ابوترابی فرد: تریبون‌داران باید پیام‌آور محبت و ارتقاء صمیمیت در جامعه اسلامی باشند

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس متن کامل سخنرانی خطبه‌گونه حجت‌الاسلام والمسلمین ابوترابی فرد

که امروز ۱۵ اسفند ایراد شده، به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

الْحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلَّی اللهُ عَلَی سَیِّدِنا وَ نَبِیِّنَا مُحَمَّد وَ علی أهلِ بَیتِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ المعصومینَ المُکرَّمین.

قَالَ اللهُ العظیم فِی مُحکمِ کِتَابِهِ وَ إِذ أَخَذنا میثاقَ بَنی‏ إِسرائیلَ لاتَعبُدُونَ إِلّا اللهَ وَ بِالوالِدَینِ إِحساناً وَ ذِی القُربی‏ وَ الیَتامی‏ وَ المَساکینِ وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسناً

با عرض ادب و سلام حضور برادران و خواهران گرانقدر، با آرزوی استفاده شایسته از ماههای ویژه خدای سبحان، ماه رجب، ماه شعبان المعظم و ماه رمضان. امیدوارم که این ماه رجب ما را آماده ورود به ماه شعبان المعظم بکند با بندگی و عبادت خدای متعال و آراستگی به خصائص ارزشمند انسانی و اسلامی امکان استفاده از ماه مبارک رمضان را به دست آوریم.

در آستانه بعثت پیامبر اعظم قرار داریم. آستانه نزول قرآن کریم و کلام خدای سبحان، بنده با عنایت به این که رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانات الهام بخش و راهگشای خویش در نیمه ماه گذشته، نیمه بهمن ماه، در حوزه اخلاق و ادب اسلامی و ضرورت گسترش آن در جامعه دینی نکات مهمی را بیان داشتند، به فرازهایی از این کلام اشاره می‌کنم و بعد، آیات قرآن کریم و کلمات ائمه معصومین علیهم السلام را در اهمیت آراستگی به ادب دینی محضر شما بزرگواران تقدیم می‌دارم.

رهبر معظم فرمودند ادب اسلامی را در جامعه بگسترانید. حفظ ادب اسلامی در سخن، از مسائل مهم و با اهمیت دینی و اسلامی است. اشاره فرمودند متأسفانه امروز با گسترش فضای مجازی به تدریج ادب اسلامی کمرنگ می‌شود. تأکید کردند بدزبانی و بدگویی باید از جامعه جمع بشود. اینها نکات مهمی است که رهبری نظام با رصد مسائل مهم اجتماعی و فرهنگی و سیاسی بر او تأکید کرده اند. کسانی که تریبونی در دست دارند، در فضای رسانه حضور دارند، رسانه‌های تصویری و غیر تصویری، باید این مهم را به طور جدی مورد توجه قرار دهند. تأکید کردند اظهارات و صحبت‌ها، قول بغیرعلم نباشد، غیبت نباشد، تهمت نباشد، بدگویی و بدزبانی با اخلاق علوی و فاطمی سازگار نیست. اینها یکی از مسلمات و اصول ادب و اخلاق و آراستگی به آموزه‌های وحیانی است. همه ما باید در محیط خانه و خانواده، در محل کار و کسب، در موقعیت‌های اجتماعی و سیاسی این اصول را مورد توجه قرار بدهیم. خداوند متعال در این کریمه مبارکه آیه ۸۳ سوره بقره به پنج پیمانی که با بنی اسرائیل منعقد شده است اشاره می‌فرماید. پنج پیمان مهم حکایت از این که این اصول کلیدی در تمام ادیان الهی مورد توجه بوده است، اختصاص به دین اسلام ندارد، مطابق با فطرت انسان است، مطابق با روح بشر است. قوام جامعه بشری متوقف بر رعایت این اصول است. اصل نخست «وَ إِذ أَخَذنا میثاقَ بَنی‏ إِسرائیلَ لا تَعبُدُونَ إِلّا اللهَ» در مقام بندگی و عبودیت از تمام مراتب شرک فاصله بگیرید. یکی از اصول مهم، جامعه دین باور، بر ضرورت بندگی و عبودیت تاکید دارد اما در مقام عمل، انسان گرفتار شرک می‌شود. این که می‌بینید جوامع اسلامی در برابر قدرت‌های بزرگ احساس ضعف می‌کنند، احساس کوچکی می‌کنند و در نتیجه تحقیر می‌شوند، این یک مرتبه‌ای از مراتب شرک است. انسان موحد انسانی که بر خدای متعال تکیه دارد، با قدرت حرکت می‌کند، در برابر دشمن خویش و دشمن جامعه و جبهه کفر با اقتدار می‌ایستد. امام بزرگوار، رهبر معظم انقلاب اسلامی، امروز جبهه مقاومت، نماد این اقتدار هستند. ملت مظلوم یمن امروز با الهام از این حقیقت در این قله اقتدار قرار دارد. لذا تأکید نخست آن است که از تمامی مراتب شرک باید فاصله گرفت «لا تَعبُدُونَ إِلاَّ اللهَ»

