طریقت‌منفرد: ساختار بهداشت و درمان منافع پزشکان را دربرمی‌گیرد نه بیماران / اشتری: مجلس منبع تعارض منافع است

ویژه‌برنامه «هتل بهارستان»، به مناسبت روز مجلس و به همت کارگروه حفاظت از منافع مردم بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر، دوشنبه ۱۱ آذر ۹۸ برگزار شد. در این برنامه دکتر محمدحسین طریقت منفرد، وزیر بهداشت و درمان دولت دهم، وحید اشتری، فعال عدالتخواه، و محمدحسین مدیحی، کارشناس قوه مقننۀ اندیشکده شفافیت برای ایران، به نقد و بررسی عملکرد و ساختار‌های موجود در مجلس شورای اسلامی پرداختند.
تعارض منافع در کمسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی ساختار فعلی بهداشت و درمان، منافع پزشکان را دربرمی‌گیرد نه منافع بیماران را
وزیر بهداشت و درمان دولت دهم مطرح کرد: خلاف ایران، در کشور‌های دیگر پزشکان در نظام سلامت آن دخالتی ندارند و حقوق‌دانان و اقتصاد‏دانان مسائل مربوط به این نظام را طرح و تصویب می‌کند.
طریقت منفرد گفت: موضوعات و مشکلات بسیار زیادی در زمینه بهداشت و درمان در کشور مطرح است که باید به صورت جدی پیگیری و حل شود. اما نکته مهم آن است که باید بهداشت در کنار امنیت وجود داشته باشد.  
وی با بیان این‌که امام (ره) تاکید بر این داشت که استکبار باعث استعماری‌شدن همه چیز می‌شود، افزود: با این صحبت امام در دهه‌‏های اولیه انقلاب، کمی به فکر فرو رفتم و این سوال برایم مطرح شد که آیا طب و مسائل مربوط به آن نیز می‌تواند استعماری شود؟

طریقت منفرد با اشاره به ساختار نظام پزشکی کشور و مقایسه آن با گذشته اظهار کرد: ۱۶ سال نظام پزشکی بیمارمحور را تجربه کردیم؛ طبی که صد‏در‏صد در خدمت بیمار بود. اما امروزه ساختاری که با آن مواجه هستیم، یک ساختار کاملا پزشک محور است که منافع آن‌ها را دربرمی‌گیرد نه منافع بیماران را.

۱۶ سال نظام پزشکی بیمارمحور را تجربه کردیم؛ طبی که صد‏در‏صد در خدمت بیمار بود. اما امروزه ساختاری که با آن مواجه هستیم، یک ساختار کاملا پزشک محور است که منافع آن‌ها را دربرمی‌گیرد نه منافع بیماران را وزیر بهداشت و درمان دولت دهم در ادامه با توجه به وجود مسئله‌ای به نام تعارض منافع گفت: تعارض منافع در هر قشری از صنعت کشور گرفته تا آموزش و پرورش و بهداشت و درمان ممکن است وجود داشته باشد و نمی‌توان منکر وجود چنین مسئله مهمی در کشور شد. این موضوع تا جایی است که در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی نیز تعارض منافع به وضوح دیده می‌شود و اعضای این کمیسیون منافع شخصی خود را در زمینه‌های مربوطه به منافع مردم ترجیح می‌دهند. ساختار این کمسیون‌ها در اختیار ذی‏‌نفعان با‏نفوذ و قدرتمند قرار دارد و با وجود آن‌ها این امر برطرف نمی‌شود.   وی در ادامه گفت: در ۱۵ سالی که قبل از انقلاب در آلمان زندگی می‌کردم، مشاهده کردم که آن‌ها قانونی نوشتند که عدالت و منافع مردم در رأس آن بود و این به نفع یک جامعه و ملت آن است. ما نیز می‌توانیم با اختیارات زیادی که مجلس شورای اسلامی دارد، بعضی قوانین مربوطه را اصلاح و در روند فعالیت‏‌های مربوطه منافع مردم را جایگزین منافع شخصی کنیم.  
مجلس منبع تعارض منافع  مجلس در ضریب هوشی از متوسط مردم پایین‌‏تر است   در ادامه این نشست وحید اشتری، فعال عدالتخواه، گفت: ما در مجلس شورای اسلامی با یک ساختار تعارض منافعی رو‏به‌‏رو هستیم که در آن همه اصناف و کابینه‌ها و وزارتخانه‌ها‏ نماینده دارند جز مردم.
اشتری گفت: ما در کشوری از فساد و تعارض منافع حرف می‌زنیم که بیشتر مسئولین و نمایندگان مجلس آن در کار ساخت‌وساز هستند؛ بنابراین طبیعی است که در حوزه ساخت‌وساز به خوبی پیش می‌رویم، ولی در حوزه تولید به مشکل می‌خوریم. مسئولین با ذائقه خود به مشکلات و مسائل کشور جهت می‌دهند. ریل‌گذاری کشور نیز به سمتی رفته است که مردم هم به ساخت‌وساز روی آورده‏‌اند. در این شرایط رونق تولید و حمایت از آن یک شوخی‏ بیش نیست.
یک سری نمایندگان از وزارت نفت حقوق می‌گیرند و طبیعتاً در حمایت از آقای زنگنه کار می‌کنند. عده‏ دیگری در صف سفیر شدن ایستاده‌‏اند و منافع مردم برای آن‌ها اهمیتی ندارد این فعال عدالتخواه با توجه به فضای حال حاضر مجلس شورای اسلامی، مطرح کرد: اتوبان اصلاح تعارض منافع از خود مجلس می‌گذرد. اگر مجلسی داشته باشیم که بتوانیم تعارض منافع را درآن ریشه‏‌کن کنیم، شاید بشود امیدی به ساختار‌ها داشت، ولی در حال حاضر این‌گونه نیست و مجلس منبع تعارض منافع است و از سر و روی تمام کابینه‏‌ها  تعارض منافع می‌بارد. افرادی در رأس امور قرار گرفته‌اند که همگی آن‌ها منافع شخصی دارند. بحث تعارض منافع باید تبدیل به یک اراده عمومی شود تا مشکلات مربوط به آن برطرف شود.

