کتاب «خطای خصوصی‌سازی» به بازار آمد

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از پنجشنبه ایرنا، کتاب «خطای خصوصی سازی»، چهارمین کتاب خیرخواه است که به تازگی در ۳۲۰ صفحه توسط انتشارات «پژوهش های دانشگاه» منتشر شده است. 

نویسنده کتاب با مطالعه کارخانجات تولیدی صنعتی و معدنی واگذار شده در آذربایجان شرقی، به  زمینه کاوی، آسیب شناسی و الزامات استراتژیک خصوصی سازی می پردازد. 

خیرخواه، کتاب «خطای خصوصی سازی» را چنین معرفی می کند: «خصوصی سازی بر این عقیده استوار است که مالکیت خصوصی نسبت به مالکیت عمومی کارآتر می باشد، اما روند اجرای آن، چنین هدفی را محقق نمی سازد و دورنمای «نبرد واگذاری» در هاله ای از تردید فرو رفته و اقتصاد را از چاله به چاه انداخته است؛ اکثر واحد های تولیدی واگذار شده در گرداب بحران فرو رفته  و به جای رونق، بعد از واگذاری در مزرعه خصوصی سازی به گودال رکود سقوط کرده و این «رها سازی»، سرمایه ها و برند های مهم صنعتی ایران را به مرز نابودی کشانده است؛ برای پیشگیری از گسترش این بحران، نگارنده در کتاب حاضر، مسیر طی شده را آسیب شناسی و الزامات استراتژیک آن را ارائه می کند. 

نویسنده کتاب «خطای خصوصی سازی» که پیش از این، کتاب های «دیپلماسی رسانه ای»، «اشخاص بین گیومه ای» و «دختری از جنس زمانه» را منتشر کرده، در مقدمه کتاب جدید خود آورده است: «روزهایی که جلسه کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید برای تعیین تکلیف بدهی واحدهای تولیدی به بانک ها، امور مالیاتی و بیمه را برگزار می کردیم، آن روز سخت ترین روز کاری من بود. این جلسات معمولا از ساعت ۹ صبح شروع می شد و تا ساعت ۱۵ ظهر ادامه می یافت. اداره چنین جلساتی بسیار سخت و طاقت فرسا بود. همه مذاکرات و مباحث این سلسله جلسات، رنج، غم، ناله و تنش بود. حتی مشکلات بعضی ها، اشک اعضا را در می آورد ، چرا که تولید این روزها، دوران سختی را سپری می کرد، انگار خشکسالی تولید بود و بی پولی و بی تدبیری امانشان را بریده بود. واحدهای تولیدی بزرگ صنعتی که از دولت به بخش خصوصی واگذار شده بودند، مشتری پای ثابت این جلسات و دیگر نشست های کمیسیون های مرتبط حمایتی و امنیتی و کارگری و قضایی بودند و به لیست معروف واحدهای بحرانی نام گرفته بودند».

خیرخواه در  ادامه می نویسد: «صنعت یکی از استوانه های رشد و توسعه هر کشور به شمار میرود که از آن به عنوان پیشقراول و پیشران توسعه هم نام می برند از این جهت همیشه مورد توجه جوامع توسعه یافته و در حال توسعه است. به مشکل افتادن این پیشقراول یعنی باختن قافیه و شکست لشکر بی فشنگ!

البته در مسیر نیل به توسعه، توجه به صنعت به روش های مختلف دنبال شده است. از جمله این موارد، افزایش سهم بخش خصوصی در اقتصاد و خصوصی سازی واحدهای صنعتی و تولیدی دولتی در راستای ارتقای کارآیی فعالیت های صنعتی بوده است که با واگذاری بنگاه های دولتی به بخش خصوصی آغاز شد. اما بنا به دلایلی که در این کتاب تحقیقی به تفصیل به آن اشاره خواهد شد، موفق نبوده است. اهمیت بخش خصوصی در این پژوهش مورد توجه بوده و حمایت از آن امری محتوم است». 

خصوصی سازی در این کتاب، اشاره به اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دارد که با رویکرد محدود کردن میزان دخالت دولت در اقتصاد و مشارکت بخش خصوصی در فعالیت های اقتصادی با محوریت پیاده سازی بر بنگاه های دولتی استوار است که از طریق روش های قانونی مانند مذاکره، مزایده، بورس و فرابورس واگذار شده اند. اما این رویکرد با موانع و چالش هایی نیز همراه بوده است. موانع اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی، خلاء قانونی، فقدان استراتژی منطق های، خلاءهای اجرایی سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، عدم رعایت اهلیت صنعتی خریدار و عدم ارزیابی دقیق توان مالی و مدیریتی خریداران در موقع واگذاری از اهم موانع فراروی خصوصی سازی است.  

در کتاب «خطای خصوصی سازی» به بررسی میزان و نحوه اثرگذاری این موانع در روند خصوصی سازی بر روی ۳۷ بنگاه واگذار شده به بخش خصوصی در استان آذربایجان شرقی، پرداخته شده است؛ همچنین میزان اهمیت هر کدام از موانع در روند خصوصی سازی رتبه بندی شده و با شناسایی ضعف ها، قوت ها، فرصت ها و تهدیدها، به تدوین راهکارهایی جهت ارتقای عملکرد واگذاری ها در حوزه صنعت اشاره می شود؛ این تحقیق که در سال ۱۳۹۶ به اتمام رسیده است، علاوه بر یافته های علمی آزمون های آماری در بستر مشاهده و تجربه حقیقی و عینی به جهت حضور نگارنده در فضای صنعت و تولید، دارای مزیت های اطلاعاتی است.