صالحی: بدسلیقه‌گی‌های امنیتی مانع برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی نیست/ تاسیس مرکز احصاء دیدگاه‌های راهبردی رهبر انقلاب

گزارش گروه تشکل های دانشگاهی خبرگزاری فارس، کامران شیرازی–  نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها حسب عنایت و دستور رهبر معظم انقلاب با هدفی متعالی و در راستای ایجاد دانشگاه مومن و متعبد به هدایت الهی و در راستای تبیین ارزش‌های اسلامی و تعمیق آگاهی‌های دینی و اعتقادی دانشجویان و دانشگاهیان و بر اساس مصوبه نهایی اسفندماه سال ۱۳۷۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر ایجاد سازمانی جدید برای تحقق منویات معظم‌ له، بر اساس اهداف و وظایف معین تشکیل شد که در تمام دانشگاه‌ها و مراکز آموزش‌عالی به انجام وظایف خود می‌پردازد.

نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها در جهت نیل به این اهداف دو اصل « تاکید و تلاش جدی بر حرکت‌های زیربنایی و عمیق فرهنگی در راستای رشد و توسعه اندیشه‌ها و آگاهی‌های دینی و اسلامی دانشجویان و دانشگاهیان» و دوم « ایجاد و تقویت روحیه تحرک و مشارکت فعال دانشجویان و دانشگاهیان در عرصه فعالیتهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در سطح جامعه و دانشگاه‌ها»  را  را فراروی خود قرار داده است.

این روزها اکثر مدیران نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها را نیروهای انقلابی، جوان و با انگیزه‌ای تشکیل می‌دهند که یکی از این مدیران حجت‌الاسلام صالحی است، مدیر جوانی که  بعد از انتصاب حجت‌الاسلام رستمی از سوی رهبر معظم انقلاب به عنوان رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، مسئولیت معاونت فرهنگی سیاسی نهاد را برعهده گرفت.

از آنجایی که این معاونت در کنار سایر معاونت‌ها نقش ویژه‌ای را برای تحقق اهداف پیش روی نهاد بر عهده دارد و با توجه به فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی نهاد در سال جاری و اتفاقاتی که در این حوزه در دانشگاه‌ها در سال جاری رخ داد به سراغ حجت الاسلام صالحی معاون فرهنگی و سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها رفتیم و در گفت‌وگوی تفصیلی با وی درباره این اتفاقات گفت و گو کردیم.

* نقش ویژه‌ رسانه در فرایند تصمیم سازی‌های اجتماعی

حجت الاسلام صالحی در ابتدای این گفت‌وگو به نقشه ویژه رسانه در فرایند تصمیم سازی های اجتماعی اشاره کرد و در مقدمه این نشست گفت: امروز به جهت گسترش ارتباطات اجتماعی رسانه نقش ویژه‌ای در فرایند تصمیم سازی‌های اجتماعی دارد؛ چه در حوزه حکمرانی و چه در حوزه فرهنگ سازی عمومی و آنچه مستقیما به خود مردم مرتبط می‌شود و به تبع آن دامنه تاثیرگذاری رسانه در تصمیمات فردی زندگی افراد جامعه هم تاثیر گذار است با توجه به ساز و کاری که تکنولوژی فراهم کرده این رسانندگی رسانه خیلی تسهیل شده و امروز هر فردی خودش یک رسانه است و با توجه به ابزارهای مدرنی که در دسترس همه قرار گرفته است امروز هر فردی از جوان تا کهنسال می‌توانند نقش رسانه بودن خود را ایفا کند.

 

توجه به این مسئله متمرکز در خبرگزاری ها نیست اما با توجه به اینکه خبرگزاریها اخبار راه رصد، پالایش و دسته بندی می‌کنند این باعث می شود رسانه برای مخاطبان جایگاه خاصی داشته باشد.

در بین رسانه های متعدد برخی رسالت های جامعی دارند و دغدغه های بیشتری نسبت به ملیت و هویت ایرانی اسلامی ما دارند برای همین تاثیر گذارتر و جریان سازتر هستند. در این میان خبرگزاری فارس با توجه به بدنه ای که از نیروهای انقلابی و توانمند دارد اثر گذاری خاص خودش را هم در فضای عمومی دارد و هم در بین نخبگان و کنش‌گران فرهنگی و سیاسی مجاز رسانه هایی است که در اولویت جریان سازی فضای عمومی کشور نقش خودش را ایفا می‌کند.

فارس: مقام معظم رهبری بارها در رابطه با برگزاری کرسی‌های آزاد اندیشی تاکید داشتند ولی علیرغم این تاکیدات می بینیم که در دانشگاه ها کرسی های آزاد اندیشی آنچنان که باید محقق نشده است، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها در این راستا چه اقداماتی انجام داده است؟

حجت الاسلام صالحی: به نظر من کرسی آزاد اندیشی قبل از اینکه قالب باشد یک نگاه به فضای آکادمیک دانشگاهی است، یعنی خیلی اوقات ما سعی می‌کنیم یک برنامه با یک قالب و چارچوب مشخص را نشان دهیم و بگوییم این همان کرسی آزاد اندیشی است! اما مهمتر از این قالب که اتفاقاً موانع ما هم به خاطر فقدان همین نگاه در فضای دانشگاهی است یک رویکرد به فضای علمی و دانشگاهی کشور است.

