حاکم‌شدن عفت، مشکلات حجاب را برطرف می‌کند/ عدم موفقیت در پروژه حجاب

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از ایکنا از قم، مجید کافی عضو هیئت علمی گروه جامعه‌شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه امروز ۱۹ آذرماه، در اولین نشست سلسله همایش‌‎های ملی الگوی زندگی عفیفانه با رویکرد اسلامی با موضوع «مسئله چیست؟عفاف یا حجاب؟» در پژوهشگاه علوم و معارف اسلامی گفت: عفاف به طور کلی به معنای خویشتن‌داری است و این خویشتن‌داری در بعد فردی و اجتماعی تعریف می‌شود.

وی افزود: عفت فردی، خود کنترلی یا خویشتن‌داری است و عفت اجتماعی مانند کانون خانواده یا اجتماعی است که در سطوح مختلف بازدارنده باشند و گاهی افراد خویشتن‌دار هستند اما در اجتماعی قرار می‌گیرند که ساختار اجتماع اجازه نمی‌دهد خویشتن‌داری انسان‌ها محقق شود لذا توجه به عفت اجتماعی الزامی است.

نقش ساختارهای اجتماعی در تحقق عفت

کافی تصریح کرد: اگر افراد خویشتن‌دار در یک جمع حاضر باشند به آن عفت جمعی می‌گویند لذا در خویشتن‌داری اجتماعی باید ساز وکارهای اجتماعی به نحوی تبیین شود که خویشتن‌داری را برای فرد تسهیل کند و ساختارهای اجتماعی افراد را به سمت عفت یا بی عفتی سوق می‌دهند.

وی با بیان اینکه عفت در قرآن به صورت محدود بیان شده‌است افزود: چون از دید قرآن، در کانون خانواده، تحریک جنسی، میل جنسی و ارضای جنسی محقق می‌شود لذا اگر شما بخواهید یک زندگی عفیفانه بسازید باید واژه عفت را توسعه بدهیم.

عضو هیئت علمی گروه جامعه‌شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: پروژه حجاب در چهار دهه اخیر موفق نبوده‌است؛ جامعه‌ای مطلوب است که در آن عفت و حجاب حاکم باشد اما اگر نتوانیم این جامعه مطلوب را ایجاد کنیم و جامعه ما محدود به عفت یا حجاب شود، باید ببینیم که حق تقدم با عفت است یا حجاب؟.

کافی اظهار کرد: اگر رابطه بین عفاف و حجاب را یک رابطه  نمادین در نظر بگیریم یعنی پوشش برای زن مسلمان نمادی از بینش و فرهنگی است که درون او وجود دارد ولی باید توجه کنیم که اگر یک نماد دیگری پیدا شد که معنا را بهتر بیان می‌کند باید از نماد قدیم دور شویم و نماد جدید را انتخاب کنیم، آیا پایبند به این موضوع هستیم؟.

وی بیان کرد: اگر پایبند به استفاده از نماد جدید باشیم می‌توانیم بگوییم حجاب برای عفاف یک نماد است اما اگر می‌گوییم یک هنجار دینی است دیگر نمی‌توانیم این لفظ را تغییر دهیم لذا حجاب یک هنجار اجتماعی است و پیش‌فرض آن یک رابطه عام و خاص من وجه است چه بسا زن محجبه عفیفه یا زن غیرمحجبه عفیفه نیز داریم پس رابطه نمادین بین عفاف و حجاب اشتباه است و ضابطه و هنجار اجتماعی باید رعایت شود.

رابطه عفاف و حجاب

کافی اظهار کرد: با توجه به تعبیر «از کوزه همان برون تراود که در اوست»، اگر عفاف را در ساحت بینش و معرفت افراد نهادینه کنیم برون داد رفتاری و گفتاری او حجاب است لذا عفاف یک صفت درونی فردی است که بر اساس آن باید ساحت بینشی و گرایشی و اراده خود را تقویت کنیم.

وی ادامه داد: نهادینه شدن یک صفت در درون انسان نیازمند یک همگرایی بین ساحت بینشی و گرایشی و ارادی انسان است و هریک از آن‌ها مورد غفلت واقع شود در ساحت بیرونی گفتاری و رفتاری افراد محقق نخواهد شد و اگر این امر را پذیرا باشیم سرمایه اجتماعی، امکانات، تبلیغ و آموزش ما در رابطه حجاب و عفاف باید کجا محقق شود؟

کافی تصریح کرد: چهل سال تجربه تاکید بر ساحت‌های بیرونی انسان شده‌است و موفق نشده‌ایم بنابراین باید روی ساحت‌های درونی انسان سرمایه‌گذاری انجام شود یعنی بینش و اراده انسان‌ها را تقویت کنیم و نتیجه این سرمایه‌گذاری از وضع موجود بدتر نمی‌شود.

عضو هیئت علمی گروه جامعه شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه بیان کرد: عفاف در قرآن و روایات، جنسیتی نیست و مرد و زن ندارد اما حجاب یک امر جنسیتی است و پوشش را بیان می‌‎کند لذا اگر عفت در جامعه حاکم شود دعوای جنسیتی بین زن و مرد برای امر پوشش بوجود نمی‌‎آید زیرا مرد عفیف می‌شود و نگاه او پاک می‌شود و خانم عفیف می‌شود و پوشش خود را کنترل می‌کند.

وی در پایان گفت: با توجه به دعوای جنسیتی که در جامعه بین زن و مرد حاکم است، اگر روی عفت در جامعه سرمایه‌گذاری کنیم به نظر می‌رسد که نتیجه بهتری حاصل می‌شود.

انتهای پیام