خانه‌های مجردی تهدیدی برای فرهنگ خوزستان

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرگزاری تسنیم از اهواز، سر و صدا همه ساکنین آپارتمان را پایین کشانده است. همسایه‌ای از رفت و آمدهای پیدا و پنهان همسایه‌ای تازه مستقر شده گلایه دارد. همسایه‌ها در تلاش برای آرام کردن وی هستند ولی این همسایه آرام شدنی نیست و صدای خود را بلند می کند: چرا در این آپارتمان که همه خانواده ساکن هستند خانه به مجرد اجاره داده شده است؟ سروصدا و جشن‌های مختلط شان به آبروی مجتمع آسیب می‌زند؛ این به اصصلاح چند دانشجو به آبروی بقیه دانشجویان آسیب می‌زنند؛ مگر دانشگاه متولی فرهنگی ندارد؟!.

"خانه‌های مجردی"؛ فرهنگی وارداتی از تمدن غرب

"خانه‌های مجردی" پدیده ناهنجار فرهنگی است که محصول غلبه مدرنیته بر سبک زندگی ایرانی است. "مجرد زیستی" فرهنگی تقلیدی و وارداتی به فرهنگ ایرانی است. فرهنگ ایرانی بر مبدا خانواده گرم و صمیمی  و خانه‌ای برپایه محبت بنیان شده است. این در فرهنگ و تمدن غربی شکلی معکوس دارد. در غرب پدر و مادر قانونا حق ندارند بعد از ۱۸ سالگی از جدایی فرزند از خانواده ممانعت کنند. «جشن استقلال»  برای همین منظور بخشی از زندگی شهروندان غربی است.

در کشور ما نیز آپارتمان نشینی و کم رنگ شدن مفهوم محله و همسایه و تبدیل شدن جمع‌های خانوادگی در سایه فضای مجازی به مجموع "افراد تک" سبک زندگی تک نشینی یا مجردی را موجه و عادی ساخته است.

خانه‌های مجردی خوب یا بد؟

زندگی مجردی را نمی‌توان به خودی خود بد یا خوب به شمار آورد؛ در بسیاری از موارد دیده شده که افراد مجرد در خانه خود دست از پا خطا نکرده و با رعایت تمام اصول اخلاقی گذران زندگی می‌کنند اما مشکل از آنجایی آغاز می‌شود که عده‌ای از جوانان با برگزیدن زندگی مجردی به دنبال کسب تجربه در تمام زمینه ها می روند و انواع ناهنجاری‌ها مانند ارتباط نامناسب با جنس مخالف، استعمال دخانیات، مواد مخدر و قرص‌های روان گردان، مشروبات الکلی و … را در این خانه‌ها تجربه کرده و در نهایت به سراشیبی انحطاط سقوط می‌کنند.

دانشجویان غیربومی و کارگران فصلی در کلانشهرها جمعیت غالب و مجبور این سبک زندگی را تشکیل می‌دهند ولی بخش نگران‌کننده سبک زندگی "تک نشینی" به پسران و دخترانی ارتباط دارد که رغبتی به ماندن در پیش خانواده ندارند. افزایش سن ازدواج و کاهش استحکام بنیان خانواده و رشد پدیده طلاق در افزایش این سبک زندگی تاثیر شایانی داشته است. ظهور ناهنجاری فرهنگی " ازدواج سفید" زنگ هشدار جدی برای ساماندهی وضعیت فرهنگی جوانان و ضابطه مند کردن مسئله خانه های مجردی است. 

رشد طلاق نقش مهم در توسعه خانه‌های مجردی دارد

محمد صادق کریمی کیا مدیر کل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری خوزستان درباره آمار طلاق در خوزستان بیان داشت: تقریبا ۴۰ درصد از طلاق‌های استان مربوط به دو شهرستان اهواز و آبادان است. سال ۹۵ از مجموع ۹ هزار طلاق ثبت شده در خوزستان ۲۷۰۰ طلاق مربوط به شهرستان اهواز و ۱۴۰۰ طلاق هم به شهرستان آبادان تعلق دارد .

