نجات از گرفتاری؛ پاداش مداومت بر قرائت سوره انعام

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) از زنجان، خدای متعال قرآن را به عنوان چراغ هدایت برای نوع بشر فرستاده تا سعادت جاودانی او را در همه ابعاد تامین کند.

در آیه ۸۲ از سوره مبارکه الاسراء می‌خوانیم: «وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَهٌ لِلْمُؤْمِنِینَ وَلَا یَزِیدُ الظَّالِمِینَ إِلَّا خَسَارًا»؛ «و ما آنچه را براى مؤمنان مایه درمان و رحمت است از قرآن نازل مى ‏کنیم و[لى] ستمگران را جز زیان نمى‏ افزاید».

لازم است بدانیم که ثواب‌ها و فضیلت‌ها و پاداش‌هاى مهمى که براى تلاوت قرآن یا سوره‌ها و آیات خاصى نقل شده هرگز مفهومش این نیست که انسان آنها را به صورت اوراد بخواند و تنها به گردش زبان قناعت کند. بلکه خواندن قرآن براى فهمیدن، و فهمیدن براى اندیشیدن و اندیشیدن براى عمل است .اتفاقا هر فضیلتى درباره سوره‌اى یا آیه اى ذکر شده تناسب بسیار زیادى با محتواى آن سوره یا آیه دارد.

انعام، ششمین سوره قرآن کریم و دارای ۱۶۵ آیه و مکی است. انعام به معنى چهارپایان است و نام این سوره از آیه ۱۳۶ آن گرفته شده است و در این سوره به چهارپایان و احکام مربوط به آنها از نظر حلال و حرام بودن گوشت اشاره شده است. بعضى موضوعات دیگرى که در این سوره بیان شده عبارتند از مبارزه با شرک و بت پرستى، دعوت به اصول سه گانه توحید و نبوّت و معاد، و بیان کردار و اعمال و بدعت‌هاى مشرکان و مبارزه با آن.

در فضیلت این سوره از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده است: «هرکس سوره انعام را قرائت نماید، برای او پاداشی از درّ، به وزن همه چهارپایانی که خداوند در دار دنیا آن را آفریده است، خواهد بود و به تعداد تمام درّها، صد هزار حسنه و صدهزار درجه به او عنایت می شود»

امام جعفر صادق علیه السلام نیز در این باره فرموده است: سوره انعام به صورت کامل و یکباره بر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نازل شده است. پس آن را عظیم و عزیز بدارید. زیرا در ۷۰ جای آن نام خداوند برده شده است و اگر مردم می‌دانستند چه آثار و برکاتی در این سوره نهفته است آن را رها نمی‌کردند.

از آثار و برکات سوره انعام می‌توان موارد متعددی را نام برد که از آن جمله موارد ذیل است:

در امان ماندن از آتش جهنم؛ ابن عباس گوید: «هرکس سوره انعام را در هر شب بخواند از جمله کسانی است که در روز قیامت در امان است و هرگز آتش جهنم را به چشم خود نخواهد دید».

برآورده شدن حاجات؛ امام صادق علیه السلام فرمودند: «هر کس به درگاه خداوند محتاج نیازی باشد و برآورده شدن آن نیاز را خواسته باشد، پس ۴ رکعت (۲تا دو رکعت) نماز بگزارد و بعد از حمد سوره انعام را را بخواند و پس از فراغت از نماز بگوید: «یا کریم، یا کریم، یا کریم، یا عظیم، یا عظیم، یا عظیم، یا اعظمُ من کلُّ عظیم، یا سمیعَ الدُّعاءِ، یا من لا تُغَیّرُهُ الایّامُ و اللّیالی، صلّ علی محمدٍ و آل محمد، وارحَم ضعْفی و فقری وَ فاقَتی وَ مسْکَنَتی، فانّکَ اَعْلَمُ بها منّی، و انت اعلمُ بحاجتی، یا من رَحِمَ الشیْخَ یعقوب، حین رَدَّ علیه یوسفُ، قرّهَ عَیْنِهِ، یا منْ رَحِمَ ایّوبَ بعد حُلُولِ بلائهِ، یا من رحم محمداً وَ منْ الْیُتْمِ آواهُ، وَ نَصَرَهُ علی جبابرهِ قریشٍ وَ طَواغیتها، وَ امْکَنَهُ منهم، یا مُغیثُ، یا مُغیثُ، یا مُغیث» و این یا مغیث را چندین بار بگوید، سوگند به آن که جانم به دست اوست، اگر خداوند را پس از آن که این نماز را به جا آوردی و پس از قرائت این سوره، با این دعا بخوانی، و آنگاه از خداوند تمامی نیازها و حوائجت را بخواهی، نسبت به تو، مضایقه نفرماید و آن را به تو ببخشد».

