکنندگان کمک حال دولت و کشور هستند و اگر با عقب ماندگی چندساله در دریافت مطالباتشان مواجه شوند، آسیب فقط به سازنده و تولیدکننده وارد نمی شود، بلکه این آسیب به اقتصاد کشور وارد می شود.

* مشکل سرمایه در گردش، یکی از موانع تولید است

وی ادامه داد: انجمن استصنا با ۸۲۰ شرکت عضو، در مجموع به صورت مستقیم و غیرمستقیم، حدود ۲۵۰ هزار شغل ایجاد کرده است؛ به گفته سخنگوی دولت، برای ایجاد شغل در چنین حوزه هایی به طور متوسط به یک میلیارد تومان سرمایه گذاری نیاز است؛ در واقع این ۸۲۰ شرکت سازنده تجهیزات صنعت نفت در مجموع ۲۵۰ هزار میلیارد تومان از روی دوش دولت بابت هزینه کرد ایجاد شغل برداشته اند.

رئیس هیئت مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران بحث سرمایه در گردش تولیدکنندگان را یکی دیگر از موانع تولید دانست و گفت: وقتی یک قرارداد در حوزه ساخت تجهیزات می بندیم، سازنده باید ۷۰ درصد هزینه قرارداد را داشته باشد تا بتواند برای خرید مواد اولیه اقدام کند؛ درحالی که با مشکل نبود سرمایه در گردش مواجه ایم.

وی افزود: اگر بخواهیم برای حل مشکل سرمایه در گردش، وام بگیریم، با تسهیلات ۱۸ تا ۲۰ درصدی بانک ها مواجه می شویم؛ اکثر قراردادهایی که با سازندگان بسته می شود، ۲۵ درصد به عنوان پیش پرداخت دارد؛ پس باید فکری شود تا مشکل سرمایه در گردش به روش های مختلف حل شود که این مشکل، راهکارهای مشخص دارد اما مجری وجود ندارد و کسی که باید این مشکل را حل کند، اقدامی انجام نمی دهد.

* هنوز در بحث لایسنس مشکل داریم

محمدپور با بیان اینکه “باید در کشور به بحث های دانش بنیان و ایجاد لایسنس بپردازیم”، گفت: ما صدها پالایشگاه و پتروشیمی در کشور ساختیم اما هنوز در بحث لایسنس دچار مشکل هستیم.

وی ادامه داد: پژوهشکده شرکت ملی پتروشیمی و پژوهشگاه نفت کارهایی انجام داده اند، اما ما هنوز مرکزی در کشور نداریم که بیاید بحث لایسنس را در پیش بگیرد و جلو ببرد.

رئیس هیئت مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران خاطرنشان کرد: متأسفانه در بسیاری از موارد لایسنس های شبیه به هم خریداری کرده ایم؛ مثلا خواستیم چند مجتمع پتروشیمی احداث کنیم، اقدام به خرید لایسنس های مشابه از شرکت‌های مختلف کرده ایم، درحالی که اگر یک مرکز راهبری مشخصی وجود داشت، می توانستیم با یک برنامه ریزی درست، اقدام به خرید یک لایسنس با هدف انتقال دانش کنیم.

وی افزود: هم اکنون نیز یکی از موانع پالایشگاه سازی و احداث مجتمع های پتروشیمی در کشور همین بحث لایسنس است که باید آنرا حل کنند.

* تفاهم نامه و مذاکره به منظور بازشدن اعتبار اسنادی ریالی برای سازندگان

محمدپور از مذاکرات جدید و امضای تفاهم نامه بین انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت و بانک صادرات برای استفاده از LC ریالی خبر داد و گفت: این مثلث سه ضلع دارد، بانک پای کار آمده، انجمن سازندگان نیز اعلام آمادگی کرده، کارفرما نیز باید این روند را قبول کند که در این زمینه با وزارت نفت، هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس و صندوق نوآوری و شکوفایی صحبت هایی صورت گرفته و این مذاکرات در سال جاری ادامه پیدا خواهد کرد.

وی ادامه داد: این تفاهم نامه و مذاکرات مربوطه در راستای حل بخشی از مشکل سرمایه در گردش سازندگان تجهیزات صنعت نفت است.