غلامرضا صدیق راد مدیرکل بهزیستی خوزستان بابیان اینکه خوزستان در بحث طلاق جایگاه بدی دارد، اظهار کرد: درخوزستان از ۴.۷ ازدواج یکی منجر به طلاق می‌شود این آمار در تهران ۲.۲ است که این وضعیت برای استان خطرناک است.

مشاورین املاک و نقش آنها در توسعه خانه های مجردی و کسب درآمد بیشتر

اجاره به مجردها مسئله ای است که دیگر حساسیت سابق نسبت به آن وجود ندارد و اگر قبلاً مشاور املاک‌ها و مالکین نسبت به این مسئله حساسیت داشتند و مجردها و بویژه دانشجویان برای اجاره خانه با مشکل روبرو بودند و باید هفت خوان را رد می‌کردند اکنون این به رویه عادی بدل شده است.

 مشاوران املاک با این مساله راحت تر کنار آمده اند، به طوری که به قول خودشان یک « فایل» جدا برای خانه های مجردی دارند. بالارفتن آمار خانه های مجردی هرچه هم که باشد، برای املاکی ها بیش از همه سودآور است، آن هم در شرایطی که برخی افراد «خاص» حاضرند بیش از اجاره بها را بپردازند، برای اینکه مکانی شیک، در محوطه ای آرام و دنج را اجاره کنند. جایی که دیگر همسایه ها سرشان به کار خودشان است و سرک به آپارتمان کناری نمی کشند. مانند خانه های کنار هم و تودرتوی پایین شهر نیست که خریدن نان هم نقل مجالس همسایه هاست.

گسترش خانه های مجردی در همه مناطق اهواز، بافت توسعه یافته بیشتر

بررسی میدانی نشان می‌دهد در همه مناطق اهواز از پردیس تا گلستان تا پاداد اهواز  خانه مجردی قابل یافت است. در مناطق بالاشهر اهواز مثل کیانپارس زندگی فردی و مجردی نسبت بالایی دارد.

ویلاباغ های دزفول؛ شکلی دیگر از خانه های مجردی

خانه‌های مجردی به شکل ساعتی نیز ایجاد شده است و خانه‌های با امکانات مبله برای ساعات محدود اجاره داده می‌شود.این خانه‌ها در دزفول به شکل ویلا باغ‌های مجردی رشد کرده است. ویلاباغ‌های دزفول در کنار "رودخانه دز" این اماکن را به پاتوق‌هایی برای اوقات گذرانی برخی افراد مجرد به شکل منفی مبدل کرده است.

سهم غالب مردان در زندگی تک نشینی

پاسنیون‌های دانشجویی سهم عمده از زندگی مجردی دانشجویی را بردوش می کشند و خانه‌های با متوسط سال ساخت ۱۰ سال و بیشتر به شکل خصوصی با ترکیب جمیعت‌های گاها متفاوت و متنوع از کارگر فصلی تا دانشجویان رشته‌های مختلف در این پانسیون های به زندگی مجردی می پردازند. دانشجویان پسر سهم عمده از این سبک زندگی را برعهده دارند.

البته به گفته کارشناسان معاملات املاک اگر تا دیروز، کارگران و دانشجویان مشتری این خانه‌ها بودند این روزها به تعداد بانوانی که برای اجاره خانه‌های مجردی مراجعه می‌کنند نیز افزوده شده است.

راهکار فرهنگی بهترین شیوه برای برخورد با این پدیده وارداتی

با وجود گسترش پدیده زیست مجردی و خانه‌های مجردی در جامعه ایرانی، همچنان این پدیده نتوانسته است سازگاری با فرهنگ عمومی اخذ کند و وجود پدیده های ناهنجار فرهنگی در این سبک زندگی الزام برنامه‌ریزی فرهنگی در این زمینه را پیش از رسیدن به نقطه بحرانی ضروری می سازد.

تسهیل امر ازدواج

خانه مجردی با روح زندگی ایرانی سنخیتی ندارد و تسهیل پدیده ازدواج و گسترش پدیده "واسطه گری" برای مسئله ازدواج بویژه در بخش دانشجویان می تواند به کاهش این معضل از نگاه منفی کمک شایانی داشته باشد.

