شمیم اعتکاف با عطر کودکی/اینجا به خدا نزدیکتریم

خبرگزاری مهر، گروه استان ها – سیده فاطمه هلالات: فضای مسجد امام حسین ( مسجد بوشهری ها) خرمشهر این روزها پر شده است از صدا همهمه و خنده های شاد و شوخی هایی کودکانه. روی زمین پتوها و وسایل به صورت نامرتب به چشم می خورد. بادکنکی رنگی بین دختران دست به دست می شود. عروسکی روی زمین افتاده است. یکی کتاب ریاضی اش آن دیگری کتاب زبانش را به همراه خود آورده است اما قرآن و نهج البلاغه ها بیشتر از کتاب های درسی به چشم می خورد. اینجا و در این روزها تسبیح های رنگی طرفداران بیشتری دارد. غذا با سر و صدا صرف می شود و بطری دوغی اگر باز نشود از سر سفره بین دست های کوچک دست به دست می شود و ممکن است به آخر سفره هم برسد تا بالاخره یکی بازش کند. در نگاه اول سخت می شود باور کرد اینجا مسجد است و این کودکان، معتکف هستند. کودکانی که برخی هایشان می گویند فریضه نماز را مرتب به جا نمی آوردند اما حالا آماده اند تا در این سه روز به خدا نزدیک شوند.

اعتکاف بیش از هزار معتکف در خرمشهر و مینوشهر

ایام البیض برای برخی ها هرساله از ۱۳ تا ۱۵ رجب، فرصتی برای دل بریدن از دنیای پر زرق و برق معنا می شود. اعتکافی که از جنس آهن رباست و در سال های اخیر علاوه بر بزرگسالان و دانشجویان، کودکان را هم به خود جذب کرده است.

مراسم اعتکاف هرساله در سراسر کشور پرشور و با حرارت برگزار می شود، در خرمشهر نیز همچون سایر شهرستان ها از یک ماه گذشته نام نویسی برای شرکت در این آیین معنوی آغاز شد و بنا به گفته رئیس اداره تبلیغات اسلامی خرمشهر، بیش از هزار نفر و در هفت مسجد خرمشهر و مینوشهر معتکف شدند.

«حجت الاسلام عادل رویوان» از آماده سازی دو مسجد در مینوشهر و پنج مسجد در شهرستان خرمشهر برای اعتکاف خبر می دهد که طبق برنامه ریزی های صورت گرفته، خانم های مینوشهری و خرمشهری اکنون در سه مسجد معتکف شده اند و چهار مسجد نیز برای اعتکاف آقایان در نظر گرفته شده است.

وی همچنین اعلام می کند امسال نیز همچون سال گذشته برای اعتکاف دانش آموزی در خرمشهر برنامه ریزی شده و مسجد امام حسین(ع) برای دانش آموزان دختر درنظر گرفته شده است. مسجدی که یکی از قدیمی ترین مساجد خرمشهر است اما حالا نوسازی شده و وضعیت نسبتا مناسبی برای میزبانی از این معتکفان و روزه داران کوچک دارد.

دست های کوچک دعا

وقتی پا به مسجد گذاشتم یک ساعت به اذان مغرب مانده بود. امام جمعه خرمشهر درباره نقش زنان و میزان و پیش شرط های مشارکت بانوان در مناسبت های اجتماعی و اقتصادی سخن می گفت. خیلی ها گوش می دادند، برخی ها هم چادرهای های کوچکشان را دور خودشان پیچیده و گوشه ای استراحت می کردند. چهره ها به قدری کوچک بود که باید از یکی دو نفر می پرسیدی که روزه هستند یا نه، تا باورکنی خستگی آنها از ضعف و گرسنگی است.

برخی ها هم دسته دسته و پر انرژی انتظار اذان را می کشیدند. یکی از این گروه ها، گروه چهار نفره نازنین، زینب و دو زهرا بود. دختران ۱۲ و ۱۳ ساله ای که دو نفرشان برای اولین بار و دو نفرشان برای دومین بار بود که معتکف شده بودند.

نازنین از به جا آوردن اعمال ۱۳ رجب در شب اول سخن می گوید. زینب ادعا می کند سردرد و کمر دردش در مسجد خوب شده است: «خانمه گفت: اگر نماز بخوانم و دعا کنم شاید امام علی(ع) کمک کند خوب شوم» می پرسم دعا کردی؟ می گوید: نه فقط نماز خواندم خودش خوب کرد.