پیمان دوم «وَ بِالوالِدَینِ إِحساناً»، انسان مؤمن، آراسته به ادب دینی، باید احترام پدر و مادر، احسان به پدر و مادر را در دستور کار خود قرار دهد. این احسان، رمز استحکام نظام خانواده و با استحکام نظام خانواده، نظام اجتماعی استحکام می‌یابد. بعد از توصیه جدی به احسان و نیکی با پدر و مادر می‌فرماید «وَ ذی القُربی‏ وَ الیَتامی‏ وَ المَساکینِ» باید با سه گروه دیگر ارتباط نزدیک داشت، یک رابطه مبتنی بر اخلاق اسلامی و احسان، نزدیکان، فقرا و نیازمندان و فرزندانی که از نعمت پدر و مادر محرومند. این سه گروه مورد توجه ویژه قرار داده شوند. اگر ما این اصول را در دستور کار خود قرار دهیم، جامعه ما به قله‌ای از اقتدار دست خواهد یافت. رعایت اصول اخلاقی نسبت به خانواده، ارحام و بستگان، بستگان نزدیک، این صله رحم باید از اصول جامعه اسلامی باشد. در آستانه سال نو قرار داریم، هر چند بیماری کووید ۱۹ امکان ملاقات و دیدار حضوری را از ما گرفته است اما می‌توانیم از سایر امکانات بهره بگیریم و با خانواده و نزدیکان و بستگان نزدیک خویش ارتباط نزدیک داشته باشیم. احسان به پدر و مادر، احسان به بستگان و نزدیکان، احسان به نیازمندان و فرزندانی که از نعمت پدر و مادر و یا یکی از این دو رکن محروم هستند، متفاوت است. بعضی نیازمند به محبت اند، بعضی نیاز به کمک مالی دارند، بعضی نیاز به ارتباط و روابط شایسته دارند، هر کدام درسطح خویش مورد توجه.