وی در ادامه اظهار کرد: وقتی درمورد مجلس حرف می‌زنیم، درمورد خادمان و خدمتگزاران ملتی حرف می‌زنیم که مردم درمورد حقوقشان چیزی نمی‌دانند و خود آن خادمان به سراغ گاوصندوق می‌روند و حقوق خود را برمی‌دارند. یک سری نمایندگان هستند که از وزارت نفت حقوق می‌گیرند و طبیعتاً در حمایت از آقای زنگنه کار می‌کنند. عده‏ دیگری از نمایندگان که عضو کمیسیون وزارت‌خارجه مجلس هستند، در صف سفیر شدن ایستاده‌‏اند و منافع مردم برای آن‌ها اهمیتی ندارد.

اشتری در پایان با توجه به از سرگیری اسم‌نویسی انتخابات نمایندگان مجلس تأکید کرد: خیلی از انتخابات‏‌ها با قومیت‏‌گرایی، دادن وعده‌‏های واهی و امتیازات به مردم انجام می‌شود و با این اوضاع، مجلس نیز هیچ‌گاه اصلاح نمی‌شود. مجلس ما در ضریب هوشی و آگاهی از مسائل و مشکلات جامعه از متوسط مردم نیز پایین‌‏تر است.

یک چهارم نمایندگان ممتنع هستند موثرترین و کم هزینه‌ترین راهکار، شفافیت در مجلس و نمایندگان آن است
محمد حسین مدیحی، کارشناس اندیشکدۀ شفافیت برای ایران گفت: مجلس شورای اسلامی در اندیشه امام (ره) دو شاخصه مهم به نام «رأس امور» و «عصاره فضائل ملت» را داشت که متأسفانه این شاخصه‌ها امروز دیده نمی‌شود.

مدیحی گفت: تعارض منافع موضوعی است که در مجلس شورای اسلامی بی‌‏تاثیر نیست و نمونه‌های آن را امروز در جای‌جای آن می‌توانیم مشاهده کنیم. اعضای کمیسیون انرژی مجلس که باید بر وزارت نفت و مسائل مربوط به آن نظارت بکنند، خود عضو وزارت نفت هستند و از آنجا حقوق می‌گیرند.

در سال ۹۷ حدود یک چهارم نمایندگان، اصلا دکمه رأی خود را فشار نداده‌اند و نسبت به مسائل مطرح‌شده بی‌‏تفاوت بوده‌‏اند. همچنین در طی یک سال گذشته ۵۱۵ سوال از نمایندگان اعلام وصول شده است که خیلی از این مسائل بدون شفافیت حل‌وفصل می‌شود وی با توجه به ساختار مجلس در کشور ایران و مقایسه آن با کشور‌های دیگر افزود: ساختار مجلس ما ساختار تک‌مجلسی است. در بسیاری از کشور‌های دنیا دو مجلس وجود دارد که هرکدام وظایف و محدوده مشخص و ثابتی دارند. مثلا در ایالات متحده آمریکا یک مجلس به نام سنا وجود دارد و یک مجلس دیگر. موضوعات کلان در مجلس سنا مطرح و بررسی می‌شود.

مدیحی در ادامه اظهار کرد: طبق آمار‌های موجود در سال ۹۷ حدود یک چهارم نمایندگان، اصلا دکمه رأی خود را فشار نداده‌اند و نسبت به مسائل مطرح شده بی‏تفاوت بوده‌‏اند. همچنین در طی یک سال گذشته ۵۱۵ سوال از نمایندگان اعلام وصول شده است که خیلی از این مسائل بدون شفافیت حل‌وفصل می‌شود. در خیلی از کشور‌های دنیا برای هزینه‌های نمایندگان سقف وجود دارد که این موضوع در مجلس ایران بدون محدودیت خاصی است. باید یک سری کمیسیون‏‌هایی وجود داشته باشد که از نمایندگان نباشند و بر رفتار آن‌ها نظارت بکنند.

وی در نهایت به ارائه راه‌حل‌هایی برای برون‌رفت از وضعیت فعلی نمایندگان و مجلس شورای اسلامی پرداخت و گفت: در ابتدا باید قواعد و ساختار‌های مجلس شورای اسلامی، خصوصاً کمیسیون‌های موجود اصلاح شود. در ادامه باید منافع و آراء و نظرات نمایندگان از همان بدو ورود به مجلس شفاف و در اختیار عموم مردم قرار بگیرد. با توجه به اختیارات زیاد مجلس، موثرترین و کم هزینه‌ترین راهکار، شفافیت در مجلس و نمایندگان آن است.