آزاد اندیشی اگرچه یک تعریف مشخصِ محل اتفاق نظر ندارد اما به نظر بنده آزاداندیشی یعنی در جاییکه آزادانه و با حریت تمام و رعایت همه قواعد علمی و اخلاقی ناظر بر گفت‌وگوی علمی و یک فضای استاندارد، اندیشه های مختلف با یک موضوع مشخص با هم وارد گفت‌وگو شود و صرف نظر از منافع حزبی، صنفی، سیاسی و غیره لزوما با رویکرد عالمانه به گفت‌وگو درباره یک موضوع بپردازند. حال اگر این تعریف را برای آزادی اندیشی در نظر بگیریم به نظر بنده تحقق  آن در دانشگاه‌ها هم مشخص می شود.

* برنامه‌هایی که آورده خاصی برای صنف جناح گروه و یا مدیریت خاص داشته باشد، کرسی آزاداندیشی نیست! 

اگر در یک دانشگاه به اسم کرسی آزاد اندیشی نگاه شما به آزاداندیشی  عالمانه نباشد، اگر نگاه و رویکرد جلب سرمایه برای یک صنف خاص یک طیف سیاسی خاص نباشد، عملا کرسی آزاد اندیشی دچار موانع می‌شود و این موارد اجازه تحقق برگزاری کرسی‌ها را نمی‌دهد.

در مقابل برگزاری کرسی های آزاد اندیشی موانع متعددی وجود دارد اما عمده‌ترین مانع این است که هنوز نگاه درستی وجود دارد و هنوز فهم درستی از آزاد اندیشی شکل نگرفته و ما تا می‌گوییم آزاد اندیشی مخاطبان ما به سمت موضوعات و و برنامه‌هایی می روند که آورده خاصی برای صنف جناح گروه و یا مدیریت خاص داشته باشد در صورتی که این نگاه با ماهیت آکادمیک که دانشگاه تضاد دارد.

* بزرگترین مانع برای برگزاری کرسی‌های آزاد اندیشی یک مانع ذهنی معرفتی و شناختی است

متاسفانه حتی گاهی اوقات عناصر علمی دانشگاه هم نگاه و تصویر درستی را از آزاد اندیشی ندارند و تا زمانی که نگاه درستی نسبت به آزاد اندیشی شکل نگیرد خیلی از سرمایه های علمی و هویتی خودشان را برای برگزاری کرسی های آزاد اندیشی هزینه نمی کنند.

بنده معتقدم بزرگترین مانع برای برگزاری کرسی های آزاد اندیشی یک مانع ذهنی معرفتی و شناختی نسبت به آزاداندیشی است البته مدیران دانشگاهی، سیاسیون و کنش‌گران فرهنگی و اجتماعی هم این ذهنیت را در مخاطبان ایجاد کنند خودشان به نحوی مانع شکل گیری کرسی های آزاد اندیشی هستند. اگر مدیران یا استاد دانشگاه توجه نداشته باشند مخاطب به واسطه اجرای غلط یک کرسی آزاد اندیشی دچار اشتباه خواهد شد.

* باید از آزاد اندیشی در دانشگاه تصور سیاسی‌بازی زدوده شود

 البته بنده قصد ندارم از خودمان سلب مسئولیت کنم. اساتید دانشگاه در این موضوع سهم دارند، یعنی باید هزینه بدهند، هزینه‌ای که می گویم هزینه برای حفظ هویت آکادمی که دانشگاه است. 

از آزاد اندیشی در فضای دانشگاه باید تصور سیاسی‌بازی زدوده شود یک استاد علمی فرهیخته ما باید مدل این را ارائه دهد. البته مدیر دانشگاه هم باید کمک کند.

چرا مدیران دانشگاهی ما برای ترسیم یک آزاد اندیشی واقعی از این جنس عناصر دانشگاهی استفاده نمی‌کنند؟ چرا از  این جنس فعالان و کنش‌گران دانشجویی و دانشگاهی ما دعوت نمی شود؟ 

*  بدسلیقه‌گی‌های امنیتی جریان اثرگذاری برای عدم تحقق کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه نیست

البته باید در فضای دانشجویی سعه صدر هم به خرج داد. البته کار بی‌عیب اتفاق نمی‌افتد و در فضای دانشگاهی سعی و خطا تا حدی پذیرفته است. نهاد هم همین نگاه را دارد و علی‌رغم اینکه برخی از متولیان دوست دارند بگویند رویکرد امنیتی مانع آزاد اندیشی در دانشگاه است بنده با این نگاه موافق نیستم. البته منکر این نیستم که ممکن است در جاهایی بدسلیقه‌گی‌های امنیتی مانع ایجاد کند اما این جریان اثرگذاری برای عدم تحقق کرسی های آزاد اندیشی در فضای دانشگاه نیست.

