سرنوشت بافت قدیم بوشهر، فنا یا بقا؟

مهندس علی کولیوند در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص ضرورت حفظ بافت قدیم شهر بوشهر اظهار کرد: شاید باید یک مقدار برگردیم عقب‌تر و بپرسیم که این بافت چه ارزش‌هایی دارد و چرا باید حفظ شود. برخی می‌پرسند توجه به چند ساختمان خراب، که واقعاً هم به مرحله تخریب رسیده‌اند چه فایده‌ای دارد؟ باید گفت این بناها، که بیش صد و پنجاه، دویست سال و یا حتی سیصد سال قدمت دارند، بسیار خسته و فرسوده هستند اما ما باید این بافت را حفظ کنیم.

دانش‌آموخته مهندسی معماری گفت: فلسفه‌ای وجود دارد که بیان می‌کند این بافت تاریخی بخش عظیمی از سنت‌های ما را حفظ می‌کند. سنت به معنای نتایج آزمون‌ پس‌داده‌ی نسل‌های قبلی است.

وی با تشریح این موضوع گفت: «به طور مثال، سنت این که نسل‌های قبل در برابر اقلیم چه‌طور رفتار کرده، سنت این که ارزش‌های فرهنگی‌ خود را چه‌طور در نمود کالبدی و بنای معماری نشان داده، سنت‌هایی که ارتباطات بین افراد را به نمایش می‌گذاشته‌ و یا سنت‌هایی که ارتباط بین اجزاء شهر را به نمایش می‌گذاشتند.»

کولیوند افزود: «این‌ها نتایج تجربیات و اشتباهات مکرر نسل‌های گذشته هستند، مثل همین الآن که ما اشتباهات زیادی می‌کنیم. البته به این دلیل که اشتباهات نمی‌توانستند دوام بیاورند اکنون پاک شده‌اند و از بین رفته‌اند. مثلا ساختمانی که با اقلیم کار نمی‌کرده است، توسط سازنده‌اش نابود می‌شده یا ساختمانی ارزش‌های فرهنگی نسل قدیم را حفظ نمی‌کرده و مسئله‌ی “محرمیت” در آن رعایت نشده، سرنوشتی جز فنا شدن نداشته است.»

این کارشناس حوزه معماری بافت قدیم معتقد است «امروزه ما انبوهی از کالاهای ساختمانی نامتناسب با فرهنگ، اقلیم و ارزش‌ها را در ساختمان‌های سرتاسر شهر به کار برده‌ایم و روز به روز هم به تعداد این ساختمان‌ها اضافه می‌کنیم.»

وی تصریح کرد: بافت تاریخی از این حیث ارزشمند است که تجربیات آزمون ‌پس‌داده‌ی نسل‌های قبلی این شهر را به زیبایی در مقابل دید ما قرار می‌دهد.

نمایش حکمت‌های معماری اقلیم و فرهنگ

علی کولیوند با اشاره به حکمت وجودی این بافت گفت: «امروزه در دنیا دانش و فضیلت یا حکمت دو موضوع جدا از یکدیگر هستند. حکمت در اثر تجربه و زندگی کردن به دست می‌آی و. دانش را با تحصیل و آموزش می‌توانید کسب کنید. حکیم شدن، به کار بستن دانش‌های کسب شده و استفاده کردن این علوم برای پی بردن به حکمت آن‌ها است. بافت تاریخی ما حکمت‌های معماری این اقلیم و فرهنگ این اقلیم را به زیبایی به نمایش می‌گذارد. از طرف دیگر وقتی انسان کالایی دارد و این کالا ارزشمند است، باید از این کالا یک بهره‌وری انجام بگیرد. امروزه در سراسر دنیا بافت‌های تاریخی از بخش‌های ارزشمند شهر هستند که به اقتصاد شهر کمک می‌کنند. اگر نخواهیم ارزش‌های اجتماعی، تاریخی و فرهنگی‌مان را هم حفظ بکنیم و فقط به جنبه‌ی اقتصادی ماجرا نگاه کنیم، باز هم این بافت تاریخی بیچاره می‌تواند به داد ما برسد.»

او بافت تاریخی بوشهر را متمایز از سایر بافت‌های تاریخی کشور می‌داند و خاطرنشان کرد: «بافت تاریخی این شهر نسبت به بافت‌های تاریخی شهرهای یزد، کاشان، کرمان، اصفهان و… بسیار متفاوت است. به این دلیل که بافت تاریخی شهر بوشهر در بهترین مکان‌ کل شبه‌جزیره‌ی بوشهر قرار گرفته در همسایگی دریا بودن و چشم‌انداز دریا از سه سو، به بافت تاریخی بوشهر زیبایی بسیاری بخشیده است.»

کولیوند افزود: مسئله‌ی دیگر، حضور بافت در کنار قلب اقتصاد شهر است. بازار شهر ما به عنوان محل تجمع مردم زیادی از شهر جهت تهیه‌ی مایحتاج خود، در کنار بافت تاریخی قرار دارد.

نمادی برای مسالمت‌آمیز بودن زندگی نسل گذشته‌

به گفته این پژوهشگر بافت تاریخی بوشهر در شهر یزد حدود هفتصد و هفتاد هکتار بافت تاریخی را می‌توانیم مشاهده کنیم. در شهر اصفهان بیش از هکتار بافت تاریخی داریم و در شهر کرمان این رقم بیش از ششصد هکتار… بافت ۴۰ هکتاری بوشهر در برابر این چند شهر وسعت زیادی ندارد پس پتانسیل زیادی پیش روی ما قرار گرفته که می‌توانیم از آن به نفع شهرمان استفاده کنیم که این موضوع بافت تاریخی بوشهر بسیار ارزشمند می‌نماید.

وی خاطرنشان کرد: بافت تاریخی نماد هوشمندی مردم این سرزمین در تطابق با اقلیم و تلاشی جهت حفظ ارزش‌های فرهنگی این نسل و از سوی دیگر، این بافت نماد مسالمت‌آمیز بودن زندگی نسل گذشته‌ی این شهر با تمام اختلافات دینی، سلیقه‌ای و قومی است.

این نویسنده و پژوهشگر اظهار کرد: اگر در تمام بافت‌های تاریخی کشور و حتی شاید دنیا جستجو کنیم متوجه می‌شویم که تفاوت‌های میان گروهی از انسان‌ها، سبب شده تا این مردم در محلات مجزا از یک‌دیگر زندگی کنند. برای مثال در شهر کرمان محله‌ی زرتشتی‌ها یا محله‌ی یهودی‌ها یا محله‌ی مسیحی‌ها از یک‌دیگر مجزا است.

کولیوند می‌گوید: در شهر بوشهر، شهروندان مسیحی، یهودی و مسلمانان شیعه و سنی همه در کنار یک‌دیگر هستند. نمود عینی آن نیز موجود است به طوری که روبروی کلیسای مسیحیان، مجلسی (مسجد) آل عصفور، قرار دارد. کمی آن‌طرف‌تر حسینیه‌ی کازرونی‌ها و پشت حسینیه‌ی کازرونی مسجد اهل سنت قرار دارد. در گذشته‌ی این شهر، هموطنان اهل تسنن، شیعه، مسیحی و یهودی همه با هم همسایه بوده‌اند و در این شهر ما شاهد هیچ‌گونه تفکیک محله‌ای نبوده‌ایم.

لیان یا بخت‌اردشیر

وی بیان کرد: این شعور و بلوغ بی‌نظیر که ما امروزه به آن “گفت‌وگوی تمدن‌‎ها” می‌گوییم در بوشهر جاری بوده و از ارزش‌ها و پشتوانه‌های اجتماعی این شهر است. این مسئله نیز یکی دیگر از فاکتورهایی هست که مدال افتخاری بر سینه‌ی بافت تاریخی بوشهر می‌زند.

این پژوهشگر با معرفی بافت تاریخی بوشهر در بخشی از محلات جنوبی شهر که لیان یا بخت‌اردشیر نامیده می‌شود، گفت: «بافت قدیمی بوشهر با بافت تاریخی آن متفاوت است و بنای بافت قدیمی این منطقه مربوط به زمانی است که نخبه‌ی نظامی ایرانی یعنی نادرشاه افشار، شاهد دست به دست شدن دائم خلیج فارس در دستان پرتغالی‌ها، انگلیسی‌ها و فرانسوی‌ها است و به دلیل در اختیار نداشتن نیروی دریایی قوی، گروهی را مامور به ساخت بندری دست نیافتنی می‌کند.»

علی کولیوند اضافه کرد: «این گروه بررسی‌های زیادی انجام می‌دهند که بتوانند چنین بندری را بیابند. البته بوشهر شهر جدیدی بوده است و کارشناسان گماشته شده از سوی نادرشاه، بررسی‌هایی انجام می‌دهند و متوجه می‌شوند که به دلیل فاصله زیاد بین لنگرگاه و بندرگاه، کشتی‌های بزرگ نمی‌توانند وارد بندر بوشهر شوند.»

این فعال اقتصادی عنوان کرد: «در این شرایط کشتی‌ها در فاصله‌ای دورتر از ساحل قرار می‌گرفته‌اند و از آن‌جا با بلم، بوم و قایق‌های کوچک، کالاهای آن کشتی تخلیه می‌شده‌اند. در نتیجه توپی که کشتی‌های پرتغالی، فرانسوی و یا انگلیسی می‌توانسته‌اند که شلیک کنند به این‌جا نمی‌رسیده و به همین علت در این بندر یک موقعیت استراتژیک خاص فراهم می‌شده است.»

خیابانی در دل بافت تاریخی

وی اظهار کرد: «در گذشته ابتدا خانه نمی‌ساخته‌اند، بلکه اول بازار و مسجد و مدرسه را برقرار می‌کرده‌اند و با ایجاد زیرساخت ها، مردم را ترغیب می‌کردند تا خودشان خانه‌هایشان را بسازند. یعنی ابتدا کارخانه‌ی توپ‌سازی یا همان اسلحه‌سازی و بازار “دم ارگ” (در محدوده عمارت تاریخی گلستان – مرکز آموزش فعلی جهاد دانشگاهی استان بوشهر)، ساخته شده است و پس از آن مردم بومی و حتی ساکنین ریشهر، یعنی همان بوشهر قدیم، خانه‌های خود را خراب کرده و به آن‌جا رفته‌اند.»

این نویسنده و پژوهشگر با اشاره به ناملایمات به بافت قدیمی بوشهر در ادوار تاریخی مختلف گفت: «اقدامات ما پیش از انقلاب در قبال بافت قدیمی در این شهر آگاهانه نبوده است. یک سری ضرورت‌ها و اجبارها داشته و یک سری غفلت‌ها و ناآگاهی‌ها وجود داشته اما بعد از انقلاب و خصوصا سال‌های اخیر، ما نمی‌توانیم بگوییم که نفهمیدیم یا ندیدیم.»

کولیوند بیان کرد: «امروزه با صرف کوتاه ترین زمان امکان کسب در مورد هر مطلب ریز و درشتی وجود دارد و به راحتی می‌توان راجع به هر موضوع، تجربیات مختلفی از اقصی نقاط دنیا به دست آورد. اگر آن اتفاقات نمی‌افتاد شاید حجم تخریب‌ها در بافت تاریخی ما بیشتر از این می‌شد.»

وی با اشاره به خیابان انقلاب بوشهر که از میان بافت تاریخی بوشهر می‌گذرد، اظهار کرد: «تا حالا مدام می‌گفتیم که احداث خیابان انقلاب باعث نابودی بافت قدیم شده است؛ در حالی که در آن دوره و با روندی که در حال انجام بوده و با در نظر گرفتن این که نمی‌توانسته‌اند به کل بافت خدمات بدهند، اگر این خیابان هم ساخته نمی‌شد به یک‌باره همه ساکنین از بافت قدیم تخلیه می‌شدند و به محلات جدید و با دسترسی بهتر کوچ می‌کردند. دقیقا مثل همان اتفاقی که برای بازار افتاد. یعنی بازار حاج رئیس و بازار دم ارگ و دیگر بازارهای قدیمی نابود می‌شوند و به امثال پاساژ خرمایی تبدیل می‌شوند.»

مسیر را اشتباه رفته‌ایم

پژوهشگر بافت قدیمی بوشهر گفت: «کسی تا به حال از یک زاویه‌ی متفاوت به موضوع نگاه نکرده و همه‌ی ما گفته‌ایم مرگ بر خیابان انقلاب و مرگ بر خیابان ششم بهمن، در حالی که این موضوع را دقیق آنالیز نکرده‌ایم. ما برای کوچک‌ترین اظهارات خود باید سند علمی ارائه دهیم و اثراتش را نیز بررسی کنیم. نتیجه صحبت‌های من با قدمای شهر این است که اگرچه در آن دوره می‌توانستند خیلی بهتر عمل کنند، اما این که ما بگوییم که خیابان انقلاب (ششم بهمن) هیچ آورده‌ای نداشته و فقط تخریب بافت بوده درست نیست.»

علی کولیوند معتقد است اقداماتی در حوزه گردشگری بافت قدیم انجام شده اما اثربخشی کافی را نداشته، وی در این باره می‌گوید: «اقدامات و جهت گیری‌هایی در این زمینه انجام شده و با مراجعه به هر اداره، متوجه می‌شوید بودجه‌ای برای گردشگری تخصیص داده‌اند. الان ستاد نوروزی در شهر به راه افتاده و ژست‌های خیلی خوبی می‌گیریم و همه هم برای این مسئله تلاش می‌کنند. اما وقتی این اقدامات را با میزان اثربخشی آن‌ها مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم که مسیر را اشتباه رفته‌ایم. البته متهم نیستیم که کاری انجام نداده‌ایم بلکه متهم به آنیم که کارآیی نداشته‌ایم. سوال این است، کارهایی که ما انجام می‌دهیم چقدر می‌تواند برای مردم آورده به همراه داشته باشد.»

این دانش آموخته معماری گفت: وقتی راجع به کلمه “گردشگری” صحبت می‌کنیم، به جای این که بار معنایی مثبت این کلمه به کمک سخنگو بیاید، معنای عکس آن به ذهن خطور می‌کند. مثلاً اگر از مردم ساکن بافت تاریخی در مورد کلمه‌ی “گردشگری” یا “میراث فرهنگی”سوال کنید انگار تصویر شمر جلوی چشمان آن‌ها می‌آید. به این دلیل که این افراد هرگاه به میراث فرهنگی مراجعه کرده‌اند، با یک مانع روبرو شده اند.

وی افزود: سال‌هاست متوجه شده‌ایم که این بافت تاریخی بسیار ارزشمند است و می‌تواند برای ما آورده‌ی بسیاری داشته باشد. ولی سوال این است که برای این فهم چه کار کرده‌ایم؟ قالب بهبود چه در بیمار و چه در گردشگری مشخص است. بهبود همیشه با تغییر همراه است و تغییر نتیجه‌ی عمل است. یعنی من باید آستینم را بالا بزنم و شروع کنم کار کنم. البته عمل نیز نتیجه‌ی اراده است و تا اراده‌ای در درون شکل نگرفته باشد، نمی‌توان بلند شد و حرکت کرد. اراده نتیجه‌ی احساس است. یک احساس قوی و عمیق و ناشی از عقلانیت ما، مثل احساس یک مادر، که باعث می‌شود که ما سختی‌های بسیاری را تحمل کنیم. پس این فرایند بهبود زمانی صورت می‌پذیرید که ما آن قالب مشخص را روی گردشگری قرار بدهیم.

کولیوند اظهار کرد: حکایت امروز بافت تاریخی ما مثل این است که روی تخت بیماری داشته باشیم و همه برای بهبودش تلاش کنند، اما هیچ‌کس علائم حیاتی بیمار را چک نکند، هیچ‌کس به ضربان قلب بیمار توجه نکند. یک نفر ناخنش را بگیرد، یک نفر مویش را شانه کند، یک نفر عزیزم و جانم صدایش کند، اما هیچ‌کس توجه نکند که این بیمار قلبش گرفته است. در واقع الآن همه‌ی ما دور و بر بافت می‌دویم.

او اضافه کرد: با مراجعه به اداره میراث فرهنگی متوجه می‌شوید که هیچ‌کس وقت سر خاراندن ندارد. ستادهای مختلف و کمیسیون های متفاوتی دارند، راجع به کارهای گردشگری برنامه‌ریزی می‌کنند، جلسات مختلف تشکیل می‌دهند، بودجه دارند، نظارت می‌کنند و… یا مثلا در شهرداری می‌بینید همه خودشان را برای گردشگری و بافت تاریخی وقف می‌کنند. خدمات شهری و شهرداری بافت دارند. در اداره مسکن شهرسازی، می‌بینید ردیف بودجه، مسکن مهر و مسکن ملی دارند. برای بافت تاریخی همه در حال کار کردن هستند اما سوال این است که این کارها، چه‌قدر کارآیی و اثربخشی دارد؟ آیا ما هدف مشخصی داریم؟ این بودجه ما را به هدف خود نزدیک‌تر می‌کند؟

نویسنده و پژوهشگر بافت قدیمی بوشهر گفت: هیچ کس برای کنترل این سوالات وجود ندارد. هر سال بودجه‌ای دریافت می‌شود و باید این پول را به طریقی هزینه کنیم. اما اگر هیچ پولی در بافت تاریخی هزینه نشود خیلی بهتر از این هزینه کردن بدون برنامه است. مثلا در حوزه فاضلاب برای گذاشتن یک لوله، زیر یک دیوار را خالی می‌کنند و یک ساختمان را تخریب می‌کنند. این همان حکایت کارآیی و اثربخشی در برابر اقداماتی است که برای بافت تاریخی انجام می‌دهیم.

علی کولیوند گفت: سالانه زمان زیاد و هزینه‌ی دستگاه‌های مرتبط با بافت تاریخی را صرف می‌کنیم. اساسا هدف از این اقدامات هم این است که وضعیت بافت تاریخی را بهتر کنیم و گردشگری این بافت را رونق بدهیم. اما این که این اقدامات تا چه اندازه موثر هستند و تا چه اندازه توانسته‌اند ما را به سرمنزل مقصود برسانند، مسئله‌ی اصلی است و این مسئله هیچ‌جا کنترل نمی‌شود. همه می‌گویند ما امسال این مقدار پول و بودجه هزینه کردیم اما هیچ‌کس نمی‌گوید من این مقدار هزینه کردم و در مقابل توانستم این مقدار نتیجه‌ی مثبت دریافت کنم.

وی تصریح کرد: چون کل ساختار دولتی ما، از راس تا قعر، سیستم پاسخگویی در برابر کارآمدی نیست. فقط گفته می‌شود چهارده هزار میلیارد تومان (عدد دقیق نیست) امسال بودجه‌ی گردشگری دریافت کردیم و هیچ‌کس از سودآوری این بودجه سوالی نمی‌پرسد. در واقع هیچ‌کس نیز راجع به سود در سیستم دولتی ما پاسخی ندارد.

کولیوند با اشاره به قابل اندازه گیری بودن آورده‌های گردشگری بیان کرد: امروز در دنیا دقیقا مشخص است که درآمد سالانه‌ی کشور ترکیه از گردشگری برای مثال چهل میلیون دلار بوده است. مشخص است که چه تعداد گردشگر وارد فلان شهر شده‌اند و چه مقدار دلار با خود همراه داشته‌اند. در پایان سال مشخص می‌شود که سودی وارد کشور شده است از طریق گردشگری، نفت یا سایر خدمات بوده است.

کولیوند که معمار و مشاور بازسازی برخی از پروژه‌های احیا شده بافت قدیم بوشهر است گفت: شما الان در یک مرکز گردشگری نشسته‌اید که استارت اقتصادی بافت تاریخی با  آن (کافه کهن) بوده است. پیش از این مرکز، فقط دو مغازه ساعت‌فروشی بالای بازار و نزدیک میدان انقلاب در فعال بود اما ده سال گذشته و بعد از راه افتادن کافه کهن، آرام آرام کل بازار احیا شد. البته باید گفت که هیچ موفقیت انفرادی‌ در دنیا وجود ندارد. این بازار هنگامی تشکیل شد که مردم متوجه شدند که اگر پای این کار بایستند، به درآمد می‌رسند.

او اظهار کرد: در دنیا همه‌ی مردم در بافت تاریخی وارد مراوده می‌شوند و با هم همکاری می‌کنند. مثلا من با یک مرکز گردشگری سودآوری دارم، همسایه‌ی من که تاکسی دارد، می‌تواند توریست را بیاورد جلوی خانه‌ی من و آن یکی همسایه، یک پاتیل آش بگذارد جلوی خانه‌اش و بفروشد. این یعنی همه درگیر شوند و مشارکت کنند اما الآن که همه درگیر نیستیم. پس معلوم است که نتوانسته‌ایم به نتیجه برسیم.

این پژوهشگر خاطرنشان کرد: فرض کنید یک سرمایه‌گذار جلو آمده و در بافت تاریخی مکانی را راه اندازی کرده است. آیا وظیفه‌ی این سرمایه‌گذار این است که کوچه را هم درست کند؟ شبکه‌ی برق محل را هم اصلاح کند؟ آیا سرمایه‌گذار باید مشکلات فاضلاب را هم حل کند؟ همه‌ی این موارد در شرایطی است که هیچ زیرساختی وجود ندارد. وقتی که زیرساختی نیست کل این هزینه‌ها به منِ سرمایه‌گذار تحمیل می‌شود. چنان که وقتی شروع می‌کنم دیگر رمقی از لحاظ مالی ندارم. کار اقتصادی کردن این است که شما سرمایه‌ی در گردش داشته باشید اما سرمایه گذار زمانی کار خود را باید شروع کند که همه‌ی سرمایه‌اش را خرج زیرساخت‌ها کرده است. پس اولین مسئله‌ که سرمایه‌گذاری در بافت تاریخی را متوقف می‌کند یا جاذبه‌های آن را کاهش می‌دهد این است که سرمایه‌گذار خودش باید برای صفر تا صد ماجرا بدود.

وی با انتقاد از خلاءهای فرهنگی موجود تصریح کرد: تمام ساختارهای مرتبط با بافت، مثل فرهنگ بخشی از ساکنین فرسوده است. ساکنین اصیل این بافت فرار کرده‌اند و کسانی که مانده‌اند یا کارگران هستند یا مهاجرین افغانستانی هستند و یا بخشی از ساکنین بافت تاریخی که توان فرار کردن نداشته‌اند. هیچ‌کس این‌جا به میل خودش نمانده است. در این محدوده، سکونت؛ سکونت اجباری است. البته استثنائاتی نیز وجود دارد اما یک نفر بین این همه نادیده گرفته می‌شود.

کارشناس ارشد معماری اظهار کرد: پس اولین مسئله این است که ما هیچ زیرساختی نداریم و مسئله‌ی بعد این است که فلسفه‌ی حضور در بافت تاریخی این است که بناهای تاریخی را مرمت و بعد احیا کنیم. نوسازی، جایگاهی در بافت قدیم ندارد و می‌توان این نوسازی را در محلات دیگر مثل بهمنی، مدرس یا باهنر انجام داد. جایی که هم فضای کافی برای نوسازی موجود است و هم می‌شود کامیون و لودر برد و کار را انجام داد. در بافت تاریخی باید نوسازی را کنار بگذاریم اما در حال حاضر حجم انبوهی از اتفاقاتی که در بافت تاریخی می‌افتد از جنس نوسازی است و دلیل آن این است که حمایت از مرمت، در ساختارهای ما وجود خارجی ندارد.

کولیوند افزود: در بانک‌های ما کسی نمی‌تواند برای مرمت وام بگیرد چون مرمت آن‌قدر پر هزینه است که عملا از توان اشخاص بدون حمایت‌های دولتی خارج است. به همین خاطر است که مردم سراغ نوسازی می‌روند و اکنون در تمام بازار قدیم بوشهر نوسازی اتفاق افتاده است.

به شکل دلقک‌واری ادای معماری گذشته را در آورده‌ایم

معمار و موسس مجموعه گردشگری کهن در بوشهر با نقد نوسازی‌های انجام شده در محدوده بافت قدیمی گفت: در نوسازی ما به شکل دلقک‌واری ادای معماری گذشته را در آورده‌ایم. چند هلال و یک قاب زدن و… و گردشگری که یک‌بار می‌آید و دلقک بافت تاریخی را می‌بیند، دفعه‌ی بعد به کسی دیدن این دلقک را پیشنهاد نمی‌دهد. پس ما خودمان، با حجمی از اتفاقاتی که هرساله رقم می‌زنیم، تیشه به ریشه‌ی گردشگری بافت می‌زنیم.

این نویسنده افزود: نوسازی، آفت بافت تاریخی است. البته با این شکل و شمایلی که ما داریم نوسازی را انجام می‌دهیم. هرچند بگوییم ما داریم به همان سبک می‌سازیم اما نمی‌توانیم بنای جدیدی را به سبک قدیمی بسازیم. حتی اگر بنا را ساختید، تاریخ را چه می‌کنید؟ پس یکی از آفت‌های گردشگری و یکی از دلایلی که ممکن است گردشگری اصلا در این‌جا بنیان نگیرد این است که هر روزه اصالت‌های بافت تاریخی خود را که منشا جاذبه‌های گردشگری است، از بین می‌بریم.

علی کولیوند خاطرنشان کرد: بخش عمده‌ای از این اصالت‌ها همین بناهای تاریخی هستند که ما هر روز تعدادشان را کمتر می‌کنیم. یعنی زمانی هزار بنای تاریخی در بافت قدیم بوشهر داشتیم، یا به عبارتی هزار پلاک تاریخی داشتیم. از این هزار بنا، در این چندساله فقط سیصدتا باقی مانده است و این سیصد بنا نیز یکی یکی از بین می‌روند.

متخصص مرمت بافت تاریخی بوشهر گفت: برخی از این بازسازی و مرمت‌ها مثل پرچمدار و سمبل تلاش در بافت هستند و الگویی برای سایرین می‌شود. با شکست خوردن این طرح‌های شاخص، تمام انگیزه‌ی مردم عادی که می‌خواهند وارد این حوزه شوند، از بین می‌رود. پس به دولت توصیه می‌شود اگر شاهد فروافتادن یکی از پرچمداران است، باید به موضوع ورود کرد و به آن کمک نمود.

گفت‌وگو از: «حسین فیروزه» – ایسنا

انتهای پیام