فجر ۴۲| سفیر پیشین ایران در لیبی: امروز دیپلماسی نهضتی دارای یک جبهه بین‌المللی است

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، در پی پیروزی انقلاب اسلامی در ایران واژه جدیدی در عرصه دیپلماسی خود را نشان داد تحت عنوان «دیپلماسی نهضتی» و این دیپلماسی در طول ۴۲ سال گذشته در مناسبات خارجی جمهوری اسلامی ایران تاثیرات عمده‌ای به جا گذاشته است. محور مقاومت در سایه این دیپلماسی شکل گرفت و در این مدت شاهد گسترش و نفوذ روزافزون محور مقاومت هستیم. در همین راستا، برخی تحلیلگران بر این باورند که این دیپلماسی نفوذ استراتژیک جمهوری اسلامی ایران در منطقه را به همراه داشته است.

* دیپلماسی نهضتی مختص ماست

در همین خصوص «حسین اکبری» سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در لیبی و معاون دبیرکل مجمع جهانی بیداری اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، در خصوص دیپلماسی نهضتی عنوان کرد: دیپلماسی نهضتی ادبیات اختصاصی مربوط به ماست که در ادبیات سیاسی دنیا تعریف عام ندارد و تعریف اختصاص به خودش را داراست.

وی توضیح داد: هم در نگاه امام خمینی (ره) و هم در قانون اساسی و هم براساس آیات قرآن معتقدیم باید از مظلومان دفاع و در مقابل استکبار و ظلم ایستادگی و مقاومت کرد. اساس دیپلماسی نهضتی بر این مبناست که دفاع از حقوق مظلومان و ایستادگی در برابر زورگویی و زیاده‌‌طلبی استکبار جهانی واجب است. این هم آرمان انقلاب است و هم در قانون اساسی به آن تأکید شده و هم مبنای الهی و اساس فطری دارد. هر انسانی که ببیند مظلومی مورد ظلم واقع می‌شود سعی می‌کند از آن دفاع کند. زمانی که همسایه‌ای ندای کمک سر می‌دهد واجب است به لحاظ فطری و انسانی به او کمک کرد.

* دیپلماسی نهضتی آرمانی است

معاون دبیرکل مجمع جهانی بیداری اسلامی درباره تاثیر دیپلماسی نهضتی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و مصادیق آن نیز اظهار داشت: وقتی از دیپلماسی در دنیا سخن می‌گویند در مورد روابط کشورها و منافع ملی کشورها صحبت می‌کنند و دیپلماسی در تعامل با دنیای امروز شکل می‌گیرد که دارای ابعاد مختلفی در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است که کشورها برای تامین منافع ملی خود آن را دنبال می‌کنند.

وی به تفاوت دیپلماسی نهضتی با دیپلماسی به معنای عام اشاره کرد و یادآور شد: دیپلماسی نهضتی دارای مبنای انسانی و فطری است و براساس آموزه‌های دینی و آرمان‌های انقلاب اسلامی شکل گرفته و طبیعتا بحثی فراتر از منافع ملی است. یعنی اگر در دنیا دیپلماسی کاملا در انحصار منافع ملی است، دیپلماسی نهضتی فراتر از منافع ملی و بحثی آرمانی است.

سفیر پیشین ایران در طرابلس در این خصوص به دفاع از ملت فلسطین اشاره و بیان کرد: به عنوان مثال، دفاع از ملت فلسطین در مقابل رژیم صهیونیستی و آمریکا برای ما به معنای خاص، آورده اقتصادی یا به معنای مصطلح دنیا منافع ملی به همراه ندارد، بلکه بحثی انسانی، فطری و الهی است و حتی ممکن است هزینه هم بپردازیم.

وی اضافه کرد: در حقیقت این یک دیپلماسی ارزشی و مبتنی بر فطرت انسان است و طبیعتا جمهوری اسلامی ایران هم در آرمان‌ها و هم قانون اساسی آن را مدنظر قرار داده و مردم نیز به آن رای داده‌اند. ما اینجا از بقیه دنیا متفاوت می‌شویم. برای ما فقط بحث تامین منافع ملی نیست، بلکه برای انجام یک تکلیف دینی و انسانی است که سیاست و دیپلماسی خودمان را طراحی می‌کنیم.