هر چهار نفر ورزشکارند. دو نفرشان رزمی کارند، یک ژیمناستیک کار و یکی هم اروبیک، کار می کند. با هم در مسجد محلشان آشنا شده اند و همگی از بودن در این مراسم خوشحال هستند و ادعا می کنند برای نزدیکی به خدا آمده اند، در این دو شب و یک روز هم قرآن و هم نمازهای مستحب خوانده و امروز ظهر هر نفر یک دور تسبیح به نیت فرزندان شهدای مدافع حرم صلوات فرستاده اند. پای منبر و در گروه حلقه معرفتی هم نشسته بودند و وقتی از آنها پرسیدم در عبادت هایتان از خدا چه خواسته اید؟ یکی می گوید شفای همه مریض ها، دیگری می گوید رفع مشکلات همه. می پرسم برای خودتان چه دعایی کردید؟ نازنین در پاسخ سوال می گوید: اگر برای بقیه دعا کنیم دعا برای خودمان مستجاب می شود.

سختی با ارزش

سمانه یکی دیگر از این دختران بود، اولین بار وقتی در حال وضو گرفتن برای اقامه نماز مغرب و عشا بود دیدمش. اینقدر کوچک بود که وضو گرفتنش هم خیلی ها را به تماشا وا داشته بود. نمازش را به جماعت خواند و گوشه سفره افطار به تنهایی نشست. کمی از غذایش را خورد که خادمی به او تذکر داد برای اینکه فردا بتواند روزه بگیرد باید تمام غذایش را بخورد.

افطار که تمام شد به سراغش رفتم از او اسم و فامیلش را پرسیدم و او برایم با دست خط کودکانه اش می نویسد «سمانه مرزوک»سمانه ۹ ساله و دختر دوم خانواده است که به همراه خواهر بزرگ ۱۱ ساله اش برای اولین بار در مراسم اعتکاف شرکت کرده است. می پرسم چرا آمدی می گوید: خودم خواستم. می پرسم چطور شد خواستی؟ می گوید: از مادرم چیزهایی راجع به اعتکاف شنیده بودم و خواستم شرکت کنم. سخت نبود؟ «فقط گرسنگیش، که ارزشش را دارد».

به سوال ها با زبان شیرین کودکانه جواب می دهد. اینقدر صدایش کم است که باید به او بسیار نزدیک بشوی تا متوجه صحبت هایش شوی. از او درباره مدرسه و غیبتش هم می پرسم، پاسخ می دهد: «مدرسه کلا یک روز است. می دونم می تونم خودمو به بقیه برسونم».

سمانه حافظ جزء ۳۰ قرآن است و بارها در مدرسه از او تقدیر شده است در این مدت هم به همراه بقیه قرآن خوانده و نمازش هم مرتب به جا آورده است. وقتی می پرسم قبلا هم مرتب نماز می خوانده؟ لبخند ریزی می زند و می گوید: «قبلا یکی در میان می خواندم».

این دختر بچه ۹ ساله در این شب ها، ظهور امام زمان را آرزو می کند. وقتی می پرسم چقدر امام زمان(عج) را می شناسی؟ می گوید:۵۰ درصد. سمانه همین قدر می دانست که امام زمان، امام دوازهم است و وقتی ظهور می کند که ۳۱۳ آدم خوب وجود داشته باشند.

تصمیم بزرگ

شاید اگر حرف از معتکف شدن کودکان به میان آید خیلی ها تصور کنند که تنها کودکان خانواده های مذهبی رغبتی برای شرکت در این مراسم دارند اما در این جمع افرادی هم بودند از خانواده های معمولی و حتی قشر بالای جامعه با پوشش هایی کمتر از پوشش برتر که دخترانشان را برای سه روز از خود دور کرده و به فضایی معنوی مسجد سپرده بودند. دخترانی که اگر با دیده ظاهر به آنها نگاه کنی شاید بودنشان در این جمع تو را به تعجب نیز وا دارد. صدف و سارا دو دوستی هستند که نماز هم نمی خوانند اما به خواست خود در مراسم اعتکاف شرکت کردند.

«سید صدف موسوی» لباس هایش گران قیمت به نظر می رسد. پدر و مادرش پزشک هستند و او در ۱۳ سالگی برای نخستین بار و بعد از شنیدن تعریف های بسیار از همکلاسی هایش معتکف شده است. بیان می کند: «اعتکاف عالی بود همانطور بود که دوستام گفتن»

صدف توضیح می دهد: اینجا برای آرامش جای خیلی خوبی است بهترین جایی است که می شود به خدا نزدیک شد.

او می گوید از ۸ سالگی روزه را به صورت نامرتب می گرفته است اما از ۹ سالگی هر ماه رمضان روزه ها را مرتب می گرفت. اینجا نمازهای واجب و مستحب رو خوندم و تصمیم دارم بعد از این هم نمازم را مرتب بخونم».