 ما هرجا احساس کردیم این بدسلیقه گی‌ها وجود داشته است به عنوان یک تسهیل‌گر و و حل کننده مسئله پیش قدم شده و سعی کردیم با مدیران دانشگاهی؛ فعالین علمی و فرهنگی در مجموعه دانشگاه و عزیزان در خارج دانشگاه تعاملاتی را برقرار کنیم تا آزاداندیشی واقعی شکل بگیرد. اما با وجود این بدسلیقه‌گی ها جریان این نیست که ما بخواهیم از خود سلب مسئولیت کنیم و توپ را در زمین دیگران بیندازیم و بگوییم عدم تحقق کرسی های آزاد اندیشی به خاطر ورود نهادهای خارج از دانشگاه که عمدتاً هم به ذهن مخاطب تلقی نهادهای امنیتی از این عبارت می شود، است. به نظر بنده این یک سوءبرداشت سوء قضاوت و سلب مسئولیت است.

مسلما مسئولان دانشگاهی، فعالان سیاسی و دانشگاهی در عدم برگزاری کرسی های آزاد اندیشی نقش دارند البته نهادهای خارج از دانشگاه اتفاقاً برای تضمین امنیت روانی عزیزان که بتواند در فضای آزاد اندیشی با آن معرف هایی که گفته شد ورود پیدا کنند نقش دارند.

 

اگر یک فضایی فراهم شود که در هر موضوعی که چارچوب های اخلاقی و علمی و آکادمیک رعایت شود نهاد خودش را موظف می داند به این فضای تبادل نظر و آزاد اندیشی کمک کند حتی اگر هزینه هم برای افراد دارد نهاد آمادگی دارد در کنار آن عزیزی که با نگاه اخلاق‌مدارانه و علمی و آزاداندیشانه وارد بحث می شود، قرار بگیرد.

طبیعتاً در فضای آزاداندیشی، جریانات سیاسی و رسانه‌ای که به دنبال مسائل حزبی هستند سعی می‌کنند برای فرد آزاد اندیشی که خلاف منافع آنها صحبت می کند، هزینه ایجاد کنند اما به هر حال نمی توانیم به واسطه این موانع از وظیفه شانه خالی کنیم.

نهاد سعی می‌کند در این زمینه کمک کند و نگذارد زمینه سوء استفاده از آزاد اندیشی  فراهم شود  به طوری‌که این مسئله به ولنگاری تبدیل شود و  اینکه به بهانه اینکه یک حرف حساب با مخالفینی هم دارد از ورود کسانیکه پا در این عرصه گذاشته اند، ممانعت شود. 

اگر نگاه درستی در این حوزه حاکم شود آن زمان موضوعات فضای آزاداندیشانه، موضوعات سطحی و ناظر به نظر یکی دو نفر نخواهد بود و موضوعات و مسائلی که اولویت جامعه است مورد بحث قرار می گیرد.

 متاسفانه باید عرض کنم موضوعاتی که به عنوان آزاد اندیشی مطرح می‌شود موضوعاتی است که خیلی گره از مشکلات اجتماعی و سیاسی جامعه باز نمی کند که این هم خودش هم مانعی برای تحقیق کرسی های آزاد اندیشی و عدم اقبال عمومی به آزاد اندیشی در دانشگاه‌ها است.

فارس: یکی از مسائل مهم که نهاد با رویکرد حمایتی به نوعی با آن درگیر بوده بحث تشکل های دانشجویی است،   با این وجود نهاد برای توانمندسازی تشکل‌های دانشجویی چه برنامه دارد و یا تا کنون چه اقدامی صورت گرفته است؟

حجت الاسلام صالحی: در فضایی که عوامل انگیزه سوز در دانشگاه ها و بین دانشجویان فراوان است ما از هر کنشگر اجتماعی که در کنار مشکلات روزمره زندگی‌اش خودش را به عنوان یک اثر گذار دانشگاهی تعریف می‌کند و هزینه می دهد را به فال نیک می‌گیریم. حال با هر رویکردی که داشته باشد حتی رویکردی که خیلی به ما نزدیک نباشد و اصل دغدغه‌مندی دانشجو برای ما ارزشمند است برای همین سعی می کنیم کمک کنیم تا دغدغه های دانشجو در مسیر و ریلی قرار بگیرد که حقیقتاً گره‌گشا از فضای جامعه و دانشگاه باشد.

*  نهاد از  تشکل‌هایی که مباحث ملی، دینی و اهداف انقلاب را در اولویت قرار می‌دهند، حمایت بیشتری می‌کند

با این نگاه است که هر عزیزی به عنوان یک کنشگر اجتماعی وارد یک تشکل می‌شود این خودش به نظر ما یک ارزش است. البته لازمه کنشگر اجتماعی شدن به جهت اجتماعی بودن انسان این است که به قوانین و تعهدات اجتماعی هم پایبند باشیم این را هم هر انسان معقول بود قبول می کند.

از بین عزیزانی که در فضای دانشگاه به عنوان فعال تشکل دانشجویی فعالیت دارند و ما باید به همه آنها نگاه پدرانه داشته باشیم طبیعتا کسانی که در بخش‌های ملی دینی و اهداف انقلاب اسلامی را در اولویت اهداف خودشان قرار دهند از نظر ما کسانی هستند که باید بیشتر مورد حمایت و هدایت و توجه قرار گیرند و ما در اثرگذاری این عزیزان، صرف نظر از نگاه‌های سیاسی و حزبی که ممکن است داشته باشند به آن قدر مشترک که ارزش افزوده برای تحقق اهداف انقلاب دارد نگاه ویژه داریم وز آن ها حمایت بیشتری خواهیم کرد.