پیام مهم دیگر این کریمه مبارکه این است که «قُولُوا لِلنَّاسِ حُسناً»، پیروان قرآن، پیروان انبیای الهی، شما بایستی با مردم نیکو سخن بگویید. حسن معاشرت و گفتار و رفتار با توده مردم «لِلنَّاسِ» اعم از مؤمن و کافر، گفتار و لحن سخن و واژه‌ها و کلمات باید زیبا باشد. سخن نیک، سخنی است که محتوای آن خیر و مصلحت است و روش بیان آن مقبول و دلپذیر است. خدای سبحان هنگامی که به حضرت موسی و برادرش مأموریت می‌دهد فرعون را به توحید دعوت کنید، تأکید می‌فرماید «فَقُولا لَهُ قَولاً لَیِّناً» با زبان نرم با زبان زیبا با گفتار مؤثر که دل را فتح کند با او سخن بگویید. «لَعَلَّهُ یَتَذَکَّرُ أَو یَخشى»، اگر سخن، دلپذیر باشد، امکان تأثیرگذاری را افزایش می‌دهد، ارتقاء می‌بخشد. این ادبیات دینی است. ما در جامعه اسلامی با برادران و خواهران مسلمان خود روبرو هستیم، با برادران و خواهران خویش باید مؤدب سخن بگوییم. اگر از نظر سیاسی با هم اختلاف نظر داریم، اگر نگاه‌‌های سیاسی متفاوت است، اگر رفتارها احیاناً رفتار مقبولی نیست، اما ما باید آراسته به سخن و کلام مؤدب باشیم، با زبان نیکو با یکدیگر سخن بگوییم. «قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً»، این دستور صریح قرآن کریم است، این پیمانی است که خدای متعال با اهل ایمان بسته است. از این کلام استفاده می‌شود اگر با شما با لحن زشت سخن گفتند، اگر کلام ناصواب شنیدید، شما موظفید که به نیکویی با آنها سخن بگویید «قُولُوا لِلنَّاسِ حُسناً»، این دستور از مهمترین احکام روابط بین‌الملل و از کلیدی‌ترین اصول ادیان الهی است که دین مبین اسلام بر آن تأکید ویژه کرده است، البته باید توجه داشت اگر جبهه کفر با شما با زبان تند سخن گفتند، اگر جبهه کفر به تعهدات خودشان عمل نکردند، اگر جبهه کفر و استکبار، زبان تهدید داشت، باید با آنها قاطع سخن گفت، باید با آن‌ها از موضع قدرت برخورد کرد. هر برخوردی و تعاملی از موضع ضعف و ناتوانی، زمینه کاهش اقتدار امت اسلام و سلطه دنیای استکبار را بر جامعه اسلامی فراهم می‌کند. اما اگر فضا این فضا نبود، با آنها هم با ادب سخن بگویید. امام بزرگوار نام رئیس جمهور آمریکا را که می‌بردند، می‌فرمودند آقای کارتر. با ادب با همه باید سخن گفت استثنا ندارد خصوصاً در جامعه اسلامی، باید این اصل را مورد توجه ویژه قرار داد و از او حتی لحظه‌ای غفلت نداشت. بنده در اینجا با توجه به اینکه در همین ساعات، رهبر کاتولیک‌های جهان برای دیدار با یکی از مراجع عالیقدر و عظیم‌الشأن جهان اسلام، حضرت آیت الله سیستانی، وارد عراق می‌شود، این نکته را باید عرض کنم که اسلام به دنیای کفر نگاه ویژه‌ای دارد. محقق حلّی، این علامه و فقیه برجسته عالم تشیع، در کتاب ارزشمند شرایع الاسلام، وقف بر کفّار را تجویز می‌کند، می‌گوید شما می‌توانید مالی را وقف کنید برای اینکه کفار از او استفاده کنند. می‌فرماید انسان می‌تواند مال خود را برای تغذیه و یا اسکان شخص یهودی، یتیم و بی سرپرست وقف کند. این یهودی، بی سرپرست، یتیم مالش را وقف می‌کند برای اسکان او، بعد تأکید می‌کند هر چند وقف یک امر عبادی است اما برای آنکه این امر عبادی باشد، تقرّب و تعبّد واقف به یک امری که او را مقرّب به خدا می‌کند برای صحت وقف کافی است، لازم نیست موقوفٌ علیهم هم افراد متدین و متعبدی باشند. این نگاه اسلام است. شما این نگاه اسلام را بگذارید در کنار جنایتی که صهیونیست‌ها در فلسطین مرتکب شدند. قتل عام و کشتار صدها زن و مرد و فرزند مسلمان، پنج میلیون فلسطینی را از سرزمین خودشان در برابر دیدگان استکبار و جبهه کفر آواره کردند و امروز