سارا دو سال از صدف کوچک تر است اما همسایه و دو دوست قدیمی و صمیمی هستند. سارا حافظ سه جزء قرآن است اما به خودش می گوید کافر. چون نه نماز می خواند و نه روزه می گیرد. با این حال تاکید می کند که خدا را عاشقانه دوست دارد.

او هم مثل صدف به خاطر تعریف دوستانش و برای اینکه با صدف باشد در مراسم اعتکاف شرکت کرده است. در این مدت نمازهایش را خوانده و تصمیم گرفته که بعد از این به صورت منظم نماز بخواند .

وقتی از دلیل بودنش در این جمع می پرسم می گوید: شنیده ام با اعتکاف همه گناه هام پاک می شود.

سارا اعتقاد دارد اعتکاف انسان را از تجمل و زندگی روزمره دور می کند و حس آرامش خاصی دارد که آدم را جذب می کند. آرامشی که با همه شلوغی احساس دارد.

سارا و صدف هر دو تصمیم گرفته اند سال دیگر باز هم معتکف شوند و احساس خوبی را که امسال حس کردند را بازهم تجربه کنند.

تلاش برای اعتکافی شاد، خاطره انگیز و تاثیر گذار

دراین میان برخی ها اعتقاد دارند. اعتکاف برای دانش آموزان زود است. اعتقادی که حجت الاسلام کرمی معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد در نشست هم اندیشی ائمه جماعت مساجد مجری اعتکاف دانش آموزی که ۱۷ فرودین برگزار شد با آن مخالفت کرد و با تاکید بر ظرفیت های دانش آموزان برای پذیرش معارف دینی، فراهم سازی بسترهای لازم ، همچنین توجه به جزئیاتی همچون نوع رفتار و کیفیت غذاهای و اجرای برنامه ها شاد در طول مراسم اعتکاف دانش آموزی برای جلوگیری از دل زدگی را خواستار می شود. در خواستی که مسئول اعتکاف دانش آموزی دختران خرمشهر در مسجد امام حسین(ع) نیز برای تلاش در راستای اجرایی شدنش تاکید می کند.

«سیده معصومه مفتی عریض»، بعد از پنج سال مسئولیت اعتکاف بزرگسالان، امسال و برای نخستین بار مسئولیت اعتکاف دانش آموزی را عهده دار شده و اعتقاد دارد این تجربه به مراتب سخت تر اما دلنشین تر از تجربه پنج سال پیش اوست.

او که کارشناس امور دینی و فارغ التحصل حوزه علمیه کوثر خرمشهر است اعتقاد دارد در عصر کنونی نیاز است که با کودکان درباره همه مسائل صحبت کرد و در طول اعتکاف نیز تلاش می شود برای دانش آموزان در زمینه های اخلاق، حجاب و اموری همچون روابط با جنس مخالف درقالب حلقه های معرفتی، سخنرانی و مسابقه، اطلاعات مفیدی عرضه شود.

وی می گوید: «سعی شده است تا مسابقات شاد و مفرح برگزار شود تا به دانش آموزان خوش بگذرد و سال دیگر هم به مسجد برای اعتکاف بیایند».

از حدود ۱۰۰ دانش آموز معتکف خرمشهری گوشی های تلفن همراهشان گرفته شد، مفتی عریض در این رابطه می گوید: وابستگی کودکان فعلی به موبایل زیاد شده است. برای همین در همان روز اول سعی شد به آنها فرصتی داده شود تا خودشان را محک بزنند. از آنها خواسته شد تا معامله ای با خدا بکنند و به ازای دل کندن از خانواده، دوستان و موبایل از خداوند چیز بخواهند.

این کارشناس امور دینی با این نگاه که اعتکاف برای کودکان زود است مخالف است و بیان می کند:  کودک که بودیم حضور در مراسم مذهبی و مجلس اهل بیت(ع) و اعتکاف برایمان حسرت بود، اما الان این موانع برداشته شده و از حضور کودکان استقبال می شود .

مسئول معتکفین دانش آموزان دختر خرمشهر اعتقاد دارد خانواده ها و دوستان در جلب کودکان به مراسم اعتکاف بیشترین نقش را دارند و حضورش به عنوان یک مسئول را از این نظر لذت بخش تر از تجربه های گذشته می داند که می تواند مسائلی را با منطق به کودکان عرضه و تاثیر آن را مشاهده کند.

او می گوید حاضر است سال دیگر هم مسئول معتکفین دانش آموز باشد و در مقابل این همه زحمت یک چیز می خواهد و آن عاقبت به خیری است.

اعتکاف درس پله پله نزدیک شدن به خداست. درسی که به اعتقاد بسیاری، کودکان به خاطر ضمیر پاکشان زودتر و بهتر درکش می کنند و آن را به عنوان سرمایه آینده با خود به همراه خواهند داشت.