بهبود بیماری؛ امام باقر علیه السلام فرموده است: «هرگاه به بیماری‌ای دچار شدی و از آن می‌ترسی که به تو زیان برساند، سوره انعام را قرائت کن، زیرا با قرائت این سوره آنچه از این بیماری بیم داری به تو نخواهد رسید».

طلب آمرزش ملایک؛ روایت از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم: «هر کس نماز صبح را به جماعت بخواند و در جای نمازش نشسته و سه آیه اول سوره انعام را قرائت نماید خداوند ۷۰ فرشته را مأمور می‌کند تا فرارسیدن روز قیامت خداوند را تسبیح گویند و برای او طلب آمرزش می کنند».

امام رضا علیه السلام نیز فرمودند: «هر کس سوره انعام را بخواند فرشتگان برای او تا روز قیامت تسبیح می گویند».

نجات از گرفتاری؛ در خبر است هر کس با ایمان، گرفتار شود چون دو آیه ۶۳ و ۶۴ این سوره مبارکه را با نیّت خالص و توجه به خدا و معنی آن بخواند حق تعالی از آن گرفتاری او را خلاص کند.

قُلْ مَنْ یُنَجِّیکُمْ مِنْ ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ تَدْعُونَهُ تَضَرُّعًا وَخُفْیَهً لَئِنْ أَنْجَانَا مِنْ هَذِهِ لَنَکُونَنَّ مِنَ الشَّاکِرِینَ؛ بگو چه کسى شما را از تاریکیهاى خشکى و دریا مى ‏رهاند در حالى که او را به زارى و در نهان مى‏ خوانید که اگر ما را از این [مهلکه] برهاند البته از سپاسگزاران خواهیم بود.آیه ۶۳

قُلِ اللَّهُ یُنَجِّیکُمْ مِنْهَا وَمِنْ کُلِّ کَرْبٍ ثُمَّ أَنْتُمْ تُشْرِکُونَ؛ بگو خداست که شما را از آن [تاریکیها] و از هر اندوهى مى ‏رهاند باز شما شرک مى ‏ورزید.آیه ۶۴

استفتتاء در خصوص ختم انعام که در برخی از شهرها مرسوم است:

در استفتائی که از محضر آیت‌الله مکارم شیرازی در خصوص ختم انعام و اینکه در بعضى شهرها مجالس مردانه و زنانه به عنوان ختم سوره انعام برقرار مى‌گردد در این رابطه جزواتى نیز منتشر شده در وسط آیه‌هاى مبارکه، اذکارى نیز وارد شده است و همچنین یازده مرثیه، نظرمبارک خود را در این مورد مرقوم فرمایید؟

پاسخ: درباره ختم انعام به صورتى که معمول است روایت مستندى نیافتیم هر چند در بعضى کتابها، اشاره اى به آن دیده مى شود، ولى جاى شک نیست که تلاوت این سوره مبارکه و عمل به آن مى‌تواند باعث حلّ مشکلات گردد و شایسته است به هنگام تلاوت سوره مطلقاً چیزى به آن نیفزایند و هنگامى که تلاوت سوره تمام شد به سراغ دعاها و مرثیه ها بروند.