نقش دانشگاه ها در مقابله فرهنگی با این پدیده زندگی مجردی

دانشجویان جمعیت غالب زندگی مجردی را تشکیل می‌دهند. این مسئله در خوزستان در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز  کار جهادی را می طلبد. حضور دانشجویان واحد بین الملل که غالباً خوابگاه دانشجویی ندارند این سبک زندگی را پررنگ تر کرده است.

بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد دانشگاه علوم پزشکی اهواز اهتمام ویژه در این زمینه نداشته است و غفلت بزرگ از این اسیب فرهنگی و مماشت و تسامح و تساهل در این زمینه ، نگاه عموم را به عملکرد این دانشگاه منفی کرده است.

ارائه خوابگاه های دانشجویی برای تمامی دانشجویان

ارائه خوابگاه‌های دانشجویی، برنامه ریزی فرهنگی منسجم و مشخص، تسهیل در امر ازدواج و توسعه فرهنگ ایمانی و قرانی در دانشگاه‌ها می تواند در مستحکم سازی بنیان های فرهنگی دانشجویان موثر باشد.  هر چند کار سلبی و حراستی نیز در جای خود اثر فرهنگی لازم را دارد که شاخص دانشگاه علوم پزشکی اهواز در این زمینه نیز قابل قبول احساس نمی شود.

جانشین دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر خوزستان : با دستگاه های کم کار در این باره برخورد می‌کنیم

کهزاد سروستانی جانشین دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر خوزستان در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم در اهواز اظهار داشت:در حال حاضر نوعی بی تفاوتی در زمینه امر به معروف و نهی از منکر در جامعه احساس می شود. با اقدامات فرهنگی و پیشگیرانه در تلاش هستیم تا این فریضه الهی بیش از پیش احیاء شود.

جانشین دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر خوزستان بیان داشت: ستاد امر به معروف نسبت به مسئله توسعه خانه‌های مجردی حساس است و اگر گزارشی واصل شود پیگیری لازم را انجام می‌دهد. در این زمینه پیشگیری و تذکر لسانی می‌تواند موثر واقع شود و هر چند ورود نیروی انتظامی و برخورد انتظامی نیز لازم و قانونی است.

نیروی انتظامی نسبت به این مسایل حساسیت لازم را داشته باشد

سروستانی ادامه داد: نیروی انتظامی باید در مسایلی مانند توسعه خانه های مجردی به عنوان علت بخش زیادی از پدیده های ضد فرهنگی حساسیت لازم را داشته باشد.

وی با انتقاد از نیروی انتظامی بیان داشت: پدیده های ضد فرهنگی قبل از اشاعه باید درمان شوند و پدیده مانند کشف حجاب برخی زنان و دختران حین رانندگی نص قانون ماده ۶۳۸ مجازات اسلامی کشف حجاب، مصداق منکر بوده و مجازات دارد. نیروی انتظامی باید به این پدیده قبل از شیوع رسیدگی کند.

وی درباره پیگیری های لازم در زمینه خانه مجردی دانشجویی گفت: با دانشگاه ها در این زمینه ارتباط داریم و اگر احساس کنیم دانشگاه در این زمینه کم کاری می‌کند برخورد لازم صورت می‎‌گیرد و دانشگاه ها نسبت به وضعیت فرهنگی دانشجویان موظف هستند.

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرگزاری تسنیم، زیست مجردی با سبک زندگی ایرانی هم‌خوانی ندارد و این پدیده وارداتی ممکن است بستری برای سایر آسیب های اجتماعی باشد. لازم است دستگاه های فرهنگی و اجتماعی و بویژه دانشگاه با اقدامات فرهنگی مناسب و ارائه راهکارهای فرهنگی معقول و موثر مانند ارتباط گیری با خانواده ها، مسجد محور کردن دانشگاه ها و تسهیل امر ازدواج  دانشجویان را از آسیب های فرهنگی مصون دارند.

گزارش از اکبر بهاری