اکبری اضافه کرد: وقتی این می‌شود مبنا و معیار و نگاه دیپلماسی، در هر کجای منطقه که نظام سلطه جهانی می‌خواهد کشور ما را مثل گذشته و قبل از انقلاب تحت سلطه خودش در بیاورد و وادار به تسلیم کند و حتی برای این کار جنگ، فشار اقتصادی و تحریم‌ها را شروع کرد، ما براساس وعده‌های الهی و آموزه‌های قرآنی، مقاومت و ایستادگی را در پیش گرفته و تسلیم نشدیم.

* ایستادگی در مقابل دشمن در یک جنگ نابرابر درسی برای بشریت امروز بود

سفیر پیشین ایران در لیبی خاطرنشان کرد: ایستادگی در مقابل دشمن در یک جنگ نابرابر که آنها به لحاظ امکانات و ابزار چند ده برابر ما امکانات داشتند، درسی برای بشریت امروز بود که هر کس بتواند متکی به مردم خودش و ارزش‌های انسانی بایستد، خداوند به او کمک می‌کند و می‌تواند در مقابل نظام سلطه جهانی و استبداد به پیروزی برسد.

معاون دبیرکل مجمع جهانی بیداری اسلامی در این گفت‌وگو با ذکر این نکته که پیروزی انقلاب اسلامی در مقابل زیاده‌‌خواهی آمریکا، عزت و استقلال مردم ما را تضمین کرد، اظهار داشت: پیروزی انقلاب اسلامی باوری را در دنیا به وجود آورد که اگر ملتی با امکانات حداقل در مقابل نظام استکبار ایستادگی کند، خداوند به آن کمک می‌کند و می‌تواند پیروز شود.

به گفته اکبری این یک درس از انقلاب ما درباره دیپلماسی نهضتی بود که مقاومت و ایستادگی ما یک باور در دنیا به وجود آورد که یک ملت می‌تواند با تکیه بر مردم و ارزش‌های انسانی و اعتقادی، مقاومت کند و پیروز هم بشود.

وی ادامه داد: باور دوم این بود که در همان شرایط سخت که کشور ما با مشکلات بسیاری مواجه بود از ملت و مظلومیت فلسطین در مقابل رژیم صهیونیستی دفاع کرد و این در حالی بود که هیچ کشور اسلامی جرأت نمی‌کرد در مقابل رژیم صهیونیستی بایستد و این یک پیروزی بزرگ برای انقلاب و یک باور جدید بود که می‌توان در مقابل دشمنی که ملت فلسطین را تحت ظلم قرار می‌دهد، ایستاد و از آن ملت دفاع کرد.

سفیر پیشین ایران در طرابلس گفت: باور سوم این بود که کشورهایی که در حوزه مقاومت هستند و به نوعی به این نتیجه رسیدند که باید مقاومت کنند تا عزت و استقلال آنها حفظ شود احساس کردند نه تنها می‌توانند چنین کنند، بلکه از تجربیاتی که انقلاب اسلامی در این مدت به دست آورده نیز می‌توانند استفاده کنند.

وی با ذکر نمونه‌ای در این خصوص عنوان کرد: وقتی اسرائیل حمله کرد تا لبنان را اشغال کند، مردم در جنوب لبنان حزب‌الله را تشکیل دادند و با استفاده از تجربیات انقلاب اسلامی در مقابل اسرائیل ایستادند و از کمک‌های جمهوری اسلامی استفاده کردند و این هم باور دیگری در جهان ایجاد کرد که حتی یک گروه کوچک هم می‌‌تواند در مقابل رژیم صهیونیستی به پیروزی برسد و این هم باور دیگری بود که دیپلماسی نهضتی ما در دنیا به نمایش گذاشت.

* یمنی‌ها بر این باور بودند که می‌توانند مقاومت کنند

اکبری با اشاره به بیداری اسلامی با بیان اینکه در پی بیداری اسلامی برخی از ملت‌ها بنا به دلایلی نتوانستند این مسیر را ادامه دهند، ولی برخی مثل یمن به مسیر خود ادامه دادند، خاطرنشان کرد: یمنی‌ها بر این باور بودند که می‌توانند مقاومت کنند و حتی در شرایط محاصره و سختی و تنگنا اگر بایستند و مقاومت کنند، پیروز می‌شوند. وقتی جنگ سعودی علیه آنها شروع شد و ائتلاف عربی و بین‌المللی شکل گرفت، یمنی‌ها با الهام از دیپلماسی نهضتی ایستادگی کردند و به پیروزی رسیدند.

وی توضیح داد: در این پیروزی‌های جزیره‌ای و نقطه‌ای یا بعضا کشور و یا گروه بودند که به نتیجه رسیدند و به یک جبهه مقاومت تبدیل شدند. وقتی سوریه به این جبهه اضافه شد، عملا جبهه از اقتدار و سلسله پیروزی‌هایی بهره‌مند شد که مجموعه پیروزی‌هایی که به دست آوردند، هم مستمر و هم بدون شکست و هم متعدد بود. هم برخورد با تکفیر و رژیم صهیونیستی و هم برخورد با استبداد داخلی مثل «صدام حسین» و «علی عبدالله صالح» و دیگران صورت گرفت و هم در مقابل نظام سلطه جهانی و استکبار بود. پیروزی‌هایی رخ داد که تثبیت شد و به یک جبهه تبدیل شد.

* امروز دیپلماسی نهضتی دارای یک جبهه بین‌المللی است

به گفته اکبری امروز دیپلماسی نهضتی دارای یک جبهه بین‌المللی است که توانست باور شکست‌پذیری نظام سلطه را به دیگران تحمیل و به صورت مرتب پیروزی‌های متعددی کسب کند.

وی خاطرنشان کرد: این دستاوردی است که در طول تاریخ وقتی نگاه می‌کنیم کمتر این حادثه رخ داده و در نوع خودش در طول تاریخ بشر بی‌سابقه است.

اکبری ادامه داد: انقلاب اسلامی که آغازگر این تفکر، حرکت، اندیشه و دیپلماسی بود امروز می‌تواند در دنیا ادعا کند آنچه ما براساس ارزش‌های انقلاب پیش بینی کردیم، نه تنها برای ملت ایران، بلکه برای خیلی از ملت‌ها مفید و قابل استفاده بوده است و این را تضمین می‌کنیم که اگر ملت‌های مظلوم و ستمدیده به خدا تکیه کرده و به مردم خود اعتماد کنند، می‌توانند در شرایط نابرابر حتی در مقابل نظام سلطه به پیروزی برسند.

* همه می‌توانند از این سرمایه بزرگ استفاده کنند حتی ونزوئلا

سفیر پیشین ایران در طرابلس بیان کرد: این باور یک سرمایه بزرگ است که به برکت انقلاب ما و در سایه دیپلماسی نهضتی ما به وجود آمده و امروز همه می‌توانند از این سرمایه استفاده کنند، حتی ونزوئلا. آنها به این نتیجه رسیدند که اگر مقابل آمریکا بایستند می‌توانند دستاوردی داشته باشند و به پیروزی برسند.

معاون دبیرکل مجمع جهانی بیداری اسلامی خاطرنشان کرد: این جریان اعتماد و باور در دنیا وجود دارد که امروز آمریکا و اسرائیل شکست‌پذیرند و هر کسی به دنبال سعادت و عزت ملت خود است، می‌تواند با تکیه بر تجربیات دیپلماسی نهضتی یا انقلاب اسلامی در دنیا بایستد و از ارزش‌های خود دفاع کند.

* همه مصمم بودند حرکت انقلاب ما متوقف شود

وی در ادامه این گفت‌وگو درباره تاثیرگذاری دیپلماسی نهضتی بر نفوذ استراتژیک ایران در منطقه غرب آسیا و یا نقاط دیگر گفت: اگر ما این حرکت را شروع نمی‌کردیم، اراده‌ دنیا بر این بود که جمهوری اسلامی را در درون خود از بین ببرد. هم آمریکا و هم شوروی کمونیستی مصمم بودند و می‌خواستند که این حرکت انقلابی متوقف شود. به باور آنها این حرکت انقلابی یا باید تسلیم و یا نابود شود و راه سومی برای انقلاب ما وجود نداشت.

اکبری اضافه کرد: ایستادگی و مقاومت ما و اینکه تسلیم نمی‌شویم، نه تنها امنیت ما را تامین کرد، بلکه چون برای کشورهای دیگر الهام شد که آنها هم به صف مقاومت پیوستند، یک جبهه جهانی درست کرد.

وی ادامه داد: درست شدن جبهه جهانی هم توانست امنیت ما را در دنیا بالا ببرد و هم اعتبار و اقتدار ما را افزایش بدهد. به این معنا که اگر جمهوری اسلامی امروز در جبهه مقاومت نبود، همان حمله‌ای که به عراق و افغانستان صورت گرفت، می‌توانست به ایران بشود.

*  امنیتی که به واسطه گستره حضور جغرافیایی ایران، ایجاد شد

سفیر پیشین ایران در طرابلس توضیح داد: آنها نگران این بودند که اگر به ایران حمله کردند و واکنش‌هایی از سوی ملت‌های دیگر علیه منافع خود در منطقه دیدند، چه کار کنند؟ و این باعث شد که آمریکایی‌ها بعد از حمله به عراق و افغانستان و قبل از اینکه به ایران حمله کنند، به حزب‌الله لبنان حمله کردند. این باعث شد که بگویند اول به سوریه حمله می‌کنیم و ارتباط آن را با ایران قطع کرده و حزب‌الله را خلع سلاح می‌کنیم و بعد به ایران حمله خواهیم کرد.

وی گفت: نوع گستره حضور جغرافیایی جمهوری اسلامی توانست امنیتی را ایجاد کند که اگر این امنیت و اعتبار و دست پُر و کارت‌های برنده جبهه مقاومت نبود، مطمئنا ممکن بود هر روز با حمله نظامی، ایران را دچار مشکل دیگری کنند.

اکبری خاطرنشان کرد: این هم توانست بازدارندگی ایجاد کند، هم اقتدار، عزت و پیروزی و جبهه مقاومت را شکل داد و اگر اینها نبود، مطمئنا تهدیدها علیه ما افزایش می‌یافت و آنها کوتاه نمی‌آمدند و با عنایت خداوند و با پیروزی‌هایی که به دست آمد، انقلاب تثبیت شد.

* سردار سلیمانی فرمانده این میدان بود

سفیر پیشین ایران در طرابلس در خصوص تاثیرگذاری سپهبد شهید قاسم سلیمانی بر دیپلماسی نهضتی و وضعیت این دیپلماسی پس از شهادت سردار با بیان اینکه سردار سلیمانی فرمانده این میدان بود، خاطرنشان کرد: مقاومت در جهان سابقه ندارد و منحصر به خود ماست. مقاومت براساس ارزش‌های الهی و آموزه‌ها و فطری و انسانی بودن توانست راه خود را باز کند و با تکیه بر قدرت خداوند و اعتماد به مردم و رهنمودهای رهبری و امامین انقلاب توانست این مسیر را درست طی کرده و به نتیجه برسد.

اکبری گفت: سردار سلیمانی توانست علاوه بر پیروزی‌ها و شکستی که به دشمن وارد کرد، جبهه مقاومت را تثبیت کند. به این معنا که اگر شما به لبنان کمک نکنید و به لبنان نروید و کاری نداشته باشید، لبنان خودش از خودش دفاع می‌کند. اگر به فلسطین کمکی نکنیم و حمایتی از سوی ما صورت نگیرد، امروز حماس و جهاد اسلامی به راحتی از فلسطین دفاع می‌کنند. سوریه امروز به راحتی از خودش دفاع می‌کند. عراق بدون ما قادر به دفاع از خودش است. یمن بدون حضور سردار سلیمانی از خودش دفاع می‌کند و این جبهه به یک قدرت منطقه‌ای تبدیل شده و در عین حال یک باور شده است و وقتی تبدیل به این شد کسی به راحتی نمی‌تواند آن را از بین ببرد.

به گفته این تحلیلگر مسائل بین‌الملل سردار سلیمانی این کار را تثبیت کرد و این مسیر با اقتدار جلو می‌رود و عراق، یمن و لبنان مسیر خودشان را پیدا کردند و همه مسیر خود را می‌روند و هیچ مشکلی هم ندارند.

اکبری یادآور شد: البته پیوستگی اینها به یکدیگر، هم منافعشان را تامین کرده و هم تهدیدها را کاهش می‌دهد. جبهه مقاومت به این معناست که اگر سردار سلیمانی هم نبود، اینها به نوعی پشتیبان یکدیگر هستند. چون می‌دانند که اگر امروز سوریه ساقط شود، فردا به حزب‌الله حمله می‌کنند. اگر حزب‌الله ساقط شود، به عراق حمله می‌کنند و اگر عراق آسیب ببیند، به یمن حمله می‌کنند و در این جبهه در نیاز متقابل به همدیگر از یکدیگر دفاع می‌کنند، برای اینکه استقلال و بقای خود را حفظ کنند.

* تجربه‌ای موفق که میدان‌دار آن جمهوری اسلامی است

وی خاطرنشان کرد: این در کشور ما هم یک تجربه ملی است و یک اندیشه در کشور شده است. سردار سلیمانی که به تنهایی تصمیمات را نگرفته و در این شرایط سخت بخش‌های مختلف در این زمینه دخیل بودند و همه به یک تجربه موفق تبدیل شده که میدان‌دار آن جمهوری اسلامی است و طبیعتا تجربه‌های انباشه شده، راه شرایط جدید را باز می‌کند و وقتی اندیشه و رهبری وجود دارد، افراد دیگری مثل سردار سلیمانی می‌توانند در این صحنه ایفای نقش کنند و می‌توانند شرایط جدید دیگری را به وجود بیاورند.

* حرکت رو به جلوی جبهه مقاومت

اکبری در ارزیابی از آینده دیپلماسی نهضتی نیز بیان کرد: این دیپلماسی در تقابل با رقیب و دشمن خود شکل گرفته و ادامه مسیر داده است. اسرائیلی‌ها نسبت به گذشته به شدت ضعیف‌تر شده‌اند و جبهه مقاومت به شدت قوی شده است. از سوی دیگر، آمریکا دیگر آمریکای چند سال پیش نیست و شکست‌های آنها پی در پی است و امروز بحث افول و فروپاشی قدرت هژمون آمریکا در داخل آمریکا به صورت جدی مطرح است.

معاون دبیرکل مجمع جهانی بیداری اسلامی اضافه کرد: دورنما نشان می‌دهد جبهه مقاومت که به مجموعه‌ای از پیروزی‌ها دست یافته، حرکتی رو به جلو دارد و جبهه استکبار جهانی به ویژه آمریکا و اسرائیل که امروز به لحاظ داخلی و هم به لحاظ منطقه‌ای و بین‌المللی وضعیتشان به هم پاشیده است، به سمت اضمحلال پیش می‌روند و می‌توان نتیجه گرفت که مقاومت توانسته حقانیت خودش را ثابت کند و آنها نتوانستند در مقابل آن ایستادگی کنند و اگر بخواهند هر طرح دیگری را طراحی کنند، که مدر‌ن‌ترین و پیچید‌‌ه‌ترین و شاید سخت‌ترین طرح شان داعش بود که با هم طراحی کردند و آن هم شکست خورد، طرح و ورژن جدیدی ندارند.  

* صهیونیست‌ها به‌دنبال هم‌پیمان هستند که بمانند و نابود نشوند

وی خاطرنشان کرد: الان اینها رو آوردند به کشورهای عربی که عادی‌سازی روابط را با آنها شروع کرده، بلکه در سایه عادی‌سازی موجودیت خود را حفظ کنند.

اکبری با بیان اینکه آنها دیگر به دنبال تصرف جهان اسلام و اشغال و حاکمیت مطلق نیستند، اظهار داشت: بلکه به نحوی به دنبال این هستند که هم‌پیمان پیدا ‌کنند که بمانند و نابود نشوند.

وی توضیح داد: یک روز استراتژی آمریکا این بود که بر کل جهان غلبه کند و نظم نوینی را بر کل جهان حاکم سازد ولی امروز آمریکا فکر می‌کند چگونه از عراق، سوریه و افغانستان خارج شود که هزینه کمتری برایش به همراه داشته باشد. یک روز اسرائیل بحث نیل تا فرات را مطرح می‌کرد و اینکه از نیل تا فرات را بگیرد و جهان اسلام تسلیم آن شود، ولی امروز دیوارهای بلند می‌سازد که در مقابل حزب‌الله، سوریه و منطقه امنیت داشته باشد.

سفیر پیشین ایران در طرابلس خاطرنشان کرد: تغییری که در جبهه مقاومت ایجاد شده آغازگر یک آینده روشن برای مقاومت و دیپلماسی نهضتی است.