هم می‌بینید با مردم مظلوم فلسطین، مردم مظلوم غزه چه می‌شود می‌بینید با مردم مظلوم یمن چه می‌شود. رهبر کاتولیک‌های جهان باید پیام مظلومیت ملت فلسطین، پیام مظلومیت ملت یمن، امت اسلام را که امروز استکبار جهانی، جبهه کفر آنها را مورد ستم قرار داده است، برای جامعه جهانی بیان کند. باید بگوید ملت مظلوم عراق از ستم داعش با حمایت آمریکا و متحدین او چه رنج‌هایی متحمل شده‌اند. این در حالی اتفاق می‌افتد که نگاه اسلام، نگاه همراه با محبت به جامعه انسانی است «قُولُوا لِلنَّاسِ حُسناً». رهبر معظم انقلاب اسلامی فرمودند فلسطین متعلق به مردم فلسطین است، خواه مسلمان، خواه مسیحی و خواه یهودی. مردم سرزمین فلسطین در مورد سرزمین فلسطین تصمیم بگیرند، نه کسانی که تعلق به این سرزمین ندارند. بیگانگان نباید سرنوشت این ملت را به دست خود بگیرند. این نگاه اسلام است. «قُولُوا لِلنَّاسِ حُسناً» در آن کریمه مبارکه می‌فرماید «لَا خَیرَ فِی کَثِیرٍ مِن نَجوَاهُم» در بسیاری از گفتگوها، نجواها، خیری نیست. از نگاه قرآن کریم، نجوا را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد، نجوایی که مورد نهی است، «أَلَم تَرَ إِلَى الَّذِینَ نُهُوا عَنِ النَّجوَى» گفتگوی مخفیانه برای تضعیف جامعه اسلامی، گفتگوی مخفیانه آل فرعون برای فشار بر حضرت موسی و بنی اسرائیل، این را قرآن نهی کرده است. اما یک نجوایی است که مورد تأیید قرآن است آن نجوایی است که «لَا خَیرَ فِی کَثِیرٍ مِن نَجوَاهُم إِلَّا مَن أَمَرَ بِصَدَقَهٍ أَو مَعرُوفٍ أَو إِصلَاحٍ بَینَ النَّاسِ» موضوع آن گفتگو، موضوع آن نجوا، پوشش نیازهای جامعه باشد. موضوع، خدمت به نیازمندان و فقرا باشد. موضوع آن گفتگو معروف باشد، عملی که مورد امضای عقل و شرع است. اگر موضوع گفتگو، رفتار و کرداری بود که مورد امضای شارع مقدس، مورد امضای فطرت عقل است، این گفتگو مورد امضای قرآن است و از میان همه معروف‌ها، یک معروف را برجسته می‌کند «أَو إِصلَاحٍ بَینَ النَّاسِ» موضوع آن گفتگو اصلاح بین انسان‌ها باشد نه اصلاح بین اهل ایمان، اصلاح بین جامعه انسانی. این دستور قرآن است «أَو إِصلَاحٍ بَینَ النَّاسِ». زبان نیکو، گفتار نیکو، راه را برای اصلاح هموار می‌کند. ما باید در جامعه اسلامی روابط خودمان را با همه کسانی که دغدغه ایران و دغدغه جامعه اسلامی، دغدغه اقتدار ملت ایران را دارند، اصلاح کنیم. امروز یکی از مهمترین دستاوردهای نظام اسلامی آن است که نهاد مجلس شورای اسلامی به عنوان یک نهاد مهم، تصمیم‌ ساز، با حضور اقلیت‌های دینی شکل گرفته است. علاوه بر امت اسلام که در این نهاد حضور دارند، نمایندگان اقلیت‌های دینی در مجلس شورای اسلامی حضور دارند برای تصمیم سازی. این نگاه اسلام است، این نگاه قرآن است به پیروان اقلیت‌ها که در جامعه اسلامی زندگی می‌کنند و قوانین و مقررات را پاس می‌دارند. این نگاه اسلام است. لذا باید تلاش کنیم برای اصلاح، اصلاح روابط. مبادا انتخابات‌های پیش رو این روابط را تیره بکند، آسیب بزند. باید این تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیم به گمان حقیر، رهبر معظم انقلاب اسلامی دقیقاً با نگاه به فضای سیاسی پیش رو و انتخابات سال ۱۴۰۰ تأکید می‌فرمایند که باید بدزبانی، بدگویی از جامعه جمع شود. این مسئولیت ماست. افرادی که مصاحبه می‌کنند، تریبونی دارند، تریبون مجلس شورای اسلامی، تریبون‌های نماز جمعه، همه تریبون‌ها، تریبون‌هایی که در اختیار دولت است، در اختیار قوای سه گانه است، باید پیام آور دوستی و محبت و ارتقاء صمیمیت در جامعه اسلامی باشند. پیام‌آور این کلام خدای متعال باشند.