همه کنش‌گران دانشگاهی به خصوص تذکرهای دانشجویی قانون بند مورد حمایت ما هستند و سعی می‌کنیم پدرانه از آنها حمایت کنیم البته از زمانی که با اهداف انقلاب اسلامی نزدیکتر هستند و بیشتر در حقوق انقلاب گام بر می دارند اینها مورد حمایت های بیشتری قرار خواهند گرفت البته این به معنای اجحاف و تبعیض در حق تشکل های قانونمند دیگر نباید تلقی شود.

* اردوی «ضیافت رضوی» مردادماه با حضور ۲ هزار دانشجو برگزار می‌شود

 ما ناظر به بیانیه گام دوم که یک سند راهبردی و یک مانیفستی برای انقلاب اسلامی به خصوص ناظر به چهل سال دوم است و با توجه به مطالبی که مقام معظم رهبری از نهاد درباره جریان سازی در فضای نخبگانی و دانشگاهی داشتند باید برنامه‌هایی را تدارک می‌دیدیم که یکی از این برنامه‌ها با محوریت تبیین بیانیه گام دوم به‌دور از کارهای کلیشه‌ای در این خصوص و استفاده از ایده‌پردازی است.

 

در این راستا خود دانشجویان در قالب رویدادهای ایده پردازی و با محوریت شبکه سازی و استمرار این نگاه فعالیت خواهند کرد تا این جریان منتهی شود به اینکه دانشجویان ما ناظر به مسائل دانشگاه، شهر و جامعه بتوانند در مدیریت کشور ایفای نقش کنند.

همچنین ما سعی کردیم در تابستان برنامه‌ای را به عنوان «ضیافت رضوی» تدارک ببینیم و اثربخشی آن راه منتهی به اتمام دوره در تابستان نکنیم بلکه در طول سال بتوانیم از طریق این شبکه‌ها که در بین دانشجویان ایجاد می شود آنها را انسانهای فعال در عرصه حل مسائل دانشگاه شهر و جامعه تعریف کنیم.

البته این مسئله کار آسانی نیست و در یک بازه زمانی محدود نمی‌شود این کار را کرد ولی ما در تابستان این کار را ادامه خواهیم داد. البته این طرح استمرار کارهای گذشته نهاد هم هست و لزوماً یک کار تاسیسی و ابداعی نیست، ان شاءالله از این طرح از ۱۸ مرداد با حضور نزدیک به ۲ هزار نفر از فعالین فرهنگی و سیاسی دانشگاه‌ها برگزار خواهد شد.

فارس: بحث ازدواج دانشجویی از مباحثی است که نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در آن نقش اصلی را ایفا می‌کند، با توجه به اهمیت این حوزه نهاد در این رابطه چه برنامه‌هایی را دارد؟

حجت الاسلام صالحی: یکی از افتخارات نهاد این است که تقریباً متراکم‌ترین تجربه در حوزه مسئله خانواده و ازدواج دانشجویی در همه ارگانهای جمهوری اسلامی را به خود اختصاص داده است و یک تجربه بیش از بیست و دو ساله در قالب ازدواج دانشجویی دارد که جامعه مورد بهره‌برداری از این طرح بیش از ۴۰۰ هزار نفر است که البته اینها داده‌ها و دیتاهایی قابل بررسی هستند.

ما در بحث ازدواج دانشجویی یک کار روتین داریم که همین بحث آموزش‌ها و برنامه های مزدوجین دانشجو است، که  هر ساله با عنوان طرح «همسفر تا بهشت» در مشهد مقدس برگزار می‌شود و سال گذشته نیز بیست و دومین ازدواج دانشجویی با استقبال پرشور زوج های دانشجو برگزار شد.

در بیست و دومین دوره طرح ازدواج دانشجویی نیز درمجموع ۱۹ هزار و ۱۰۰ زوج ثبت‌نام کرده بودند که از این تعداد مدارک ۱۶ هزار و ۳۶۴ زوج تائید شد و درنهایت ۱۴ هزار زوج از خدمات این طرح استفاده کردند که این میزان نسبت به سال گذشته هشت درصد کاهش را نشان می‌دهد.

ما تلاش داریم به صورت پژوهش محور از داده‌های متعددی که از گذشته در رابطه با ازدواج دانشجویی داشتیم استفاده کنیم و نسبت متغیرهای متعدد را در حوزه معیارهای سنجه، معیارهای انتخاب همسر و رابطه این معیارها با استمرار و ماندگاری ازدواج و ده‌ها مولفه دیگر پژوهش کنیم و نتیجه این پژوهش ها را در اختیار مراکز تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز فرهنگی در عرصه خانواده و در سطح ملی قرار دهیم.

* مشارکت نهاد رهبری در دانشگاهها در آموزش‌های ضمن عقد تمام زوج‌های کشور

ما کار ویژه دیگری را هم شروع کردیم که فراتر از حوزه ازدواج دانشجویی است و هم اکنون تبدیل به عملیات شده است آنهم مشارکت در آموزش های ضمن عقد تمام مزدوجین عمومی کشور است اعم از دانشجو و غیر دانشجو.

 متاثر از پایش و کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی در حوزه طلاق، که هم منشا و هم محصول بسیاری از آسیب های اجتماعی است، این کار ویژه در شورای عالی انقلاب فرهنگی تعریف شد و در قالب کمیته ملی کاهش طلاق و یکی از خروجی های آن آموزش‌های ضمن عقد بود حدود ۸ واحد آموزش را مصوب کردند و کسانی که در ابتدای انجام ازدواج هستند قبل از ثبت محضر این آموزش های الزامی را ببینند. 

از این ۸ واحد ۲ واحد آن تخصصی و در حوزه بهداشت و سلامت جنسی است که به عهده وزارت بهداشت گذاشته شده و ۶ واحد دیگر آن در حوزه اخلاق روانشناسی خانواده است،  مجری برگزاری آموزشها وزارت بهداشت است اما نظارت بر صلاحیت‌های حرفه‌ای و عمومی اساتید و تامین محتواهای آموزشی به عهده نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری قرار گرفته که با کمک دستگاه های معین مقرر شد این اتفاق رقم بخورد.

این موضوع در برخی استانها شروع شده است اما متاثر از  تفاهم نامه ای که بین وزارت کشور، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، وزارت بهداشت و شورای عالی انقلاب فرهنگی امضا شده مقرر شد در استان‌هایی که این طرح آغاز نشده، طرح در قالب تفاهم نامه رقم بخورد و در استان هایی هم که این طرح اجرا می‌شد استمرار پیدا کند.

این یک پروژه ملی است که ان‌شاءالله بتوانیم با موفقیت کار را به پیش ببریم و امیدواریم این آموزش ها به شدت در رابطه با کاهش آمار طلاق موثر باشد.

از طرفی در تدارک برنامه هایی هستیم تا در حوزه تسهیل همسان گزینی در امر ازدواج مقداری حرفه ای تر ورود پیدا کنیم با توجه به تجارب متعددی که در دانشگاه ها داریم امیدواریم بتوانیم یک شبکه ملی را در این زمینه با همه پروتکل ها و ملاحظات لازم در این زمینه و هماهنگی با دستگاههای مربوطه تشکیل دهیم.

* تشکیل کار ویژه ازدواج دانشجویی‌ توسط نهاد رهبری در دانشگاه‌ها

ما در بحث ازدواج دانشجویی در صدد هستیم با همکاری شورای اجتماعی کشور کار ویژه ازدواج دانشجویی‌ را با حضور دستگاه‌های خدمات‌رسان در این زمینه تشکیل بدهیم که تنها در عرصه آموزش تصدی‌گری نکنیم و بتوانیم در حوزه تامین مقدمات لازم برای زندگی مشترک از اسکان دانشجویی و یا خدمات لازم برای اجرای مراسم ازدواج دانشجویی از هر ظرفیتی که ارگانهای کشور دارند و همچنین ظرفیت خیرین، فراتر از آموزش در این زمینه ورود کنیم. 

* تدوین نقشه راه برای کمک به زوج‌های دانشجو و تسهیل ازدواج

در این زمینه نقشه راهی در حال تدوین است و انشاالله همت و پیگیری لازم است که بتوانیم این کار را انجام دهیم،گفت‌وگوهای اولیه آن هم با برخی دستگاه‌ها انجام شده است و امیدوارم روزی در همینجا خروجی این طرح را ارائه دهیم.

* میانگین آمار طلاق در ازدواج های دانشجویی از سطح جامعه بسیار کمتر است

فارس: با توجه به توضیحاتی که دادید و تلاش هایی که نهاد در این حوزه دارد، ازدواج های دانشجویی چقدر توانسته موفق باشد و چه تعداد ازدواج های دانشجویی به طلاق منجر شده است؟

حجت الاسلام صالحی: قطعاً بر خلاف آن چیزی که در افکار عمومی به غلط گاهی اوقات تبلیغ می شود میانگین آمار طلاق در ازدواج های دانشجویی از عموم کشور به صورت قابل توجهی کمتر است. دلیل این مسئله هم این است که معمولاً کسانی که در زمان دانشجویی وارد ازدواج می شوند افراد متعهدتری هستند و به جهت اینکه در زمان مناسب تری که می تواند انس، الفت، تعامل و تفاهم را در زندگی بیشتر کند، این ازدواج صورت می‌گیرد آمار طلاق کمتر خواهد بود.

 

البته موانع جدی وجود دارد مانند مسائل اقتصادی اما کسانی که با تدبیر، به هنگام و با شناخت وارد عرصه ازدواج  می شوند با توجه به دانشجو بودن، با شناخت بودن و به موقع ازدواج کردن کمتر در معرض طلاق هستند البته این منکر آسیب ها و فشارهای زندگی برای اینها نیست.

البته متاثر از افزایش آمار طلاق ما شاهد افزایش آمار طلاق در ازدواج های دانشجویی هم هستیم و این یک امر طبیعی است اما در مقایسه با بدنه جامعه این آمار بسیار کمتر است.

ما از بین کسانی که در طرح «همسفر تا بهشت»( ازدواج دانشجویی) شرکت می کنند بررسی کردیم و دیدیم آمار طلاق دربین زوج های دانشجوی شرکت کننده در این طرح به شدت از سطح جامعه کمتر است.

فکر می کنم در آخرین آماری که ما از کسانی که بین سال ۹۰ تا ۹۷ ازدواج کردند، آمار طلاق آنها زیر ۶ درصد بوده است. این در حالی است که بخش قابل توجهی از این زوج ها دوران پنج ساله اول زندگی را گذرانده‌اند و برای آنها اوج زمان احتمال طلاق سپری شده است.

یکی از دلایل چنین مسئله ای هم این است که این زوج ها که گفته شد  در طرح «همسفر تا بهشت» شرکت کردند و آموزش های نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه را دیده اند و وقتی هم ما از  طریق ثبت احوال بررسی کردیم از هر صد نفر زیر شش نفر آنها طلاق گرفته اند. 

* اگر ازدواج آگاهانه انجام شود فضای دانشگاهی عامل کاهش طلاق خواهد شد

اگر ازدواج آگاهانه و به موقع در فضای دانشگاهی انجام شود خود فضای دانشگاهی عامل کاهش طلاق خواهد شد و این هم یک امری طبیعی است و ممکن است اگر اینها که در بیرون از دانشگاه ارتباطات خود را برقرار کنند در معرض آسیب‌های بیشتری هستند تا در فضای دانشگاه با شناختی که منتهی به ازدواج هم شود این کار صورت گیرد، چون در فضای دانشگاهی ناظر به آموزشها و مشاورهها و برنامه‌هایی که ما قبل از ازدواج داریم موجب می شود که ازدواج ها با شناخت بیشتری صورت گیرد و این در ماندگاری ازدواج ها نقش ویژه ای دارد.

به هر حال ما باید کمک کنیم این تصور غلط که گفته می شود« ازدواج هایی که در زمان دانشجویی انجام می‌شود منتهی به شکست شده و آمار طلاق بیشتری دارد»، از بین برود و باید در مورد این تصور غلط یک کار رسانه‌ای خیلی خوبی صورت گیرد البته این منکر ازدواج به موقع ، آگاهانه و مولفه های خاص خودش نیست.

فارس: موضوع بعدی ما بحث انتخابات نشریات دانشجویی است که در سال جاری حواشی بسیار زیادی را به دنبال داشت و انتقادات زیادی نیز درباره این انتخابات مطرح شد؛ نظر شما درباره این موضوع چیست؟

نشریات دانشجویی، از موضوعاتی است که قوانین خاص خودش را در دانشگاه‌ها دارد برای همین هر کسی می‌خواهد در این حوزه ورود کند، طبیعتاً باید این مسئله در چارچوب قوانینی که تعریف شده، باشد.

ما از ورود دانشجویان به حوزه نشریات دانشجویی استقبال می‌کنیم و به عنوان کنش‌گر اجتماعی این ورود را با هر سلیقه ای که داشته باشند، ارزشمند می‌دانیم ولی هر جا هم چالشی ایجاد شود مسلما مرجع نظم دهی به این چالش قانون خواهد بود.

*  از ورود دانشجویان به حوزه نشریات دانشجویی استقبال می‌کنیم

انگیزه های فعالان نشریات دانشجویی امسال به جهت رقابت هایی که ایجاد شده بود افزایش پیدا کرد و تقریباً می‌توان گفت استقبال امسال دانشجویان از انتخابات نشریات دانشجویی کم‌نظیر بود برای همین طبیعتاً وقتی تعداد شرکت کنندگان بالا باشد و یک رقابت جدی وجود داشته باشد مشکلاتی هم به دنبال خودش خواهد داشت.

امسال نامزدها انتقادهایی را درباره انتخابات نشریات دانشجویی داشتند و ما هم تاکید کردیم که حرف طرفین در این ماجرا شنیده شود و در این راستا به مُر قانون و آیین نامه های مربوطه عمل شود.

در انتخابات شورای ناظر بر نشریات دانشجویی امسال نفر اول بدون شائبه انتخاب شد و برای انتخاب نفر بعدی، انتخابات به مرحله دوم کشیده شد و با توجه به رقابت تنگاتنگ و نزدیکی که اتفاق افتاد شائبه هایی هم ایجاد شد و قرار بود در رابطه با این مسئله شورای مربوطه تصمیم‌گیری‌ بگیرد

*   مجریان انتخابات نشریات دانشجویی دقت لازم را نداشتند 

ظاهراً از دو نفری که به مرحله دوم انتخابات کشیده شدند، یکی از آنها استعفا داده که با این وجود طبیعتاً طبق آیین نامه و شیوه نامه انتخابات، تکلیف نفر دوم هم مشخص شد و ما هم تاکید کردیم که در اسرع وقت جلسه شورای ناظر بر نشریات دانشجویی تشکیل شود و ان‌شاءالله طرفین هم به تصمیمات این شورا که حتماً عالمانه و منصفانه خواهد بود، احترام می گذارند.

آنچه به نظر می‌رسید این بود که مجریان انتخابات شورای ناظر بر نشریات دانشجویی امسال دقت لازم را برای برگزاری انتخابات نداشتند البته می‌توان گفت بخشی از این مسئله به خاطر این بود که رقابت خیلی جدی بود ولی حتما انتقاداتی به شیوه اجرا وارد است خود دوستان در وزارت علوم نیز این نقصها را قبول دارند و امیدوارم در ادامه کار از این تجربیات استفاده شود.

فارس: مسئله مهم بعدی اینکه اخیراً یکی از اساتید با نام « سهیلا صادقی» در دیداری که اعضای هیات علمی اساتید دانشگاه‌ها با رهبر معظم انقلاب داشتند انتقاداتی را پیرامون برخی مسائل در دانشگاه تهران و همچنین مجموعه آموزش عالی مطرح کرد، مدتی بعد از این مسئله شاهد هجمه‌هایی به این استاد دانشگاه بودیم، آیا نهاد در جریان این مسئله قرار گرفته و اینکه چه تدابیری صورت خواهد گرفت تا از این پس اساتید و دانشجویان به دلیل انتقاداتی که به برخی مجموعه ها در محضر رهبر انقلاب دارند، مورد هجمه قرار نگیرند؟

حجت الاسلام صالحی: مسلما یکی از افتخارات جمهوری اسلامی این است که صرف نظر از صحت و سقم سخنانی که ایراد می‌شود آحاد جامعه بتوانند سخنان و نظرات علمی خودشان را در محضر شخصیت اول کشور که مقام معظم رهبری است ارائه کنند.

از این جهت انقلاب اسلامی به خودش مباهات می‌کند و تقریبا می شود گفت پیش‌روی در این زمینه در مسئله تحقق آزادی بیان شخص مقام معظم رهبری هستند که دانشجویان ما با کمال حریت در محضر ایشان نظرات و دیدگاه های خود را مطرح می کنند و گاهی اوقات دامنه  نقد آنها مجموعه زیر نظر مقام معظم رهبری و حتی برخی از تصمیمات ایشان را هم در بر می گیرد.

این باعث افتخار است و اساساً علت ماندگاری انقلاب اسلامی ریشه های اجتماعی او همین احساس نزدیکی بین آحاد جامعه و نخبگان با شخص اول مملکت است.

* نهاد ماجرای هجمه به « سهیلا صادقی» را پیگیری می‌کند

مقام معظم رهبری در طول عمر فعالیت‌های اجتماعی خودشان هم شخصیتی بودند که با طرف‌های مختلف گفت‌وگو و نشست و برخاست داشتند لذا هرگونه خدشه به این نگاه و رویکرد در انقلاب و تعاملات نظام خط قرمز است و باید نسبت به آن دغدغه داشت.

نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها از  آن جهت که خودش در شکل‌گیری مراسم دیدار اساتید با رهبر انقلاب و ایجاد آن فضا نقش ویژه دارد اگر احساس کند که اقداماتی صورت می‌گیرد که این نگاه آزادانه برای بیان دیدگاه در محضر رهبر معظم انقلاب دچار خدشه می شود وظیفه خودش می‌داند که ورود به کارشناسی و ویژه داشته باشد. این صرف نظر از دفاع از یک فرد و لزوماً ادعاهای او است.

به هر حال یک استاد محترم دانشگاه که عضو یک گروه علمی است نظر به آسیب‌هایی که در فضای دانشگاه و فضای علمی داشته دیدگاه های خود را مطرح کرده است حال ممکن است یک نفر بگوید همه آنچه گفته شده واقعیت ندارد.

اما این که در فضای آکادمیک و علمی دانشگاه‌های کشور ما فضایی ایجاد شود که به نظر  برسد امواج رسانه‌ای علیه این استاد دانشگاه تحریک می‌شود یا گاهی اوقات موضع گیری شود علیرغم اینکه افکار عمومی با این فرد درگیر شده و می‌بینید که این فرد این دغدغه را داشته که بعد از بیان اظهارات خودش مورد هجمه قرار بگیرد به اعتقاد بنده این یک اقدام نابخشودنی و قابل پیگیری است.

حداقل کسانی که دغدغه احترام به جایگاه علم دانشگاه و آنگاه آکادمیک را دارند باید نسبت به این مسئله حساس باشند که چرا یک عضو هیئت علمی دانشگاه صرف نظر از صحت و سقم همه ادعایی که مطرح کرده به خاطر یک اظهارنظر چنین فضای رسانه‌ای و روانی علیه آن ایجاد شده و به نظر بنده بانیان ایجاد این فضا دارند ماهیت و ناموس دانشگاه تعدی می‌کنند و فضای آزاد اندیشی و آزادی خواهی و اظهار نظر علمی را از  بقیه اساتید دانشگاه سلب می‌کنند.

الان مسئله یک فرد نیست مسئله کیان دانشگاه است در کنار حفظ آزادی خواهی که انقلاب اسلامی برای افراد ایجاد می کند لذا اگر کسی به دنبال این است سطح این موضوع را در حد موضوعات و مسائل یا یک شخص تنزل دهد چهار دغدغه‌مندان به موضوع ورود،اظهار نظر و پیگیری نکنند بدانند که افراد علمی فرهنگی و فرهیخته متاثر از این بازی ها قرار نمی گیرند.

*  وزیر علوم اجازه ندهد این مسئله وارده منازعات سیاسی و رسانه ای قرار گیرد 

نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها به دلیل اینکه خودش در ترسیم فضای اظهار نظر آزاداندیشی اساتید نقش داشته است مسئله حتما ورود می‌کند و چون کار به فضای رسانه‌ای کشیده شده برای دفاع است حیثیت علم ادعاهای مطرح شده درباره این استاد دانشگاه را بررسی خواهیم کرد.

از از وزیر علوم انتظار داریم که اجازه ندهد این مسئله وارده منازعات سیاسی و رسانه ای قرار گیرد و این اتفاقاتی که رخ داده برای حفظ جایگاه استاد دانشگاه دانشگاه و فضای آزاد اندیشی نخبگان ای آن هم با محوریت گفت‌وگو در محضر رهبر معظم انقلاب دفاع کند و ما هم پیگیری لازم را خواهیم کرد و اصلا هیچ کوتاهی در این ماجرا نخواهیم داشت.

البته این صرف نظر از این است که منتقدان و موافقان آن حرفها چه دیدگاه هایی داشته باشند اما اگر با این این جریان که شکل گرفته درست تدبیر نشود به جایگاه دانشگاه و به خود نظام خدشه خواهد خورد.

فارس: در دیدارهای دانشجویان و اساتید دانشگاه با رهبر انقلاب داشتند، معظم‌له همواره مطالباتی را از دانشگاه، تشکل های دانشجویی و اساتید داشته‌اند، نهاد برای این که این مطالبات از سوی دانشگاهیان پیگیری و محقق شود، چه برنامه ای دارد؟ 

* نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها هیچ وقت به جای دانشجو و استاد تصمیم نمی‌گیرد

حجت الاسلام صالحی: بخشی از فرمایشات مقام معظم رهبری ناظر به دستگاه ها و نهادهای حاکمیتی به خصوص نهادهای منتسب به ایشان، است که ما موظفیم اینها را جمع آوری، تحلیل، اولویت بندی و در رابطه با آنها برنامه ریزی کنیم. مخاطب بخش دیگری از فرمایشات مقام معظم رهبری نیز جامعه است که بخشی از آن را هم جامعه دانشگاهی تشکیل می دهند.

 

نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها هیچ وقت به جای دانشجو و استاد فکر نمی‌کند و تصمیم نمی‌گیرد، گاهی اوقات موضوعی که مقام معظم رهبری به اساتید و دانشجویان دانشگاه منتقل می کنند زمانی تحقق پیدا می کند که هویت استادی و دانشجویی باید در کنار سوال شود که کار پیش برود یک نهاد حاکمیتی و حتی یک نهاد فرهنگی و یک ساختار مشخص اداری.

ما نباید به بهانه اینکه نهاد نمایندگی در این مسئله نقش ایفا می کند این احساس وظیفه را از دانشجو و استاد خود سلب کنیم اما برای تحقق منویات رهبری باید به عزیزان خود کمک کنیم نقش تسهیل‌گر را ایفا کنیم گاهی کمک ما می تواند ارائه خدمات باشد گاهی اوقات ارائه مشورت، گاهی اوقات ایجاد زمینه سازی، گاهی اوقات هم می تواند مطالبه گری باشد یکی از دانشجویان مطالبه کنیم که در این زمینه به ما کمک کند تا من بیات رهبر انقلاب محقق شود.

ما باید برای هرکدام از این وسایل مدلی تعریف کنیم، در اداره کل تشکل‌های نهاد چه استادی چه دانشجویی نوع تعامل ما اینگونه است که ما به جای استاد و دانشجو تصمیم نمی‌گیریم و تسهیل می‌کنیم که منویات مقام معظم رهبری جزء برنامه‌های اولیه ما قرار بگیرد.

* تاسیس مرکزی برای احصاء نگاه‌های راهبردی مقام معظم رهبری در نهاد

از طرفی یکسری از برنامه ها را نیز خودمان برنامه ریزی می کنیم که به طور مثال طرح «ضیافت رضوی» از این جنس است البته در صدد هستیم مرکز مستقلی برای پردازش دیدگاه های امام و رهبری ایجاد کنیم البته قبلا در رابطه با دیدگاه‌های امام(ره) مرکز را داشتیم و دیدگاه های مقام معظم رهبری را نیز دخیل خواهیم کرد. 

البته این کار غیرساختارمند در نهاد اتفاق می‌افتاد ولی تصمیم گرفتیم که اگر بشود مرکزی برای احصاء نگاه‌های راهبردی مقام معظم رهبری تاسیس کرده و درصد هستیم مشخص تر در رابطه با منویات مقام معظم رهبری متمرکز شویم.

*  حجاب معاصرت مانع شده که بیشتر به تبیین اندیشه‌های رهبری بپردازیم

امکان دارد گاهی اوقات در این زمینه ظرفیت های دانشگاهی را به کار بگیریم و گاهی هم امکان دارد از ظرفیت‌های غیر دانشگاهی کمک  بگیریم تا در راستای تبیین و ترویج دیدگاه‌های مقام معظم رهبری گام برداریم.

متاسفانه حجاب معاصرت( همزمانی) مانع از این شده که ما بیشتر به تبیین اندیشه‌های مقام معظم رهبری بپردازیم و امیدواریم ملاحظه همزمانی با ایشان را رعایت کنیم و بیش از گذشته به تبیین اندیشه های مقام معظم رهبری اهتمام داشته باشیم.

انتهای پیام/