شهید سلیمانی، کابوس داعش و آمریکا

یکسال از شهادت سردار سلیمانی فرمانده قبلی نیروی قدس سپاه پاسدارن و یاران او می گذرد؛ رخدادی که صبحگاه جمعه ۱۳ دی‌ماه پارسال به وقوع پیوست و وی در حمله هلی‌کوپتری آمریکایی‌ها در فرودگاه بغداد به شهادت رسید. در این حمله همراهان او همچون «ابومهدی المهندس» معاون حشد الشعبی عراق و چند نظامی دیگر به شهادت رسیدند؛ دستوری که به طور مستقیم از سوی «دونالد ترامپ» صادر شده بود. چند ساعت پس از رخداد، ایران نیز با حملات موشکی به پایگاه عین الاسد عراق محل استقرار نظامیان آمریکا به آن پاسخ داد. 

سردار سلیمانی در برهه ای حساس و تاریخی توانست ثبات و امنیت را به منطقه بازگرداند؛ مقطعی که داعش با کشتار وحشیانه و انتشار کلیپ های تبلیغاتی لرزه بر اندام مردم جهان افکنده بود و آمریکا نیز با بهره گیری از این شرایط به حضور نظامی و فروش تسلیحات آمریکایی به گروه های مورد حمایت خود، تنش ها را در خاورمیانه تشدید می کرد.

در همین ارتباط چند روز پیش «سعید خطیب زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری مجازی خود با خبرنگاران و اصحاب رسانه گفت: در این ایام در حال نزدیکی به سالگرد شهادت سردار بزرگ اسلام و ایران، صلح سازترین ژنرال منطقه که میراث بزرگ او شکست قطعی تروریسم و داعش و چهره‌های خشونت بار وهابیت در این منطقه بوده است، هستیم.

همچنین حجت الاسلام «حسن روحانی» رییس جمهوری نیز عصر دوشنبه نهم دی ماه در دیدار سفیران کشورهای خارجی و روسای سازمان های بین‌المللی در تهران اظهار کرد: سردار سلیمانی دنبال ثبات و آرامش در منطقه بود. شهید سلیمانی اگر می‌خواست ژنرال‌های آمریکایی را بکشد برای او بسیار آسان بود اما هیچ وقت این کار را نکرد.

با آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ نیروهای ستیزه جویی که بعدها با نام «داعش» شناخته شدند، وارد سوریه شدند و در ۸ آوریل ۲۰۱۳ نام «حکومت اسلامی عراق و شام» را بر خود نهادند؛ گروه مسلح تندرویی که با حمایت های مالی و تسلیحاتی برخی کشورهای منطقه و فرامنطقه از سوریه وارد عراق شدند و به تدریج تلاش کردند تا دامنه قلمرو خود را به دیگر کشورهای منطقه نیز گسترش دهند.

در این برهه که بسیاری از کشورهای جهان علیه نظام های سیاسی حاکم در سوریه و عراق همصدا شده و نیروهای حامی آنها به جای نبرد با داعش بر ساقط کردن دولت های مذکور تمرکز کرده بودند، سردار سلیمانی حماسه آفرید و ثبات آنها را تضمین کرد. به عنوان نمونه اتباع ۸۰ کشور در قالب گروه‌های تروریستی با ملت و نظام سوریه جنگیدند اما با حمایت تمام قد ایران بود که تمامیت ارضی و جغرافیای این کشور حفظ شد؛ رخداد مشابهی که در عراق نیز تکرار شد و با وجود اشغال دو سوم خاک این کشور از سوی گروه تروریستی داعش، سردار سلیمانی با حضور و مقاومت خود توانست در کنار حشدالشعبی و دولت مستقر از تمامیت ارضی عراق دفاع کند.

به دلیل همین رشادت ها و مقاومت ها بود که ایران توانست به کشوری با ثبات و امن در جزیره بی ثبات و ناامن تبدیل شود. در آن برهه که سوریه و سپس عراق به محلی برای تحرکات و جولان تروریست ها تبدیل شده بود، نزدیک شدن به مرزهای ایران برای آنها همانند یک رویا به نظر می رسید. تنها عملیاتی که داعش در عمر چند ساله خود در ایران انجام داد حمله همزمان به مجلس شورای اسلامی و حرم امام خمینی (ره) بود که آن هم بعد چند ساعت پایان یافت و نقشه های دیگر آنها نیز برای اقدامات خرابکارانه در شهرهای مختلف ایران، همه نقش بر آب شدند.

بنابراین، سردار سلیمانی افزون بر اقدامات پیشگیرانه و دور کردن آنها از مرزهای کشور در یک سری ماموریت های دیگر نیز موفق عمل کرد که عبارت بودند از تامین امنیت زائران عتبات عالیات در عراق و سوریه، دفاع از حرم ائمه اطهار در مقابل داعش، جلوگیری از تاسیس حکومت خلافتی تروریست داعش در خاورمیانه و غیره.

از طرفی تلاش سردار سلیمانی با هدف صلح و ثبات منطقه، سیاستی نبود که به مذاق آمریکایی ها خوش آید. سفر آخر سردار به عراق هم بخشی از تلاش‌های او برای حل بحران روابط ایران و عربستان بود. ترامپ که از بحران های خاورمیانه برای انعقاد قراردادهای چند صد میلیارد دلاری در زمینه فروش تسلیحات بهره می گیرد و در صورت تداوم چنین تنش هایی است که حضور سربازان و پایگاه های نظامی خود را در کشورهای منطقه توجیه می کند، ناگزیر به ترور سردار سلیمانی شد.

بنابراین شهادت سردار سلیمانی که حتی از سوی برخی هم حزبی های ترامپ نیز مورد انتقاد شدید قرار گرفت از عجز رییس جمهوری متخاصم و ستیزه جوی آمریکا و راهبرد خاورمیانه ای شکست خورده او نشان داشت. ترامپ در این رویارویی نتوانست محور مقاومت را تضعیف و نفوذ ایران را در منطقه کاهش دهد. ترور سردار سلیمانی در یک کشور دیگر از بی اعتنایی ترامپ به موازین و حقوق بین الملل و بی اعتباری سیاسی ترامپ بار دیگر پرده برداشت و برخلاف انتظار وی کمکی به پیروزی او در انتخابات ۲۰۲۰ نکرد. این اقدام ناکام و پرتبعات ترامپ تجربه ای برای دولت آتی آمریکا خواهد شد تا راهی متفاوت از سیاست های شکست خورده ترامپ در خاورمیانه و مواجهه با ایران را در پیش گیرد.