نگاهی به آداب و رسوم مردم اردکان در ماه مبارک رمضان

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از اردکان گویا؛ علی سپهری محقق و تاریخ دان اردکانی در خصوص رسوم اردکانی ها در ماه مبارک رمضان در مصاحبه با اردکان گویا گفت: در ماه  مبارک رمضان که اکثریت مردم اردکان به روزه داری می پردازند و در هنگام افطار در مساجد به سر می برند برای بالا آمدن قند بدن و  همچنین توجه به نکته بهداشتی و پزشکی، مردم اردکان در بین نماز به پخش خرما یا نقل آلوچه ای و شکر پنیر می پردازند. توزیع شکر پنیر از کذشته تا به حال در مساجد وجود داشته است.

وی افزود: افطاری دادن نیز از رسوماتی بوده است که مردم اردکان  از قدیم الایام به آن توجه ویژه ای داشتند به گونه ای که در کتاب موفقات اردکان به شکلی خاص به آن پرداخته شده است.

محقق اردکانی ادامه داد: هزینه افطار و تهیه شیرینی در مساجد اصولا از وقفیات مسجد تامین می شود اما در مساجدی که موقوفه کافی نداشته و یا این که میزان موقوفات کافی نمی باشد، این هزینه از طریق مردم تامین می شود و اصولا در مساجدی که نماز جماعت برگزار می شود یک نوع افطاری نیز توزیع می شود.

سپهری عنوان کرد: شیرینی افطاری  «نقل آلوچه ای» در گذشته به منظور تأمین بخشی از قند مصرفی مردم نیزمحسوب می‌شده و اغلب آن را با چای صرف می‌کرده اند و تاحد زیادی در ماه مبارک رمضان از هزینه قند مصرفی مردم می‌کاسته است. اما اکنون شاید نقش چندان موثری در اقتصاد خانواده‌ها نداشته باشد، اما بعنوان یک رسم پسندیده که اوّل افطار قند مورد نیاز روزه دار را تأمین می‌ کند مورد توجه مردم بوده و هست و مردم با نذر کردن هزینه آن را تأمین می‌کنند.

دیگر رسمی که این محقق اردکانی به آن اشاره کرد نان افطاری بود.

وی در این خصوص گفت: با توجه به اینکه در ماه مبارک رمضان برای روزه گرفتن نیاز مبرم به نان بوده، و در گذشته قوت غالب مردم فقط نان بوده و آن هم به سختی به دست می آوردند، لذا افراد خیّر در اردکان برای تأمین بخشی از نان مصرفی فقرا در این ماه موقوفاتی در نظر گرفته اند که به «نان افطاری» مشهور است و به صورت های مختلف و در روزهای مشخص توزیع می‌شود.

سپهری اردکانی تصریح کرد: بعضی از موقوفات مربوط به شبهای خاصی است. همانند شبهای جمعه که در اردکان مقدار موقوفات برای افطار بسیار زیاد است و متولی باید شبهای جمعه نان تهیه کند و بین فقرا یا اگر وقف اولادی باشد بین اولاد واقف توزیع کند.

وی با اشاره به بهبود وضعیت مالی اکثر مردم گفت: در حال حاضر با توّجه به شرایط اجتماعی و اقتصادی حاکم بر کشور و پائین بودن قیمت نان بالطبع نان افطاری موقعیت گذشته را ندارد و چندان کسی مایل به گرفتن آن نیست، به همین دلیل متولی‌های موقوفات و اداره اوقاف در توزیع آن با مشکل مواجه هستند و بعضی از متولی‌ها نان را در کیسه نایلون قرار داده همراه با سبزی و پنیر در مساجد بین نمازگزاران توزیع می کند.

اطعام در شبهای قدر یکی از پذیرائی‌های مرسوم در اردکان بوده و موقوفاتی نیز داشته و دارد علی سپهری در خصوص این رسم افزود:در گذشته عده ای خاص به منزل متولی دعوت شده و در شب های قدر سحر و افطار را در منزل متولی میل می کردند اما در حال حاضر این رسم به صورت قدیم اجرا نمی شود و متولیان غذا پخته و به درب خانه فقرا می برند که امیدواریم رونق بیشتری پیدا کند. 

این محقق اردکانی گذری به وضعیت فعلی رسومات افطاری در اردکان زد و گفت: اطعام در ماه مبارک رمضان در این زمان به اشکال مختلفی صورت می‌گیرد و معمولاً به خاطر تغییر وضعیّت‏‏‏ اجتماعی و اقتصادی جامعه برای رفاه حال افراد مستمند در اول ماه مبارک  توسط افراد خیّر، روغن، برنج، گوشت ومرغ یا اقلام دیگر به آنها داده می‌شود و در شب های قدر غذای طبخ شده به درِ خانه مستمندان برده  شده و کسانی که نذر دارند در مساجد کیک، کلوچه، شعله زرد، لتیرگ (نان روغنی) ، خرما و غیره بین مردم توزیع می کنند.