اسلام، مرد را برتر از زن نمی‌داند

حجت‌الاسلام محمود خیراللهی، استاد معارف اسلامی دانشگاه اصفهان درگفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از اصفهان اظهار کرد: آیه ۳۴ سوره نساء «الرِّجالُ قَوّامُونَ عَلَی النِّساءِ بِما فَضَّلَ اللّهُ بَعْضَهُمْ عَلی‏ بَعْضٍ وَ بِما أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوالِهِمْ: مردان، سرپرست و نگهبان زنانند، به خاطر برتری‌هایی که خداوند از نظر نظام اجتماع برای بعضی دیگر قرار داده است و بخاطر انفاق‌هایی که از اموالشان در مورد زنان می‌کنند» را نمی‌توان به صورت مطلق مربوط به تمام شئون زندگی دانست.وی افزود: مفهوم این آیه به توانایی‌های ویژه‌ای برمی‌گردد که خداوند در وجود هر یک از زن و مرد به صورت منحصر به فرد به ودیعه گذاشته است و به این معنا نیست که مردان بر زنان برتری دارند، چرا که بعد روحانی و نفس متعالی بشر، به زن و مرد تقسیم نمی‌شود و تفاوت میان این دو جنس در ویژگی‌های جسمانی‌شان است.حجت‌الاسلام خیراللهی بیان کرد: اینکه در مساجد، آقایان در صفوفی جلوتر از بانوان به اقامه نماز می‌ایستند، به دلیل تقدم و تأخر و یا برتری مرد بر زن نیست، بلکه در اینجا بحث عفاف مطرح است؛ به این معنا که چون نماز وقت عبادت و توجه ویژه نسبت به خداوند است و بانوان وجود حساسی برای آقایان دارند، حتی برای شوهرانشان که محرم‌ترین افراد نسبت به آنها محسوب می‌شوند و نیز به دلیل وجود مراتب رکوع وسجود در نماز، بانوان به منظور رعایت حریم‌ها و حفظ عفت و حیای خود باید در مکانی عقب‌تر نسبت به مردان، به اقامه نماز بایستند.وی با اشاره به تفاوت‌های فطری و ذاتی زن و مرد گفت: ویل دورانت معتقد است اگر در درون مردان عشق وجود دارد، زنان یکپارچه عشق و عاطفه هستند، بنابراین زنان به لحاظ فطری، عاطفی‌تر و لطیف‌تر هستند و مردان در جهاتی دیگر به دلیل وظایفی که به آنها محول شده است، بعضا باید از خود خشونت نشان دهند، ولی اینها به معنای برتری مرد بر زن نیست. این استاد دانشگاه اضافه کرد: آفرینش انسان به گونه‌ای است که مردان به دلیل برخی از خصوصیات ذاتی خود، مشاغل سخت را بر عهده دارند و زنان نیز به دلیل برخی از خصوصیات ذاتی، وظایفی چون مدیریت خانه و فرزندان را عهده‌دار هستند؛ بنابراین مطلقا بحث برتری یکی بر دیگری مطرح نیست و فقط صحبت بر سر تفاوت‌های ذاتی و فطری زنان و مردان است.وی تصریح کرد: زنان می‌توانند به درجه‌ها و مقاماتی برسند که سرنوشت مردان را رقم زنند و گاهی در ترقی مردان بسیار نقش‌آفرین باشند و حتی فراتر از آنان قدم بردارند که نمونه‌های آن فراوان در تاریخ وجود دارد وچه بسیار نمونه‌هایی که درحوزه‌های مختلف، زنان از مردان عاقلانه‌تر و خردمندانه‌تر عمل نموده‌اند؛ برای مثال می‌توان به سرگذشت حضرت موسی(ع) اشاره کرد که آسیه همسر فرعون مانع کشته شدن ایشان به دست فرعون شد و به نوعی تاریخ را ورق زد و جان موسی(ع) را نجات داد. نمونه دیگر، بانو امین(ره) هستند که به چنان مرتبه‌ای از فضائل رسیده بودند که علامه طباطبایی برای دیدار ایشان از قم به اصفهان می‌آمدند.حجت‌الاسلام خیراللهی ادامه داد: نمونه شاخص از زنان آگاه، فهیم و بیدار در تاریخ اسلام، حضرت زینب(س) هستند که با خطبه‌های غراء و پر محتوای خود شناخته می‌شوند. در فضائل حضرت فاطمه زهرا(س) نیز آمده است که نبی اکرم(ص) جلوی پای ایشان بلند شده و دستشان را می‌بوسیدند و معارف بلند و مسائل مهم را در حضور فاطمه زهرا(س) بیان می‌کردند، بزرگی مقام ایشان نیز به جایی رسیده بود که خطبه‌هایشان بسیار بلیغ و فصیح بود. وی افزود: آیت‌الله جوادی آملی معتقدند گاهی در فرمایشات امیرالمؤمنین به مواردی  برمی‌خوریم که قبلا حضرت فاطمه(س) آنها را بیان نموده بودند، گویی که ایشان مطلب را از فاطمه زهرا(س) دریافت کرده بودند. از طرف دیگر، در عصر کنونی در سیاست داخلی وخارجی شاهد وجود زنان مشاور در سطوح مختلف حکومتی هستیم که از نظرات آنان در تصمیم‌گیری‌های کلان کشوری استفاده می‌شود و همه اینها نشان از وجود زنان فهیم، بیدار و آگاه به مسائل روز در ابعاد مختلف ملی و بین‌المللی است.استاد دانشگاه اصفهان اظهار کرد: در تکریم بانوان فرهیخته و دانشمند همین بس که حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «چه بسا زنانی که دارای بینش عمیق‌تری در دانش دینی، نسبت به مردان باشند. همچنین برخی از شخصیت‌های دینی نظیر آیت‌الله خویی(ره) بر نقش تأثیرگذار همسرانشان در پیشرفت کار و فعالیت خود تأکید داشته‌اند.وی خاطرنشان کرد: اساس تربیت فرزندان به دست زنان است و بانوان با کفایت فرزندان شایسته تربیت می‌کنند، در همین رابطه آیت‌الله حسن‌زاده آملی معتقدند کمتر مادر با تقوایی وجود دارد که فرزندش تربیت صحیح نداشته باشد، ولی بسیارند مردان با کرامتی که فرزندان آنان از راه راست منحرف شده‌اند. حجت‌الاسلام خیراللهی گفت: اساس شخصیت فرزند در دامن مادران شکل می‌گیرد، چرا که جنین تا زمانی که در رحم مادر است، از خون او و از لحظه تولد نیز به مدت دو سال از شیر مادر که همان خون و ریشه وجودی مادر است، تغذیه می‌کند؛ از این‌رو همیشه می‌گویند زبان مادری نه زبان پدری. بنابراین نسبت تربیت پدر به مادر، از بدو تولد تا دو سالگی، سی به هفتاد است و اینها همه حاکی از نقش پر اهمیت زنان در تربیت فرزندان و نیز نقش‌آفرینی کلان آنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی است.