بنده در پایان عرایضم به دو روایت اشاره کنم «قال ابوجعفر علیه السّلام» حضرت می‌فرمایند که وقتی من با شما صحبت می‌کنم مطلبی را می‌گویم «فَسئَلونی عن کِتَابِ اللهِ» مدرک او را از قرآن از من بخواهید. بعد می‌فرمایند که «ثمَّ قالَ عَلیهِ السَّلام إنّ الله نَهى عن القیلِ و القال» قیل و القال همین گفتگوها و پرخاش‌هایی است که ما می‌بینیم «إنّ الله نَهى عَنِ القیلِ وَ القال» «وَ فَسادِ المال» خدا نهی کرده، بعد «فقالوا یَابنَ رسولِ الله و أین هذا من کتاب الله» مستند او از قرآن چیست؟ حضرت این آیه را تلاوت کردند «قالَ انَّ اللهَ یقول قُولُوا لِلنَّاسِ حُسناً» خدای متعال می‌فرماید که «لَا خَیرَ فِی کَثِیرٍ مِن نَجوَاهُم إِلَّا مَن أَمَرَ بِصَدَقَهٍ أَو مَعرُوفٍ أَو إِصلَاحٍ بَینَ النَّاسِ» و اما فساد مال را فرمودند «وَلَا تُؤتُوا السُّفَهَاءَ أَموَالَکُمُ الَّتِی جَعَلَ اللهُ لَکُم قِیَامًا» که جای بحث خودش را دارد «و عَن ابی عَبدِالله عَلیهِ السَّلام و قُولُوا لِلنَّاسِ حُسناً» بعد فرمودند «قُولُوا لِلنَّاسِ» با مردم سخن بگویید آنگونه که دوست دارید «أَنْ یُقَالَ لَکُم» همان طور که دوست دارید مردم با شما سخن بگویند به زیباترین ادب و کلام با مردم گفتگو کنید، تا مردم با شما نیکو سخن بگویند و در کلام دیگری «عَنِ الصّادقِ علیه السَّلام کُن رَفِیقاً فِی أَمرِکَ بِالمَعرُوفِ‏ و شَفِیقاً فِی نَهیِکَ عَنِ‏ المُنکَرِ» امر به معروف می‌کنی با رفاقت «کُن رَفِیقاً» با دوستی با ادب با زبان خوش «کُن رَفِیقاً فِی أَمرِکَ بِالمَعرُوفِ‏ وَ شَفِیقاً» یک دوست شفیق «فِی نَهیِکَ عَنِ‏ المُنکَرِ» بعد می‌فرمایند در هیچ حالی نصیحت برادر و خواهر مسلمان خودت را از یاد نبر «النَّصِیحَهَ فِی کُلِّ حَالٍ» خدایا ما را ناصح یکدیگر در همه حالات قرار ده

پروردگارا ما را در مسیری که مورد رضایت توست هدایت بفرما

‌ای خدای بزرگ، جامعه ما را به نور ادب به نور اخلاق، به نور انسانیت، به نور محبت، به نور گسترش معروف و پاکیزه شدن از منکر نورانی بدار

ای خدای متعال زبان ما را زبان آراسته به کلام نیکو قرار ده

پروردگارا انقلاب، رهبر معظم انقلاب، امت اسلام در پناه خودت از هر خطری حفاظت بفرما

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته