حجاب را به امری سیاسی تبدیل کرده‌ایم/ ۴۵ هزار ازدواج زیر ۱۳ سال در ایران

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرنگار حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، مناظره‌ای با عنوان پوشش بانوان ایرانی پس از انقلاب با حضور فرشته روح افزا معاونت زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی و پروانه سلحشوری نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی امروز در تالار مولوی دانشگاه شهید بهشتی تهران برگزار شد. این مناظره با طرح سه سوال آغاز شد و هر کدام از مدعوین به این سوالات پاسخ دادند.

سوال اول: از نظر شما در حال حاضر آیا حجاب به عنوان یک ارزش در آحاد جامعه ایران قلمداد می‌شود؟

معاونت زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی در پاسخ به این سوال گفت: جامعه از قشرهای مختلف از جمله فرهیخته، ‌دانشگاهی، کم سواد، شهری و روستایی تشکیل شده است، ‌این افراد دیدگاهشان نسبت به حجاب یکی نیست و نمی‌توان نظری قاطع در این خصوص داد، به عبارتی در برخی از آحاد جامعه حجاب به عنوان یک ارزش شناخته شده است و در برخی دیگر این‌طور نیست. به طور مثال در میان سلبریتی‌ها با توجه به نوع پوشش و رفتاری که دارند نمی‌توان گفت حجاب را به عنوان یک ارزش قلمداد می‌کنند از طرفی در حوزه‌های علمیه و برخی رشته های تحصیلی از جمله پزشکی و مهندسی دانشجویان معتقد و محجبه داریم، در کل این سوال پاسخ مشخصی ندارد و برای دادن جواب به آن نیاز به شاخص‌ است.

در ادامه نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: در جامعه ما ضرورت بحث کردن وجود دارد، هر چه زمان بگذرد و این اتفاق نیفتد ممکن است باعث پیشرفت یا پسرفت این موضوع شود. حجاب مسئله‌ای پر چالش به خصوص پس از انقلاب است؛ مخصوصا حجاب اجباری که بعد از سال ۶۲ تجربه کردیم،  حساب انسان‌ها در روز قیامت برای مرد و زن فرقی ندارد و هر کس برای عملکرد خود حساب پس خواهد داد. جمع بندی و دادن پاسخ واحد به این سوال کار درستی نیست زیرا در گروه‌‌های اجتماعی زنان، مردان و جوانان تفاوت رویکرد و دیدگاه وجود دارد و تحقیقات این چنینی نیاز به پیمایش در سطح کلان داشته و ارائه گزارش برای بیان ارزش تلقی شدن حجاب کار مشکلی است. طبق نتیجه تز دکترای خودم بیشتر مردم ایران معتقد به حجاب هستند و آن را باور دارند، البته هستند زنانی که حجاب را رعایت می‌کنند همانطور که زنانی در اعتراض به حجاب اجباری وجود دارند و گاه اعتراضاتی را شکل می‌دهند.

سوال دوم: محصول و خروجی عملکرد نهادهای ذی‌ربط نظام جمهوری اسلامی را در این زمینه چگونه ارزیابی می‌کنید؟

سلحشوری بیان کرد: نهادهای سیاست گذار و مجری ما از جمله گشت ارشاد در سیاست گذاری‌ها و در اجرای آنها اشتباهاتی را مرتکب شدند، نتوانسته‌ایم حجاب را در وجود افراد نهادینه کنیم در حالی که حجاب برای سلامت و امنیت خود فرد است، آموزه‌های داده شده موثر نبوده است. از دیدگاه من داشتن تنها چادر به معنای فرد با حجاب نیست بلکه رعایت کردن آنچه در آیین ما آمده است می‌تواند حجاب محسوب شود، ‌پوشش زنان مالزی آنقدر کامل و با رنگ‌های زیباست که من به عنوان یک زن مسلمان افتخار می‌کنم در کشورهایی که حجاب اجباری نیست پوشش مناسب و کاملی دارند، اما برخی از دختران ما با وجود داشتن چادر از آرایش‌های نامتعارف استفاده می‌کنند که حجاب و پوشش خود را زیر سوال می‌برند. ما باعث گریز جوانان از خیلی از آموزه‌های دینی شده‌ایم و معتقدیم دین گریزی در بین جوانان وجود دارد، این معلول کارهایی است که برای کنترل و تغییر در جوانان انجام شده است.

روح افزا در پاسخ به سوال گفت: دستگاه‌های ما درست عمل نکرده‌اند زیر اگر عملکردشان درست بود بینش جوانان نسبت به پوشش و رفتار حیا مدارانه بهتر بود. ما هیچ کار مفیدی درباره محتوای حجاب نکردیم به طور مثال هیچگونه فیلم، ‌تئاتر، ‌کلیپ،‌ کتاب و محصول دیگری در رابطه با ترویج حجاب تولید و منتشر نشده است، حتی کار روانشناسی مناسبی در این زمینه صورت نگرفته تا آسیب‌های روحی و روانی بد حجابی و بی حجابی را برای دختران بیان کند. سیاست گذار و اجرا کاری در این زمینه انجام نداده و در جهت عکس عمل کرده‌اند و اگر دستگاهی بخواهد در این زمینه کاری انجام دهد خروجی آن شکلی قشنگ نخواهد داشت زیرا به هیچ موجودی نمی‌توان زور گفت، انسان که جای خود دارد.

سوال سوم: با توجه به وضعیت فعلی جامعه، پیش بینی شما از آینده حجاب ایران چیست؟

روح افزا گفت: اگر با این روال قدم برداریم رو به افت هستیم و حتما در آینده افتی بیشتر خواهیم داشت، در حال حاضر چالش‌هایی در جامعه ما وجود دارد که ارزیابی ‌ها  در این زمینه کامل نیست. جوان ما از لحاظ عاطفی نیاز به جنس مخالف دارد و این امر اشتباهی نیست اما ما دائم جوان را پشت درهای بسته معطل کرده و هیچگونه امکاناتی از قبیل کار، مسکن و … برای او فراهم نمی‌کنیم. در واقع جوانان را در منگنه قرار داده و او نمی‌داند باید چه کار کند. جوانان ما نیاز به ازدواج دارند و خداوند هر چیزی را زوج آفریده است،  من جوانان را مقصر نمی‌دانم بلکه این ما هستیم که مقصریم زیرا ما به ظاهر بسنده کرده‌ایم، اگر در زمینه عفاف و حجاب کار درستی انجام داده بودیم جوان‌ها ما از آرامش بهتری برخوردار بودند.

سلحشوری بیان کرد: نمی‌توان گفت دختران به دلیل نیاز عاطفی به جنس مخالف این نوع پوشش‌ها را دارند زیرا نیاز عاطفی در وجود دختران با حجاب نیز وجود دارد به نظر می‌رسد دخترانی که پوشش بهتری دارند زودتر ازدواج می‌کنند و در روابط خود موفق‌ترند اما درباره اینکه آینده حجاب چه خواهد شد به نظر من شرایط به همین منوال ادامه پیدا خواهد کرد و نمی‌توان گفت: معتقدان به حجاب بی اعتقاد خواهند شد در هر چیزی یک صورت،‌ شکل و محتوا وجود دارد، متاسفانه در بیشتر موارد ایدئولوژیک عمل کردیم یعنی جامعه اسلامی را طوری طراحی کرده‌ایم که تنها ظاهر اسلامی داشته باشد و وقتی روی محتوا و اصل یک موضوع کار نشود ظاهر هم باقی نمی‌ماند، برای آموزش اصل دین خدا و اخلاق به جوانان باید دست به کار شد. ما دل جوانان را با آموزه‌های دینی آشنا نکرده‌ایم و تا دل نخواهد ظاهر نمی‌تواند کاری انجام دهد در واقع اگر عفت و حیا باشد به ظاهر نیست.

در ادامه مراسم با طرح یک سوال مناظره بین دو میهمان شکل گرفت و هر کدام به بیان نظرات خود پرداختند.

سوال: نگاه شما به پوشش در سیاست چیست؟

نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: نیاز به نگرش جدید در زنان وجود دارد و باید بتوان برای خود پوششی تعریف کرد که هم کاملا اسلامی باشد و هم در عین حال تمام جوانب پوشش را در نظر بگیریم. انتخاب نوع پوشش و رسیدن به این نتیجه که پوشش باید متناسب با آداب و رسوم جامعه باشد خیلی مهم است و باید به گونه‌ای تعریف شود که از حجاب تعریف درستی برای خود داشته باشیم. اگر بر روی محتوای دین کار شود و سیاست گذاری صورت بگیرد  نیاز به اجبار در پوشش در حجاب نیست و ذات هر فردی او را به سمت آن سوق می‌دهد.

معاون زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: اگر کار فرهنگی را تحت الشعاع کار سیاسی قرار دهیم در واقع کار فرهنگی را از بین برده‌ایم. اگر اقدامات فرهنگی مخصوصا حجاب را در قالب سیاست ببریم یعنی استفاده ابزاری از فکر و ذهن افراد کرده‌ایم برای اینکه خود به جایگاهی برسیم. متاسفانه گاهی رسانه از آب گِل آلود ماهی می‌گیرد و در مصاحبه‌های تلویزیونی به طور هدفدار مصاحبه شونده‌ها را انتخاب می‌کند، من با این کار مخالفم. من با کلمه حجاب اجباری نیز مخالفم و اگر بحث اجبار مطرح است دستور قرآن و اجبار آن است. وارد شدن به یک دین اصولی دارد و کشور ما هم که جمهوری اسلامی است  اصولی را همراه خود دارد.

سلحشوری بیان کرد: در دین حجاب وجود دارد و طبق قرآن باید آن را رعایت کرد،‌ آیا شما برای کسی که نماز نمی‌خواند یا روزه نمی‌گیرد گشت ارشاد تعیین می‌کنید.

روح افزا در پاسخ به این سوال گفت: حجاب یک پدیده اجتماعی است و نماز و روزه یک امر فرضی است و نمی‌توان این دو را با هم مقایسه کرد.

سلحشوری اظهار کرد: حقیقت ماجرا ایدئولوژیک کردن حجاب است. حجاب از ابتدا به عنوان یک امر سیاسی مطرح شد و سیاسی شدن آن باعث شد کنترل بر انسان صورت بگیرد، در صورتی که وظیفه کنترل و تغییر انسان‌ها فقط در دست خداست و غیر از او کسی نمی‌تواند این کار را انجام دهد زیرا اگر فردی بخواهد دیگران را کنترل کند اول باید بر خود و اعمال خود شک کند.

روح‌افزا بیان کرد: کسی حق ندارد در خلوت دیگری ورود کند و در جامعه قانون وجود دارد، اخیرا وزارت بهداشت بخشنامه‌ای را به بیمارستان‌ها ارسال کرده که در آن به پرستاران برای آرایش کردن حق اضافه پرداخت خواهد شد در واقع بیمارستان‌‌ها از زنان استفاده ابزاری می‌کنند در این حالت آیا نباید به وزیر بهداشت خرده گرفت. ما نه تنها کاری در جهت ترویج حجاب نکرده‌ایم بلکه در جهت منفی هم کار می‌کنیم.

سلحشوری بیان کرد: چرا کشورهای خاورمیانه از جمله ایران از پرمصرف‌ترین لوازم آرایش هستند ما برای اینکه بخواهیم ادعای داشتن جامعه اسلامی را کنیم یکی از مظاهر را حجاب تعریف کرده‌ایم اما نتوانسته‌ایم آن طور که باید آن را به نسل بعد خود منتقل کنیم.

روح افزا بیان کرد: مجلس،‌ دولت،‌ شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره حجاب کاری نمی‌کنند و فعالیت‌هایشان تنها در حوزه نوشتن کتاب و برگزاری سخنرانی‌ها و همایش‌ها است و کار اجرایی صورت نمی‌گیرد.

سلحشوری گفت: ظاهر نشان دهنده دینداری و باطن دینداری نیست، یعنی ما فقط ظاهر دین را نشان فرزندانمان داده‌ایم و تلاشی برای آشنا کردن آنها با باطن دین انجام نداده ایم.

روح افزا اظهار کرد: متاسفانه امروزه افرادی که ظاهر موجهی را دارند در حال ترویج پدیده‌هایی همچون ازدواج سفید هستند، ازدواجی که در کشورهایی که از جمله آمریکا رواج زیادی دارد وقتی یک فرد یا کتاب یا نشریه اقدام به ترویج به یک فرهنگ غلط می‌کند باید مسئولین با آن مبارزه کنند.

سلحشوری درباره ازدواج دختران کم سن و سال بیان کرد: روستایی در آذربایجان وجود دارد که در آن دختران ۸ ساله ازدواج می‌کنند و ۲ سوم ازدواج‌های زیر سن باروری منجر به سرطان دهانه رحم یا شکل گیری پدیده کودک همسری می‌شود. ما در حال حاضر ۴۵ هزار ازدواج زیر ۱۳ سال داریم به همین دلیل ازدواج زیر ۱۳ سال را در مجلس ممنوع کردیم و برای ازدواج بین ۱۳ تا ۱۶ سال اذن پدر را قرار دادیم. افرادی که ازدواج کودکان را مد کرده‌اند قطعا گرایش سیاسی داشتند.

سلحشوری گفت: اما از یک سو ازدواج کودکان و از سوی دیگر بالا رفتن سن ازدواج تا ۲۹ سال را داریم، ‌ما به دنبال کاهش سن ازدواج هستیم و باید منافع ملی کشور را در نظر گرفت.

روح افزا اظهار کرد: من خود منتقد عملکرد شورای عالی انقلاب فرهنگی هستم، زیرا عملکرد مجلس در رابطه با حقوق زنان بسیار به آنها لطمه زده است.

سلحشوری بیان کرد: مشکلات امروز حاصل تعصبات شدید است. باید اشتباهات را پذیرفت و به قول معروف جلوی ضرر را از هر جا بگیری منفعت است. سیاسی کردن بحث‌های فرهنگی باعث آسیب‌ زدن به آن می‌شود به همین دلیل باید بحث‌های فرهنگی را با کار فرهنگی پیش برد.

روح افزا در پایان مراسم به جوانان توصیه کرد: از شما خواهش می‌کنم تحقیق کنید و ببینید چه چیزی به نفع یک زن است اگر حجاب اجباری شما را اذیت می‌کند مطالعه کنید، برای منفعت شخصی خود و تربیت فرزندان در آینده ببینید اسلام چه می‌گوید زیرا طبق گفته قرآن همه قول‌ها را بشنوید و بعد عمل کنید.

وی افزود: حجاب را باید از مقوله سیاسی و جناح بندی خارج کرد و به این مسئله به صورت علمی نگاه کرد. من خود کارهای تحقیقاتی زیادی را در داخل و خارج از کشور در حوزه حجاب انجام دادم آن را در اختیار جوانان مشتاق قرار خواهم داد تا جوانان برای داشتن حجاب و پاسخ به سوال دیگران حرف منطقی برای زدن داشته باشند.